1. Materialet e riciklueshme
Sot bota po perballet me
problemin e madh te plehrave .
Po sikur ta vrasim pak mendjen
per nje perdorim te
njepasnjeshem te ketyre
plehrave ?!

2. Letra
• Letra e kompjuterit ( letra CPO)
• Shumica letër të bardhë zyre, duke
përfshirë letër të bardhë kompjuteri, kopje
letër makine,
• letër fletore të bardhë, dhe zarf të bardhë.
Ndotesve të përbashkëta përfshijnë
• letër me shkëlqim, etiketat ngjitës latex,
zarf me dritare plastike,
• dhe letër karboni.

3. Qelqi
• Me ngjyra te ndara
• Kjo përfshin të gjitha gotat, enët që është jane te ndara
në të qartë, jeshile, dhe kafe. Kur xhami
• është e thyer apo të shtypur për riciklimin, ajo quhet
"guriçkë," "të gjelbërta", dhe "qelibar" Qelq i thyer,
respektivisht.
•
• Ngjyra të përziera
•
• Kjo është e njëjtë si qelqi ngjyra-të ndara me përjashtim
të qartë, qelqi e gjelbër, dhe kafe janë të përziera
• bashku. Ajo në përgjithësi ka vend shumë të kufizuar në
treg.

4. Plastika
• • PET ( SPI = 1 )
• Polietilen tereftalat ( PET ) ështëmaterial pothuajse I ricikluar . Ajo
• përfshin 1 - dhe 2 - litër qartë shishe sode , si dhe disa shishe që përmbajnë pije
,
• pastrues të lëngshme , detergjenteve , dhe antacids .
•
• • HDPE ( SPI = 2 )
• High- Dendësia polietileni ( HDPE ) është aktualisht riciklueshme në disa zona .
Kjo klasë
• përfshin qumësht , lëng , dhe kana uji , gota bazë për disa shishe plastike
sode , si dhe shishe për pastrues lavanderi , zbutës , locion , vaj motorik , dhe
antifriz .
• PVC ( SPI = 3 )
• Polyvinyl chloride ( PVC , referuar thjesht si " vinyl " ) përfshin shishe për gatim
• vaj , sallatë salcë , polish kati , gargarë , dhe të pijeve , si dhe të " pako flluskë "
e përdorur
• për bateri dhe hardware dhe lodra të tjera .
•

5. • • Plastik ( SPI = 6 )
• Plastik përfshin gota kafe polisterol , tabaka ushqim , dhe "
gocë e moluskut " paketimin, si
• edhe disa tuba kos , enë të qarta kryer - nga , dhe takëm
plastike . shkumë
• aplikacionet janë quajtur ndonjëherë EPA , ose zgjeruar
plastik . Disa riciklimi i
• plastik është duke u zhvilluar , por është i kufizuar nga ajo
peshë të ulët -për- racion vëllimit dhe vlera e tij
• si një mall .
•
• • Të tjera ( SPI = 7 )
• Mund referohen aplikimit cila përdorur disa nga lart gjashtë
rrëshira në kombinim ose te
• Mbledhja e resins individuale si plastike të përzier ( p.sh. , film
kamera mund të përfshijnë disa
• lloje të resins plastike ). Teknologji ekziston për të bërë sende
të dobishme të tilla si plastike " lëndë druri "
• jonë e resins plastike të përziera , por në përgjithësi materialet
janë më të dobishme dhe të vlefshme është
• të ndara në lloje të përgjithshme rrëshirë përshkruar me lart

6. • • LDPE ( SPI = 4 )
• Low - Dendësia polietileni ( LDPE ) përfshin çanta ushqimore ,
çanta bukë , qese plehra , dhe një
• shumëllojshmëri të produkteve të tjera të filmit . LDPE
riciklohen nga disa zinxhirët e medhenj e shitjes me pakicë .
•
• •
• Polypropylene ( SPI = 5 )
• Polypropylene përfshin një shumëllojshmëri të gjerë të
paketimit të tilla si kontejnerët kos , shampo
• shishe , dhe kazanët margarinë .Gjithashtu leukoplast , bateri
etj.
•

7. Metale
•
alumin
Të përfshira në këtë kategori janë kanaçe alumini pije, si dhe skrap
alumini të pastër dhefletë metalike prej alumini . Aktualisht , alumini
është një material shumë i çmuar për riciklimin .
• Kontejnerët Tin – Teveshura me çelik
•
• Përfshin kanaçe e përdorur për paketimin e ushqimit ( dmth. ,
ushqime të konservuara ) . Disa riciklime vendore mund të kërkojnë
• kanaçe për të pastruar dhe grimcuar me etiketa te hequra .
•

8. • Kontejnerët bimetal
•
• Një shembull tipik përfshin kanaçe çeliku
kallaj - kromuar me një alumini.
• Këto enë mund të ndahet nga kanaçe
alumini duke përdorur një magnet .
Shënim : Teknikisht ,kutite prej kallaji janë
bimetal , ne nuk i konsiderojmë ato kur I
referohemi kanaçe bimetal . Shumë
• Riciklues I pranojnë kontejnerët bimetal
me kuti prej kallaji –te mbuluar .

9. • Metalet me ngjyra
•
• Përfshin llojet hekurishte të cilat nuk përmbajnë hekur (të
tilla si bakri dhe bronzi).
• Skrapi mund të jetë një mall relativisht i vlefshem , në
varësi të sasisë. Ajo riciklohet shpesh nëpërmjet
tregtarëve metalike skrap, edhe pse disa riciklues të
përgjithshem do ta trajtojn ë atë me të tjera
• materiale. '
•
• Metale me ngjyra
• Përfshin hekur dhe hekur-përmbajnë metal skrap.
Metaleve me ngjyra është trajtuar në të njëjtën mënyrë si
• metaleve me ngjyra, por në përgjithësi ka vlerë më të
ulët të tregut.

10. Ushqimet
• Përfshin yndyrat pa mbetje organike nga restorante, kafeteri,
motele, dhe vende të tjera Per prodhimin e mbeturinave të ushqimit.
Kjo është teknikisht e mundur për të përzierje plehrash mbeturinave
të ushqimit në një mënyrë të ngjashme me
• stoli oborr, edhe pse problemet e tjera me brejtësve duhet të jenë të
• adresuar. Disa veç e lejojë fermerët për të bëj shterp mbeturinave të
ushqimit dhe e përdorin atë si ushqim të kafshëve.
• Stol oborri
•
• Përfshin mbeturinat peizazhit, copa të prera bari, degë dhe gjethe.
Ka shkallë të gjerë
• Objektet të cilat plehrash stoli oborr, duke prodhuar një produkt që
mund të përdoret për mulch, potting
• tokës, të mbuluar deponisë, dhe ndryshim tokës. Gjithashtu,
Composting mund të kryhet direkt në vend ose në kopshte,

11. 10 qytetet me te pastra dhe ato 10
me te ndotura ne bote !
• Studimet e bera kane treguar se ne ditet e
sotme kanceri I mushkerive eshte duke u
shtuar me ritme te shpejta dhe te te gjitha
grupmoshat. Me poshte vijne 10 qytetet
kryesuese respektivisht per me te pastra
dhe me te ndotura .

12. 10. Bern , Zvicer
Ky qytet eshte nje
promovues I madh I
turizmit . Per kete
arsye jane te detyryar
qe nje qytet kaq te
bukur ta mbajne te
paster, ne menyre qe
vizitoret te kthehen
serish .

13. 9. Katsuyama , Japoni
Qyteti me I vogel ne kete liste
me me pak se 30.000 banore,
Edhe ketu kujdesi tregohet per
te mbajtur gjalle turizmin. Pika e
forte e ekonomise se ketij
qyteti .

14. 8.Zyrih,Zvicer
Ky qytet njihet se tepermi per
pastertinee rrugeve dhe
komoditetin qe njerezit ndjejne
edhe kur udhetojne . Duke qene se
mjetete transportit jane te
ndryshme edhe ajri ndotet me pak.

15. 7.Stokholm, Suedi
Pervec rastit te ngjashem me te
Zyrihut , Stokholmi e ka industrine
e rende te pazhvilluar.Kjo do te
thote se ekonomia bazohet ne
produkte jo demtueseper ambjentin
. Mbahet edhe si nje prej qyteteve
evropiane me pajisjet me te pastra.

16. 6. Oslo ,Norvegji
Arsyeja pse Oslo renditet lart eshte
per shkak te aftesise se vendasve
per ta mbajtur natyren jeshile.
Madje qe prej 2010 , 400 autobuset
e qytetit levizin me energji te
prodhuar nga humbjet ne peshe te
njerezve .

17. 5. Mineapolis , U.S
Megjithese qyteti me I madh ne
Minesota ai mbetet I paster per
shkak te promovimit te levizjes
me bicikleta.

18. 4. Otava, Kanada
Edhe Otava e ruan pastertine me
ane te nje plani . Cdo vit nga 15
prill – 15 maj rreth 60.000vullnetare
dalin per te pastruar rruget, parqet
dhe pyjet .

19. 3. Helsinki ,Finlande
Nje qytet me 500.000 banore
quhet te ishte I ndotur , por jo !
Helsinki ka rruge shume te gjera
dhe perdorim tramesh ne menyre
qe transporti te jete pa trafik dhe
ndotja prej makinave me e ulet.

20. 2. Honolulu,U.S
Qyteti amerikan qe eshte me
lart ne liste .Edhe ketu
promovohet transporti me
autobuse dhe tramvaj.

21. 1. Kalgari , Kanada
Konsiderohet qyteti me I
paster ne bote .Megjithese
industria eshte shume e
zhvilluar hapesirat e gjelbra
jane vendosur ne
perpjesetim te drejte .

22. 10.Kabue ,Zambia
Me 1902 ne keto zona u gjenden
sasi te larta te materialeve toksike
por asnjehere misione per te
shpetuar popullsine vendase.Rreth
40milion $ kane shkuar per ndihme
nga Banka Boterore.

23. 9.Sumgajit , Azerbajxhan
Kimikate organike, metale te
renda , industri petrokimike e
zhvilluar jane arsyet e ndotjes
se Sumgajitit . Mbi 12.000 ton
merkur rriten ne kete zone cdo
vit .

24. 8.Cernobil , Ukraine
Radioaktivitet , shkrirje nukleare
gjate shperthimit te famshem me
1986 , 100 here me e madhe se
shperthimi I bombes ne Hiroshime ,
kjo ndotje s’ka per tu larguar per
mijera vite sipas shkencetareve.

25. 7. Norilsk, Rusi
Qyteti mbetet I ndotur per shkak
te dioksidit te sulfatit .Edhe
minierat e nikelit dhe metaleve
te ndryshme e rritin cdo vit
ndotjen .

26. 6.Dzerzhinsk, Rusi
Kimikatet dhe materialet toksike
si sarin dhe gasi VX kane bere
qe me shume se 300.000 ton
kane ndotur midis viteve ’30-’98.
Probabiliteti I vdekjeve e kalon
me 260% ate te lindjeve.

27. 5. La Oroya , Peru
Dioksidi I sulfatit , zinku etj bejne qe
rreth 99% e femijeve te lindurketu
kane ndotje te gjakut me te madhe
sesa e pranueshmja.Ne keto toka
ndotja pritet te qendroje per mijera
vjet .

28. 4. Vapi , Indi
Duke qene se industria eshte e
zhvilluar se tepermi ky qytet
automatikisht do renditej I pari ne
liste nese s’do te ishte per rritjen e
ulet te ketij niveli.
Permbajtja e merkurit ne uje eshte
rreth 100 here me e larte sesa ajo
qe pranon Organizata
Nderkombetare e Shendetit.

29. 3. Sukinda , Indi
Kromi VI valent ndodhet ne ujerat
qe keta njerez konsumojne ne 2-
fish te standardeve. Rreth 85% e
vdekjeve ne miniera shkaktohet
prej ekzpozimit ndaj ketij lloj kromi.

30. 2.Tianying , Kine
Rreth 50% e gjithe plumbit qe
prodhohet ne Kine prodhohet ne
kete qytet. Nuk ka standarde
per keto prodhim . Sot femijet
ne kete qytet kane IQ shume
me te vogel sesa ajo e njerezve
normal.

31. 1. Linfen , Kine
Linfen ka me ligj nje numer
shume te madhe minierash te
cilat zbatojne nje rregullore te
caktuar dhe ndotja eshte e nje
niveli me te ulet , por problemin
e paraqesin minierat ilegale te
cilat interesohen per nxjerrjen e
mineraleve dhe nuk zbatojne
rregulloren.