1. ĐI CHÙA Đ LÀM GÌỂ
1. ĐI CHÙA Đ LÀM GÌ ( Ht. Thích Thanh T ).Ể ừ
2. MÊ TÍN CHÁNH TÍN (Ht. Thích Thanh T ).ừ
3. NH NG ĐI U C N BI T LÚC LÂM CHUNGỮ Ề Ầ Ế (Pháp
s T nh Không).ư ị
1

2. PH N 1Ầ
MÊ TÍN CHÁNH TÍN
Ð o Ph t ch tr ng giác ng mang ánh sáng tríạ ậ ủ ươ ộ
tu soi r i cho th gian. M i l th t đ u hi n bàyệ ọ ế ọ ẽ ậ ề ệ
d i ánh sáng giác ng , nh n th y l th t r i m iướ ộ ậ ấ ẽ ậ ồ ớ
kh i lòng tin đó là "chánh tín". Ng c l i, bàyở ượ ạ
nh ng đi u mê ho c làm mù quáng ng i đ i, l aữ ề ặ ườ ờ ừ
b p th gian, y là "mê tín". Ho c không hi u rõ,ị ế ấ ặ ể
không có lý l , mà tin càn tin b ng là "mê tín".ẽ ướ
Tin b ng là h a h i đ a con ng i đ n đ ngướ ọ ạ ư ườ ế ườ
mù t i. Th y rõ bi t đúng m i tin là s c m nh vôố ấ ế ớ ứ ạ
biên khi n ng i thành công trên m i lãnh v c.ế ườ ọ ự
Th nên trong kinh Hoa Nghiêm có câu: "Tin làế
ngu n c a đ o, là m c a m i công đ c. Tin hayồ ủ ạ ẹ ủ ọ ứ
nuôi l n các g c lành." Vì th ng i h c đ o c nớ ố ế ườ ọ ạ ầ
có lòng tin, song lòng tin đã qua sàng lý trí g n l cạ ọ
k càng. Tuy t đ i không đ c tin càn, tin b ngỹ ệ ố ượ ướ
làm băng ho i tinh th n giác ng c a đ o Ph t.ạ ầ ộ ủ ạ ậ
Chính trong kinh Di Giáo Ph t d y: "... Xem t ngậ ạ ướ
lành d , trông xem sao h n, xem xét th nh suy, coiữ ạ ạ
ngày đoán s đ u không đ c làm..."ố ề ượ
II.- MÊ TÍN
Mê tín là l i tin mù quáng khi n con ng i m tố ế ườ ấ
2

3. h t trí thông minh. Nh ng k ch tr ng mê tín làế ữ ẻ ủ ươ
ng i làm ho c lo n th gian, đ a dân t c lùi l iườ ặ ạ ế ư ộ ạ
bán khai. M t tôn giáo chân chánh, m t dân t cộ ộ ộ
văn minh, không cho phép mê tín len l i trong tínỏ
đ mình, trong dân t c mình. Th mà, đ ng bàoồ ộ ế ồ
chúng ta, trong Ph t giáo chúng ta, t đoan mê tínậ ệ
v n còn nhi u.ẫ ề
a) Ð ng c tồ ố
Ð ng c t là hi n t ng mê ho c kh ng khi p.ồ ố ệ ượ ặ ủ ế
Nh ng k làm ông đ ng, bà c t đ u là ng i s ngữ ẻ ồ ố ề ườ ố
trong tr ng thái b t bình th ng. B n thân h đãạ ấ ườ ả ọ
m t h t kh năng t ch , h b sai s b i m t maấ ế ả ự ủ ọ ị ử ở ộ
l c huy n bí nào đó. Khi ma l c y d a vào h ,ự ề ự ấ ự ọ
li n l m d ng các danh hi u thánh, nh ng b c vĩề ạ ụ ệ ữ ậ
nhân c a thu x a dùng m o x ng đ l a b pủ ở ư ạ ư ể ừ ị
ng i đ i. Nh ng k y u vía d tin nghe x ngườ ờ ữ ẻ ế ễ ư
danh hi u Ph t, B -tát hay nh ng v tiên thánhệ ậ ồ ữ ị
li n khi p đ m kính tin. H không dám phê phánề ế ả ọ
đó là tà hay chánh. Th r i, h m t m c quì m pế ồ ọ ộ ự ọ
đ đ c phong ch c, ho c nh n phép lành. H bể ượ ứ ặ ậ ọ ị
g t b ng nh ng danh hão trong cõi vô hình, ho cạ ằ ữ ặ
b ng nh ng bùa tà phép l , nh ng huy n ho c vằ ữ ạ ữ ề ặ ề
quá kh v lai. T đây h s ng b ng o v ng mứ ị ừ ọ ố ằ ả ọ ơ
huy n, m t h t lý trí th c t i.ề ấ ế ự ạ
3

4. Chúng ta ph i khám phá d p tan nh ng l i mêả ẹ ữ ố
ho c y. Riêng v nhà Ph t trong kinh đã d y rõ,ặ ấ ề ậ ạ
khi ch ng đ n qu Ph t, B -tát, A-la-hán đ u cóứ ế ả ậ ồ ề
đ y đ l c thông, tam minh... Vì th , B -tát hay A-ầ ủ ụ ế ồ
la-hán mu n hóa đ k h u duyên li n dùng th nố ộ ẻ ữ ề ầ
thông hi n giáo hóa, nh B -tát Quán Th Âm,ệ ư ồ ế
trong ph m Ph Môn c a kinh Pháp Hoa ch ngẩ ổ ủ ẳ
h n. Không khi nào các b c Thánh ph i gá vàoạ ậ ả
thân k phàm t c khác làm vi c giáo hóa. Vì cácẻ ụ ệ
ngài đ y đ th n thông bi n hóa vô ng i. Nh th ,ầ ủ ầ ế ạ ư ế
nh ng ma l c t a vào đ ng c t đ u là s c c a quữ ự ự ồ ố ề ứ ủ ỉ
th n. Vì s ng i đ i không tin, nên chúng m oầ ợ ườ ờ ạ
x ng nh ng danh hi u cho to đ gây uy tín. Bi t rõư ữ ệ ể ế
tính cách ma m c a chúng, ng i Ph t t ph iị ủ ườ ậ ử ả
tránh xa, tuy t đ i không đ c ph h a v i chúng,ệ ố ượ ụ ọ ớ
hu ng là qui kính. Có th m i t ra là ng i Ph tố ế ớ ỏ ườ ậ
t chân chánh.ử
b) L ch s , sao h nị ố ạ
Th i gian không th t do khái ni m con ng i đ tờ ậ ệ ườ ặ
ra, hu ng là trên th i gian l i đ t ra ngày t t ngàyố ờ ạ ặ ố
x u, năm lành năm d ... Th đ t ra m t thí d ,ấ ữ ử ặ ộ ụ
chúng ta đ t m t ng n đèn đ t bên ph i, l y m tố ộ ọ ặ ở ả ấ ộ
cái g ng tròn nh đ bên trái, cách nhau nămươ ỏ ể ở
t c tây, kho ng gi a đ t m t qu bóng (trái banh).ấ ả ữ ặ ộ ả
Chúng ta dùng tay xoay tròn qu bóng, phía n mả ằ
4

5. bên ng n đèn là sáng, phía khu t ng n đèn là t i,ọ ấ ọ ố
c xoay mãi, qu bóng đ i chi u t i sáng liên t c.ứ ả ố ế ố ụ
Tr c quay y có lúc ti n đ n tr c ngang ng nụ ấ ế ế ướ ọ
đèn làm khu t ánh sáng soi vào m t g ng, ánhấ ặ ươ
sáng m t g ng không ph n chi u vào qu bóng,ặ ươ ả ế ả
có lúc lùi l i sau, ánh sáng ng n đèn soi vào m tạ ọ ặ
g ng, ánh sáng t m t g ng ph n chi u l i quươ ừ ặ ươ ả ế ạ ả
bóng, phía khu t ng n đèn. Có nh ng con ki nấ ọ ữ ế ở
trên qu bóng, th y qu bóng m t sáng g i làả ấ ả ặ ọ
ngày, m t t i g i là đêm, nh ng lúc m t g ngặ ố ọ ữ ặ ươ
không ph n chi u ánh sáng vào qu bóng g i là baả ế ả ọ
m i, nh ng lúc m t g ng ph n chi u ánh sángươ ữ ặ ươ ả ế
vào qu bóng đ y đ g i là r m... L i đ t m t sángả ầ ủ ọ ằ ạ ặ ặ
c a qu bóng vòng m t là ngày t t, vòng hai làủ ả ộ ố
ngày x u... C m thông đ c đi u đó, chúng ta cóấ ả ượ ề
t c c i cho loài ki n hay không? Qu th t, chúngứ ườ ế ả ậ
bày bi n m t cách vô lý. Ng n đèn, qu bóng, m tệ ộ ọ ả ặ
g ng đ u là vô tri, đ ng l c quay nó thì c quayươ ề ộ ự ứ
v y thôi, có gì là linh thiêng huy n di u, mà chúngậ ề ệ
l i đ t là ngày t t ngày x u.ạ ặ ố ấ
Cũng th , nh t c u, nguy t c u và đ a c u đ u làế ậ ầ ệ ầ ị ầ ề
vô tri, chúng quay g n nhau theo cái tr c c đ nh,ầ ụ ố ị
m t đ a c u h ng v nh t c u thì sáng, m tặ ị ầ ướ ề ậ ầ ặ
khu t thì t i. Cái tr c quay y có khi đ a c u xê t iấ ố ụ ấ ị ầ ớ
che khu t ánh sáng nh t c u không soi đ nấ ậ ầ ế
nguy t c u, có khi s t l i, ánh sáng nh t c u soiệ ầ ụ ạ ậ ầ
5

6. đ y đ vào nguy t c u, ánh sáng nguy t c u ph nầ ủ ệ ầ ệ ầ ả
chi u l i m t t i c a đ a c u. Th r i, con ng iế ạ ặ ố ủ ị ầ ế ồ ườ
s ng trên đ a c u trông vào s sáng t i tùy kháiố ị ầ ự ố
ni m đ t thành ngày đêm và gi phút, theo sệ ặ ờ ự
ph n chi u c a nguy t c u đ t ra r m, ba m i,ả ế ủ ệ ầ ặ ằ ươ
thành tháng, năm. Th i gian là do t ng t ng c aờ ưở ượ ủ
con ng i đ t ra không th t. Ph ng chi trên thườ ặ ậ ươ ế
gian y l i còn đ t thêm lành d t t x u... Quấ ạ ặ ữ ố ấ ả
th t con ng i quá bày bi n, quá r i ren. Ðã bàyậ ườ ệ ố
bi n ra r i, t c t trói mình. Khi đã có ngày t tệ ồ ự ộ ố
ngày x u, đi đâu ph i ch n ngày t t m i dám đi,ấ ả ọ ố ớ
làm gì ph i đ i ngày t t m i làm. Th m chí c t nhàả ợ ố ớ ậ ấ
xây b p cũng ph i l a ngày ch n tháng, đ nh đôiế ả ự ọ ị
g l a cũng ph i coi tu i h p, không h p. Conả ứ ả ổ ạ ạ
ng i b bao ph trong t r i nùi y, r i thanườ ị ủ ổ ơ ố ấ ồ
khóc r i kh đau. Chính vì ngày tháng tu i tác t oồ ổ ổ ạ
ra cho con ng i không bi t bao nhiêu đau kh .ườ ế ổ
Chúng ta hãy nghe ng i nông dân mi n Namườ ề
nguy n r a h qua bài hát:ề ủ ọ
C p mà v t m y ông th y đ aọ ậ ấ ầ ị
Yêu mà nhai m y chú coi ngàyấ
Tr trêu h khéo đ t bàyớ ọ ặ
Hai đ a mình th ng thi t, ông tr i rày b oứ ươ ệ ờ ả
th ng.ươ
6

7. c) Coi tay, xem t ngướ
Coi tay, xem t ng cũng có khi trúng, song ôngướ
th y y luôn luôn nói câu thòng: "Tay hay t ngầ ấ ướ
c a ông có hi n đi u x u, có th đ n tháng đó sủ ệ ề ấ ể ế ẽ
m c n n, n u ông bi t làm lành làm ph c có thắ ạ ế ế ướ ể
qua." Th thì đ n tháng đó, n u ng i y m c n nế ế ế ườ ấ ắ ạ
thì khen ông th y xem trúng, b ng không m c n nầ ằ ắ ạ
thì ông th y đ t i làm lành làm ph c! Nh th ,ầ ổ ạ ướ ư ế
m t nào ông th y cũng hay h t. Nh ng chúng taặ ầ ế ư
th ki m đi m xem, c hai m t m c n n và không,ử ể ể ả ặ ắ ạ
có l i gì cho ng i đi coi không? N u coi tay t nợ ườ ế ố
m t s ti n, đ n khi m c n n cũng ph i t ch u,ộ ố ề ế ắ ạ ả ự ị
ông th y có c u giúp cho mình đ c gì đâu. N uầ ứ ượ ế
đ n tháng th n n, ng i coi tay không th n n,ế ọ ạ ườ ọ ạ
cho là làm lành làm ph c đ c qua thì mình tướ ượ ự
c u mình, ông th y cũng không làm gì cho mình.ứ ầ
Nh v y đi coi chi cho u ng ti n.ư ậ ổ ề
H n n a đ u quy n sách t ng có bài k :ơ ữ ở ầ ể ướ ệ
Hán:
H u tâm vô t ngữ ướ
T ng t tâm sanhướ ự
H u t ng vô tâmữ ướ
T ng tùng tâm di t.ướ ệ
7

8. D ch:ị
Có tâm t t không t ng t tố ướ ố
T ng t t theo tâm t t sanhướ ố ố
Có t ng t t không tâm t tướ ố ố
T ng t t theo tâm x u m t.ướ ố ấ ấ
Th thì, chúng ta c n phát tâm t t làm vi c t t thìế ầ ố ệ ố
đi u t t s đ n. Chúng ta ch a ch p nh ng tâmề ố ẽ ế ứ ấ ữ
ni m x u xa thì m i đi u d s đ n. Ði u căn b nệ ấ ọ ề ữ ẽ ế ề ả
là chúng ta làm t t hay làm x u, qu t t x u số ấ ả ố ấ ẽ
đ n v i chúng ta. Không ph i quan tr ng bàn tayế ớ ả ọ ở
hay t ng m o. Th mà, chúng ta không ng d ngướ ạ ế ứ ụ
ngay c i g c, l i ch y theo ng n ngành, hao phíộ ố ạ ạ ọ
ti n b c m t cách vô ích, đó g i là mê tín.ề ạ ộ ọ
d) Xin xăm, bói qu :ẻ
Xin xăm bói qu là m t vi c làm c u may. R i mayẻ ộ ệ ầ ủ
là đi u x y ra không có duyên c . Phó thác hànhề ả ớ
đ ng c a mình, cho đ n phó thác c đ i mình vàoộ ủ ế ả ờ
ch không có duyên c , th t là t h i. Thánh, Th nỗ ớ ậ ệ ạ ầ
có r nh đâu mà ng i s n trên bàn đ ng hi nả ồ ẵ ể ứ ệ
trong xăm qu cho quí v . N u ng i xin xăm bóiẻ ị ế ườ
qu có trúng, ch ng qua ph c nghi p, lành dẻ ẳ ướ ệ ữ
c a mình mà hi n ra. Nh sách nói: "Ph c chíủ ệ ư ướ
8

9. tâm linh, h a lai th n ám." Nghĩa là ng i g p lúcọ ầ ườ ặ
ph c đ n thì gi qu ra đ u t t, khi h a l i thìướ ế ở ẻ ề ố ọ ạ
rút lá xăm nào cũng x u. Th là t t x u t i mình,ấ ế ố ấ ạ
không ph i t i xăm qu . Chúng ta c s a mình choả ạ ẻ ứ ử
t t thì m i vi c đ u t t, đi xin xăm bói qu làm gì?ố ọ ệ ề ố ẻ
Xin xăm bói qu ch khi n chúng ta lo s thêm. Caẻ ỉ ế ợ
dao Vi t Nam có câu:ệ
Tay c m ti n quý bo boầ ề
Ðem cho th y bói mang lo vào mình.ầ
Làm vi c không l i ích, l i t n hao ti n b c, mangệ ợ ạ ố ề ạ
lo s vào lòng, không ph i mê tín là gì?ợ ả
e) Cúng sao xem h ngướ
L cúng sao h n, th t là l c h u l i th i, sao làệ ạ ậ ạ ậ ỗ ờ
nh ng hành tinh cách xa chúng ta bao nhiêu ngànữ
cây s . Nó là cái gì mà chúng ta ph i cúng! T c lố ả ụ ệ
các chùa quê, vào ngày mùng chín tháng giêng là
cúng sao h i. Ng i Ph t t nào không g i tênộ ườ ậ ử ử
cúng sao, xem nh năm y không đ c b o đ mư ấ ượ ả ả
an ninh. Song ng i ch cúng sao cho quí v , cóườ ủ ị
b o đ m an ninh ch a? Có l quí v y quên ghiả ả ư ẽ ị ấ
tên mình trong bài s cúng sao ch gì? Th t là vôớ ớ ậ
lý, đ o lý nhân qu đ c Ph t d y rành rành trongạ ả ứ ậ ạ
kinh, mà ng i ta b t ch p. Thân t ng báo c aườ ấ ấ ổ ủ
9

10. chúng ta có l n lành v i d , khi nhân lành đ n thìẫ ớ ữ ế
h ng qu lành, khi nhân d đ n thì ch u qu d ,ưở ả ữ ế ị ả ữ
không th ch y tr n đ c. Ch có t o nhân lànhể ạ ố ượ ỉ ạ
nhi u, khi qu d đ n s nh đi hay gi m b t. Víề ả ữ ế ẽ ẹ ả ớ
nh tr c kia chúng ta đã làm kh m t ng i, vìư ướ ổ ộ ườ
lúc đó h thi u kh năng tr thù nên d ng nhọ ế ả ả ườ ư
thông qua. Ð n lúc nào đó, h đ đi u ki n trế ọ ủ ề ệ ả
thù, n u chúng ta không đ c nhi u ng i th ngế ượ ề ườ ươ
che ch thì, qu đó s đúng v i nhân kia. Ng cở ả ẽ ớ ượ
l i, n u chúng ta đ c quá nhi u ng i ng h cheạ ế ượ ề ườ ủ ộ
ch , qu ph i tr s nh ho c gi m m t cũng có.ở ả ả ả ẽ ẹ ặ ả ấ
B i th nên, s qu kh không gì h n, chúng taở ế ợ ả ổ ơ
ph i t o nhân vui. Không nên cúng sao cúng h nả ạ ạ
đ c u đ c an vui là đi u phi lý.ể ầ ượ ề
Xem h ng c t nhà, xây b p cũng là m t l i mêướ ấ ế ộ ố
tín. Có l m ng i trong nhà ch ng v b t hòa, conắ ườ ồ ợ ấ
cái ng ngh ch, li n r c th y đ n xem h ng s aỗ ị ề ướ ầ ế ướ ử
c a, đ i b p. N u c a và b p bi t nói, s cãi l i v iử ổ ế ế ử ế ế ẽ ạ ớ
bà ch nhà r ng: "Cãi l y nhau t i ông bà khôngủ ằ ẫ ạ
bi t nh ng nh n nhau, chúng tôi có t i l i gì màế ườ ị ộ ỗ
ph i d i ch này đ i ch kia?" Nh ng vi c làm nàyả ờ ỗ ổ ỗ ữ ệ
đ nói lên ng i ta tr n tránh trách nhi m, khôngủ ườ ố ệ
bao gi dám nhìn th ng nh ng sái qu y l i l mờ ẳ ữ ấ ỗ ầ
c a mình, tìm cách đ l i cho cái gì mà không thủ ổ ỗ ể
cãi lý đ c v i h . Nh th dù h có s a đ i trămượ ớ ọ ư ế ọ ử ổ
ngàn l n, l n x n v n l n x n, b t an v n b t an.ầ ộ ộ ẫ ộ ộ ấ ẫ ấ
10

11. Vì cái ch đ ng trong vi c b t an y, có ch u s aủ ộ ệ ấ ấ ị ử
đ i đâu. Th nên, ng i h c đ o ph i th y rõ chổ ế ườ ọ ạ ả ấ ỗ
vô lý này, không nên l m l n m t cách t i d t nhầ ẫ ộ ố ố ư
v y.ậ
g) Ð t gi y ti n vàng mãố ấ ề
T c đ t gi y ti n vàng mã l i là vi c vô lý trên vôụ ố ấ ề ạ ệ
lý. Không th ng i có đôi chút nh n xét, lý lu nể ườ ậ ậ
mà ch p nh n vi c y đ c. Chính trên th gianấ ậ ệ ấ ượ ế
này, đ ng ti n c a n c này mang sang n c khácồ ề ủ ướ ướ
còn khó đ c ch p nh n, hu ng là nhân gian in,ượ ấ ậ ố
xu ng âm ph xài, có lý l gì tin đ c. Nh ng chi cố ủ ẽ ượ ữ ế
l u b ng gi y, qu n áo b ng gi y, làm xong đ tầ ằ ấ ầ ằ ấ ố
g i xu ng âm ph cho thân nhân dùng, qu là vi cở ố ủ ả ệ
làm phí c a vô ích. Th h i thân nhân h là cái gìủ ử ỏ ọ
mà ch đ t qu n áo g i xu ng. H đ u là đ vôờ ố ầ ở ố ọ ề ồ
ch cô h n h t sao? Hay h đã theo nghi p lànhủ ồ ế ọ ệ
d mà sanh n i khác? N u là Ph t t còn không aiữ ơ ế ậ ử
bi t rõ Ph t d y: "Chúng sanh tùy nghi p thi n ác,ế ậ ạ ệ ệ
theo đó thác sanh n i cõi lành cõi d ." Thân nhânơ ữ
chúng ta ch t cũng theo nghi p th sanh, ch đâuế ệ ọ ớ
ng i ch chúng ta g i nhà c a áo qu n xu ng xài.ồ ờ ở ử ầ ố
Nh th , vi c làm y v a trái đ o lý, v a phí t nư ế ệ ấ ừ ạ ừ ổ
ti n b c vô ích. Ng i Ph t t không bao gi ch pề ạ ườ ậ ử ờ ấ
nh n vi c làm mù quáng y.ậ ệ ấ
11

12. III.- TAI H I MÊ TÍNẠ
a) Quàng xiên kh kh oờ ạ
Ng i mê tín theo qu th n là tin m t cách quàngườ ỉ ầ ộ
xiên không có căn c , không có lý lu n, tin b ngứ ậ ướ
tin càn, m t h t lý trí, tr thành con ng i khấ ế ở ườ ờ
kh o. Ðó là hình nh nh ng ng i tin vào ôngạ ả ữ ườ
đ ng bà bóng, xác cô xác c u t o nên. T i sao hồ ậ ạ ạ ọ
nh th ? B i vì h g i g m tâm h n vào s huy nư ế ở ọ ở ấ ồ ự ề
bí, vào th gi i vô hình, h m t h t trí thông minhế ớ ọ ấ ế
th c t . Có khi h g n nh ng i điên nói l mự ế ọ ầ ư ườ ả
nh m m t mình, ho c nói nh ng vi c đâu đâu vôả ộ ặ ữ ệ
căn c ...ứ
b) B c t trói, ích k , tàn nh nị ộ ỷ ẫ
Ng i mê tín vào l ch s , ngày gi , là k b c t tróiườ ị ố ờ ẻ ị ộ
m t cách th m h i. H không bao gi dám quy tộ ả ạ ọ ờ ế
đ nh, m t vi c làm thích h p v i th i bi u hi n t i.ị ộ ệ ợ ớ ờ ể ệ ạ
H đ i gi l ch xem gi t t hay x u, ngày lành hayọ ợ ờ ị ờ ố ấ
d . Th r i h b ch t khô trong cái r ngày gi .ữ ế ồ ọ ị ế ọ ờ
B i quen l a ngày gi t t x u, nên h tr thànhở ự ờ ố ấ ọ ở
con ng i ích k d s . Có nh ng vi c đáng làmườ ỷ ễ ợ ữ ệ
ngay lúc đó đ giúp ng i, h l i s gi x u r iể ườ ọ ạ ợ ờ ấ ồ
không ch u làm. Cho đ n vi c ma chay cha m , hị ế ệ ẹ ọ
v n l a ngày t t, gi t t đ l i cho con cháu h ,ẫ ự ố ờ ố ể ợ ọ
12

13. không nghĩ gì đ n ng i ch t. Có khi còn dùngế ườ ế
thu t tr n m, n u cha m h ch t nh m ngàyậ ấ ế ế ẹ ọ ế ằ
trùng. Th t là tàn nh n, h không còn chút tìnhậ ẫ ọ
th ng đ i v i ng i ch t. M i vi c ma chay, ch nươ ố ớ ườ ế ọ ệ ọ
l a ngày gi , h đ u m t b vì h . Nh ng ng i yự ờ ọ ề ộ ề ọ ữ ườ ấ
lúc nào h cũng n m n p lo s , trên đ u trên c họ ơ ớ ợ ầ ổ ọ
đã c t s n trăm ngàn m i dây năm tháng ngày gi ,ộ ẵ ố ờ
không cho h thong th m t phút giây nào.ọ ả ộ
c) Khi p nh c m t t tínế ượ ấ ự
Ng i tin vào bói xăm, sao h n... là con ng iườ ạ ườ
khi p nh c m t t tín. B i không t tín nên làmế ượ ấ ự ở ự
vi c gì h cũng ph i đi h i th n, h i thánh. H loệ ọ ả ỏ ầ ỏ ọ
âu, s hãi năm nào g p sao La H u, K Ðô. Nhânợ ặ ầ ế
lành h không ch u t o, nhân d không ch u tránh,ọ ị ạ ữ ị
mà m t b s sao s h n, qu là nh ng con ng iộ ề ợ ợ ạ ả ữ ườ
mù m t, t i tăm. H s nh ng cái không đáng s ,ị ố ọ ợ ữ ợ
h c u nh ng đi u không th c u, th t là oái ămọ ầ ữ ề ể ầ ậ
vô lý. Ng i Ph t t th y rõ l tà chánh y, canườ ậ ử ấ ẽ ấ
đ m quăng đi nh ng t t c sai l m, m i có thả ữ ệ ụ ầ ớ ể
s ng v i tinh th n đ o giác ng .ố ớ ầ ạ ộ
IV.- C U NGUY N LÀ CHÁNH TÍN HAY MÊ TÍN ?Ầ Ệ
Trong nhà chùa m i khi t ng kinh, m i Ph t sỗ ụ ọ ậ ự
đ u có c u nguy n. S c u nguy n này là chánhề ầ ệ ự ầ ệ
13

14. tín hay mê tín? Câu h i này không th tr l i m tỏ ể ả ờ ộ
chi u, tùy ch hi u bi t c a m i ng i, s c uề ỗ ể ế ủ ỗ ườ ự ầ
nguy n là mê tín, cũng là chánh tín.ệ
a) Mê tín
N u chúng ta kh ng đ nh r ng m i s c u nguy nế ẳ ị ằ ọ ự ầ ệ
đ u đ c to i nguy n, đó là mê tín. Vì sao? B i vì,ề ượ ạ ệ ở
n u c u nguy n mà đ c, thì không c n nói đ nế ầ ệ ượ ầ ế
nhân qu nghi p báo. N u m i s ki n x y ra đ uả ệ ế ọ ự ệ ả ề
do nhân qu thì s c u nguy n khó mà to iả ự ầ ệ ạ
nguy n. B i l , th gian có k t o nghi p lành,ệ ở ẽ ế ẻ ạ ệ
ng i t o nghi p d . Ng i t o nghi p lành khiườ ạ ệ ữ ườ ạ ệ
ph c báo đ n thì đ c nh nguy n. K t oướ ế ượ ư ệ ẻ ạ
nghi p d khi nghi p báo đ n, dù có nguy n c uệ ữ ệ ế ệ ầ
cũng khó thoát kh i qu kh . Th thì làm sao dámỏ ả ổ ế
c đ nh c u nguy n là đ c nh ý. Ng i Chúng taố ị ầ ệ ượ ư ườ
ch xem c u nguy n nh nh ng l i chúc lành làỉ ầ ệ ư ữ ờ
chánh tín. Vì quí kính cha m , quí kính ng i thân,ẹ ườ
chúng ta h ng c u nguy n cho nh ng v y songằ ầ ệ ữ ị ấ
có đ c nh nguy n hay không, còn tùy thu cượ ư ệ ộ
ph c duyên dày m ng c a nh ng v y. M c dùướ ỏ ủ ữ ị ấ ặ
không đ c nh nguy n, cũng nói lên đ c lòngượ ư ệ ượ
hi u th o chân thành c a chúng ta. Cũng nh vìế ả ủ ư
hi u kính nh ng ng i tr ng th ng, nh ng b nế ữ ườ ưở ượ ữ ạ
bè thân h u, đ u năm m i ng i chúc lành choữ ầ ọ ườ
nhau. Nh ng l i chúc lành này không h n th hi nữ ờ ẳ ể ệ
14

15. đ c, nh ng cũng nói lên đ c lòng quí m n nhau.ượ ư ượ ế
ch p c đ nh, là sai l m không h p lý, nên thu cấ ố ị ầ ợ ộ
mê tín.
b) Chánh tín
H n n a, ng i tu Ph t c u nguy n v i m c đíchơ ữ ườ ậ ầ ệ ớ ụ
phá tan tâm ni m v k c a mình. B t c m t Ph tệ ị ỷ ủ ấ ứ ộ ậ
s nào, chúng ta đ u h i h ng nguy n c u choự ề ồ ướ ệ ầ
t t c chúng sanh đ u thành Ph t đ o. M i ngheấ ả ề ậ ạ ớ
qua d ng nh nh ng l i nguy n suông, khôngườ ư ữ ờ ệ
th th c hi n đ c. Song trên tinh th n phá ngã,ể ự ệ ượ ầ
c l p t i, l p lui mãi tâm ni m vì t t c chúngứ ậ ớ ậ ệ ấ ả
sanh, khi n ng i ta quên b ng b n ngã riêng tế ườ ẵ ả ư
c a mình. M i vi c làm đ u không ph i vì mình,ủ ọ ệ ề ả
không đ c nghĩ l i ích riêng cho mình, mà ph i vìượ ợ ả
nhân lo i, vì t t c chúng sanh. H ng ngày c huânạ ấ ả ằ ứ
t p mãi tâm ni m này, đ n m t khi nào đó, chúngậ ệ ế ộ
ta không còn th y b n ngã riêng, đ ng hóa mìnhấ ả ồ
và chúng sanh không khác. Th là chúng ta pháế
đ c ch p ngã và phát tâm đ i t bi, xem m i khượ ấ ạ ừ ọ ổ
vui c a ng i nh c a chính mình. Hi u c uủ ườ ư ủ ể ầ
nguy n và ng d ng c u nguy n nh v y, quệ ứ ụ ầ ệ ư ậ ả
th t là chánh tín.ậ
15

16. V.- CHÁNH TÍN
a) Tin nhân quả
Ð ng v chi u th i gian, v n v t hi n có trong vũứ ề ề ờ ạ ậ ệ
tr này, không m t v t nào thoát ngoài nhân quụ ộ ậ ả
mà đ c hình thành. Trên ti n trình sanh di t,ượ ế ệ
quy t h n v n v t t nhân ti n đ n qu , t quế ẳ ạ ậ ừ ế ế ả ừ ả
tr l i nhân. Nhân qu , qu nhân xoay v n khôngở ạ ả ả ầ
d t. Ðó là hi n tu ng sanh hóa trên cõi nhân gian.ứ ệ ợ
Nghi m xét th u đáo, chúng ta không th y có m tệ ấ ấ ộ
v t gì không nhân mà có, ng u nhiên mà thành.ậ ẫ
Th y rõ lý nhân qu , chúng ta khéo uy n chuy nấ ả ể ể
cái x u tr thành t t, cái d tr thành hay. Th y rõấ ở ố ở ở ấ
lý nhân qu , chúng ta n m ch c quy n t ch , t oả ắ ắ ề ự ủ ạ
d ng t ng lai t i đ p cho chính mình. Lý nhânự ươ ươ ẹ
qu v a là khoa h c v a là s c m nh chuy n ti nả ừ ọ ừ ứ ạ ể ế
c a con ng i. Tìm hi u t ng t n lý nhân qu làủ ườ ể ườ ậ ả
ng i thông minh. Bi t ng d ng lý nhân qu làườ ế ứ ụ ả
con ng i ti n b . Kh o sát theo nhân qu là lýườ ế ộ ả ả
lu n ch t ch , là hi u bi t th u đáo. Cho nênậ ặ ẽ ể ế ấ
nghi m xét lý nhân qu t ng t n r i, chúng ta tinệ ả ườ ậ ồ
t ng là chánh tín.ưở
b) Tin nhân duyên
Ð ng v m t không gian, v n v t trong vũ tr đ uứ ề ặ ạ ậ ụ ề
16

17. do nhân duyên h p thành. Không m t v t nào doợ ộ ậ
m t đ n v làm nên, mà ph i nhi u đ n v h p l iộ ơ ị ả ề ơ ị ợ ạ
m i thành hình. Chính th , lý nhân duyên thíchớ ế
ng v i tinh th n phân tích c a khoa h c hi n nay.ứ ớ ầ ủ ọ ệ
N u s v t do m t đ n v làm nên thì còn gì phânế ự ậ ộ ơ ị
tích. B i nhi u đ n v h p thành m t v t th ,ở ề ơ ị ợ ộ ậ ể
ng i ta m i phân tích chia ra nhi u đ n v , nhi uườ ớ ề ơ ị ề
lo i. Nh nh t nh m t nguyên t , ng i ta phânạ ỏ ấ ư ộ ử ườ
tích trong đó v n có nhi u ph n h p thành, hu ngẫ ề ầ ợ ố
là nh ng v t th to tát. Do đó, chúng ta th y rõ lýữ ậ ể ấ
nhân duyên nhà Ph t nói, là m t l th t, đúng v iậ ộ ẽ ậ ớ
tinh th n khoa h c hi n th i. Hi u đ c lý nhânầ ọ ệ ờ ể ượ
duyên, chúng ta phá tan cái ch p l m vô nhân vàấ ầ
nh t nhân. Hi u đ c lý nhân duyên, chúng taấ ể ượ
th y rõ muôn v t trên th gian có s liên quanấ ậ ế ự
ch ng ch t v i nhau. Chúng ta không th tách m tằ ị ớ ể ộ
cá th đ ng ngoài t p th , m t cá nhân đ ngể ứ ậ ể ộ ứ
ngoài nhân lo i. Ðây là lý do khi n d p đ c quanạ ế ẹ ượ
ni m cá nhân ích k . Chúng ta tích c c xây d ngệ ỷ ự ự
nên h nh phúc chung cho nhân lo i, không riêngạ ạ
c a m t cá nhân. Tin lý nhân duyên là tin b ng tríủ ộ ằ
tu , b ng khoa h c, cho nên chánh tín.ệ ằ ọ
VI.- L I ÍCH CHÁNH TÍNỢ
a) Trí tuệ
17

18. Nh n rõ lý nhân qu , lý nhân duyên là tác d ngậ ả ụ
c a trí tu . Chính do nh n xét th u đáo, phân tíchủ ệ ậ ấ
rành m ch, khi n trí tu càng ngày càng phátạ ế ệ
tri n. N u m t đ i t ng tr c m t, chúng ta cể ế ộ ố ượ ướ ắ ứ
th m nh n là t nhiên nó có, do t o hóa làm nên,ầ ậ ự ạ
th là còn gì ph i nh n xét, ph i phân tích. C thế ả ậ ả ứ ế
mãi, trí tu s cùn m n, không th nào bén nh yệ ẽ ằ ể ạ
đ c. Ðó là cái c khi n ng i ta l i suy xét, lâuượ ớ ế ườ ườ
ngày tr thành tâm trí ù lỳ chai c ng. Ng i Ph tở ứ ườ ậ
t ph i s ng b ng trí tu , nên th y rõ v n v tử ả ố ằ ệ ấ ạ ậ
sanh thành ho i di t đ u n m trong h th ngạ ệ ề ằ ệ ố
nhân qu , nhân duyên. S v t hi n có mà khôngả ự ậ ệ
do nhân qu , nhân duyên là phi lý lu n, ph n khoaả ậ ả
h c. Vì th ng i chánh tín là ng i th c t , khoaọ ế ườ ườ ự ế
h c, nh n xét b ng trí tu .ọ ậ ằ ệ
b) Ch u trách nhi mị ệ
Thâm đ t lý nhân qu nhân duyên, ng i y sạ ả ườ ấ ẽ
nh n l y trách nhi m nên h , hay d , t t x u đ uậ ấ ệ ư ở ố ấ ề
do mình. Mình là ch đ ng gây thành nhân t t, t oủ ộ ố ạ
ra duyên lành. M i vi c đ u không đ c t t lànhọ ệ ề ượ ố
là do mình không ch u gây t o, đây là l i t i mìnhị ạ ỗ ạ
nào ph i t i ai. Bi t th , chúng ta không tr nả ạ ế ế ố
tránh, không kêu than, trái l i can đ m ch p nh nạ ả ấ ậ
đ r i xoay chuy n. B i nh n rõ nhân qu nhânể ồ ể ở ậ ả
duyên, chúng ta xét m t s ki n x y ra t t x u,ộ ự ệ ả ố ấ
18

19. phát xu t t nhân nào, h i đ nhân duyên gì m iấ ừ ộ ủ ớ
x y ra nh th . Th thì dù có vi c d vi c hay,ả ư ế ế ệ ở ệ
chúng ta đ u th y rõ không l m. Chúng ta n l cề ấ ầ ỗ ự
c g ng t o đi u ki n đ chuy n đ i nó. Ch uố ắ ạ ề ệ ể ể ổ ị
trách nhi m đ chuy n đ i, không ph i ch u tráchệ ể ể ổ ả ị
nhi m đ thông qua, đó là tinh th n c a ng iệ ể ầ ủ ườ
chánh tín.
c) T tínự
Bi t rõ d hay do mình, qu th t mình là ch nhânế ở ả ậ ủ
c a m i thành b i. Ðau kh an vui, chính mình làủ ọ ạ ổ
ng i t o ra. Ngày mai t i sáng, ngày mai t iườ ạ ươ ố
tăm, ta là ng i ch đ ng. Do th u hi u lý nhânườ ủ ộ ấ ể
qu nhân duyên, con ng i s có s c t tín mãnhả ườ ẽ ứ ự
li t. Nh s c t tín, con ng i m i c g ng chuy nệ ờ ứ ự ườ ớ ố ắ ể
đ i, v n lên trong m i lãnh v c. M t dân t c cóổ ươ ọ ự ộ ộ
đ c t tín, không bao gi cam ch u khu t ph c,ứ ự ờ ị ấ ụ
ch m ti n. Có t tín là có m t s c m nh phiậ ế ự ộ ứ ạ
th ng. Có t tín, s tu hành m i không th iườ ự ự ớ ố
chuy n.ể
VII.- K T LU NẾ Ậ
Mê tín và chánh tín là hai con đ ng t i sáng khácườ ố
nhau. N u đi bên t i là không th y bên sáng, n uế ố ấ ế
đi bên sáng thì không k t trong t i. Ð o Ph t chẹ ố ạ ậ ủ
19

20. tr ng chánh tín, không bao gi ch p nh n mê tín.ươ ờ ấ ậ
Do vì ng i truy n đ o không thông lý đ o, nênườ ề ạ ạ
ghép nh ng t p t c th gian vào trong đ o, khi nữ ậ ụ ế ạ ế
ng i ta hi u l m đ o Ph t mê tín. B n ch t c aườ ể ầ ạ ậ ả ấ ủ
đ o Ph t là trí tu , là giác ng , làm sao dung n pạ ậ ệ ộ ạ
đ c mê tín. N u ng i ta th y trong chùa chi nượ ế ườ ấ ề
hi n nay còn nh ng hi n t ng mê tín, v i phêệ ữ ệ ượ ộ
bình đ o Ph t mê tín. Ðây là nh ng oan tình c aạ ậ ữ ủ
đ o Ph t. T t c nh ng kinh Ph t không có nóiạ ậ ấ ả ữ ậ
nh ng vi c mê tín y, ch ng qua m t s ng i vìữ ệ ấ ẳ ộ ố ườ
tùy t c, vì thi u hi u Ph t pháp v bày y thôi.ụ ế ể ậ ẽ ấ
Ng i h c Ph t chân chánh ph i gan d lo i bườ ọ ậ ả ạ ạ ỏ
nh ng t p t c sai l m y, can đ m d t khoát đ pữ ậ ụ ầ ấ ả ứ ậ
tan m i t đoan làm suy gi m giá tr Ph t pháp. Cóọ ệ ả ị ậ
khi d p b nh ng đi u đó, có th thi t thòi chút ítẹ ỏ ữ ề ể ệ
quy n l i c a mình. Song chúng ta c ng quy t vìề ợ ủ ươ ế
chánh pháp, ch không vì l i d ng, vì đ a ng iớ ợ ưỡ ư ườ
ra kh i đ ng mê, không vì s m t mát b n đ o.ỏ ườ ợ ấ ả ạ
Ð c th , chúng ta m i x ng đáng là ng i lãnhượ ế ớ ứ ườ
đ o tín đ , m i không h th n là hàng Tăng B o.ạ ồ ớ ổ ẹ ả
20

21. PH N 2Ầ
ĐI CHÙA Đ LÀM GÌỂ
“Chúng ta đi chùa đ c u xin hay đ tu h c theoể ầ ể ọ
Ph t?” Đây là m t đ tài có th nói r t g n v i quíậ ộ ề ể ấ ầ ớ
Ph t t .ậ ử
Quí Ph t t xét th t k xem t tr c đ n gi ,ậ ử ậ ỹ ừ ướ ế ờ
chúng ta đi chùa là vì c u xin hay đ tu h c theoầ ể ọ
Ph t? Đa s đ u c u xin, ph i không? M i khi đ nậ ố ề ầ ả ỗ ế
chùa, Ph t t ho c là cúng hoa qu ho c là cúngậ ử ặ ả ặ
nhang đèn. Khi cúng r i, quí v quì xu ng nguy nồ ị ố ệ
Ph t cho gia đình con bình an, cho con cháu conậ
thi đ u, cho t t c trong gia quy n đ u g p mayậ ấ ả ế ề ặ
m n v.v… nh th là xin hay tu?ắ ư ế
Nh v y chúng ta đi chùa c u xin Ph t cho đi uư ậ ầ ậ ề
này, cho đi u kia, cho đ th h t. Nh ng r t cu cề ủ ứ ế ư ố ộ
r i t t c nh ng gì chúng ta xin có đ c nh ý h tồ ấ ả ữ ượ ư ế
không? Đi u này tôi không kh ng đ nh là đ c hayề ẳ ị ượ
không đ c. Có th m t s ng i xin đ c, nh ngượ ể ộ ố ườ ượ ư
đa s ng i xin không đ c, ph i không?ố ườ ượ ả
Thí d , khi con cái thi c , cha m là Ph t t thụ ử ẹ ậ ử ế
nào cũng t i chùa xin Ph t gia h cho con mình thiớ ậ ộ
đ u. Nh v y các Ph t t đ c cha m c u xinậ ư ậ ậ ử ượ ẹ ầ
21

22. đ u đ u h t hay v n có ng i r t? T i sao cùngề ậ ế ẫ ườ ớ ạ
xin v i nhau, Ph t l i cho ng i đ u, k r t? V yớ ậ ạ ườ ậ ẻ ớ ậ
là Ph t không công bình r i. Đ c Ph t đ i v iậ ồ ứ ậ ố ớ
chúng sanh ch m t lòng t bi bình đ ng, th ngỉ ộ ừ ẳ ươ
nh con m t, không b ng i nào, t i sao có ng iư ộ ỏ ườ ạ ườ
xin Ph t cho, có ng i xin Ph t không cho? Nhậ ườ ậ ư
v y v n đ này ch a th kh ng đ nh đúng hay sai.ậ ấ ề ư ể ẳ ị
Chúng ta t nghi m xét nh ng gì chúng ta xin đó,ự ệ ữ
n u đ c h t thì ch c r ng Ph t t đ u giàu, đ uế ượ ế ắ ằ ậ ử ề ề
vui v , không ai kh ph i không? Nh ng ki m l iẻ ổ ả ư ể ạ
trong gi i Ph t t có giàu h t ch a, có h t khớ ậ ử ế ư ế ổ
hoàn toàn ch a? N u Ph t cho thì ph i cho đ u,ư ế ậ ả ề
ng i này cho thì ng i kia cũng ph i cho. Sao cóườ ườ ả
ng i xin đ c, có ng i xin không đ c? Chúngườ ượ ườ ượ
ta nghĩ sao v đi u này? Tôi g i ý đ r i quí Ph tề ề ợ ể ồ ậ
t t nghi m t xét.ử ự ệ ự
Cũng nh nh ng ng i g p tai n n, c u nguy nư ữ ườ ặ ạ ầ ệ
đ c Quan Th Âm c u đ , t t c đ u c u đ c hayứ ế ứ ộ ấ ả ề ầ ượ
có ng i đ c, có ng i không đ c? Nh v yườ ượ ườ ượ ư ậ
Ph t và B -tát hình nh th ng ng i này, khôngậ ồ ư ươ ườ
th ng ng i kia. Nh ng th t ra Ph t, B -tát cóươ ườ ư ậ ậ ồ
nh v y không?ư ậ
T t c chúng ta do y u lòng, nh d nên g p taiấ ả ế ẹ ạ ặ
n n, g p khó khăn thì lúc nào cũng l i. l iạ ặ ỷ ạ Ỷ ạ
Ph t, l i B -tát. C u xin Ph t, B -tát an i c uậ ỷ ạ ồ ầ ậ ồ ủ ứ
giúp mình b t kh . Nh ng s th t vi c c u xin đóớ ổ ư ự ậ ệ ầ
22

23. đâu có gì b o đ m đ c trăm ph n trăm. V y màả ả ượ ầ ậ
t t c Ph t t chúng ta đi chùa t i đâu cũng xin,ấ ả ậ ử ớ
cũng c u. N u xin c u thì không ph i là tu, còn tuầ ế ầ ả
thì không có c u xin.ầ
Nên k t lu n l i, Ph t t chúng ta đi chùa là đ tuế ậ ạ ậ ử ể
theo Ph t hay đ xin Ph t cho mình đ c ph cậ ể ậ ượ ướ
đ c?ứ
Tôi th ng thí d , quí Ph t t có b nh đi t i phòngườ ụ ậ ử ệ ớ
khám c a bác sĩ. Khi t i phòng khám, l ra ph i đủ ớ ẽ ả ể
cho bác sĩ khám, cho toa, mua thu c u ng. Nh ngố ố ư
có ng i t i phòng khám ch ch p tay nói r ng:ườ ớ ỉ ấ ằ
“Th a bác sĩ, bác sĩ c u giùm tôi cho h t b nh.”ư ứ ế ệ
Đó, c n ng n ng đòi nh v y. Bác sĩ bi t nói làmứ ằ ằ ư ậ ế
sao đây? Ch c cũng đ u hàng luôn, không bi t saoắ ầ ế
c u đ c. N u là ng i b nh thì yêu c u bác sĩứ ượ ế ườ ệ ầ
xem b nh, r i cho toa chúng ta mua thu c u ng,ệ ồ ố ố
b nh m i lành. Chúng ta không ch u cho xemệ ớ ị
b nh, không ch u xin toa, mà c đòi bác sĩ cho h tệ ị ứ ế
b nh, nh v y bác sĩ bi t nói sao đây? Đó là đi uệ ư ậ ế ề
h t s c l m l n.ế ứ ầ ẫ
K n a, có ng i đ c bác sĩ khám b nh, cho toa,ế ữ ườ ượ ệ
b o ph i v mua thu c u ng. Nh ng ng i khôngả ả ề ố ố ư ườ
ch u mua thu c, c c m toa đ c hoài, đ c thu cị ố ứ ầ ọ ọ ộ
lòng. Thu c lòng cái toa h t b nh không? Ch cộ ế ệ ắ
r ng không h t. Ch khi nào mua thu c u ng thìằ ế ỉ ố ố
m i lành b nh.ớ ệ
23

24. Chúng ta ngày nay đ n v i Ph t gi ng h t nhế ớ ậ ố ệ ư
nh ng ng i b nh đ n v i bác sĩ. Không c n bác sĩữ ườ ệ ế ớ ầ
khám, không c n bác sĩ cho toa mà c ch p tayầ ứ ắ
c u bác sĩ c u cho tôi h t b nh thôi. Đi u này bácầ ứ ế ệ ề
sĩ cũng bó tay. Quí v đ n chùa, c xin Ph t cho conị ế ứ ậ
cái này, cho con cái n v.v… thì Ph t s làm sao?ọ ậ ẽ
Ph t đã t ng tuyên b : “Ta không có quy n banậ ừ ố ề
ph c xu ng h a cho ai.” Mà không ban ph cướ ố ọ ướ
xu ng h a thì Ngài cho đ c không? Nên có ng iố ọ ượ ườ
xuyên t c, nh v y thì Ph t b t l c quá, Ph tạ ư ậ ậ ấ ự ậ
không có kh năng, xin Ph t không có k t qu .ả ậ ế ả
Trong đ o Ph t luôn luôn d y r ng “Ph t là m tạ ậ ạ ằ ậ ộ
b c Đ o s ”, là v th y ch đ ng cho chúng ta raậ ạ ư ị ầ ỉ ườ
kh i n o luân h i đau kh , giúp cho chúng taỏ ẻ ồ ổ
tránh nh ng hi m nguy trong cu c đ i này. Ph tữ ể ộ ờ ậ
là ng i ch đ ng nh ng n u chúng ta không ch uườ ỉ ườ ư ế ị
đi thì l i t i chúng ta, ch không ph i l i t i Ngài.ỗ ạ ớ ả ỗ ạ
Ngài không th cho chúng ta h t kh đâu. Vì thể ế ổ ế
có ng i cho Ph t b t l c, nh ng v i ng i bi tườ ậ ấ ự ư ớ ườ ế
nghĩ suy, bi t nh n đ nh thì chính l i nói đó là l iế ậ ị ờ ờ
nói chân th t.ậ
Nh chúng tôi bây gi , th t tình ch hi u Ph tư ờ ậ ỉ ể ậ
pháp, ch tu đ tâm đ c yên t nh và ch d n l iỉ ể ượ ị ỉ ẫ ạ
cho quí Ph t t cùng tu. Ch tôi cũng đâu có quy nậ ử ớ ề
cho Ph t t đ c h t b nh, đâu có quy n cho Ph tậ ử ượ ế ệ ề ậ
t g p c nh kh đ c h t kh . Tôi ch gi ng d yử ặ ả ổ ượ ế ổ ỉ ả ạ
l i Ph t cho quí Ph t t hi u, ng d ng, d p h tờ ậ ậ ử ể ứ ụ ẹ ế
24

25. các phi n não, đó là Ph t t tu. N u tu đ c thìề ậ ử ế ượ
phi n não s ch, ch tôi đâu có giúp gì cho quí v .ề ạ ớ ị
Quí v nghĩ k , chúng ta là Ph t t t c là con c aị ỹ ậ ử ứ ủ
Ph t. Ph t là b c giác ng mà con c a Ph t có giácậ ậ ậ ộ ủ ậ
ng ch a? N u không giác ng trăm ph n trămộ ư ế ộ ầ
nh Ph t, thì ít ra chúng ta cũng giác ng đ cư ậ ộ ượ
m t ph n trăm, tí xíu v y đó. Ph t trăm ph n,ộ ầ ậ ậ ầ
chúng ta đ c m t ph n cũng t m g i là con c aượ ộ ầ ạ ọ ủ
Ph t. Ch Ph t thì tr n v n còn mình thì không cóậ ớ ậ ọ ẹ
chút nào, làm sao g i là con Ph t. Cái giác ng nhọ ậ ộ ỏ
nh t, g n nh t là giác ng đ c lý nhân qu .ấ ầ ấ ộ ượ ả
Đ c Ph t d y, t t c chúng ta mu n đ c qu lànhứ ậ ạ ấ ả ố ượ ả
thì ph i gieo nhân lành. Chúng ta mu n qu d ,ả ố ả ữ
qu ác thì gieo nhân ác. Nhân lành s đ a đ n quả ẽ ư ế ả
lành, nhân ác s đ a đ n qu kh . Nh v y cáiẽ ư ế ả ổ ư ậ
kh , cái vui đ u do chúng ta t o mà ra, ch Ph tổ ề ạ ớ ậ
không làm th đ c. Ph t d y r t th c t .ế ượ ậ ạ ấ ự ế
Tôi thí d , m t anh nông phu mu n làm ru ngụ ộ ố ộ
trúng thì ph i l a gi ng, mua gi ng t t. Gi ng t tả ự ố ố ố ố ố
đó là nhân khi n s đ c qu t t là nh ng bôngế ẽ ượ ả ố ữ
lúa chín vàng, no đ y. Nh ng bông lúa chín vàng,ầ ữ
no đ y có đ c là nh nh ng h t gi ng t t. Nhânầ ượ ờ ữ ạ ố ố
đã có thì qu s có. Có anh nông phu nào ngây ngôả ẽ
đ n n i không ch u gieo gi ng lúa mà c ra ngoàiế ỗ ị ố ứ
đ ng ch p tay c u Ph t cho con lúa đ y đ ngồ ấ ầ ậ ầ ồ
không? Có ông Ph t nào trên tr i, trên mây r iậ ờ ả
25

26. gi ng xu ng cho lúa m c đ c không? Hay làố ố ọ ượ
chính tay mình gieo gi ng, r i mình m i g t đ cố ồ ớ ặ ượ
k t qu do công phu c a mình làm ra.ế ả ủ
Rõ ràng l th t c a cu c s ng này là chúng ta tẽ ậ ủ ộ ố ự
t o nhân t t hay t o nhân x u, t nhân đó đ a t iạ ố ạ ấ ừ ư ớ
qu t t hay x u, ch không ai có quy n chen vôả ố ấ ớ ề
h t. Đó là m t chân lý, m t l th t mà chúng taế ộ ộ ẽ ậ
không ch u tin, c đòi Ph t cho không thôi, đòi thị ứ ậ ế
này, đòi th kia.ế
Nh khi tôi lên Châu Đ c th y m t s Ph t t ,ư ố ấ ộ ố ậ ử
nh t là t tháng giêng t i tháng ba, nh m th i gianấ ừ ớ ằ ờ
vía Bà, ng i ta đi đông là đông. T các t nh, thànhườ ừ ỉ
ph lên, đ làm gì? Đ vay ti n Bà v làm ăn choố ể ể ề ề
phát đ t. H c quan ni m r ng m n c a Bàạ ọ ứ ệ ằ ượ ủ
ch ng năm ba ch c ngàn, v làm ăn s giàu. Quí vừ ụ ề ẽ ị
th y nghĩ v y đúng hay sai? Tôi ch c n nói đ nấ ậ ỉ ầ ơ
gi n r ng n u Bà th ng ng i t i vay ti n, Bàả ằ ế ươ ườ ớ ề
cho làm ăn phát đ t giàu có, thì t Châu Đ c t iạ ừ ố ớ
Long Xuyên, ai cũng giàu h t. T i sao v y? Vìế ạ ậ ở
g n Bà, t n ít ch c b c ti n xe là đã t i r i, ti c gìầ ố ụ ạ ề ớ ồ ế
m y ch c mà không đi vay? Còn nh ng ng i xaấ ụ ữ ườ ở
nh thành ph H Chí Minh hay d i Cà Mau lênư ố ồ ướ
vay xa quá. V y thì ng i g n vay nhi u nênậ ườ ở ầ ề
ph i giàu nhi u, nh ng nhìn l i dân g n đó v nả ề ư ạ ở ầ ẫ
nghèo, v n có nh ng ng i r t kh s , rách tr cẫ ữ ườ ấ ổ ở ướ
rách sau. Sao h không t i vay cho đ c giàu? Hayọ ớ ượ
h vay hoài không giàu nên ph i ch u nghèo. Nhọ ả ị ư
26

27. v y có đúng là Bà cho vay thì đ c giàu không?ậ ượ
Có nh ng đi u r t th c t mà không ai dám nói.ữ ề ấ ự ế
Thí d kho ng trăm ng i lên vay ti n c a Bà, vụ ả ườ ề ủ ề
có ch ng năm m i ng i làm ăn phát tài, h li nừ ườ ườ ọ ề
khoe: “Tôi nh năm nay vay ti n c a Bà v làm ănờ ề ủ ề
phát tài.” Còn tám chín ch c ng i vay, nh ng làmụ ườ ư
ăn l lã, thua thi t l i làm thinh, không dám nói. Vìỗ ệ ạ
h không dám nói nên đâu có ai bi t. Thiên h chọ ế ạ ỉ
bi t ng i phát tài mà không bi t nh ng ng iế ườ ế ữ ườ
không có gì. Đó, l th t ch nào?ẽ ậ ở ỗ
Trong m t trăm ng i, có ng i ph c nhi u, cóộ ườ ườ ướ ề
ng i ph c ít. Ng i có ph c làm ăn phát tài,ườ ướ ườ ướ
l y c vay ti n Bà đ c phát tài. Còn ng i vôấ ớ ề ượ ườ
ph c làm ăn th t b i, sao l i làm thinh không đướ ấ ạ ạ ổ
th a ti n Bà không có giá tr ? T i không dám nói.ừ ề ị ạ
Nên ng i ta c nghe đ n đ ng kia, đ ng n cóườ ứ ồ ằ ằ ọ
ng i vay ti n Bà v làm ăn khá. Th là ùa nhauườ ề ề ế
kéo đi vay. Chúng ta không ch u nghi m, khôngị ệ
ch u xét nên r i b r i vào mê tín. Mê tín là lòng tinị ồ ị ơ
mù quáng, không có l th t, không đúng chân lý.ẽ ậ
Chúng ta là Ph t t hi u Ph t pháp thì ph i th cậ ử ể ậ ả ự
hành theo l i Ph t. Chúng ta mu n làm ăn khá thìờ ậ ố
chúng ta ph i bi t ăn t t v i m i ng i, x sả ế ở ố ớ ọ ườ ử ự
công b ng v i m i ng i. Trong cu c s ng chúngằ ớ ọ ườ ộ ố
ta đ ng giành ph n h n v mình mà luôn luônừ ầ ơ ề
bi t nh ng nh n nhau. Nh có ph c chúng taế ườ ị ờ ướ
27

28. làm ăn m i t t. Ng i không ch u th c hành nhớ ố ườ ị ự ư
v y, c đi vay ch này, xin ch kia, r t cu c khôngậ ứ ỗ ỗ ố ộ
đ c gì h t mà ch chu c kh . Hi n t i khôngượ ế ỉ ố ổ ệ ạ
đ c mà v lai cũng không có chút ph c đ c nào.ượ ị ướ ứ
Nên quí Ph t t ph i tin t ng đ c Ph t là m t vậ ử ả ưở ứ ậ ộ ị
đã giác ng , ch cho chúng ta nh ng l th t trongộ ỉ ữ ẽ ậ
cu c đ i đ chúng ta ng d ng tu, ng d ng th cộ ờ ể ứ ụ ứ ụ ự
hành thì chúng ta s đ t k t qu t t.ẽ ạ ế ả ố
Khi chi u chúng tôi đã làm l qui y cho m t sề ễ ộ ố
Ph t t . Trong l qui y có nh ng v n đ m i ngheậ ử ễ ữ ấ ề ớ
quí Ph t t th y h i l m t chút. Nh nói r ng, quiậ ử ấ ơ ạ ộ ư ằ
y Ph t r i kh i đ a đ a ng c, qui y Pháp r i kh iậ ồ ỏ ọ ị ụ ồ ỏ
đ a ng qu , qui y Tăng r i kh i đ a súc sanh.ọ ạ ỉ ồ ỏ ọ
Trong nhà Ph t nói ba đ ng kh là đ a ng c, ngậ ườ ổ ị ụ ạ
qu , súc sanh. N u qui y Ph t r i kh i r i vào đ aỉ ế ậ ồ ỏ ơ ị
ng c, qui y Pháp r i kh i r i vào ng qu , qui yụ ồ ỏ ơ ạ ỉ
Tăng r i kh i r i vào súc sanh. N u qui y là chồ ỏ ơ ế ỉ
h a suông thôi mà thành công li n thì d quá!ứ ề ễ Ở
đây tôi s gi i thích th t cho quí v hi u.ẽ ả ứ ự ị ể
Nh chúng ta đã bi t Ph t là b c giác ng sángư ế ậ ậ ộ
su t. Qui y Ph t t c là tr v con đ ng sáng su t.ố ậ ứ ở ề ườ ố
Tr v con đ ng sáng su t thì chúng ta không r iở ề ườ ố ơ
vào ch u minh, t i tăm. Đ a ng c là ch n u minhỗ ố ị ụ ố
cho nên B -tát Đ a T ng phát nguy n xu ng đ aồ ị ạ ệ ố ị
ng c đ đ chúng sanh. Vì v y, Ngài làm Giáo chụ ể ộ ậ ủ
cõi đ a ng c, g i là U Minh giáo ch . Chúng ta điở ị ụ ọ ủ
con đ ng sáng thì không r i vào ch t i, nh ngườ ơ ỗ ố ư
28

29. ph i đi ch không ch h a. N u Ph t t h a r ngả ớ ỉ ứ ế ậ ử ứ ằ
tôi qui y Ph t r i kh i đ a đ a ng c, ngang đóậ ồ ỏ ọ ị ụ
không tu t p thì có kh i đ a ng c không? Ch cậ ỏ ị ụ ắ
ch a kh i.ư ỏ
Tôi l p l i ví d anh nông phu, anh đ c h t gi ngặ ạ ụ ượ ạ ố
t t và gieo xu ng. Bi t r ng nhân t t thì qu số ố ế ằ ố ả ẽ
t t, đó là l th t. Nh ng t ngày gieo gi ng cho t iố ẽ ậ ư ừ ố ớ
ngày cây lúa đ m bông k t qu , ph i làm sao?ơ ế ả ả
Gieo gi ng r i chúng ta ph i chăm sóc, nh c , bónố ồ ả ổ ỏ
phân, chúng ta còn ph i theo dõi sâu r y. Cu iả ầ ố
cùng đ đi u ki n thì bông lúa m i đ c t t, đ củ ề ệ ớ ượ ố ượ
no đ , đ c chín vàng.ủ ượ
Cũng nh v y, khi chúng ta nguy n qui y tu theoư ậ ệ
Ph t, đó là nhân đ đi t i qu giác ng . Nh ng tậ ể ớ ả ộ ư ừ
nhân t i qu đòi h i chúng ta ph i liên t c theoớ ả ỏ ả ụ
dõi, ph i c g ng tu hành m i đ c k t qu nhả ố ắ ớ ượ ế ả ư
v y. Ch không ph i qui y r i nói: “Ngang đây tôiậ ớ ả ồ
kh i đ a đ a ng c”, đó là sai l m.ỏ ọ ị ụ ầ
Qui y Pháp kh i đ a ng qu , ng qu t c là loài quỏ ọ ạ ỉ ạ ỉ ứ ỉ
đói. B i vì Ph t d y chúng ta tu ph i có lòng t biở ậ ạ ả ừ
th ng yêu m i ng i. Có lòng t bi thì ai khươ ọ ườ ừ ổ
chúng ta giúp. Chúng ta không n gian l n, hi mỡ ậ ể
đ c, bòn rút ng i khác mà ph i m lòng t biộ ườ ả ở ừ
th ng xót, c u đ ng i ta. Vì có lòng t bi nênươ ứ ộ ườ ừ
không có tâm b n s n, tâm keo ki t, tâm hi mỏ ẻ ệ ể
đ c. Vì v y không đ a làm loài qu đói. Không baoộ ậ ọ ỉ
29

30. gi chúng ta t o nhân t t mà l i có k t qu x uờ ạ ố ạ ế ả ấ
đ c.ượ
Cho nên qui y Pháp r i thì tránh kh i làm loài quồ ỏ ỉ
đói. Vì v y khi đã qui y r i, chúng ta ph i t p tâmậ ồ ả ậ
t bi. M i ngày m i m r ng, m i ngày m i th cừ ỗ ỗ ở ộ ỗ ỗ ự
hành đúng nh v y, th y ai kh ai đói chúng taư ậ ấ ổ
dùng ph ng ti n giúp. Th c hành đúng phápươ ệ ự
Ph t d y tránh kh i loài ng qu , nh t đ nh khôngậ ạ ỏ ạ ỉ ấ ị
sai ch y.ạ
Qui y Tăng r i kh i đ a làm súc sanh. T i sao? Vìồ ỏ ọ ạ
súc sanh là si mê. Bây gi mình theo ch Tăng, chờ ư ư
Tăng d y cho mình bi t đây là thi n, đây là ác, đâyạ ế ệ
là t i, đây là ph c, đây là chánh, đây là tà. Gi nộ ướ ả
tr ch cho mình bi t rõ, nh bi t rõ nên mìnhạ ế ờ ế
tránh t i làm ph c, tránh ác làm lành, tránh tàộ ướ
làm chánh. K t qu mình không đ a làm súc sanh.ế ả ọ
Nh v y t nhân đ n qu không sai ch y n uư ậ ừ ế ả ạ ế
chúng ta làm đúng. Nh ng có nhân mà không sănư
sóc, không chăm bón thì k t qu không bao giế ả ờ
đúng h t.ế
Chúng ta đ n v i đ o Ph t là đ n v i tâm h nế ớ ạ ậ ế ớ ồ
chân th t, ph i d ng công tu hành, không ph iậ ả ụ ả
đ n v i đ o Ph t b ng cách c u xin. N u quí Ph tế ớ ạ ậ ằ ầ ế ậ
t g m k , nh cho rõ ràng, t h i bi t đi chùa choử ẫ ỹ ớ ừ ồ ế
t i bây gi , mình tu theo Ph t hay là c u xin Ph t?ớ ờ ậ ầ ậ
Ch c tu ít, c u xin thì nhi u. Đó là đi u đáng bu nắ ầ ề ề ồ
30

31. mà cũng r t đáng th ng. N u Ph t t c đi c uấ ươ ế ậ ử ứ ầ
xin hoài thì đ o Ph t đã m t r i. D u còn chùa,ạ ậ ấ ồ ầ
còn Ph t t cũng không còn đ o Ph t, vì Ph t d yậ ử ạ ậ ậ ạ
tu mà mình có tu gì đâu? Nên nhi u ng i đi chùaề ườ
m i năm, hai m i năm nh ng phi n não ngàyườ ươ ư ề
càng tăng ch không gi m. Đi chùa nhi u mà sânớ ả ề
cũng l m, gi n cũng nhi u thì có hi u qu gì đâu.ắ ậ ề ệ ả
Đ n v i Ph t là đ tu, đ ch a b nh ng thói x u.ế ớ ậ ể ể ừ ỏ ữ ấ
Nh ng đ n v i Ph t lâu mà nh ng thói x u khôngư ế ớ ậ ữ ấ
gi m, ng c l i càng tăng, đó là tu theo Ph t hay làả ượ ạ ậ
gì? L i t i đâu? T i vì chúng ta không ch u tu màỗ ạ ạ ị
ch có xin. Xin không đ c r i đâm ra chán, màỉ ượ ồ
chán r i thì nghe ai đ n đ i đ ng kia mi u Bà,ồ ồ ạ ằ ế
mi u Ông gì đó xin chi cũng đ c, linh l m. Th làế ượ ắ ế
Ph t t li n mang bó h ng, dĩa qu t i xin. Vì xinậ ử ề ươ ả ớ
cho nên d l c đ ng tà. Còn n u chúng ta bi t tu,ễ ạ ườ ế ế
hi u l i Ph t d y, ng d ng tu thì chúng ta h tể ờ ậ ạ ứ ụ ế
kh . H t kh b ng l th t ch không ph i h t khổ ế ổ ằ ẽ ậ ớ ả ế ổ
b ng t ng t ng.ằ ưở ượ
Chúng ta đ n v i đ o Ph t là đ tu, mà tu thì ph iế ớ ạ ậ ể ả
làm sao? Ph t d y l y nhân qu làm căn b n.ậ ạ ấ ả ả
Chúng ta gieo nhân t t r i còn ph i c g ng duyố ồ ả ố ắ
trì, b o v thì s đ c qu t t. N u chúng ta gieoả ệ ẽ ượ ả ố ế
nhân x u thì ph i r i vào c nh kh , không nghiấ ả ơ ả ổ
ng . Nh v y ng i Ph t t là ng i bi t ch nờ ư ậ ườ ậ ử ườ ế ọ
nhân đ gieo, tránh nhân d không cho nó sanhể ữ
kh i, đó là chúng ta tu.ở
31

32. Bi t nh v y, hi u nh v y, th y nh v y, đó làế ư ậ ể ư ậ ấ ư ậ
chúng ta có t nh có giác. Còn không hi u nh v yỉ ể ư ậ
là không có t nh, không có giác. Bi t đ c, nh nỉ ế ượ ậ
chân đ c lý nhân qu c a Ph t đó là chúng ta đãượ ả ủ ậ
giác m t ph n r i. N u bi t nhân qu do mìnhộ ầ ồ ế ế ả
gây, mình ch u thì chúng ta có kêu tr i kêu Ph t gìị ờ ậ
n a không? G p kh có kêu tr i, g p vui có t nữ ặ ổ ờ ặ ạ ơ
tr i không? T t c nh ng đi u đó là do nhân mìnhờ ấ ả ữ ề
gây, qu mình h ng. Bi t rõ nh v y thì chúng taả ưở ế ư ậ
là ng i t nh.ườ ỉ
H n n a ng i tin nhân qu là ng i gan d , canơ ữ ườ ả ườ ạ
đ m, còn ng i không tin thì không gan d , khôngả ườ ạ
can đ m, t i sao v y? B i vì tin nhân qu nên vi cả ạ ậ ở ả ệ
gì t t là do mình t o thì mình thành công. Mìnhố ạ
thành công là do nhân mình làm nên qu mìnhả
h ng, không có gì ng o m n cho mình là h n.ưở ạ ạ ơ
N u mình g p đi u x u là do nhân mình khôngế ặ ề ấ
khéo t o cho nên qu x u đ n v i mình. Nh v yạ ả ấ ế ớ ư ậ
là cũng t i mình ch không trách ai h t.ạ ớ ế
đ i thiên h hay đ th a t i cái này, t i cái kia,Ở ờ ạ ổ ừ ạ ạ
ít khi nào mình làm m t đi u d , m t đi u x u màộ ề ở ộ ề ấ
nói l i đó t i tôi. T i cái này, t i cái kia tôi m i làmỗ ạ ạ ạ ớ
v y đó, đ bên này, đ bên n , đ bên kia, đó làậ ổ ổ ọ ổ
tr n tránh trách nhi m. N u chúng ta hi u đ c lýố ệ ế ể ượ
nhân qu , vi c t t hay x u đ n v i chúng ta đ uả ệ ố ấ ế ớ ề
do chúng ta t o. Cho nên bây gi nó đ n mình canạ ờ ế
đ m nh n, dám làm thì dám ch u, có trách ai đâu.ả ậ ị
32

33. Nh v y là mình can đ m, không tr n tránh tráchư ậ ả ố
nhi m.ệ
Ph t t bây gi y u đu i quen r i nên không dámậ ử ờ ế ố ồ
nh n trách nhi m. Không can đ m nh n tráchậ ệ ả ậ
nhi m thì trên đ ng tu làm sao tu chân chánhệ ườ
đ c? Mu n tu chân chánh t t c chúng ta ph iượ ố ấ ả ả
gan d , ph i can đ m thì s có k t qu trăm ph nạ ả ả ẽ ế ả ầ
trăm, không nghi ng . Ng c l i, chúng ta ch aờ ượ ạ ư
ph i là nh ng ng i tu theo l i Ph t d y mà chả ữ ườ ờ ậ ạ ỉ
b t ch c thôi.ắ ướ
B c đ u tu theo Ph t là qui y Tam B o, t c chúngướ ầ ậ ả ứ
ta t o ba cái nhân. Nhân th nh t là nhân sángạ ứ ấ
su t đ kh i xu ng đ a ng c, nhân th hai là nhânố ể ỏ ố ị ụ ứ
t bi đ kh i làm ng qu , nhân th ba là nhân tríừ ể ỏ ạ ỉ ứ
tu đ kh i làm súc sanh. Ba nhân này t o r i,ệ ể ỏ ạ ồ
chúng ta nuôi d ng cho nó tăng tr ng thì nh tưỡ ưở ấ
đ nh tránh đ c ba đ ng ác, không nghi ng . Đóị ượ ườ ờ
là chúng ta tu.
Ph t không ch d ng ngang đó mà còn d y chúngậ ỉ ừ ạ
ta ph i gi năm gi i. Ph t không cho chúng ta làmả ữ ớ ậ
năm đi u. Năm đi u đó là: không sát sanh, khôngề ề
tr m c p, không tà dâm, không nói d i, khôngộ ướ ố
u ng r u, không hút á phi n, xì ke, ma túy.ố ượ ệ
Chúng ta gi năm đi u này là tu nhân gì? N uữ ề ế
không gi t ng i, không h i ng i thì chúng taế ườ ạ ườ
tránh kh i ng i thù oán, tránh kh i ng i gi tỏ ườ ỏ ườ ế
33

34. h i, tránh kh i tù t i. Gi đ c nhân đó, tu đ cạ ỏ ộ ữ ượ ượ
nhân đó thì hi n t i chúng ta không b ng i thùệ ạ ị ườ
oán, rình r p gi t l i, không ph i b tù t i vì ph mậ ế ạ ả ị ộ ạ
pháp. Ph t d y n u đ i này gi gi i không sátậ ạ ế ờ ữ ớ
sanh, không gi t ng i thì đ i sau sanh ra đ cế ườ ờ ượ
tu i th dài. Cái nhân mình không làm cho m ngổ ọ ạ
ng i ta ng n thì cái qu mình s đ c tu i thườ ắ ả ẽ ượ ổ ọ
dài. Đó là nhân và qu theo nhau.ả
Tu nhân không tr m c p thì sau này mình khôngộ ướ
b tù t i, không b ng i oán ghét. C a ng i mìnhị ộ ị ườ ủ ườ
không l y, không c p, không tr m thì t nhiênấ ắ ộ ự
mình là ng i l ng thi n, ng i t t, không b tùườ ươ ệ ườ ố ị
t i, không có nguy hi m x y đ n. Đ i sau chínhộ ể ả ế ờ
nh nhân t t đó mà đ c qu sanh ra có c a c iờ ố ượ ả ủ ả
nhi u, d d .ề ư ả
Không ph m t i tà dâm t c là s ng m t cách trinhạ ộ ứ ố ộ
b ch. Trinh b ch là trong sáng, mà trong sáng thìạ ạ
đ i sau sanh ra tr thành ng i đ p đ , trangờ ở ườ ẹ ẽ
nghiêm. Nh v y qu v i nhân đ u theo nhau, chư ậ ả ớ ề ớ
không tách r i.ờ
Không nói d i, không nói l a g t, ác đ c v.v… thìố ừ ạ ộ
đ i sau sanh ra nói năng l u loát, ng i nghe kínhờ ư ườ
tin. Ngày nay sanh ra mình nói ng ng, nói cà lăm làọ
bi t đ i tr c mình nói không hi n. Nói khôngế ờ ướ ề
hi n cho nên qu bây gi ph i ch u nh v y. Bi tề ả ờ ả ị ư ậ ế
r i ráng tu, nói hi n l i thì đ i sau s đ c t t đ pồ ề ạ ờ ẽ ượ ố ẹ
34

35. h n.ơ
N u đ i này chúng ta ngu t i, h c hành khôngế ờ ố ọ
thu c v.v… thì bi t đ i tr c mình đã ph m l iộ ế ờ ướ ạ ỗ
u ng r u m nh, hút á phi n, xì ke ma túy choố ượ ạ ệ
nên bây gi ph i kh , g y m, t t nguy n, ngu d i.ờ ả ổ ầ ố ậ ề ạ
Cho nên bi t tu thì nhân nào qu n y, còn khôngế ả ấ
bi t tu thì ph i chu c l y kh . Ai mu n đi t i chế ả ố ấ ổ ố ớ ỗ
t t, h ng đi u t t thì ph i làm nh ng gì Ph t chố ưở ề ố ả ữ ậ ỉ
d y. T nhân đi đ n qu ch không có cái ng uạ ừ ế ả ớ ẫ
nhiên, cũng không có ai ban cho h t. Ph t khôngế ậ
r nh đ ban cho mình. N u ban cho mình thì ch cả ể ế ắ
Ph t không d y nhân qu .ậ ạ ả
Hi u nh v y chúng ta m i th y trên đ ng tu,ể ư ậ ớ ấ ườ
mình ph i là ng i bi t tìm hi u chánh pháp, bi tả ườ ế ể ế
tu hành ch không ph i t i v i đ o đ c u xin. Quíớ ả ớ ớ ạ ể ầ
Ph t t làm lành, làm ph i thì đ c m i ng iậ ử ả ượ ọ ườ
th ng, m i ng i quí. Còn làm d , làm ác thì bươ ọ ườ ữ ị
ng i ghét b . Rõ ràng không ph i Ph t, khôngườ ỏ ả ậ
ph i th n thánh khi n ng i khác th ng mình;ả ầ ế ườ ươ
cũng không ph i Ph t, không ph i th n thánhả ậ ả ầ
khi n ng i khác ghét mình. Th ng, ghét đ u doế ườ ươ ề
mình t o mình gây, thì mình ph i ch u.ạ ả ị
T t c quí Ph t t nghĩ cho k xem đ c Ph t d yấ ả ậ ử ỹ ứ ậ ạ
có đúng v i l th t hay không, có h p v i chân lýớ ẽ ậ ợ ớ
hay không? Nó là l th t nh ng t i vì Ph t t ítẽ ậ ư ạ ậ ử
ch u tu hay nói cách khác là l i bi ng tu, mu nị ườ ế ố
35

36. xin cho kh e. L y Ph t xin m t cái cho r i còn tuỏ ạ ậ ộ ồ
lâu quá! Chúng ta tu ph i bi t cái gì th t, cái gìả ế ậ
không th t. Cái th t thì chúng ta ph i hành, còn cáiậ ậ ả
không th t thì chúng ta ph i b , m i g i là tu.ậ ả ỏ ớ ọ
Khi quí v nh n phái qui y, trong đó có m t bài kị ậ ộ ệ
b n câu:ố
Ch ác m c tácư ạ
Chúng thi n ph ng hànhệ ụ
T t nh kỳ ýự ị
Th ch Ph t giáo.ị ư ậ
D ch:ị
Không làm các vi c ácệ
Vâng làm các đi u lànhề
Gi tâm ý trong s chữ ạ
Đây là l i Ph t d y.ờ ậ ạ
L i d y c a ch Ph t g n, tóm l i ch có b n câuờ ạ ủ ư ậ ọ ạ ỉ ố
k . B n câu k đó có ba đi m.ệ ố ệ ể
Đi m th nh t là đ ng làm các đi u ác. Không làmể ứ ấ ừ ề
t t c đi u ác t c là gi năm gi i c m. B i vì gi iấ ả ề ứ ữ ớ ấ ở ớ
là ngăn là ch n. Ngăn ch n t c là ng a đón. N uậ ậ ứ ừ ế
chúng ta gi năm gi i là chúng ta không b kh ,ữ ớ ị ổ
không b l y. Cho nên trong nhà Ph t ví d gi iị ụ ậ ụ ớ
cũng nh hàng rào bên c nh h th m. N u t i míư ạ ố ẳ ế ớ
rào, đ ng rào chúng ta d i l i đ ng đi n a thìụ ộ ạ ừ ữ
không r i xu ng h . Còn n u t i mí rào mà làmơ ố ố ế ớ
cho l ng rào đ ra kh i thì b o đ m r i xu ng h !ủ ể ỏ ả ả ơ ố ố
36

37. Nên nói gi i là ng a đón.ớ ừ
Ph t t gi năm gi i là ng a đón kh i r i vào cácậ ử ữ ớ ừ ỏ ơ
t i l i, kh i r i vào nh ng kh đau hi n t i và maiộ ỗ ỏ ơ ữ ổ ệ ạ
sau. Ph t d y chúng ta tu tr c ph i gi gi i, cóậ ạ ướ ả ữ ớ
nghĩa là chúng ta ph i d ng h t nh ng đi u t i l iả ừ ế ữ ề ộ ỗ
d n đ n s hi m nguy. Chúng ta d ng l i đ ngẫ ế ự ể ừ ạ ừ
b c thêm n a, thì m i có th tránh các h a ho n.ướ ữ ớ ể ọ ạ
Vì v y nên nói nh gi gi i mà ng a đ c các thậ ờ ữ ớ ừ ượ ứ
hi m nguy.ể
Đi m th hai “Chúng thi n ph ng hành” t c làể ứ ệ ụ ứ
vâng làm t t c đi u lành. Đi u lành là đi u gì? Tôiấ ả ề ề ề
s đi chi ti t đ quí Ph t t th y rõ. Nh chúng taẽ ế ể ậ ử ấ ư
gi gi i không sát sanh t c là không gi t h iữ ớ ứ ế ạ
ng i, đó là chúng ta không b r i vào ch ng iườ ị ơ ỗ ườ
oán thù, ng i gi t h i ho c tù t i. Nh v y chườ ế ạ ặ ộ ư ậ ỉ
b o đ m an lành cho mình ch ch a làm l i íchả ả ớ ư ợ
cho ng i. Mu n vâng làm các đi u lành, ph i làmườ ố ề ả
gì n a? Thay vì tr c chúng ta không gi t h iữ ướ ế ạ
ng i, bây gi thêm m t đi u n a là c u giúp, b oườ ờ ộ ề ữ ứ ả
tr cho ng i. C u giúp, b o v cho sanh m ngợ ườ ứ ả ệ ạ
ng i đ c an toàn, cho ng i b t kh , đó là đi uườ ượ ườ ớ ổ ề
lành.
Không làm ác l i làm lành nên có ph c. Thành raạ ướ
gi gi i là ph c nh ch ngăn ng a đ c t i l iữ ớ ướ ỏ ỉ ừ ượ ộ ỗ
c a mình, còn làm lành m i là ph c l n vì l i íchủ ớ ướ ớ ợ
cho ng i. Mình đã không gi t h i mà l i còn giúpườ ế ạ ạ
37

38. đ , còn b o v đ gìn gi sanh m ng cho ng i, đóỡ ả ệ ể ữ ạ ườ
là đi u lành.ề
Quí v th y có hai m t, m t m t d ng t i l i g i làị ấ ặ ộ ặ ừ ộ ỗ ọ
đ ng làm các đi u ác, m t m t làm nh ng đi u t từ ề ộ ặ ữ ề ố
lành đ giúp đ chúng sanh, g i là làm các vi cể ỡ ọ ệ
lành. Chúng ta c căn c vào năm gi i đ th yứ ứ ớ ể ấ
nh ng đi u lành ph i làm.ữ ề ả
Gi i th nh t không gi t ng i ng c l i còn c uớ ứ ấ ế ườ ượ ạ ứ
ng i, b o v cho ng i đ c an toàn. Đó là làmườ ả ệ ườ ượ
lành.
Gi i th hai không tr m c p. Tránh không tr mớ ứ ộ ắ ộ
c p c a ng i khác, đó là tránh t i l i nguy hi mắ ủ ườ ộ ỗ ể
c a mình. K đ n còn r ng rãi, ai thi u nghèoủ ế ế ộ ế
mình giúp đ g i là b thí. Chúng ta không ăn tr mỡ ọ ố ộ
c a ng i mà còn b thí giúp đ ng i, đó g i làủ ườ ố ỡ ườ ọ
làm lành.
Gi i th ba không đ c tà dâm. Mình gi không tàớ ứ ượ ữ
dâm đ cho gia đình đ c an n, cho t cách mìnhể ượ ổ ư
đ c trinh b ch, đó là cái t t c a mình. Nh ng n uượ ạ ố ủ ư ế
ch gi cho mình không thì ch a ph i là làm lành.ỉ ữ ư ả
Mu n làm lành chúng ta ph i làm sao? Chúng taố ả
ph i d y cho con cháu, cho nh ng ng i chungả ạ ữ ườ
quanh bi t s ng h nh trinh b ch, bi t làm nh ngế ố ạ ạ ế ữ
đi u t t, đ ng làm nh ng đi u qu y, đi u nh . Đóề ố ừ ữ ề ấ ề ơ
là giúp cho ng i đ c tăng tr ng h nh t tườ ượ ưở ạ ố ở
trong xã h i. Nh v y chúng ta có ph c.ộ ư ậ ướ
38

39. Th t , không nói d i. Không nói d i thì gi đ cứ ư ố ố ữ ượ
uy tín c a mình, gi lòng tin c a m i ng i đ i v iủ ữ ủ ọ ườ ố ớ
mình. N u mu n có ph c thì ph i nói l i chânế ố ướ ả ờ
th t, l i hòa nhã, hi n lành. Không nói d i màậ ờ ề ố
chúng ta còn nói nh ng l i đúng l th t, đúng chânữ ờ ẽ ậ
lý, đó là làm lành.
Th năm, không u ng r u m nh, u ng say,ứ ố ượ ạ ố
không hút á phi n, xì ke, ma túy. Đó là chúng taệ
tránh đ c nh ng hi m nguy cho mình. N uượ ữ ể ế
mu n làm lành chúng ta ph i khuyên, nh c nhố ả ắ ở
nh ng ng i b n, ho c con cháu mình tránh làmữ ườ ạ ặ
nh ng đi u y, đó là làm ph c.ữ ề ấ ướ
Nh v y tu Ph t, ch ng th nh t là chúng ta ph iư ậ ậ ặ ứ ấ ả
ng a đón đ ng ph m t i l i, đó là gi gi i. Ch ngừ ừ ạ ộ ỗ ữ ớ ặ
th hai, chúng ta ph i làm nh ng đi u lành đ trứ ả ữ ề ể ở
thành m t ng i h u ích cho xã h i, h u ích choộ ườ ữ ộ ữ
đ i, đó là làm lành.ờ
Đi m th ba, “T t nh kỳ ý” t c là ph i làm choể ứ ự ị ứ ả
tâm ý mình trong s ch. Làm sao đ gi cho tâm ýạ ể ữ
trong s ch? Cái gì làm nó nh u ? Đây là v n đạ ơ ế ấ ề
tôi ph i gi i thích h i nhi u.ả ả ơ ề
Tr c khi nói tâm ý trong s ch, tôi xin nói tâm ýướ ạ
nh nh p. Sao g i là tâm nh nh p? Thí d th yơ ớ ọ ơ ớ ụ ấ
ng i đ món đ t t, ta sanh lòng tham mu n lénườ ể ồ ố ố
l y. Mu n lén l y, đó là tâm ý nh nh p. Ho cấ ố ấ ơ ớ ặ
ng i ta th y đi u sai trái nên ch cho mình, mìnhườ ấ ề ỉ
39

40. n i nóng c l n ng i ta, đó là tâm ý nh nh p.ổ ự ộ ườ ơ ớ
Th y ng i làm ăn phát đ t, mình thua kém r iấ ườ ạ ồ
ganh t , thù oán ng i, đó là tâm ý nh nh p.ỵ ườ ơ ớ
Khi chúng ta bi t tu r i ph i g n l c tâm ý choế ồ ả ạ ọ
đ c trong s ch. N u c nuôi d ng tâm ý nhượ ạ ế ứ ưỡ ơ
nh p thì chúng ta s t o nên nh ng l i l m, nh ngớ ẽ ạ ữ ỗ ầ ữ
t i r t l n mai sau. Thân chúng ta làm lành,ộ ấ ớ ở
mi ng chúng ta nói lành đó là t t, nh ng n u tâmệ ố ư ế
ý chúng ta ch a đ c lành, ch a t t thì cũng cóư ượ ư ố
ngày nó xúi thân, mi ng mình làm qu y, làm l i.ệ ấ ỗ
Cho nên th ba là ph i g n l c tâm ý, vì nó là g c.ứ ả ạ ọ ố
Gi cho tâm ý trong s ch b ng cách nào? Ví dữ ạ ằ ụ
th ng ngày trong s ti p xúc qua l i, mình hay cóườ ự ế ạ
t t x u là nóng n y. Khi n i nóng lên thì nói b y,ậ ấ ả ổ ậ
làm b y đ th h t. Nh v y chúng ta bi t mìnhậ ủ ứ ế ư ậ ế
có t t x u là nóng gi n. S nóng gi n đó trongậ ấ ậ ự ậ ở
tâm ý mình. Cái x u cái nh trong tâm mình,ấ ơ ở
mình ph i làm sao l c b nó ra thì h t nh , h tả ọ ỏ ế ơ ế
x u.ấ
Ph t d y r t rõ, n u ng i nào b b nh nóng gi nậ ạ ấ ế ườ ị ệ ậ
thì ph i u ng t i hai toa thu c. Toa th nh t là toaả ố ớ ố ứ ấ
thu c nh n nh c, toa th hai là toa thu c t bi. Khiố ẫ ụ ứ ố ừ
n i nóng lên, lúc đó quí v làm gì tr c? La tr cổ ị ướ ướ
ph i không? La không đ c thì đánh. Nh v y t ýả ượ ư ậ ừ
n i nóng r i mi ng la, la ch a xong thì tay đánh.ổ ồ ệ ư
Th là thân t o nghi p ác, mi ng t o nghi p ác tế ạ ệ ệ ạ ệ ừ
40

41. ý nghĩ ác.
Nên khi n i nóng lên, quí v ph i làm sao tr c nổ ị ả ị ơ
nóng đó? Ch y đi l y n c l nh u ng cho nó mátạ ấ ướ ạ ố
l i ph i không, nh ng n c qua kh i c m t chútạ ả ư ướ ỏ ổ ộ
thì nh l i r i n i nóng n a, ch ng l u ng n cớ ạ ồ ổ ữ ẳ ẽ ố ướ
n a? C m i l n nóng là u ng n c, u ng t iữ ứ ỗ ầ ố ướ ố ớ
chi u cho b b ng luôn. Đó ch a ph i là ph ngề ể ụ ư ả ươ
pháp c u mình. Do đó ph i dùng hai ph ngứ ả ươ
thu c t bi và nh n nh c m i tr đ c b nh này.ố ừ ẫ ụ ớ ị ượ ệ
Đó là bi t thu c c a Ph t cho đ tr b nh, ch cònế ố ủ ậ ể ị ệ ớ
không thì chúng ta tu Ph t bao nhiêu năm mà khiậ
b nh không bi t làm sao đ tr . H c Ph t mà cệ ế ể ị ọ ậ ứ
đ c kinh này, sách kia nh ng không bi t tr b ngọ ư ế ị ằ
cách nào. Nh v y là chúng ta ch a ph i th c t .ư ậ ư ả ự ế
Khi có b nh ph i dùng thu c li n, dùng thu c r iệ ả ố ề ố ồ
thì có hi u qu .ệ ả
B i có thu c mà không ch u u ng r i c kêu b nhở ố ị ố ồ ứ ệ
hoài. N u không u ng thu c đ b nh tái phát liênế ố ố ể ệ
miên, đó là t mình phá ho i, t mình làm khự ạ ự ổ
mình. Nên ng i bi t tu là đem pháp c a Ph t d yườ ế ủ ậ ạ
ng d ng cho b n thân mình đ c an lành, n iứ ụ ả ượ ộ
tâm mình đ c trong s ch. Đó là khéo tu, tu nhượ ạ ư
v y m i là tu th t, còn n u tu nh lâu nay là tuậ ớ ậ ế ư
ch a th t.ư ậ
Có m t s Ph t t khi s a so n đi đâu xa, l i tr cộ ố ậ ử ử ạ ạ ướ
bàn Ph t th p h ng c u nguy n, Ph t gia h choậ ắ ươ ầ ệ ậ ộ
41

42. con đi đ ng đ c bình yên, đ c an lành. Nh ngườ ượ ượ ư
ra đ ng ai nói trái ý li n tát tai ng i ta. Nh v yườ ề ườ ư ậ
bình yên, an lành đ c không? Khi n i gi n tát taiượ ổ ậ
ng i ta Ph t can đâu có k p. Can không k p thìườ ậ ị ị
làm sao mà gia h ? Quí v m i th y, mu n bìnhộ ị ớ ấ ố
yên, mu n an lành thì nguy n ai? Nguy n choố ệ ệ
mình bình tĩnh, sáng su t, bi t đem thu c c aố ế ố ủ
Ph t u ng, đ tr b nh nóng gi n thì m i đ cậ ố ể ị ệ ậ ớ ượ
bình yên, an lành.
Chúng ta ph i khéo đem l i Ph t d y ng d ng tuả ờ ậ ạ ứ ụ
cho b n thân mình thì s đ c k t qu t t. Quí vả ẽ ượ ế ả ố ị
th y khi n i gi n lên thì tâm mình ngàu đ c, x uấ ổ ậ ụ ấ
xa. Chúng ta bi t nh n nh n thì không nói b y. Anế ẫ ị ậ
nh n thì tâm l ng xu ng, l ng xu ng thì nó trongẫ ặ ố ặ ố
s ch. Đó là tu tâm ý cho trong s ch.ạ ạ
Bây gi gi s th y ng i ta có món đ quí, mìnhờ ả ử ấ ườ ồ
kh i ni m tham. Tham là ý ni m trong s ch hayở ệ ệ ạ
nh đ c? Tham t c là nh đ c. Kh i ni m tham thìơ ụ ứ ơ ụ ở ệ
ph i tu làm sao? U ng thu c nào cho h t b nhả ố ố ế ệ
tham? Khi chúng ta kh i ni m tham vì chúng taở ệ
nghĩ đó là đ quí, đ đ p v.v… Ph t d y ph i tuồ ồ ẹ ậ ạ ả
pháp b thí đ tr b nh tham. Nh ng gì d mìnhố ể ị ệ ữ ư
cho h t. Cho h t thì c a ng i ta mình không cònế ế ủ ườ
tham. Cho đ c thì không còn tham, mà tham thìượ
không th cho. Đ c m t tri u thì mu n hai tri u,ể ượ ộ ệ ố ệ
hai tri u thì mu n b n tri u, c ch ng lên chệ ố ố ệ ứ ồ ớ
không d ng.ừ
42

43. Nên ng i ta th ng nói túi tham không đáy. Bườ ườ ỏ
bao nhiêu cũng tu t h t, không bao gi th y đ y.ộ ế ờ ấ ầ
Th y đ y nghĩa là có m t tri u đ ng, mình bi tấ ầ ộ ệ ồ ế
m t tri u đ ng đ cho gia đình s ng m t tháng.ộ ệ ồ ủ ố ộ
Bây gi gi s d chút ít, có ai c n mình s n sàngờ ả ử ư ầ ẵ
giúp, đó là b thí. N u d mình giúp ng i thìố ế ư ườ
không tham. N u tham thì không bao gi giúp. Quíế ờ
v đ ý ng i nào tham nhi u, h d bao nhiêu thìị ể ườ ề ọ ư
d ch ai xin h không cho. Ng i có d li n giúp,ư ớ ọ ườ ư ề
ng i đó s h t tham. B nh này d tr ch khôngườ ẽ ế ệ ễ ị ớ
khó, ch m t toa thôi. M t toa là lành b nh.ỉ ộ ộ ệ
T t c chúng ta có b nh, Ph t d y l y thu c mà trấ ả ệ ậ ạ ấ ố ị
ch không ph i c u Ph t cho, nh ng Ph t t cớ ả ầ ậ ư ậ ử ứ
xin Ph t cho. B i xin cho nên lâu ngày không hi uậ ở ệ
nghi m thì mu n b Ph t, vì th y Ph t không giúpệ ố ỏ ậ ấ ậ
mình đ c. Không đ c thì theo Ph t có l i gì?ượ ượ ậ ợ
N u chúng ta bi t l i Ph t d y đ tr tâm b nh thìế ế ờ ậ ạ ể ị ệ
chúng ta ng d ng tu, t nhiên tâm chúng ta trongứ ụ ự
s ch. Tâm trong s ch r i m i b nh theo đó đ uạ ạ ồ ọ ệ ề
h t. Đó là tôi nói tu b ng cách dùng thu c c a Ph tế ằ ố ủ ậ
đ tr b nh cho mình.ể ị ệ
Nh v y chúng ta càng tu tâm càng trong sáng,ư ậ
tâm trong sáng thì phi n não đâu còn. N u tu màề ế
c phi n não ng i này, gi n h n ng i kia thìứ ề ườ ậ ờ ườ
tâm ch a trong sáng, v n còn nh đ c. Nh đ cư ẫ ơ ụ ơ ụ
cho nên không đi t i đâu h t, càng tu thì càng th yớ ế ấ
kh ch không vui. N u tâm trong sáng thì càng tuổ ớ ế
43

44. càng t i càng vui càng mát m , không có kh . Tuươ ẻ ổ
đúng m i đi u t t s đ n v i mình, tu sai thì m iọ ề ố ẽ ế ớ ọ
vi c phi n não s đ n v i mình, không nghi ng .ệ ề ẽ ế ớ ờ
Đó là m t l th t.ộ ẽ ậ
Chúng ta th y ch c n có ba câu thôi mà Ph t d yấ ỉ ầ ậ ạ
mình tu h t s c là đ y đ : M t là đ ng làm cácế ứ ầ ủ ộ ừ
đi u ác t c là gi tr n năm gi i. Hai là làm t t cề ứ ữ ọ ớ ấ ả
vi c lành. Ba là gi tâm ý trong s ch. Đó là l i d yệ ữ ạ ờ ạ
c a ch Ph t. Ch Ph t d y g n và đ trong b nủ ư ậ ư ậ ạ ọ ủ ố
câu k đó. Ch c n chúng ta ng d ng th ngệ ỉ ầ ứ ụ ườ
xuyên thì b n thân chúng ta r t t t đ p.ả ấ ố ẹ
Ph t t chúng ta bi t r i thì tránh đi u gì sai, vi cậ ử ế ồ ề ệ
ch a đúng chúng ta s a, vi c gì đúng chúng taư ử ệ
th c hành. Đó là ng i khéo tu, khéo nh n đ nh.ự ườ ậ ị
N u khéo tu, khéo nh n đ nh là ng i có trí tu ,ế ậ ị ườ ệ
thông minh. Không ph i chúng ta h c đ o th tả ọ ạ ậ
nhi u mà g i là hay. Chúng ta h c đ c đi u nàoề ọ ọ ượ ề
ng d ng tu ngay đi u đó là chúng ta khéo, chúngứ ụ ề
ta hay.
Tóm l i, chúng ta đ n chùa là đ c u xin Ph t hayạ ế ể ầ ậ
là đ tu theo Ph t? Quí v xác đ nh mình t tr cể ậ ị ị ừ ướ
đ n gi c u xin hay là tu. N u l đã c u xin thì bâyế ờ ầ ế ỡ ầ
gi ph i làm sao? Bây gi ph i tu, đ ng c u xinờ ả ờ ả ừ ầ
n a. Đ c Ph t đã không h a, không nh n thì Ph tữ ứ ậ ứ ậ ậ
đâu có cho.
Mong r ng t t c quí Ph t t nghe, hi u và n l cằ ấ ả ậ ử ể ỗ ự
44

45. tu t p đúng nh pháp đ c Ph t đã d y, thì ch cậ ư ứ ậ ạ ắ
ch n s đ c an vui h nh phúc.ắ ẽ ượ ạ
HT. Thích Thanh Từ
PH N 3.Ầ
NH NG ĐI U C N BI T LÚC LÂM CHUNGỮ Ề Ầ Ế
L i ng i d chờ ườ ị
Trong su t 49 năm ho ng pháp l i sinh c a Ð cố ằ ợ ủ ứ
Ph t, t b c đ u chuy n bánh xe pháp “T di uậ ừ ướ ầ ể ứ ệ
đ ” t i v n L c Uy n đ năm anh em Ki u Tr nế ạ ườ ộ ể ộ ề ầ
Nh , đ n phút cu i Ni t bàn đ Tu B t Ðà La. V iư ế ố ế ộ ạ ớ
h n 300 h i thuy t pháp c a b c Ð o s đã “khaiơ ộ ế ủ ậ ạ ư
quy n hi n th c” h ng d n chúng sinh chuy n mêề ể ự ướ ẫ ể
thành ng đ t t i đích gi i thoát. Ð ng trênộ ạ ớ ả ứ
ph ng di n giáo d c Ngài d y chúng sinh theoươ ệ ụ ạ
ph ng pháp “T t t đàn” đ tùy thu n căn c l iươ ứ ấ ể ậ ơ ợ
đ n, đ a con ng i tr v c i ngu n chân tâmộ ư ườ ở ề ộ ồ
th ng tr thanh t nh. Giáo pháp ngài thuy t gi ngườ ụ ị ế ả
đ c các b c Ð i T s chia thành m i hai bượ ậ ạ ổ ư ườ ộ
Kinh, m t trong m i hai b Kinh này có n n giáoộ ườ ộ ề
lý T nh đ . M t trong ba b Kinh “Vô v n t thuy t”ị ộ ộ ộ ấ ự ế
căn b n c a T nh đ , đ u t kim kh u c a Ð cả ủ ị ộ ề ừ ẩ ủ ứ
Ph t ca ng i tán thán v đ p kỳ di u, công đ c thùậ ợ ẻ ẹ ệ ứ
th ng c a cõi Tây ph ng. Ð ng th i Ngài khuyênắ ủ ươ ồ ờ
45

46. t t c chúng sinh nên phát nguy n ni m Ph t c uấ ả ệ ệ ậ ầ
sinh Tây ph ng. Vì sao? Vì pháp môn T nh đ làươ ị ộ
ph ng ti n hàng đ u trong các ph ng ti n, li uươ ệ ầ ươ ệ ễ
nghĩa nh t trong các pháp li u nghĩa, viên đ nấ ễ ố
trong các pháp t i viên đ n. Không lu n là h ngố ố ậ ạ
ng i nào, t ng i quê mùa chân l m tay bùn đ nườ ừ ườ ấ ế
hàng ng i trí th c, t tu i tr thanh niên cho đ nườ ứ ừ ổ ẻ ế
ông già bà c , t nh ng ng i b nh cho đ n nh ngả ừ ữ ườ ệ ế ữ
ng i kh e m nh. N u ai có lòng tin sâu, nguy nườ ỏ ạ ế ệ
thi t, hành chuyên s lý thông su t, phát nguy nế ự ố ệ
vãng sinh thì nh t đ nh đ t đ c m c đích.ấ ị ạ ượ ụ
Nói đ n nh ng kh đau trong th gian này thìế ữ ổ ế
không kh gì b ng kh t vong, đ i v i vi c tổ ằ ổ ử ố ớ ệ ử
vong thì m i chúng ta ai ai cũng bi t và không thỗ ế ể
nào tr n tránh đ c, vì đó là đ nh lu t t nhiên.ố ượ ị ậ ự
Song, đi u quan tr ng nh t vào gi phút lâm chungề ọ ấ ờ
là tâm ni m c a m i ng i. Vì tâm ni m cu i cùngệ ủ ỗ ườ ệ ố
đó s tùy theo nghi p t o tác lúc hi n ti n mà đ uẽ ệ ạ ệ ề ầ
thai vào các cõi. Ð i v i ng i tu T nh đ ba mónố ớ ườ ị ộ
t l ng quan tr ng nh t là Tín, H nh, Nguy n.ư ươ ọ ấ ạ ệ
Nh ng đi u t i quan tr ng h n là vào gi phút lâmư ề ố ọ ơ ờ
chung làm sao ph i gi đ c tâm ni m c u sinhả ữ ượ ệ ầ
Tây ph ng, không nên quy n luy n con cháu choươ ế ế
đ n c a c i tài s n đ r i tùy theo tâm ni m luy nế ủ ả ả ể ồ ệ ế
ái đó đánh m t nhân duyên trăm nghìn ki p vãngấ ế
sinh T nh đ c a chính mình.ị ộ ủ
Nh n th y t p sách “Nh ng v n đ c n bi t khiậ ấ ậ ữ ấ ề ầ ế
46

47. lâm chung” c a Pháp s Th Li u so n, có th đápủ ư ế ễ ạ ể
ng ph n nào v n đ khúc m c, sai l m trong giứ ầ ấ ề ắ ầ ờ
phút lâm chung c a ng i Ph t t t i gia. Chúngủ ườ ậ ử ạ
tôi là hàng s c b c vào đ o, đ i v i s h c cònơ ơ ướ ạ ố ớ ở ọ
non kém, nh ng đ c s ng trong môi tr ng tuư ượ ố ườ
h c pháp môn T nh đ và t ch c các Khóa tu Ph tọ ị ộ ổ ứ ậ
th t. Nên chúng tôi m o mu i d ch t p sách này tấ ạ ộ ị ậ ừ
ch Hoa sang ch Vi t, đ mong đóng góp đ cữ ữ ệ ể ượ
ph n nào trong vi c ho ng d ng T nh đ .ầ ệ ằ ươ ị ộ
Trong quá trình so n d ch ch c ch n s có nhi uạ ị ắ ắ ẽ ề
đi u sai sót, kính mong ch tôn đ c t bi ch d yề ư ứ ừ ỉ ạ
cho, đ l n tái b n đ c hoàn thi n h n. Ð ng th iể ầ ả ượ ệ ơ ồ ờ
c u mong cho quý v đ ng tu không nên ch p tr cầ ị ồ ấ ướ
vào văn t h p hòi mà đi u thi t y u y theo đóự ẹ ề ế ế
th c hành thì nh t đ nh tránh đ c nh ng sai l mự ấ ị ượ ữ ầ
vào gi phút lâm chung mà thành t u vi c li u sinhờ ự ệ ễ
thoát t , xa lìa kh não, vãng sinh T nh đ .ử ổ ị ộ
Nam mô A Di Ðà Ph t -ậ Tâm An
LU N V NGUYÊN T C NG I NI M PH TẬ Ề Ắ ƯỜ Ệ Ậ
LÂM CHUNG CÓ Ð C VÃNG SINH HAYƯỢ
KHÔNG?
Ð c Ph t Thích Ca Mâu Ni thành Xá V v nứ ậ ở ệ ườ
tr ng gi C p Cô Ð c đã thuy t Kinh A Di Ðà,ưở ả ấ ộ ế
Ngài ca ng i tán thán s trang nghiêm c a th gi iợ ự ủ ế ớ
C c L c, t đó khuyên đ i chúng nên phát nguy nự ạ ừ ạ ệ
47

48. vãng sinh Tây ph ng trong Kinh nói: “Nh ta caươ ư
ng i tán thán cái l i công đ c b t kh t nghì c aợ ợ ứ ấ ả ư ủ
Ph t A Di Ðà, ph ng Ðông có A Súc B Ph tậ ở ươ ệ ậ
v.v... ph ng Nam có Nh t Nguy t Ðăng Ph t...ươ ậ ệ ậ
ph ng Tây có Vô L ng Th Ph t... h ph ng cóươ ượ ọ ậ ạ ươ
S T Ph t... các Ngài đ u hi n ra t ng l i r ngư ử ậ ề ệ ướ ưỡ ộ
dài, nói l i chân th t, khuyên b o chúng sinh nênờ ậ ả
m t d tin kinh thì công đ c l n lao vô cùng, vì t tộ ạ ứ ớ ấ
c các ch Ph t đ u luôn h trì t ng nh ”. Ði uả ư ậ ề ộ ưở ớ ề
này cho th y r ng vãng sinh T nh đ là m t nhânấ ằ ị ộ ộ
duyên l n, m i ph ng ch Ph t, đ ng ngheớ ườ ươ ư ậ ồ
kinh và tán thán, phàm có sinh ni m tin, có phátề
nguy n ni m Ph t c u sinh v cõi C c L c thìệ ệ ậ ầ ề ự ạ
nh t đ nh đ u có th vãng sinh.ấ ị ề ể
H iỏ : N u nói r ng ng i ni m Ph t đ u đ cế ằ ườ ệ ậ ề ượ
vãng sinh Tây ph ng, thì t i sao tôi th y cóươ ạ ấ
nhi u ng i t i gia cũng nh xu t gia bìnhề ườ ạ ư ấ
th ng ni m Ph t nguy n vãng sinh T nh đ ,ườ ệ ậ ệ ị ộ
nh ng đ n phút lâm chung thì ch t m t cáchư ế ế ộ
m m h h ch ng th y m y ai chân th tơ ơ ồ ồ ẳ ấ ấ ậ
vãng sinh là vì sao?
Ðáp: Ðó là do ng i ni m Ph t vào gi phút lâmườ ệ ậ ờ
chung do nhân duyên không đ y đ . N u có đ yầ ủ ế ầ
đ nhân duyên thì nh t đ nh s đ c vãng sinh.ủ ấ ị ẽ ượ
48

49. H i:ỏ Th nào là nhân duyên?ế
Ðáp: Ng i ni m Ph t bình th ng tin sâuườ ệ ậ ườ
nguy n thi t, ni m Ph t c u sinh Tây ph ng,ệ ế ệ ậ ầ ươ
cho đ n gi phút lâm chung v n gi đ c tâmế ờ ẫ ữ ượ
ni m đó, thì đó là “nhân” t l c, tuy nhiên đ i v iệ ự ự ố ớ
ng i lúc bình th ng ch a bi t tín nguy n ni mườ ườ ư ế ệ ệ
Ph t c u sinh C c L c, nh ng đ n gi phút s pậ ầ ự ạ ư ế ờ ắ
lâm chung may m n g p đ c thi n h u tri th cắ ặ ượ ệ ữ ứ
khai th m i sinh tín nguy n, c u sinh Tây ph ngị ớ ệ ầ ươ
thì đây cũng là “nhân” t l c. Giáo ch C c L c, làự ự ủ ự ạ
Ð c Ph t A Di Ðà cùng v i v n đ c h ng danh, cóứ ậ ớ ạ ứ ồ
th khi n cho chúng sinh vãng sinh C c L c đây làể ế ự ạ
“Duyên” tha l c, và cho đ n gi phút lâm chungự ế ờ
g p đ c thi n h u tr ni m và đây cũng chính làặ ượ ệ ữ ợ ệ
“duyên” tha l c.ự
H i: Ng i ni m Ph t đ n lúc lâm chung đ yỏ ườ ệ ậ ế ầ
đ nhân duyên thì có th vãng sinh C c L c, xinủ ể ự ạ
gi i thích rõ nguyên t c trên.ả ắ
Ðáp: Ng i ni m Ph t đ n gi phút lâm chung màườ ệ ậ ế ờ
tin sâu nguy n thi t ni m Ph t là “duyên” tha l c,ệ ế ệ ậ ự
còn cái tâm năng ni m Ph t là “nhân” t l c. Vàoệ ậ ự ự
ngay lúc đó dùng cái tâm năng ni m Ph t mà ni mệ ậ ệ
Ð c Ph t A Di Ðà thì Ð c Ph t A Di Ðà nhân cáiứ ậ ứ ậ
tâm năng ni m mà hi n hi n. Tâm năng ni m Ph tệ ể ệ ệ ậ
49

50. l i nh s hi n hi n c u Ph t A Di Ðà mà đ cạ ờ ự ể ệ ầ ậ ượ
thanh t nh và ngay chính lúc đó, khi n cho s tị ế ự ự
l c có s c m ng đ o giao, chính s nhân duyênự ự ả ứ ạ ự
hòa h p này cho nên thành t u vi c vãng sinh.ợ ự ệ
Ðây chính là nguyên t c “Nhân duyên” v y.ắ ậ
H i: Ng i ni m Ph t đ n lúc lâm chung, màỏ ườ ệ ậ ế
nhân duyên không đ y đ thì không th vãngầ ủ ể
sinh có đúng v y không?ậ
Ðáp: Ng i ni m Ph t bình th ng tín nguy n cóườ ệ ậ ườ ệ
công phu ni m Ph t nh ng ch a thu n th c. Ð nệ ậ ư ư ầ ụ ế
gi phút lâm chung tuy có tâm tín nguy n c u sinhờ ệ ầ
Tây ph ng (có “nhân”) song b b nh kh và cácươ ị ệ ổ
phi n não khác b c bách nên tâm ni m Ph tề ứ ệ ậ
không phát kh i, l i không g p đ c thi n h uở ạ ặ ượ ệ ữ
khai th và tr ni m (không “duyên”) c ng v i giaị ợ ệ ộ ớ
quy n không bi t đ o lý, c khóc lóc, th thanế ế ạ ứ ở
khi n trong tâm ng i ni m Ph t kh i lên nhi uế ườ ệ ậ ở ề
phi n não, chính s khóc lóc đó là “duyên” làmề ự
ch ng ng i cho tâm ni m ng i vãng sinh.ướ ạ ệ ườ
Tr ng h p này g i là có nhân nh ng không g pườ ợ ọ ư ặ
thi n duyên nên không th vãng sinh đ c.ệ ể ượ
L i có ng i bình th ng tín nguy n ni m Ph tạ ườ ườ ệ ệ ậ
tha thi t, đ n gi phút lâm chung đ c s trế ế ờ ượ ự ợ
duyên r t t t, l i g p đ c thi n h u tri th c khaiấ ố ạ ặ ượ ệ ữ ứ
th và tr ni m (có “duyên”), c ng gia quy nị ợ ệ ộ ế
50

51. không khóc lóc làm xao đ ng. Nh ng vì t tâm c aộ ư ự ủ
ng i ni m Ph t l i sinh điên đ o, tham luy n thườ ệ ậ ạ ả ế ế
gian, cho đ n quy n luy n con cháu, c a c i, vì thế ế ế ủ ả ế
không phát kh i tâm nguy n c u sinh Tây ph ngở ệ ầ ươ
C c L c (không “nhân”). B i v y theo tâm ni m áiự ạ ở ậ ệ
d c mà đi đ u thai vào các đ ng thi n ác. Ðây g iụ ầ ườ ệ ọ
là có “duyên” mà không “nhân” nên không thể
vãng sinh đ c.ượ
L i có ng i bình th ng ni m Ph t ch c u choạ ườ ườ ệ ậ ỉ ầ
gia đình bình an h nh phúc th m nh lâu dài v.v...ạ ọ ệ
Nh ng do vào gi phút lâm chung ch s ch t, như ờ ỉ ợ ế ư
có b nh mà ch a đ n giai đo n tr m tr ng, tuyệ ư ế ạ ầ ọ
cũng có ni m Ph t nh ng ch mu n c u b nh mauệ ậ ư ỉ ố ầ ệ
lành, ch không c u sinh Tây ph ng C c L cứ ầ ươ ự ạ
(không “nhân”). Khi đ n giai đo n b nh tr mế ạ ệ ầ
tr ng, b y gi các kh não đau đ n hi n hànhọ ấ ờ ổ ớ ệ
không th ni m Ph t, ch than tr i trách đ t, kêuể ệ ậ ỉ ờ ấ
m g i cha. L i vì gia quy n không tin Ph t pháp,ẹ ọ ạ ế ậ
ho c có tin nh ng không hi u rõ lý nghĩa Kinhặ ư ể
Ph t, l i không g p đ c thi n h u khai th và trậ ạ ặ ượ ệ ữ ị ợ
ni m (không “duyên”) đây là c nhân l n duyênệ ả ẫ
không đ y đ nên không th vãng sinh v y.ầ ủ ể ậ
H i: Ng i tu ni m Ph t vào gi phút lâmỏ ườ ệ ậ ờ
chung th nào g i là đ y đ nhân duyên có thế ọ ầ ủ ể
vãng sinh C c L c?ự ạ
51

52. Ðáp: Nh có h ng ng i có căn c r t l n, lúc bìnhư ạ ườ ơ ấ ớ
th ng h t s c tin sâu nguy n thi t ni m Ph t, tínườ ế ứ ệ ế ệ ậ
nguy n l i tha thi t, công phu ni m Ph t l i thu nệ ạ ế ệ ậ ạ ầ
th c, đ n gi phút lâm chung không c n ng i trụ ế ờ ầ ườ ợ
ni m, mà t h có th tín nguy n ni m Ph t nhệ ự ọ ể ệ ệ ậ ư
bình th ng, không có m t m y may t ng khườ ộ ả ưở ổ
vui... làm xao đ ng, mà ni m ni m luôn an tr vàoộ ệ ệ ụ
h ng danh, A DI ÐÀ PH T vì v y trong Kinh A Diồ Ậ ậ
Ðà Ph t nói: “Nh t tâm b t lo n, t c đ c vãngậ ấ ấ ạ ứ ượ
sinh” là v y (“nhân” c a tâm ni m t l c c m ngậ ủ ệ ự ự ả ứ
v i “duyên” c nh gi i c a Ph t) đây là ý nghĩa đ yớ ả ớ ủ ậ ầ
đ nhân duyên v y.ủ ậ
L i có ng i bình th ng tu ni m Ph t tin sâuạ ườ ườ ệ ậ
nguy n thi t, nh ng công phu ch a thành th c,ệ ế ư ư ụ
vào gi phút lâm chung, lòng tín nguy n c u sinhờ ệ ầ
Tây ph ng l i càng tha thi t, không b các b nhươ ạ ế ị ệ
kh ho c nghi p ch ng phi n não làm dao đ ng.ổ ặ ệ ướ ề ộ
L i g p đ c thi n h u tri th c khai th , đ c sạ ặ ượ ệ ữ ứ ị ượ ự
tr ni m. Nh th nên tâm c a ng i b nh ni mợ ệ ờ ế ủ ườ ệ ệ
ni m an tr vào n i h ng danh A Di Ðà Ph t màệ ụ ơ ồ ậ
đ c vãng sinh. (“nhân” c a t l c c ng “duyên”ượ ủ ự ự ộ
tha l c)ự
L i có h ng ng i, bình th ng không bi t tínạ ạ ườ ườ ế
nguy n ni m Ph t c u sinh Tây ph ng. Nh ngệ ệ ậ ầ ươ ư
đ n gi phút lâm chung l i g p đ c thi n h u triế ờ ạ ặ ượ ệ ữ
th c khai th , nói đ n s vui s ng cùng s trangứ ị ế ự ướ ự
nghiêm thanh t nh c a th gi i Tây ph ng, và 48ị ủ ế ớ ươ
52

53. l i nguy n ti p d n chúng sinh ni m Ph t c aờ ệ ế ẫ ệ ậ ủ
Ph t A Di Ðà khi n cho tâm ng i b nh tr nênậ ế ườ ệ ở
hoan h , tâm sinh chánh tín ni m Ph t, phátỷ ệ ậ
nguy n vãng sinh. Cho đ n quy n thu c khôngệ ế ế ộ
khóc lóc h i han l i đ c s tr ni m mà ng iỏ ạ ượ ự ợ ệ ườ
b nh đ c vãng sinh.ệ ượ
H i: Ng i bình th ng ch a bi t tín nguy nỏ ườ ườ ư ế ệ
ni m Ph t, đ n gi phút lâm chung, g p đ cệ ậ ế ờ ặ ượ
thi n h u khai th sinh tâm hoan h , tínệ ữ ị ỷ
nguy n, phát nguy n ni m Ph t c u sinh Tâyệ ệ ệ ậ ầ
ph ng, cho đ n gia quy n không khóc lóc, l iươ ế ế ạ
đ c s tr ni m li n đ c vãng sinh. S vi cượ ự ợ ệ ề ượ ự ệ
trên nói sao mà d dàng nh v y?ễ ư ậ
Ðáp: Xin gi i thích rõ s vi c ng i bình th ngả ự ệ ườ ườ
ch a tín nguy n c u sinh Tây ph ng là vì khôngư ệ ầ ươ
bi t đ n gi phút lâm chung đ c thi n h u triế ế ờ ượ ệ ữ
th c khai th mà sinh tâm hoan h quy t đ nh tínứ ị ỷ ế ị
nguy n ni m Ph t c u sinh Tây ph ng. Ng iệ ệ ậ ầ ươ ườ
này đ i tr c đã có căn duyên là “nhân” thù th ngờ ướ ắ
c ng thêm nhân thù th ng đ c s thiên h u khaiộ ắ ượ ự ữ
th , và tr ni m. L i có nguyên l c t bi c a Ph t Aị ợ ệ ạ ự ừ ủ ậ
Di Ðà. Nhân duyên hòa h p l i, đ n gi phút lâmợ ạ ế ờ
chung nh t đ nh đ c vãng sinh, đi u này còn cóấ ị ượ ề
th nghi ng đ c hay sao?ể ờ ượ
53

54. H i: Chúng tôi là hàng Ph t t t i gia. N u đ nỏ ậ ử ạ ế ế
gi phút lâm chung c a thân nhân, đ i v iờ ủ ố ớ
Ph t pháp, ch a t ng bi t, tuy có khai thậ ư ừ ế ị
nh ng ch ng hi u ph ng pháp tr ni m. Xinư ẳ ể ươ ợ ệ
h i trong Kinh sách có d y ph ng pháp trỏ ạ ươ ợ
ni m nào mà d hi u, d h c t p hay không?ệ ễ ể ễ ọ ậ
Ðáp: N u chúng ta có tâm thành th t, mu n tuế ậ ố
h nh t bi, hi u thu n, th ng yêu nh ng ng iạ ừ ế ậ ươ ữ ườ
quy n thu c mu n h thoát kh i kh đau c a luânế ộ ố ọ ỏ ổ ủ
h i sinh t , đ c vãng sinh v T nh đ xin ch c nồ ử ượ ề ị ộ ỉ ầ
y theo nh ng đi u h ng d n d i đây thì nh tữ ề ướ ẫ ướ ấ
đ nh thành t u.ị ự
NH NG VI C MÀ GIA QUY N C AỮ Ệ Ế Ủ
NG I S P LÂM CHUNG C N CHÚ ÝƯỜ Ắ Ầ
1.- Cha m là ng i có công sinh thành d ng d cẹ ườ ưỡ ụ
vì th chúng ta ph i luôn hi u thu n, còn đ i v iế ả ế ậ ố ớ
anh, ch , em... là ng i cùng huy t th ng nên ph iị ườ ế ố ả
th ng yêu. Nh v y th nào đ c g i là hi uươ ư ậ ế ượ ọ ế
thu n, th ng yêu, th nào đ c xem là b t hi u,ậ ươ ế ượ ấ ế
không hi u thu n? Ng i đ c g i là hi u thu nế ậ ườ ượ ọ ế ậ
là th ng yêu, tr c tiên ng i đó đ i v i m i sươ ướ ườ ố ớ ọ ự
tình h t s c nh n nh n hòa thu n, trên kính d iế ứ ẫ ị ậ ướ
nh ng, bi t chăm sóc quan tâm, yêu th ng giúpườ ế ươ
đ đ i v i gia quy n... b ng ng c l i thì đ cỡ ố ớ ế ằ ượ ạ ượ
54

55. xem là đ i ng ngh ch. Cách t t nh t là ng i nàyạ ỗ ị ố ấ ườ
bi t h ng d n gia quy n quy y Tam B o, tu t pế ướ ẫ ế ả ậ
thi n pháp thì l i l c vô cùng.ệ ợ ạ
2.- Theo Ph t pháp đ n gi phút s p lâm chung làậ ế ờ ắ
giây phút r t quan tr ng c a m t ki p ng i.ấ ọ ủ ộ ế ườ
Chúng ta là gia quy n, đ i v i giây phút ng n ng iế ố ớ ắ ủ
y nên đ i x h t s c hi u thu n và đ y lòngấ ố ử ế ứ ế ậ ầ
th ng yêu đ i v i h , dù h có đòi h i hay yêuươ ố ớ ọ ọ ỏ
c u b t kỳ vi c gì nh t nh t tùy thu n theo ý tầ ấ ệ ấ ấ ậ ứ
c a h , không nên đ tâm h sinh m t m y mayủ ọ ể ọ ộ ả
phi n não nào.ề
3.- Khi có ng i thân s p lâm chung, n u có h iườ ắ ế ộ
tr ni m nên m i h đ n. Lúc h đ n nh ng ng iợ ệ ờ ọ ế ọ ế ữ ườ
trong gia quy n ph i tuy t đ i tuân theo s h ngế ả ệ ố ự ướ
d n c a h , không nên có m y may nào làm theo ýẫ ủ ọ ả
riêng c a mình. Tr ng h p nh ng n i không cóủ ườ ợ ữ ơ
ban tr ni m thì gia quy n có th t tr ni mợ ệ ế ể ự ợ ệ
cũng đ c, ch c t y u là đúng theo Ph t pháp.ượ ỗ ố ế ậ
Ði u quan tr ng c n tuân theo là làm ma chayề ọ ầ
không nên sát sinh mà làm t n gi m ph c đ cổ ả ướ ứ
vãng sinh c a ng i ni m Ph t. N u mu n choủ ườ ệ ậ ế ố
ng i v a m t đ c sinh v cõi lành, đi u t t nh tườ ừ ấ ượ ề ề ố ấ
là gia quy n cùng nhau ăn chay trong th i gianế ờ
này. Khi b nh h tr nên n ng thì ch lo tr ni m,ệ ọ ở ặ ỉ ợ ệ
tuy t đ i không nên cho u ng nhân sâm hay thu cệ ố ố ố
b h i sinh vì làm nh v y r t ch ng ng i cho sổ ồ ư ậ ấ ướ ạ ự
vãng sinh.
55

56. 4.- Ph i bi t r ng khi m t ng i lâm chung h sả ế ằ ộ ườ ọ ẽ
theo m t trong b y con đ ng sau đây: Ba đ ngộ ả ườ ườ
d : Ð a ng c, ng qu , súc sinh. Ba đ ng lành:ữ ị ụ ạ ỷ ườ
Tr i, Ng i, A tu la và m t đ ng Thánh đ o làờ ườ ộ ườ ạ
Tây ph ng C c L c. Vì v y gia quy n nên nh nươ ự ạ ậ ế ậ
th c r ng chúng ta tr ni m là đ cho ng i quáứ ằ ợ ệ ể ườ
vãng đ c vãng sinh C c L c th h ng s vuiượ ự ạ ọ ưở ự
s ng h nh phúc. N u chúng ta khóc lóc, kêu réo,ướ ạ ế
th than thì làm cho h r i vào sáu n o luân h iở ọ ơ ẻ ồ
ch u mãi th ng kh .ị ố ổ
5.- Nên bi t r ng trong kinh Ph t d y h t s c rõế ằ ậ ạ ế ứ
ràng. N u b đ a l i vào ba đ ng d thì th nh nế ị ọ ạ ườ ữ ọ ậ
s kh đau không cùng t n. Nh t là cõi đ a ng c,ự ổ ậ ấ ị ụ
m t ngày m t đêm đó ng i ta ph i ch u ch t điộ ộ ở ườ ả ị ế
s ng l i muôn v n l n, còn cái kh c a ng quố ạ ạ ầ ổ ủ ạ ỷ
kéo dài c trăm v n ki p, n c u ng không thả ạ ế ướ ố ể
đ c nói gì đ n vi c ăn. N u l r i vào ba đ ngượ ế ệ ế ỡ ơ ườ
kh này, thì ch u kh ít nh t năm ngàn đ i ki p,ổ ị ổ ấ ạ ế
m i m t đ i ki p nh v y có 34.384 v n năm.ỗ ộ ạ ế ư ậ ạ
Th t là m t th i gian dài vô cùng t n. Ng c l iậ ộ ờ ậ ượ ạ
thân nhân đ c v Tây ph ng thì m i ngày đ uượ ề ươ ỗ ề
đ c nghe Ph t A Di Ðà thuy t pháp, đ c g nượ ậ ế ượ ầ
Ð i Th Chí B Tát, Quan Âm B Tát cùng các b cạ ế ồ ồ ậ
Thánh hi n, l i đ c th y các s c t ng trangề ạ ượ ấ ắ ướ
nghiêm, đ c nghe âm thanh thuy t pháp tuy tượ ế ệ
di u, ngoài ra còn h ng đ c nhi u đi u h nhệ ưở ượ ề ề ạ
phúc sung s ng khác.ướ
56

57. 6.- N u ng i bình th ng đã có tâm nguy n ni mế ườ ườ ệ ệ
Ph t c u sinh Tây ph ng đi u này r t t t. B ngậ ầ ươ ề ấ ố ằ
ng c l i thì quy n thu c nên vì ng i b nh màượ ạ ế ộ ườ ệ
thuy t gi ng rõ ràng: “N u đ a l c vào ba đ ngế ả ế ọ ạ ườ
ác thì kh não vô vàn, còn đ c sinh v Tâyổ ượ ề
ph ng thì r t an l c, vĩnh vi n không đ a l c vàoươ ấ ạ ễ ọ ạ
ba đ ng d , ph c đ c ng i sinh đó khôngườ ữ ướ ứ ườ ở
th nghĩ bàn. Nên khai th v i h r ng: “N u ôngể ị ớ ọ ằ ế
(bà) phát tâm ni m danh hi u A Di Ðà Ph t, tinệ ệ ậ
sâu nguy n thi t c u sinh Tây ph ng. Ð n giệ ế ầ ươ ế ờ
phút lâm chung, Ð c Ph t tay c m đài sen hi n raứ ậ ầ ệ
tr c m t ti p d n vãng sinh v Tây ph ng, n iướ ắ ế ẫ ề ươ ơ
y đ c h ng an vui không h còn sinh t luânấ ượ ưở ề ử
h i. N u ông (bà) quy t đ nh ni m Ph t thì ch cồ ế ế ị ệ ậ ắ
ch n đ c vãng sinh. M i ngày nh ng ng i thânắ ượ ỗ ữ ườ
nhân nên vì h mà nh c l i ba l n nh v y, khôngọ ắ ạ ầ ư ậ
nên nói nhanh hay g p gáp mà t t hòa di uấ ừ ừ ệ
ch m ch m khuyên h . Ði u quan tr ng chúng taầ ậ ọ ề ọ
ph i hi u đ c tâm ng i b nh, đi u h t s c e dèả ể ượ ườ ệ ề ế ứ
và ng n ng i là đ ng đ h kh i tâm phi n não.ầ ạ ừ ể ọ ở ề
Ð i v i tr ng h p ng i b nh đã có tin sâuố ớ ườ ợ ườ ệ
nguy n thi t ni m Ph t, hãy đ h n m yên,ệ ế ệ ậ ể ọ ằ
không nên h i han, hay than khóc mà ch c nỏ ỉ ầ
khuyên h nh t tâm ni m Ph t, c u sinh v Tâyọ ấ ệ ậ ầ ề
ph ng là đ c.ươ ượ
7.- N u ng i b nh có vi c quan tr ng c n nói choế ườ ệ ệ ọ ầ
quy n thu c nh ng do b nh tình không th . Do đóế ộ ư ệ ể
57

58. gia quy n nên hi u rõ tâm th c c a h đ n tr cế ể ứ ủ ọ ế ướ
h h i h c n căn d n đi u gì hay không, tr ngọ ỏ ọ ầ ặ ề ườ
h p ng i b nh tâm th n quá mê mu i thì khôngợ ườ ệ ầ ộ
nên h i han mà làm r i lo n tâm ý c a h , làm hỏ ố ạ ủ ọ ọ
m t đi chánh ni m (chánh ni m là ch cho s ni mấ ệ ệ ỉ ự ệ
Ph t). Còn đ i v i tr ng h p tâm th n ng iậ ố ớ ườ ợ ầ ườ
b nh còn minh m n nên đ n tr c h mà nóiệ ẫ ế ướ ọ
r ng: “Hãy yên lòng, t t c các vi c trong gia đìnhằ ấ ả ệ
đã có ng i đ m đang. Ông (bà) (ng i lâmườ ả ườ
chung) hãy nh t tâm ni m Ph t c u sinh Tâyấ ệ ậ ầ
ph ng”. M i ngày nên vì h nói nh v y, n u tâmươ ỗ ọ ư ậ ế
th c c a h ngày càng tr nên mê m ch c nứ ủ ọ ở ờ ỉ ầ
chuyên môn tr ni m cho h .ợ ệ ọ
8.- N u có thân h u bà con đ n thăm vi ng ng iế ữ ế ế ườ
b nh, tr c tiên nên nói cho h bi t ng i s pệ ướ ọ ế ườ ắ
lâm chung tâm ni m vô cùng quan tr ng vì v y xinệ ọ ậ
h đ ng nên nói hay làm gì mà có th ch ngọ ừ ể ướ
duyên cho v n đ vãng sinh c a ng i b nh.ấ ề ủ ườ ệ
9.- N u ng i b nh do nghi p ch ng hi n ti n,ế ườ ệ ệ ướ ệ ề
không hoan h và chán ghét ng i ni m Ph t,ỷ ườ ệ ậ
nghe ng i trong nhà ni m Ph t trong lòng khóườ ệ ậ
ch u, ho c th y qu th n hi n đ n d n d t. Ðây làị ặ ấ ỷ ầ ệ ế ẫ ắ
do ng i đó nghi p ch ng phát hi n, làm ch ngườ ệ ướ ệ ướ
ng i cho vi c vãng sinh. Vì th quy n thu c nên vìạ ệ ế ế ộ
h đ n tr c Ph t ti n ni m Ph t sám h i thayọ ế ướ ậ ề ệ ậ ố
th cho h , khi n h nghi p ch ng đ c tiêu tr ,ế ọ ế ọ ệ ướ ượ ừ
vãng sinh T nh đ . Ví nh năm ngoái có m t c sĩị ộ ư ộ ư
58

59. mà m c sĩ này lâm b nh s p ch t. Ng i nàyẹ ư ệ ắ ế ườ
th nh đoàn tr ni m đ n nhà tr ni m. Bà ta ngheỉ ợ ệ ế ợ ệ
ni m Ph t, tâm lý khó ch u kh i lên cho r ngệ ậ ị ở ằ
nh ng ng i tr ni m tâm không chuyên chú. Lúcữ ườ ợ ệ
b y gi có m t v c sĩ quy y S ph (tác gi ) bi tấ ờ ộ ị ư ư ụ ả ế
đ c bà này do nghi p ch ng kh i đ n nên đemượ ệ ướ ở ế
Kinh Ð a T ng đ c t ng sám h i thay th h t s cị ạ ọ ụ ố ế ế ứ
thành kh n, l i vì bà mà ni m Ph t, khi n cho tâmẩ ạ ệ ậ ế
bà ta vô cùng hoan h ni m Ph t mà vãng sinhỷ ệ ậ
T nh đ . Ph n trên có nói là đ c t ng Kinh Ð aị ộ ầ ọ ụ ị
T ng có th tiêu tr nghi p ch ng oan gia, giạ ể ừ ệ ướ ả
nh không th đ c t ng đ c thì ch ni m danhư ể ọ ụ ượ ỉ ệ
hi u c a ngài cũng có th tiêu tr nghi p ch ng.ệ ủ ể ừ ệ ướ
L i có m t v c sĩ cha lâm b nh lúc g n ch t, th yạ ộ ị ư ệ ầ ế ấ
có m t ng i đàn bà và m t con chó đ n đòiộ ườ ộ ế
m ng. V c sĩ này li n thay cha mà ni m Ph t vàạ ị ư ề ệ ậ
sám h i, v sau ch ng th y hình nh trên đ n n a,ố ề ẳ ấ ả ế ữ
mà ng c l i cha c sĩ l i th y hai v tăng đ nượ ạ ư ạ ấ ị ế
tr c ông mà nói r ng “Ð i tr c ông làm tr ng iướ ằ ờ ướ ở ạ
vi c vãng sinh c a chúng tôi, nên nay chúng tôiệ ủ
cũng làm ngăn tr vi c vãng sinh c a ông”. M tở ệ ủ ộ
l n n a c sĩ này l i thay cha ti p t c sám h iầ ữ ư ạ ế ụ ố
ni m Ph t, đ ng th i c u nguy n cho hai v tăngệ ậ ồ ờ ầ ệ ị
cũng nh cha mình đ c vãng sinh. N u tr ngư ượ ế ườ
h p cha ông đ c vãng sinh thì s tr l i tr giúpợ ượ ẽ ở ạ ợ
cho hai v tăng đ c vãng sinh đ sám h i l i l mị ượ ể ố ỗ ầ
x a kia ông đã t o, kho ng m t th i gian sau, thìư ạ ả ộ ờ
59