1. Eshte nje formë e hakmarrjes e
cila i ka rrënjët e saj në mesjetë e
ndoshta më tej. Kjo dukuri
shoqërore theksohet ndër popujt e
Mesdheut e sidomos tek banoret e
territoreveshqiptare, Italisë
jugore, Korsikës si dhe pjesës
evropiane të Turqisë së sotme.
GjakmarrjaGjakmarrja

2. Gjakmarrja tek
shqiptaret
• Gjakmarrja është plage e hidhur e së
kaluarës së shqiptarëve. E mbajtur nën fre
me dhune gjate viteve të diktaturës
komuniste (1946-1990) ajo shpërtheu pa
rregulla pas hyrjes së demokracisë në
vitet '90. Rikthimi i gjakmarrjes u shoqërua
me një praktikë mohuese te rregullave
themeltare të saj të kodifikuara në kanunin
shqiptar.

3. • Si rrjedhim, i vetmi rregull që respektohet është
marrja e gjakut. Rregullat e tjera, si : Mosvrasja
e fëmijëve meshkuj deri ne moshë madhore (15
vjeç sipas kanunit), apo e femrave, etj. janë lënë
pas dore.
• Një rrymë në politikën shqiptare për rivendosjen
e dënimit me vdekje, bazohet pikërisht në
dëshirën për të kuruar dukurinë e gjakmarrjes.
Në fakt, si mediat ashtu edhe individët kërkojnë
nga qeveritë si në Shqipëri edhe në Kosovë që
t'i mbrojnë të afërmit e vrasësit eventual të cilët
nuk janë fajtorë : "Nuk është vështire të kuptohet
se askush nuk ka mundësi as të drejtë t’i
kontrollojë sjelljet e vëllait apo ato të kushëririt."

4. Gjakmarrja si hasmeri
• Kur nje pjesetar i nje fisi vret dike nga nje fis
tjeter ai e ben kete veprim duke menduar ose jo
per pasojat. Si pasoje vjen hasmeria ne mes fisit
te vrasesit dhe fisit te te vrarit. Ne shtepine e
vrasesit mbyllen te gjithe meshkujt. Lejen per te
dale e kane vetem grate. Ato mund te bejne jete
normale. -Kur gjaku kthehet (d.m.th. kur vritet
dikush nga fisi i vrasesit)kjo vazhdon deri sa te
mbarojne meshkujt, me pas vriten femrat. Derisa
shuhen dy fiset, ata jane ne hasmeri. -Rastet me
te mira jane kur fisi i viktimes e fal gjakun ose ua
le ne dore ceshtjen autoriteteve

5. Gjakmarrja , vraresi I pakapshem
• Bazuar në analizën e Institutit “Shtëpia
e Drejtësisë dhe e Pajtimit Kombëtar",
në të gjithë Shqipërinë, familjet e
prekura nga fenomeni i gjakmarrjes
janë rreth 350, nga të cilat 200 janë të
ngujuara. Gjakmarrjet në vend u shtuan
veçanërisht në vitet 1997-1999

6. • Gjakmarrja... sipas Kanunit të Lekë Dukagjinit
• Gjakmarrja, në Kanunin e Lekë Dukagjinit konsiderohet si një dënim
kapital. Është marrja e jetës së atij individi që ka kryer një vepër të
rëndë ndaj jetës, familjes, pronës, nderit dhe dinjitetit. Gjakmarrja
është vrasje për të marrë hak. Me ekzekutimin e saj ngarkohet pala
e dëmtuar, e cila është e detyruar ose të falë ose të marrë hak. Pala
fajtore është e detyruar të ngujohet sipas rregullit kanunor dhe
afateve të përcaktuara në kanun. Me ngujimin e palës fajtore lind e
drejta e negociimit për pajtim që mund të bëhet me falje ose me
kompesim. Kanuni sugjeron pajtimin me falje, duke e konsideruar
faljen, si një nivel të lartë morali dhe trimërie.
• Kanuni u krijua gjatë periudhës 1458-1481, kur Lekë Dukagjini
udhëhiqte të gjitha kuvendet dhe pleqësitë e malësorëve. Kanuni u
trashëgua brez pas brezi, si praktikë gjykimi dhe përmes fjalëve të
urta të formuluara apo të rithëna prej tij rast pas rasti, si sentenca
juridike. Ai Kanun mbeti i pashkruar, por veproi ndër shekuj si
“Commom law” anglez, deri sa u mblodh dhe u kodifikua prej
Shtjefën Gjeçovit në fillim të shek. XX.
• Deri në shpalljen e Mbretërisë, në fillim të 1928, e drejta kanunore
vepronte normalisht në Shqipëri, megjithë përpjekjet për kalimin në
një të drejtë shtetërore.

7. • Numri i vrasjeve për gjakmarrje po
rritet.
• 2004 27 çështje 6 autorë
• 2005 21 çështje 17 autorë
• 2006 18 çështje 19 autorë
• 2007 13 çështje 14 autorë
• 2008 12 çështje 15 autorë
• 2009 15 çështje 12 autorë
• Totali 106 çështje 83 persona

8. Kërcënimi për Gjakmarrje,
imponimi për tu ngujuar.
• 2004 1 çështje 0 autorë
• 2005 4 çështje 4 autorë
• 2006 2 çështje 3 autorë
• 2007 1 çështje 1 autorë
• 2008 0 çështje 0 autorë
• 2009 2 çështje 2 autorë
• Totali 10 çështje 10 persona

9. Raste të rënda 2010 dhe 2011.
• Tetor 2010 . Vrasja e klerikut
• E drejta e pashkruar kanunore konsideron krim të rëndë
dhe dhunim të gjithë komunitetit vrasjen e një kleriku
(person i dedikuar fese). Në datën tetë shtator 2010 në
Shkodër një njëzet e një vjeçar Mark Njemza vrau me
armë zjarri pistoletë njëzetenëntë vjecarin Dritan Prroni i
njohur nga mbarë komuniteti shkodran si Pastor pranë
kishës “Fjala e Krishtit”. Njemza autor i krimit deklaron se
kishte vrarë për gjakmarrje pasi në 2005 xhaxhai i
viktimës i kishte vrarë të vëllanë. Krimi i rëndë u
konsiderua i papërshtatshëm edhe nga komuniteti
konservator që njeh dhe pranon mentalitetin e shpagimit
nëpërmjet gjakmarrjes për dy arsye: së pari viktima ishte
një klerik (pastor) kategori që sipas të drejtës zakonore
nuk “bie në gjak”, dhe së dyti lidhja e viktimës me krimin
e shpaguar ishte e largët, gjakmarrje për një veprim të
kryer nga xhaxhai.

10. Janar 2011. Vrasja nga nje I mitur .
Prokuroria neglizhon nxitesit
• Ndërrimi i viteve në qytetin verior të Shkodrës është shënuar me një
vrasje tronditëse për gjakmarrje. Ekzekutori i krimit është një
pesëmbëdhjetëvjeçarë me inicialet I. Sh i cili vetëm dy orë përpara
mbërritjes së 2011 ka qëlluar me armë automatik një
tridhjetëvjeçarë me emrin Albert Dhampiraj. Pesëmbëdhjetëvjeçari
ka kryer krimin për të “marre gjakun” e babait të tij të vrarë vite më
parë nga viktima. Aktualisht edhe pse i mitur autori mbahet në
ambientet e paraburgimit në Shkodër. Per rehabilitimin e tij, si nje i
mitur i gjendur perprara nje presioni te rende emocional e social per
humjen e te atit nuk eshte programuar ndonje mase gjyqsore nga
drejtësia ne rrethin veriore. Prokuroria e rrethit Shkoder ka
formuluar akuzën e pranuar nga i mituri pa zgjeruar rrethin e hetimit
tek persona nxitës të mundshëm, apo bashkëpunëtore në kryerjen e
krimit apo në sigurimin e armës nga i mituri. Në bazë të nenit 83/a
përgjegjësi penale në raste të tilla kanë edhe familjarët apo rrethi
shoqërorë që ka nxitur autorin, për më shumë në moshë të mitur të
vrasë për gjakmarrje.

11. • Në vijim të përpjekjeve për të luftuar fenomenin
e gjakmarrjes në Shqipëri, ekspedita e
misionerëve të pajtimit, e udhëhequr
nga komiteti ipajtimit ndërkombëtar, ka vizituar
ditët e fundit familjet në hasmëri në rrethin e
Kukësit e të Hasit.
Sipas të dhënave këtë vit ngelen jashtë bankave
të shkollës si pasojë e gjakmarrjes 700 fëmijë,
123 prej të cilëve të kanosur në rrezikshmërinë
më të lartë, 600 prej këtyre fëmijëve që nuk
ndjekin shkollën janë të ngujuar dhe jetojnë të
fshehur në Tiranë apo Durrës, këto fëmijë
punojnë për ti ardhur në ndihmë familjes duke
fshehur identitetin dhe origjinën.

12. • Plaga e pambyllur , qe rrjedh gjakPlaga e pambyllur , qe rrjedh gjak
me qetesime qetesi
• Le ti themi Ndal kesaj jeteLe ti themi Ndal kesaj jete
mizerabel te ketyre femijeve !mizerabel te ketyre femijeve !
• Le ti themi Ndal Gjakmerrjes !Le ti themi Ndal Gjakmerrjes !
•