1. მიხეილ ჯავახიშვილის
. №124სახელობის ქ თბილისის
საჯარო სკოლის ისტორიის
მასწავლებელი
მარინა ტარუღიშვილი

2. ვარიაგები
• ( .ვარიაგები ბერძნ Βάραγγοι, Βαριάγοι,
Várangoi, ., .უკრ რუს Варяги) —
სკანდინავიის მცხოვრებთა ძველი
,რუსული სახელწოდება წარმოდგება
ძველი სკანდინავიური სახელისაგან
vaeringiar - ,ნორმანი მეომრები
რომლებიც ბიზანტიის ჯარში
.მსახურობდნენ აქედან გავრცელდა
(„ “),არაბულში და ქართულში ვარანგ
(„ “) . .სომხურში ვრანგ და ა შ XVIII
საუკუნემდე რუსები ბალტიის
ზღვასაც ვარიაგთა ზღვას
.უწოდებდნენ IX-XI საუკუნეებში
შინაფეოდალური ომების დროს
რუსი მთავრები ხშირად იწვევდნენ
.ვარიაგთა რაზმებს დამხმარე ძალად
სკანდინაველ ვაჭრებთან
„დაკავშირებული იყო გზა
“.ვარიაგებიდან საბერძნეთამდე XII-
XIII საუკუნეებში ვარიაგი ხშირად
„ “ .კათოლიკესაც ნიშნავდა იმავე
„ “პერიოდში ტერმინი ვარიაგი
თანდათან გამოდევნა

3. ვარიაგები ანუ ვიკინგები
• ვარიაგი იგივე ვიკინგი
.იყო ვიკინგი ნორდიული
სიტყვაა და
"ნიშნავს ზღვაზე
, "მეომარს მეკობრეს მათი
3ეპოქა მოიცავს
800-საუკუნეს
1100 .წელს ვიკინგები
:სკანდინავიელები ნორვე
,გიელები დანიელები და
.შვედები არიან მათი ხანა
გამოირჩევა არა მარტო
,მეკობრეობით არამედ
ჩვეულებრივი ცხოვრების
რიტმით.

4. ( )ვარიაგების ვიკინგების საქმიანობა
• მოსახლეობის დიდი ნაწილი
,შედგებოდა გლეხობისაგან
,მონადირეების ხელოსნებისა
.და მეთევზეებისაგან ისინი
მისდევდნენ
მიწათმოქმედებასადა
.მესაქონლეობას ეპოქის
დასაწყისში ვიკინგების
,ცხოვრება გაუარესდა
,მოსახლეობა გაიზარდა მათ
,ჰყავდათ ბევრი შვილი
მემკვიდრეო ბაგადადიოდა
,უფროს ვაჟზე დანარჩენები
–იძულებულები იყვნენ სარჩო
საბადებელი სხვაგან
.ეძებნათ ისინი არ
თაკილობდნენ ყაჩაღობითა და
ძარცვით
.დაგროვილქონებას ვინც ამ
საქმიანობაში წარმატებას
მიაღწევდა ყველაზე მამაცად

5. ვარიაგების ცხოვრების წესი
• ,ღონე სიმარჯვე და გამძლეობა
თითოეული ვიკინგისათვის
,უმნიშვნელოვანესი იყო
რადგან ყველა ეს თვისება
ცხოვრებაში თავის გასატანად
.სჭირდებოდათ ისინი
მონაწილეობდნენ სპორტულ
,შეჯიბრებებში ქვის აწევასა და
, -ტყორცნაში მშვილდ ისრით
, ,სროლაში სირბილში შუბის
.ტყორცნაში ვიკინგები
,თითქმის არ ბერდრბოდნენ
30-40 ,ზოგიერთი აღწევდა წელს
20-30ხოლო უმეტესობა წლის
ასაკში
.იღუპებოდა სიკვდილიანობის
მაჩვენებელი ბავშვებშიც
.მაღალი იყო ახალშობილები
რამდენიმე კვირის შემდეგ
,იღუპებოდნენ მიზეზი იყო
.ცხოვრების მძიმე პირობები

6. -წეს ჩვეულებები
• ვიკინგებმა თანდათან დაიწყეს
წარმართული რწმენიდან
ქრისტიანობაზე
• .გადასვლა მოგზაურობისას მათ
ქრირიტიანებთან ჰქონდათ
.ურთიერთობა მათ დაასკვნეს რომ
ქრისტე ძლევამოსილი ფარველი
,უნდა ყოფილიყო ამიტომ ძლიერი
ღმერთის მფარველობის ქვეშ გა
• .დასვლა იოლად გადაწყვიტეს
ვიკინგები ძნელად ითვისებდნენ
ქრის
• – ,ტიანულ წეს ჩვეულებებს მათი
.გაგება უბრალოდ უჭირდათ მიუხედა
• ,ვად ამისა ქრისტიანობის მიღების
მსურველთა რაოდენობა
.985იზრდებოდა წელს გაქრისტიანდა
, 1030დანია წელს ნორვეგია და
100 .წლის შემდეგ შვედეთი დაარსდა
–ეკლესია მონასტრები და
.საეპისკოპოსოები
• შემოიღეს ლათინური ანბანი და
.განვითარდა წიგნის კულტურაც

7. ტრადიციები
• ვიკინგებისათვის კანონი და
სამართალი მაღალ
ფასეულობას
.წარმოადგენდა ხალხი
იკრიბებოდა სახალხო
,კრებაზე ანუ ტინგზე
რომელიც რეგურალურად
,ტარდებოდა ცის ქვეშ აქ
ამტკიცებდნენ ახალ
კანონებსა და ადამიანთა
.უფლებებს იხილებოდა
,საჩივრები სადაო
.საკითხები ვიკინგების
ტრადიცია მათგან
მოითხოვდა ნათესავის
მკვლელის მოკვლას რასაც
სისხლის აღებას
.უწოდებდნენ იყო
შემთხვევებიც რამდენიმე

8. ( )ვარიაგები ვიკინგები
საქართველოში
:მატიანე ქართლისა
,,და მოვიდეს ვარანგნი სამი ათასი
,კაცი და დააყენა
;ბაშს გარდამოიტანა თანა შჳდასი
.კაცი და მოვიდა ბაგრატ შიდათ
;ლაშქრითა და ამათ ვარანგთა
- - ,მესხნი ვერ ღა რა მოილოდინნეს
,მივიდეს და შეიბნეს თავსა
;სასირეთისა ჭალისასა გაიქცა შიდა
. -ლაშქარი და ომსა ამას ვე შეიპყრეს
-აბუსერი და სხუანი ცა დიდებულნი
, - -მის თანა ვერ ღა რა უძლეს
;ბრძოლად ვარანგთა მისცნა
ლიპარიტ პაშტნი და წინა მათსა
;პურსა უკაზმიდეს და ეგრეთ
“.ლიხნი გარდავლეს

9. ურთიერთობების ისტორია
• 27შვედეთში არსებული იმ
,რუნული სტელის გარდა
ისლანდიურ საგებსა და
ქართულ ქრონიკებშიც
,შეხვდებით ცნობებს რომლებიც
ამყარებს თეორიას შვედებისა
და ქართველების ადრეული
.ურთიერთობების შესახებ
ქართლის ცხოვრებაში
,მოთხრობილია ვარანგებზე
რომლებიც მეფე ბაგრატ
,მეოთხის მხარეს იბრძოდნენ და
,როგორც ჩანს ვიკინგები
,სასირეთის ბრძოლაში
,საქართველოში
.მონაწილეობდნენ ზოგი
,მკვლევრის მტკიცებით
ვიკინგების გავლენა დღესაც
თვალნათელია საქართველოში
და დასტურად ხევსურებისა და
,შვედეთში მცხოვრები ხალხის

10. სასირეთის ბრძოლა
• 1047 —სასირეთის ბრძოლა
საქართველოს მეფე ბაგრატ IV
და კლდეკარის ერისთავის
ლიპარიტ IV ლიპარიტს ძეს
შორის მიმდინარე
ხანგრძლივი
შინაკლასობრივი ბრძოლის
. 1040ერთი ეპიზოდი წელს
თბილისის ამირასთან ბაგრატ
IV დაზავების შემდეგ
კლდეკარის ერისთავი
საბოლოოდ გაუორგულდა
.მეფეს ლიპარიტმა
დახმარებისათვის მიმართა
.ბიზანტიას კეისარმა
,ერისთავს დამხმარე ლაშქარი
დიდძალი ფული და ტახტის
მაძიებელი დემეტრე გიორგის
.ძე გამოუგზავნა საქმე
.შეთანხმებით დამთავრდა

11. • ბერძენთა ჯარი და დემეტრე
.ბიზანტიაში დაბრუნდნენ
მაგრამ ეს მორიგება
;დროებითი აღმოჩნდა
ლიპარიტი ბიზანტიის
აგენტად დარჩა და
განაგრძობდა ბრძოლას მეფის
.წინააღმდეგ ლიპარიტს
,კახელები მიემხრნენ მან
ბიზანტიიდან კვლავ
ჩამოიყვანა დემეტრე გიორგის
,ძე ბოლოს მაწყვერელიც მის
.მხარეს გადავიდა
• ,მეფე და ერისთავი ქართლში
სასირეთის ჭალაში
(ახლანდელი კასპის
)მუნიციპალიტეტი
.შეებრძოლენ ერთმანეთს
ბაგრატ IV-მ ვერ გაუძლო
ლიპარიტის მრავალრიცხოვანი

12. • ლიპარიტმა არტანუჯის ციხე
;დაიპყრო ბაგრატ IV
იძულებული გახდა დასავლეთ
საქართველოში გადასულიყო
-და მხოლოდ თურქ სელჩუკების
1048მიერ წელს ლიპარიტის
დატყვევების შემდეგ შეძლო
.ხელისუფლებისგანმტკიცება
სასირეთის ბრძოლა მეფესა და
დიდებულებს შორის არსებული
შინაკლასობრივი ბრძოლების
.მნიშვნელოვანი ეპიზოდია
• "მეტად საგულისხმოა მატიანე
"-ქართლისა ის ცნობა ამ
ბრძოლაში ვარიაგების
( )ვარანგთა მონაწილეობის
.შესახებ ბაგრატ IV-ის მხარეზე
1000 ,იბრძოდა შვედი ვიკინგი
3000 კაციანი ექსპედიციის
,სუბდივიზია რომელსაც
.სარდლობდა ინგვარი

13. ( )ვარიაგების ვიკინგების კვალი
საქართველოში
• ვიკინგები რომ საქართველოში
,ცხოვრობდნენ სიმონეთში
ვიკინგების სამარხების
ბოლოდროინდელი გათხრებითაც
.დასტურდება ამ სამარხებში
ვიკინგების ტანსაცმლის
საკინძეები და სამაჯურები
. 2004აღმოაჩინეს წელს კი შვედი
მკვლევრების ჯგუფმა
ექსპედიცია მოაწყო იმის
,დასადგენად შესაძლებელი იყო
თუ არა შვედეთიდან შავ ზღვამდე
,და შემდეგ საქართველოს
,გავლით კასპიის ზღვამდე
.მიცურვა ექსპედიციის პასუხი
:დადებითი იყო ვიკინგების ნავის
ანალოგიით აგებული ხომალდით
.მათ ამ გზის გავლა შეძლეს
,ვიკინგების მსგავსად ამ ჯგუფმაც
ხელით ატარა ნავი მთებსა და
,ხმელეთზე მდინარეებს შორის
სანამ მდინარე მტკვარს
,მიაღწევდა იქიდან კი კასპიის

14. ისტორიული ვარაუდები
,ეგებ იმ საკმაოდ
იშვიათ
ცისფერთვალება
ქართველებიდან ზოგი
ვიკინგების
? 1000შთამომავალია
,ვიკინგი რომელიც
მრავალი წელი
ცხოვრობდა
,საქართველოში
,საკინძეების
სამაჯურებისა და
,საფლავების გარდა
უთუოდ ბევრ სხვა

15. !მადლობა ყურადღებისათვის