Teoria ograniczeń - wprowadzenie.
W zakresie ograniczeń, nie mamy żadnego wyboru. Albo my zarządzamy ograniczeniami albo ograniczenia zarządzają nami !
Ograniczenia będą determinowały efektywność naszych działań, bez względu na to, czy ich istnienie będzie uznane, czy też nie.
Teoria ograniczeń (ang. Theory of Constraints, TOC) – metoda zarządzania nastawiona na osiąganie długotrwałych zysków poprzez odpowiednie zarządzanie istniejącymi w firmie ograniczeniami, tj. „wąskimi gardłami”, które występują w systemach zarządzania, procesach wytwarzania lub procesach dystrybucji.
2. W zakresie ograniczeń, nie mamy żadnego wyboru. Albo my zarządzamy ograniczeniami albo ograniczenia zarządzają nami ! Ograniczenia będą determinowały efektywność naszych działań, bez względu na to, czy ich istnienie będzie uznane, czy też nie.
3. Twórcą teorii ograniczeń jest jeden z najznakomitszych myślicieli tego wieku, dr Eliyahu M. Goldratt , przez miesięcznik Fortune określany mianem "guru zarządzania”. Goldratt jest twórcą wielu bestsellerowych książek, w których w przystępny sposób wykłada elementy Teorii Ograniczeń. Najsłynniejsze z nich to "The Goal" (" Cel "), "It's Not Luck" (" Cel 2 - To nie przypadek "), "Critical Chain" (" Łańcuch Krytyczny ").
4. Ewolucja TOC w ostatnich 25 latach TOC w produkcji Rachunkowość Przerobu (Throughput Accounting) – OPT, „CEL” (The Goal), Wyścig (The Race), Syndrom Stogu Siana (The Haystack Syndrome) Narzędzia Logicznego Wnioskowania (The Thinking Processes) – Jonah Program Dystrybucja, Marketing, Umiejętności Zarządcze – To nie przypadek (It’s not Luck) CEL II Zarządzanie projektami – Łańcuch Krytyczny (Critical Chain) Podejście holistyczne TOC – 8 sesji video TOC & Technologia – Konieczne niewystarczające (Necessary but not Sufficient) TOC Strategia biznesowa (Viable Vision) 1984 1994 1997 2000
5.
6. Zarządzanie Ograniczeniami (Theory of Constraints - TOC) to metoda pozwalająca na identyfikację i zarządzanie ograniczeniami, które występują w otaczającym nas świecie. Ograniczenie jest to czynnik , który blokuje lub spowalnia nasz rozwój , nasze osiągnięcia, realizację celu działania przedsiębiorstw, instytucji itd.
7. TOC znalazła zastosowania praktyczne w wielu obszarach działania człowieka : przemyśle, dystrybucji, zarządzaniu projektami, szkolnictwie, wojskowości, służbie zdrowia, usługach, instytucjach i organizacjach niekomercyjnych, pozwalając wszędzie na osiągnięcie znaczących rezultatów dzięki: Koncentracji wysiłków na tych obszarach, w których najszybciej można osiągnąć efekty. Dostarczeniu niezawodnych technik umożliwiających Ciągły Proces Ulepszania
8. Koncentracja oznacza konieczność identyfikacji ograniczenia, które limituje realizację Celu. (Celem działania większości przedsiębiorstw komercyjnych jest zarabianie pieniędzy).
9. Ciągły Proces Ulepszania realizujemy poprzez zastosowanie 5 Kroków: POOGI Process of Ongoing Improvement
10. 1. Identyfikacja Ograniczenia Dość łatwo znaleźć ograniczenia w systemie produkcyjnym, ze względu na limitujące zdolności wytwórcze urządzenia. Dużo trudniej zidentyfikować ograniczenia rynkowe oraz te wynikające z przekonań i stereotypów zakorzenionych w umysłach pracowników, a w szczególności menedżerów.
11. 2. Eksploatacja Ograniczenia Często olbrzymie rezerwy drzemią w sposobie zarządzania zasobem ograniczającym. Jeśli możliwe jest wydłużenie jego czasu pracy, odpowiednie oprzyrządowanie skracające czas wykonania usługi lub wyrobu, przejęcie zadań przez inne, aktualnie niedociążone zasoby – wszystkie te możliwości należy wykorzystać w pierwszej kolejności. Koszty tych działań są zwykle niewielkie w stosunku do korzyści z uwolnienia i wykorzystania dostępnych zdolności produkcyjnych.
12. 3. Podporządkowania wszystkiego (decyzji i działań) postanowieniu o eksploatacji ograniczenia Czynności wykonywane przez zasoby niebędące ograniczeniami muszą być podporządkowane pracy zasobu ograniczającego. Polega to na takiej organizacji pracy, aby ograniczenie nigdy nie pozostawało bezczynne. Faza podporządkowanie jest jedną z najtrudniejszych do realizacji, ponieważ zmienia w sposób istotny reguły pracy.
13. 4. Wzmocnienia ograniczenia. Wzmocnienie, czyli skokowy wzrost możliwości wytwórczych w wyniku inwestycji – zakupu nowej maszyny, zatrudnienia dodatkowej osoby. Często trzy pierwsze kroki są na tyle skuteczne, że zasób przestaje być ograniczeniem. Wtedy krok wzmocnienia może być pominięty.
14. 5. Powrotu do 1. (nie można pozwolić by bezwładność stała się ograniczeniem)
26. TOC jest oparte na podejściu systemowym Co to oznacza ? Stosowanie podejścia systemowego oznacza analizowanie systemu w sposób holistyczny (całościowy, kompleksowy) i logiczny .
27. Tak jak w naukach ścisłych, w TOC uważa się, że „ wyniki systemu są determinowane przez niewielką liczbę fundamentalnych przyczyn ”. „ Niewielką liczbę fundamentalnych przyczyn” nazywamy „ dźwigniami rozwoju ” systemu – miejscami, gdzie relatywnie mała zmiana, powoduje znaczące usprawnienie dla systemu jak całości .
28. W TOC podważa się powszechne założenie: … im wcześniej zaczniemy, tym wcześniej skończymy…
29.
30. TOC zakłada, że istnieje 5 przeszkód/pytań istotnych z punktu widzenia usprawnienia. 5 Sposób w jaki na nie odpowiadamy, kształtowany przez nasze przekonania/paradygmaty, blokuje lub umożliwia nam dostrzeżenie i odblokowanie wrodzonego potencjału .
31.
32. Typowe przeszkody: Jak powinniśmy określić cel dla siebie samych / dla organizacji ? (Biorąc pod uwagę wszystkie „ograniczenia”, które spotykamy w naszym życiu) Jak powinniśmy postępować ze złożonością ? Jak powinniśmy postępować z konfliktami ? Jak powinniśmy postępować z niepewnością (nieznane prawdopodobieństwo) i ryzykiem (znane prawdopodobieństwo) ? Jak powinniśmy postępować z ludźmi , którzy zachowują się źle (dokonują złych wyborów) ?
33. Sposób w jaki radzimy sobie z którąkolwiek z tych pięciu przeszkód, może być „tym czymś”, co ogranicza naszą możliwość spostrzeżenia i odblokowania wrodzonego potencjału !
34. Postępowanie z ograniczeniami… „ Bez względu na to, co uważasz, że potrafisz lub też nie potrafisz … masz rację ! Henry Ford
35. Wyniki badań TOC… Niektóre paradygmaty limitują, podczas gdy inne umożliwiają nam zobaczenie i odblokowanie potencjału
36. LIMITUJĄCY PARADYGMAT Ograniczenia są wrodzone. Robię co mogę, z tym, co jest pod moją kontrolą. UMOŻLIWAJĄCY PARADYGMAT Wrodzony jest potencjał. Żadnych wymówek – każde ograniczenie może zostać pokonane.
37. LIMITUJĄCY PARADYGMAT Złożoność jest wrodzona. Dzielenie systemu/problemu na mniejsze i optymalizacja każdego z nich. UMOŻLIWAJĄCY PARADYGMAT Wrodzona jest prostota. Wszystkie systemy rządzą się wewnętrzną prostotą – znajdź ją.
38. LIMITUJĄCY PARADYGMAT Konflikty są wrodzone. Albo kompromis lub skupienie na własnej wygranej (wygrany – przegrany). UMOŻLIWAJĄCY PARADYGMAT Konflikty nie są wrodzone. Wygrany – wygrany zawsze jest możliwe – tylko poszukaj.
39. LIMITUJĄCY PARADYGMAT Zakładanie wrodzonych pewników. Szukanie „wzorów” wyliczenia optimum i ryzyka. UMOŻLIWAJĄCY PARADYGMAT Niepewnośc jest wrodzona. Znajdź coś „wystarczająco dobrego” i użyj informacji zwrotnej, by usprawniać i utrzymać.
40. LIMITUJĄCY PARADYGMAT Ludzie są z natury źli. Pozbycie się złych ludzi. UMOŻLIWAJĄCY PARADYGMAT Ludzie są z natury dobrzy. Pozbądź się złych założeń.
41. Analogia łańcucha, jako metoda dojścia do Procesu Ciągłego Ulepszania… KAŻDY ŁAŃCUCH JEST TAK MOCNY, JAK JEGO NAJSŁABSZE OGNIWO
42. Rozwiązanie produkcyjne koncentruje się na identyfikacji przyczyn, które ograniczają możliwości systemu produkcyjnego. Najczęstszą przyczyną ograniczeń w tym systemie jest tzw. wąskie gardło , którym jest zazwyczaj zasób o maksymalnej wydajności mniejszej od popytu na jego wykorzystanie. Rozwiązanie to znane jest także po nazwą „ werbel, bufor, linia ” (ang. DBR- Drum, Buffer, Rope ). Werbel pokazuje rytm z jakim pracuje ograniczenie, dostarczając produkty (np. harmonogram pracy). Bufor ma zapewnić ciągłość pracy ograniczenia, dbając o to, żeby mu dostarczać materiały w odpowiedniej ilości i w odpowiednim czasie. Lina wyznacza termin uruchomienia produkcji tak, aby zapewnić wykonanie na czas wszystkich operacji poprzedzających. Na podstawie analizy stanu bufora odbywa się bieżące sterowanie produkcją. WERBEL, BUFOR, LINA… TOC, to także…
43. Rozwiązanie dystrybucyjne jest przeznaczone do obsługi towarów masowych, przede wszystkim w złożonych sieciach dystrybucyjnych. Głównym celem tego rozwiązania jest zapewnienie jak najlepszej dostępności towarów dla ostatecznego klienta, przy utrzymaniu minimalnych zapasów . Rozwiązanie to opiera się na analizie prawdopodobieństwa wiarygodności prognozy popytu na poziomie punktu sprzedaży detalicznej (niewielkie) oraz magazynu fabrycznego (znacznie większe). Skłania to do utrzymania większych zapasów w magazynach centralnych, a w celu zapewnienia ciągłej dostępności towarów do zwiększenia częstotliwości składania zamówień i realizacji dostaw. WYSOKA DOSTĘPNOŚĆ, MAŁE ZAPASY TOC, to także…
44. Materiał powstał w oparciu o opracowanie TOC Consulting, Goldratt Schools, Alain Barnard Zdjęcia i ilustracje: www.istockphoto.com , www.microsoft.com , www.mustangsandiego.com/blog/henry-ford-the-man-behind-it-all/ Wyrażamy zgodę na wykorzystywanie niniejszych materiałów, pod warunkiem zacytowania źródła.