10th Science

1. ಅಧ್ಯಾಯ 1.
ರಯಸಯಯನಿಕ ಕ್ರಿಯೆಗಳು ಮತ್ತು ಸಮೀಕರಣಗಳು
ಪ್ಿಶ್ನೆಗಳು.

2. 1. ಮೆಗ್ೆೀಸಿಯಂ ಪ್ಟ್ಟಿಯನ್ತೆ ಗಯಳಿಯಲ್ಲಿ ಉರಿಸತವ ಮೊದಲತ ಸವಚ್ಚಗನೊಳಿಸಬನೀಕತ. ಏಕನ?
ಉತ್ುರ: ಮೆಗ್ೆೀಸಿಯಂ ಪ್ಟ್ಟಿಯನ್ತೆ ಗಯಳಿಗನ ತನರನದಿಟ್ಯಿಗ ಆಕ್ರಸೀಜನ್ನನೊಡನನ ವರ್ತಿಸಿ ಮೆೀಲಪದರವು ಮೆಗ್ೆೀಸಿಯಂ ಆಕನಸೈಡ್ ಆಗ್ರತತ್ುದನ. ಆದತದರಿಂದ
ಸವಚ್ಚಗನೊಳಿಸಬನೀಕತ.
2. ಈ ಕನಳಗ್ನ್ ರಯಸಯಯನಿಕ ಕ್ರಿಯೆಗಳಿಗನ ಸರಿದೊಗ್ಸಿದ ರಯಸಯಯನಿಕ ಸಮೀಕರಣ ಬರನಯಿರಿ.
I. ಹನೈಡನೊಿೀಜನ್ + ಕನೊಿೀರಿನ್ ----> ಹನೈಡನೊಿೀಜನ್ ಕನೊಿೀರನೈಡ್.
II. ಬನೀರಿಯಂ ಕನೊಿೀರನೈಡ್ + ಅಲೊಾಮನಿಯಂ ಸಲನಫೀಟ್ ---> ಬನೀರಿಯಂ ಸಲನಫೀಟ್ + ಅಲೊಾಮನಿಯಂ ಕನೊಿೀರನೈಡ್.
III. ಸನೊೀಡಿಯಂ + ನಿೀರತ --> ಸನೊೀಡಿಯಂ ಹನೈಡಯಿಕನಸೈಡ್ + ಹನೈಡನೊಿೀಜನ್.
ಉತ್ುರ:
H2 + Cl2 ---------- 2HCl.
3BaCl2 + Al2(SO4)3 ------> 3BaSO4 +2AlCl3.
2Na + H2O ---- 2NaOH + H2.

3. 3. ಈ ಕನಳಗ್ನ್ ಕ್ರಿಯೆಗಳಿಗನ ಸಂಕನೀತ್ಗಳನ ಂದಿಗನ ಸರಿದೊಗ್ಸಿದ ರಯಸಯಯನಿಕ ಸಮೀಕರಣ ಬರನಯಿರಿ.
ಬನೀರಿಯಂ ಕನೊಿೀರನೈಡ್ ಮತ್ತು ಸನೊೀಡಿಯಂ ಸಲನಫೀಟ್ನ್ ಜಲ್ಲೀಯ ದಯಿವಣಗಳು ವರ್ತಿಸಿ ಸನೊೀಡಿಯಂ ಕನೊಿೀರನೈಡ್ ದಯಿವಣ ಮತ್ತು ಜಲವಿಲ್ಲೀನ್ಗನೊಳಳದ ಬನೀರಿಯಂ ಸಲನಫೀಟ್
ಉಂಟತಮಯಡತವುದತ.
ಸನೊೀಡಿಯಂ ಹನೈಡಯಿಕನಸೈಡ್ ದಯಿವಣ(ನಿೀರಿನ್ಲ್ಲಿ) ಹನೈಡನೊಿೀಕನೊಿೀರಿಕ್ ಆಮಿದನೊಂದಿಗನ(ನಿೀರಿನ್ಲ್ಲಿ) ವರ್ತಿಸಿ ಸನೊೀಡಿಯಂ ಕನೊಿೀರನೈಡ್ ದಯಿವಣ ಮತ್ತು ನಿೀರತ
ಉಂಟ್ಯಗತವುದತ.
ಉತ್ುರ:
BaCl2(aq) + Na2SO4(aq) ------------- BaSO4(s) +2NaCl(l)
NaOH(l) + HCl(l) ------------> NaCl(l) + H2O(l)
1. ಬಿಳಿ ಬಣಣ ಬಳಿಯಲತ X ವಸತುವಿನ್ ದಯಿವಣವನ್ತೆ ಬಳಸಲಯಗತತ್ುದನ.
(1) X ವಸತುವನ್ತೆ ಹನಸರಿಸಿ ಮತ್ತು ಅದರ ಅಣತಸೊತ್ಿ ಬರನಯಿರಿ.
(2) ನಿೀರಿನನೊಂದಿಗನ ಮೆೀಲನ ಹನಸರಿಸಿದ (1)ರಲ್ಲಿ X ವಸತುವಿನ್ ಕ್ರಿಯೆ ಬರನಯಿರಿ.
ಉತ್ುರ: 1. X ವಸತು ಕಯಾಲ್ಲಸಯಂ ಆಕನಸೈಡ್. ಅದರ ಅಣತ ಸೊತ್ಿ CaO.
2. CaO (s) + H2O(l) ----------> Ca(OH)2 (aq)

4. 2. ಚ್ಟತವಟ್ಟಕನ 1.7ರಲ್ಲಿ ಒಂದತ ಪ್ಿನಯಳದಲ್ಲಿ ಸಂಗಿಹವಯದ ಅನಿಲದ ಪ್ಿಮಯಣವು ಮತನೊುಂದರಲ್ಲಿ ಸಂಗಿಹವಯದ ಅನಿಲದ ಪ್ಿಮಯಣದ
ಎರಡರಷ್ಟಿರಲತ ಕಯರಣವನೀನ್ತ? ಆ ಅನಿಲವನ್ತೆ ಹನಸರಿಸಿ.
ಉತ್ುರ: ನಿೀರತ(H2O) ಅಣತವಿನ್ಲ್ಲಿ, 2 ಹನೈಡನೊಿೀಜನ್ ಮತ್ತು 1 ಆಕ್ರಸೀಜನ್ ಆಗ್ರತತ್ುದನ, ವಿದತಾದಿವೆಜನನಯಲ್ಲಿ 2:1 ಪ್ಿಮಯಣದಲ್ಲಿ ನಿೀರತ,
ಹನೈಡನೊಿೀಜನ್ ಮತ್ತು ಆಕ್ರಸೀಜನ್ ಆಗ್ ವಿೆಜನನಗನೊಳುಳವುದರಿಂದ , ಸಂಗಿಹವಯದ ಅನಿಲದ ಪ್ಿಮಯಣವು ಮತನೊುಂದರಲ್ಲಿ ಸಂಗಿಹವಯದ
ಅನಿಲದ ಪ್ಿಮಯಣದ ಎರಡರಷ್ಟಿರತತ್ುದನ.
ಆ ಅನಿಲಗಳು ಹನೈಡನೊಿೀಜನ್ ಮತ್ತು ಆಕ್ರಸೀಜನ್.
1. ಕಬಿಿಣದ ಮೊಳನಯನ್ತೆ ಮತಳುಗ್ಸಿಟ್ಯಿಗ ತಯಮಿದ ಸಲನಫೀಟ್ ದಯಿವಣದ ಬಣಣ ಬದಲಯಗತವುದನೀಕನ?
ಉತ್ುರ: ಕಬಿಿಣವು ತಯಮಿದ ಸಲನಫೀಟ್ನ್ಲ್ಲಿರತವ ತಯಮಿವನ್ತೆ ಸಯಾನ್ಪ್ಲಿಟಗನೊಳಿಸಿ, ಕಬಿಿಣದ ಸಲನಫೀಟ್ ಆಗತವುದರಿಂದ ದಯಿವಣದ ಬಣಣ
ಬದಲಯಗತವುದತ.
2.ಚ್ಟತವಟ್ಟಕನ 1.10ರಲ್ಲಿ ಕನೊಟಿ ಉದಯಹರಣನಯನ್ತೆ ಹನೊರತ್ತ ಪ್ಡಿಸಿ ದಿವಸಯಾನ್ಪ್ಲಿಟ ಕ್ರಿಯೆಗನ ಒಂದತ ಉದಯಹರಣನ ಕನೊಡಿ.
BaCl2 + H2SO4 ---------> BaSO4 + 2HCl

5. 3. ಕನಳಗ್ನ್ ಕ್ರಿಯೆಗಳಲ್ಲಿ ಉತ್ಕರ್ಿಣಗನೊಂಡ ವಸತುಗಳು ಮತ್ತು ಅಪ್ಕರ್ಿಣಗನೊಂಡ ವಸತುಗಳನ್ತೆ ಗತರತರ್ತಸಿ.
1. 4Na(s) + O2(g) ---------> 2Na2O(s) + 2HCl(l)
2. CuO(s) + H2(g) ---------> Cu(s) + 2H2O(l)
ಉತ್ಕರ್ಿಣನಗನೊಂಡ ವಸತು: Na2O(s)
ಅಪ್ಕರ್ಿಣನಗನೊಂಡ ವಸತು: CuO(s)