1. Εργασία της: Κιωσσέ
Ελισάβετ
Β2
2ο Γυμνάσιο Άργους
Ορεστικού
2010-2011

2. Καστοριά
Η Καστοριά είναι πόλη της Ελλάδας που βρίσκεται
στο δυτικό άκρο της Δυτικής Μακεδονίας. Ο
ομώνυμος νομός που υπάγεται η πόλη της
Καστοριάς συνορεύει βόρεια με το νομό
Φλώρινας, νότια ανατολικά και νοτιοανατολικά με
τους νομούς Γρεβενών και Κοζάνης, νοτιοδυτικά
με το νομό Ιωαννίνων και δυτικά με την Αλβανία.
Ο πληθυσμός της πόλης ανέρχεται περίπου στους
20.000 κατοίκους. Είναι χτισμένη πάνω σε μία
χερσόνησο στα δυτικά της λίμνης λίμνης
Ορεστιάδας, σε υψόμετρο 600 μέτρα από την
επιφάνεια της θάλασσας, ανάμεσα στα βουνά
Βίτσι και Γράμμο.

3. Η πόλη της Καστοριάς στον χάρτη.

4. Αξιοθέατα
Η Καστοριά με τις 72 εκκλησίες είναι η μόνη
πόλη στην Ελλάδα που σώζει αδιάλειπτα τη
βυζαντινή και μεταβυζαντινή μνήμη. Οι εκκλησίες,
οι τοιχογραφίες, οι φορητές εικόνες και τα
αρχοντικά, είναι μάρτυρες οικονομικής ακμής και
πολιτισμού εδώ και 10 αιώνες. H ανέγερση των
εκκλησιών της Καστοριάς, όπως και οι περίφημες
τοιχογραφίες ή αγιογραφίες που τις κοσμούν,
χρηματοδοτήθηκαν από κληρικούς, μοναχούς,
καθώς και μέλη της τοπικής αριστοκρατίας.

5. Μαζί με τη λίμνη της, ευρύτατα γνωστό
χαρακτηριστικό της πόλης είναι η δραστηριοποίηση
των κατοίκων της για περισσότερα από πεντακόσια
χρόνια στην τέχνη της γουναρικής.Η τέχνη των
γουνοποιών αυτών συνιστάται στη χρήση κυρίως
αποκομμάτων δερμάτων που επεξεργάζονται με
μοναδικό τρόπο και με ιδιαίτερη τεχνική, επινόηση
των Καστοριανιών. Κάποια από τα μυστικά του
επαγγέλματος, κατέστησαν τις γούνες της
περιζήτητες στην παγκόσμια αγορά και προσέδωσαν
στην πόλη τη γνωστή της φήμη και την οικονομική,
κατά καιρούς ευεξία της.

6. Η λίμνη της Καστοριάς.

7. Ονομασία
Σε γειτονική περιοχή, κατά τον βυζαντινό ιστορικό
Προκόπιο, βρισκόταν η πόλη Διοκλητιανούπολη.
Τρείς αιώνες αργότερα, κατά τον ίδιο ιστορικό, η
πόλη μεταφέρθηκε από τον αυτοκράτορα
Ιουστινιανό (527-565 μ.Χ.) σε οχυρή θέση στη
λίμνη, την οποία λίμνη ονομάζει, για πρώτη
φορά, Καστορία. Για το όνομα της πόλης,
αναφέρει πως ο Ιουστινιανός «το όνομα, ως το
εικός, αφήκε τη πόλει».

8. Ως προς την ονομασία της λίμνης ως
Καστοριάς, επικρατέστερη θεωρείται η άποψη
ότι προήλθε από τους κάστορες που
ενδημούσαν για αιώνες σ΄αυτήν.

9. Βυζαντινή Περίοδος
Το 395, όταν διαιρέθηκε οριστικά η Ρωμαϊκή
αυτοκρατορία, η περιοχή της Καστοριάς
αποτέλεσε τμήμα του Ανατολικού Ρωμαϊκού
κράτους που μετέπειτα εξελίχθηκε σε ελληνικό,
τη Βυζαντινή Αυτοκρατορία. Η φυσική ομορφιά
της περιοχής προσέλκυσε το ενδιαφέρον των
αυτοκρατόρων του Βυζαντίου, ο δε ιστορικός
Προκόπιος ο Καισαρεύς, στο έργο του Περί
κτισμάτων που συνέγραψε το 558, αναφέρει
λίμνη Καστοριάς η οποία ήταν γειτονική με
πόλη της Θεσσαλίας, ονομαζόμενη
Διοκλητιανούπολη, ευάλωτη στις επιδρομές.

10. Κατά τον Προκόπιο, ο Ιουστινιανός Α' μετέφερε
εκείνη την πόλη σε «νησί» στο κέντρο της λίμνης
και την περιτείχισε με διπλό τείχος, από το οποίο
σήμερα μόνον σπαράγματα σώζονται. Το κάστρο
αποτελούσαν δύο γραμμές τειχών που άρχιζαν
από ένα μέρος της όχθης του λαιμού στα νότια,
προχωρούσαν προς τη βόρεια όχθη της λίμνης και
κατέληγαν στο ανατολικό μέρος της λίμνης. Εκεί το
κάστρο γινόταν πιο φαρδύ και σχημάτιζε το
ογκωδέστερο μέρος του νησιού, καταμεσίς της
λίμνης.

11. Πολλές είναι οι περιπέτειες που πέρασε η πόλη
κατά τη μεσαιωνική ιστορία της. Από το 927 μέχρι
το 969 ήταν υπό την κατοχή των Βουλγάρων, που
εκδιώχθηκαν από τους Πετσενέγγους με
προτροπή των Βυζαντινών. Το 990, ο Τσάρος των
Βουλγάρων Σαμουήλ κατά την επιδρομή του στον
ελλαδικό χώρο κατέλαβε και την Καστοριά,
ξεπερνώντας τη φυσική αλλά και την τεχνητή της
οχύρωση. Το 1017, ο αυτοκράτορας Βασίλειο Β'
Βουλγαροκτόνος την πολιόρκησε αλλά απέτυχε
να την καταλάβει[12]. Με την τελική κατάρρευση
της βουλγαρικής αντίστασης, το 1018, η πόλη
επανήλθε στους Βυζαντινούς.

12. Από το 1082 μέχρι την Άλωση της
Κωνσταντινούπολης από τους Φράγκους το
1024, άλλοτε βρίσκεται υπό τους Νορμανδούς
και άλλοτε στα χέρια των Βυζαντινών. Στη
συνέχεια, Βούλγαροι, Αλβανοί, Έλληνες
Δεσπότες της Ηπείρου, Βυζαντινοί, Σέρβοι και
τέλος Τούρκοι γίνονται κυρίαρχοί της.

13. Οθωμανική Περίοδος
Στην κατοχή των τελευταίων, όπως και τόσες
άλλες ελληνικές πόλεις, έμεινε επί περίπου πέντε
αιώνες. Η κατάληψη της Καστοριάς από τους
Τούρκους τοποθετείται περίπου το 1385. Κατά την
περίοδο της Τουρκοκρατίας η περιοχή της
Καστοριάς αναδείχτηκε σε κέντρο ελληνισμού,
διατηρώντας αλώβητη την εθνική συνείδηση, τη
γλώσσα, τη θρησκεία, τα ήθη και τα έθιμα. Την
εποχή αυτή η περιοχή ανέπτυξε έντονη οικονομική
και εμπορική δραστηριότητα και γνώρισε άνθηση
στις τέχνες και τα γράμματα.

14. Ο Γεώργιος Καστριώτης επιφανής καστοριανός
που έφτασε ως το αξίωμα του μεγάλου κομίσου,
ιδρύει το 1705 στη συνοικία Μουζεβίκη την
εκκλησιαστική του σχολή και το 1708 μετακαλεί
από τη Βενετία τον ανεγνωρισμένο λόγιο,
θεολόγο και συγγραφέα Μεθόδιο Ανθρακίτη. Το
1710 ιδρύθηκε το Ανώτερον Σχολείον Κυρίτζη, τη
διεύθυνση του οποίου ανέλαβε ο Μεθόδιος
Ανθρακίτης. Η ανάπτυξη κατέστησε την περιοχή
κέντρο υλικής και ηθικής στήριξης των
προεπαναστατικών κινημάτων που οδήγησαν
στην Επανάσταση του 1821 καθώς και των
απελευθερωτικών κινημάτων του 19ου αιώνα.

15. Προϊστορικοί Χώροι
● Στο χωριό
Νόστιμο,υπάρχει
απολιθωμένο δάσος
ηλικίας τουλάχιστον
20 εκατομμυρίων
ετών.
● Στη νότια πλευρά
της λίμνης, εκεί που
σήμερα βρίσκεται το
χωριό Δισπηλιό,
υπάρχει ο λιμναίος
οικισμός.

16. Σύγχρονη Ιστορία
Η Καστοριά απελευθερώθηκε κατά τον Α'
Βαλκανικό πόλεμο τον Νοέμβριο του 1912.
Ο Άγιος Μηνάς τιμάται ως ελευθερωτής της
πόλης. Κατά τις περιόδους των Βαλκανικών
πολέμων, του Α' Παγκοσμίου πολέμου, και
του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, ήταν σημαντική
η συμβολή των κατοίκων της περιοχής στον
αγώνα κατά των Ιταλών, Σλάβων και
Γερμανών κατακτητών. Στην περίοδο του
εμφυλίου πολέμου, η περιοχή της Καστοριάς
αποτέλεσε το θέατρο εξέλιξης της ένοπλης
αιματοχυσίας και των θλιβερών κοινωνικών
συνεπειών που ακολούθησαν.

17. Ο ποταμός Αλιάκμονας.
/