Sytuacje krytyczne związane z wykonywaniem znieczulenia.

1. Nie ma znieczulenia bez
ryzyka

2. Okołooperacyjna
zachorowalność i umieralność
pierwotnie związana ze znieczuleniem
znieczulenie jest dodatkowym czynnikiem
pierwotnie związana z zabiegiem operacyjnym
zabieg operacyjny jest dodatkowym czynnikiem
pierwotnie spowodowana chorobą pacjenta

3. Zachorowalność – nieplanowane i
niekorzystne działanie znieczulenia
ciężka – trwałe upośledzenie organizmu
średnio ciężka – przedłużony pobyt w szpitalu bez
trwałych następstw
lekka – niewielkie powikłanie bez żadnych następstw

4. Zgon związany ze znieczuleniem
czas nie jest dokładnie określony
1- 6 dni po operacji ?
brak świadomości po znieczuleniu i zgon w
późniejszym okresie ?
Późna śmierć w następstwie aspiracji ?

5. Sytuacje krytyczne związane ze
znieczuleniem spowodowane są
Błędami ludzkimi
rzadziej: przedawkowaniem leków, ich
zamianą, złym doborem, powikłaniami w
czasie przetaczania krwi

6. Czynniki predysponujące
o Brak kontroli sprzętu
o Brak doświadczenia
o Nieuwaga, nonszalancja
o Zbyt duża wiara w elektronikę
o Pośpiech
o Ograniczone pole widzenia
o zmęczenie

7. Błędy związane z intubacją
Rurka w przełyku
Przedłużające się próby intubacji u
zwiotczonego chorego
Niedrożność rurki
Wysunięcie się rurki
Aspiracja treści żołądkowej do dróg
oddechowych

8. Błędy związane z wyposażeniem
stanowiska
Brak dopływu tlenu
Źle założony układ oddechowy
Przeciek gazów oddechowych
Źle ustawiony przepływ gazów
Błędy w obsłudze aparatu

9. Wydarzenie krytyczne w czasie
znieczulenia przewodowego
Hipotensja
Blok całkowity
Przedawkowanie lub podanie leku do
naczynia
Zbyt głęboka sedacja

10. Wydarzenie krytyczne
spowodowane innymi czynnikami
Źle zebrany wywiad u chorych obciążonych (czy)
nieprzygotowanych do operacji ze wskazań nagłych
Nieodpowiednia opieka w bezpośrednim okresie
pooperacyjnym
a) Niedrożność dróg oddechowych
b) Depresja po opioidach –”cicha śmierć”
c) Niecałkowite odwrócenie działania środków zwiotczających
d) hypowolemia
Uszkodzenie uzębienia
Powikłania neurologiczne
Zakrzepowe zapalenie żył
Pozanaczyniowe podanie leków
Odma opłucnowa
oparzenia

11. Zapobieganie powikłaniom
Nadzór nad szkolącymi się
Sprawdzanie sprzętu i aparatu przed każdym
znieczuleniem
Regularny przegląd techniczny urządzeń
Właściwe przygotowanie chorego do zabiegu
Dobór odpowiednich technik
anestezjologicznych i systemu monitorującego
Stały nadzór w czasie znieczulenia
„trening pewności” – przygotowanie lekarza na
wystąpienie powikłania i wyrobienie nawyków
postępowania

12. Anafilaksje
Reakcja antygen – przeciwciało. Histamina jest
głównym mediatorem tej reakcji.
Reakcje anafilaktoidalne
Obraz kliniczny podobny, ale wywołany
pobudzeniem receptorów histaminowych w
narządach

13. Czynniki wywołujące reakcje
anafilaktyczne i anafilaktoidalne
Środki zwiotczające
Benzodwuazepiny
Anestetyki dożylne
Opioidy
Płyny koloidowe
Antybiotyki
Lateks
inne

14. Hypertermia złośliwa
Zaburzenie transportu jonów wapnia w mięśniach szkieletowych
( zwiększone uwalnianie lub zmniejszone wchłanianie przez
sarkoplazmę)
Wzrost metabolizmu tlenowego i beztlenowego w komórce
Wzrost wytwarzania ciepła, CO2 i mleczanów
a. Bad. lab.: ↑ stężenia fosfokinazy kreatyninowej (biopsja mięśnia), ↑
K+ , ↓ BE > -5 do -7 mEq/l !
b. Obraz kliniczny: ↑ ciepłoty ciała, tachykardia, sztywność mięśni, ↑
Kpa CO2
c. Dantrolen jest jedynym lekiem

15. Zagadnienia prawne
związane ze znieczuleniem
Maria Wujtewicz

16. Współpraca podczas operacji
Partnerska współpraca specjalistów: każdy
specjalista ponosi odpowiedzialność
jednoosobową i osobistą za powierzone zadania i
czynności.
W anestezjologii współpraca na zasadzie
podziału pracy:
a. W poziomie: ordynator – lekarze, podlegający personel
lekarze,
nie lekarski
b. W poziomie: anestezjolog – chirurg
Zasada wzajemnego zaufania
( ograniczenia: choroby, przemęczenie, alkohol)

17. Ordynator oddziału anestezjologii
w zakresie medycznym i
specjalistycznym jest niezależny
od władz szpitala i ordynatorów
innych oddziałów

18. Standardy stanowiska
anestezjologicznego
program operacyjny

19. Kształcący się anestezjolodzy mogą
znieczulać gdy:
1. nie jest to dodatkowym zagrożeniem dla
chorego
2. jest stały nadzór specjalisty

20. Udział lekarzy stażystów
Nie mogą być rutynowo angażowani w
miejsce brakującego personelu
(ograniczone uprawnienia)
Nie mogą udzielać samodzielnej pomocy
w przypadkach nagłych, nawet
bezpośrednio po uzyskaniu prawa
wykonywania zawodu

21. Udział studentów
Tylko w ramach szkolenia, pod nadzorem
lekarza odpowiedzialnego i specjalisty

22. Lekarz a personel pielęgniarski
Lekarz odpowiada za polecenie wykonania
czynności ( rodzaj leku, dawka, stężenie, czas i
sposób podania)
Personel pielęgniarski odpowiada za wykonanie
polecenia
Zakładanie cewników centralnych jest
obowiązkiem lekarza
Usuwanie cewników centralnych może
wykonywać personel pielęgniarski (przeszkody)
Lekarz nie ma prawa zlecić personelowi
pielęgniarskiemu samodzielnego wykonywania
znieczulenia

23. Anestezjolog nie musi znać
się na skomplikowanej
aparaturze, ale musi
rozpoznać zakłócenia w jej
funkcjonowaniu

24. Zgoda chorego na
znieczulenie musi być
uświadomiona

25. Zgoda domniemana ( chory
nieprzytomny, brak opiekunów)
Krewni nie mogą decydować w imieniu
chorego, służą jedynie informacją
Umożliwia to rozpoczęcie leczenia, ale
tylko w sytuacji nagłej

26. Lekarz ponosi pełną
odpowiedzialność cywilną i
karną, jeśli nie poinformował
chorego w dostatecznym
stopniu przed uzyskaniem
zgody

27. Sposób i czas informowania
Lekarz leczący i znieczulający
Każdy pacjent musi zostać poinformowany
Informacje najpóźniej w dniu
poprzedzającym operację
Metoda stopniowego informowania (forma
pisemna, a następnie rozmowa)