SlideShare uma empresa Scribd logo
1 de 36
Baixar para ler offline
Architectuurprincipes
NAF Masterclass Enterprise
Architectuur
Module 4
De docenten
2
Danny Greefhorst
Directeur
ArchiXL
Tine de Mik
Informatie-architect
HvA-UvA
3
Het boek
Opbouw module
De leerdoelen van deze module:
• Kennis hebben van architectuurprincipes en de wijze waarop
deze kunnen worden gebruikt.
• Vaardigheid hebben om zelf architectuurprincipes op te
stellen en bestaande architectuurprincipes te beoordelen.
4
Overzicht Modules Masterclass EA
5
Agenda
16:00 – 18:00 Inleiding architectuurprincipes
18:00 – 18:45 Diner
18:45 – 19:15 Toelichting casus HvA-UvA
19:15 – 20:30 Oefening
6
Inleiding architectuurprincipes
7
Architectuur
“The fundamental concepts or properties of a system in its environment
embodied in its elements, relationships, and in the principles of its design and
evolution”
ISO/IEC/IEEE 42010:2011
“Theoretically, architecture is the normative restriction of design freedom.
Practically, architecture is a consistent and coherent set of design principles.”
J. Dietz
“Those properties of a mission, its solution and their environment that are
necessary and sufficient for a solution to be fit for purpose for its mission in
that environment”
L. Fehskens
8
Architectuurprincipes
“Principles are general rules and guidelines, intended to be
enduring and seldom amended, that inform and support the way
in which an organization sets about fulfilling its mission.”
TOGAF
“A statement of the organization’s philosophy of information
systems expressed in terms of objectives and goals in each
domain area.”
PRISM
9
Principes beschrijven fundamentele
overtuigingen
10
11
Principes kunnen ook “natuurwetten” zijn
Principes
“1a: a comprehensive and fundamental law, doctrine, or
assumption b (1): a rule or code of conduct (2): habitual
devotion to right principles <a man of principle> c: the laws or
facts of nature underlying the working of an artificial device,
2: a primary source: origin,
3a: an underlying faculty or endowment <such principles of
human nature as greed and curiosity> b: an ingredient (as a
chemical) that exhibits or imparts a characteristic quality,
4: Christian Science: a divine principle: god”
Webster
12
Wetenschappelijke wetten versus
normatieve principes
• Wetenschappelijk wet – Een feit of natuurwet die ten
grondslag ligt aan hoe een artefact werkt.
• Normatief principe – Een declaratieve stelling die een
eigenschap van iets voorschrijft.
13
14
Normatieve principes evolueren van
overtuigingen naar norm
Applicaties moeten
ontkoppeld zijn
Communicatie tussen applicaties
vindt plaats via een organisatie-
brede servicebus
Overtuiging Norm
We moeten
burgerlogica volgen
De status van klantverzoeken is
direct beschikbaar binnen en
buiten de organisatie
Dit vraagt beeldvorming, oordeelsvorming,
en besluitvorming o.b.v. kritisch denken
15
Beeldvorming
Wat weten we?
Vergaren van informatie
Oordeelsvorming
Wat vinden we ervan?
Overtuigingen en argumenten
Besluitvorming
Wat besluiten we?
Afwegen o.b.v. besliscriteria
Kritisch denken
Duidelijkheid
Begrijp ik het?
Nauwkeurigheid
Is dit wel juist?
Precisie
Heb ik alle relevante data?
Relevantie
Doet dit er wel toe?
Diepte
Wat maakt dit complex?
Breedte
Andere gezichtspunten?
Logica
Is dit wel logisch?
Significantie
Is dit belangrijk?
Eerlijkheid
Is dit eerlijk naar anderen?
Kritisch denken is een vaardigheid die handvatten biedt om de natuurlijke aanleg iets te
geloven te beteugelen en verborgen aannames, onlogische redeneringen en
denkfouten te herkennen en te voorkomen.
Gebruik van beide hersenhelften
Links:
• Ontleden (taalkundig)
• Logica
• Weloverwogen
• Rationeel
• Methodisch
• Geschreven taal
• Numerieke
vaardigheden
• Beredeneerd
• Wetenschappelijk
• Pro-actief
• Volgordelijk
• Verbale intelligentie
• Intellectueel
• Analytisch
Rechts:
• Allesomvattend
• Intuïtief
• Gevoelsmatig
• Innerlijk bewustzijn
• Creativiteit
• Inzicht
• Ruimtelijk inzicht
• Verbeelding
• Muziek, kunst
• Reactief, passief
• Gelijktijidig
• Praktische intelligentie
• Zintuiglijk
• Geheel overziend
16
Assertiviteit: respect voor jezelf en voor
anderen
17
Agressief /
dominant
Assertief
Passief-
Agressief
Passief /
sub-assertief
ik luister niet
naar anderen
respect voor anderen
ik zeg mijn
mening niet
ik zeg mijn
mening
ik luister wel
naar anderen
respectvoormijzelf
Assertiviteit is het opkomen voor je eigen belangen, het uitdrukken van je gevoelens,
gedachten en wensen, op basis van respect
Wij leveren infrastructuur als dienst
Rationale:
• Door infrastructuur als dienst te
leveren is het mogelijk deze zo
efficiënt mogelijk in te richten,
waardoor de kosten ook zo laag
mogelijk kunnen worden gehouden
• Door infrastructuur als dienst te
leveren kan deze ook meerdere
afnemers ondersteunen
Implicaties:
• Afnemers vragen alleen
functionaliteit en capaciteit; de IT
afdeling bepaalt welke specifieke
machines en technologie worden
ingezet
• Er is een capacity management
proces ingericht waardoor snel kan
worden ingesprongen op een snel
toenemende capaciteitsbehoefte
• Er is een standaard producten en
dienstencatalogus waarin de diensten
zijn beschreven
18
Voorbeeld: identity management (UM)
• UM accounts hebben een eigenaar
• Gebruikers loggen in met een
persoonsgebonden account
• Identiteiten, rollen en grofmazige autorisaties
worden centraal geadministreerd
• Toegang tot applicaties wordt bij voorkeur
verleend op basis van (business)rollen
• Applicaties hebben zelf geen
wachtwoordadministratie
• Federatieve toegang tot externe systemen
verloopt via een vertrouwde intermediair
• UM applicaties die ook voor gebruikers
toegankelijk moet zijn waarvoor de UM geen
identity provider is zijn federatief toegankelijk
• Autorisatie voor webapplicaties is
claimsgebaseerd, waarbij tokens alle voor
autorisatie relevante claims (attributen)
bevatten
• Toegang tot applicaties verloopt via het centrale
authenticatie / SSO systeem
• De UM is geen identity provider personen
waarmee zij geen vastgelegde relatie heeft
• Social accounts kunnen niet gebruikt worden
voor toegang tot gevoelige gegevens (wel tot
eigen gegevens)
• Goedkeuring voor autorisaties is herleidbaar
• Elk account en elke autorisatie kent een eindtijd
• Een account alleen geeft geen toegang tot
systemen
• Gebruik van applicaties is herleidbaar naar
gebruikers
• Er wordt gebruik gemaakt van internationale
uitwisselingsstandaarden voor het uitwisselen
van identiteitsgegevens en tokens
• De fijnmazigheid van autorisaties is afhankelijk
van het risicoprofiel
19
Oefening
• Bespreek met de persoon naast je:
– Wat je persoonlijke ervaringen zijn met het gebruik van
architectuurprincipes
– Hoe architectuurprincipes jouw dagelijkse werk en de organisatie als
geheel zouden kunnen verbeteren.
• Wees erop voorbereid om je resultaten te bespreken met
anderen
20
Koffiepauze
21
Eisen
• Eis – Een gewenste eigenschap van een artefact.
• Eisen geven aan welke (functionele of niet-functionele)
eigenschappen een artefact zou moeten hebben vanuit de
doelstellingen van de belanghebbenden.
22
23
Eisen zijn zowel input als output van
architectuur principes
eisen eisen
“De vertrouwelijkheid van
informatie moet worden
bewaakt”
“Gevoelige informatie
wordt versleuteld tijdens
transport”
“Het systeem moet in staat
zijn om communicatie te
versleutelen”
architectuur
principes
24
Architectuurprincipes kunnen ook worden
gezien als een abstractie van specifieke eisen
abstractie
eisen eisen
“De vertrouwelijkheid van
informatie moet worden
bewaakt”
“Gevoelige informatie
wordt versleuteld tijdens
transport”
“Het systeem moet in staat
zijn om communicatie te
versleutelen”
architectuur
principes
Conceptueel model
25
Requirement
Desired property
Credo Norm
Proposition
Normative
principle
Scientific
principle
Design directive
underpins
Principle
Desired design
property
Design
instruction
Design principle
leads to
motivates
Architecture
principle
Principes en instructies
• Onwerpprincipe – Een normatief principe over het ontwerp
van een artefact. Als zodanig is het een declaratieve uitspraak
die een normatieve beperking is van de ontwerpvrijheid.
• Ontwerpinstructie – Een instructieve uitspraak die het
ontwerp van een artefact beschrijft.
• Architectuurprincipe – Een ontwerpprincipe dat is
opgenomen in een architectuur. Als zodanig is het een
declaratieve uitspraak die een eigenschap van het ontwerp
van een artefact beschrijft die noodzakelijk is voor het artefact
om te voldoen aan haar essentiële eisen.
26
27
Architectuurprincipes geven een
oplossingsrichting
Toepassingsmogelijkheden principes
28
Visie
Strategic
alignment
Codificeren
kennis
Documenteren
en traceren
Ondersteunen
planning
Generiek proces voor
architectuurprincipes
29
Bepalen
verander
factoren
Bepalen
principes
Specificeren
principes
Classificeren
principes
Valideren
en accepteer
principes
Toepassen
principes
Beheren
compliance
Afhandelen
wijzigingen
Bepalen veranderfactoren
• Doelstellingen – doelen die belanghebbenden proberen te
halen,
• Waarden – fundamentele overtuigingen van mensen in een
organisatie,
• Knelpunten – problemen die de organisatie verhinderen haar
doelstellingen te bereiken,
• Risico’s – problemen die in de toekomst kunnen voorkomen,
• Kansen – kansen en hun potentiële beloning voor
organisaties,
• Beperkingen – beperkingen die door anderen binnen en
buiten de organisatie worden opgelegd, inclusief bestaande
principes.
30
Architectuurprincipe genereervragen
• Voor doelstellingen – Wat is essentieel om de doelstelling te
bereiken?
• Voor knelpunten – Wat is essentieel om het knelpunt op te
lossen?
• Voor waarden – Wat is essentieel om deze waarde te
realiseren?
• Voor risico’s – Wat is essentieel om de kans of impact van het
risico te minimaliseren?
• Voor kansen – Wat is essentieel om de kans te benutten?
• Voor beperkingen – Wat is essentieel om de beperking af te
dwingen?
31
Uitfilteren van dingen die geen
architectuurprincipe zijn
• Beschrijft het een functionaliteit?
– Dan is het waarschijnlijk een functionele eis.
• Beschrijft het iets dat moet gebeuren?
– Dan is het waarschijnlijk een actie.
• Zijn er geen objectieve argumenten die het onderbouwen?
– Dan is het waarschijnlijk meer een strategische keuze.
• Heeft het geen impact op het ontwerp van de organisatie of
IT?
– Dan is het waarschijnlijk een meer algemeen normatief principe
(business principe, IT principe).
• Heeft het slechts impact op één systeem?
– Dan is het waarschijnlijk meer een ontwerpkeuze.
32
Kwaliteitscriteria voor
architectuurprincipes: SMART
• Specifiek
– Is het specifiek genoeg zodat mensen de intentie en effecten kunnen begrijpen?
– Zijn alle woorden duidelijk of worden er anders definities gegeven?
– Zijn alle belangrijke consequenties geidentificeerd?
• Meetbaar
– Is het mogelijk om te bepalen of bepaald gedrag wel/niet in lijn is?
• Acceptabel en haalbaar
– Kan aan alle implicaties worden voldaan?
– Is het acceptabel voor alle belanghebbenden?
– Is het duidelijk en voldoende gemotiveerd?
• Relevant
– Beschrijft het een fundamentele en essentiële keuze?
– Leidt het tot beperkingen aan het ontwerp?
– Onderscheidt het zichzelf duidelijk van andere principes?
– Leidt het volgen van het principe tot een belangrijke verbetering?
• Tijdsonafhankelijk
– Is het stabiel in context en tijd?
33
Kwaliteitscriteria voor verzamelingen
van principes
• Representatief
– Is de verzameling representatief voor het probleemdomein?
– Zijn alle belangrijke aspecten van het probleemdomein beschreven?
• Toegankelijk
– Is het eenvoudig toegankelijk voor lezers?
– Kan het eenvoudig worden gevonden en ontsloten in de organisatie?
– Zijn ze beperkt in aantal?
– Hebben ze een gemeenschappelijke structuur (sjabloon) en soortgelijk
abstractieniveau?
• Consistent
– Zijn er geen duidelijke tegenstrijdigheden tussen principes in de
verzameling?
34
Praktijkcasus HvA-UvA
35
Vragen?
36

Mais conteúdo relacionado

Mais procurados

Learn Togaf 9.1 in 100 slides!
Learn Togaf 9.1 in 100 slides!Learn Togaf 9.1 in 100 slides!
Learn Togaf 9.1 in 100 slides!Sam Mandebvu
 
Agile Operating Model at Scale
Agile Operating Model at ScaleAgile Operating Model at Scale
Agile Operating Model at ScaleAmish Khatri
 
Togaf introduction and core concepts
Togaf introduction and core conceptsTogaf introduction and core concepts
Togaf introduction and core conceptsPaul Sullivan
 
The role of enterprise architecture in digital transformation
The role of enterprise architecture in digital transformationThe role of enterprise architecture in digital transformation
The role of enterprise architecture in digital transformationDanny Greefhorst
 
Ai platform at scale
Ai platform at scaleAi platform at scale
Ai platform at scaleHenry Saputra
 
Enterprise Architecture Governance
Enterprise Architecture GovernanceEnterprise Architecture Governance
Enterprise Architecture GovernanceRakesh Sharan
 
Basic set of core TOGAF artifacts and deliverables by ADM phase
Basic set of core TOGAF artifacts and deliverables by ADM phaseBasic set of core TOGAF artifacts and deliverables by ADM phase
Basic set of core TOGAF artifacts and deliverables by ADM phaseMichael Sukachev
 
De relatie tussen Business- & Informatie Planning en enterprise-architectuur
De relatie tussen Business- & Informatie Planning en enterprise-architectuurDe relatie tussen Business- & Informatie Planning en enterprise-architectuur
De relatie tussen Business- & Informatie Planning en enterprise-architectuurDanny Greefhorst
 
Togaf – an overview of enterprise architecture
Togaf – an overview of enterprise architectureTogaf – an overview of enterprise architecture
Togaf – an overview of enterprise architectureKhawar Naseem
 
How to develop and govern a Technology Strategy in 10 weeks
How to develop and govern a Technology Strategy in 10 weeksHow to develop and govern a Technology Strategy in 10 weeks
How to develop and govern a Technology Strategy in 10 weeksLeo Barella
 
Togaf 9.1 architecture
Togaf 9.1 architectureTogaf 9.1 architecture
Togaf 9.1 architectureNarayan Sau
 
What Can We Do With The ArchiMate Language?
What Can We Do With The ArchiMate Language?What Can We Do With The ArchiMate Language?
What Can We Do With The ArchiMate Language?Iver Band
 
Using the TOGAF® 9.1 Architecture Content Framework with the ArchiMate® 2.0 M...
Using the TOGAF® 9.1 Architecture Content Framework with the ArchiMate® 2.0 M...Using the TOGAF® 9.1 Architecture Content Framework with the ArchiMate® 2.0 M...
Using the TOGAF® 9.1 Architecture Content Framework with the ArchiMate® 2.0 M...Iver Band
 
Application Rationalization with LeanIX
Application Rationalization with LeanIXApplication Rationalization with LeanIX
Application Rationalization with LeanIXLeanIX GmbH
 
Review of Information Technology Function Critical Capability Models
Review of Information Technology Function Critical Capability ModelsReview of Information Technology Function Critical Capability Models
Review of Information Technology Function Critical Capability ModelsAlan McSweeney
 
Démarche mise en place de référentiel d'architecture
Démarche mise en place de référentiel d'architectureDémarche mise en place de référentiel d'architecture
Démarche mise en place de référentiel d'architectureMouhsine LAKHDISSI
 
Practical Enterprise Architecture in Medium-size Corporation using TOGAF
Practical Enterprise Architecture in Medium-size Corporation using TOGAFPractical Enterprise Architecture in Medium-size Corporation using TOGAF
Practical Enterprise Architecture in Medium-size Corporation using TOGAFMichael Sukachev
 

Mais procurados (20)

Learn Togaf 9.1 in 100 slides!
Learn Togaf 9.1 in 100 slides!Learn Togaf 9.1 in 100 slides!
Learn Togaf 9.1 in 100 slides!
 
TOGAF 9.2 - the update
TOGAF 9.2 - the updateTOGAF 9.2 - the update
TOGAF 9.2 - the update
 
Agile Operating Model at Scale
Agile Operating Model at ScaleAgile Operating Model at Scale
Agile Operating Model at Scale
 
Togaf introduction and core concepts
Togaf introduction and core conceptsTogaf introduction and core concepts
Togaf introduction and core concepts
 
The role of enterprise architecture in digital transformation
The role of enterprise architecture in digital transformationThe role of enterprise architecture in digital transformation
The role of enterprise architecture in digital transformation
 
Ai platform at scale
Ai platform at scaleAi platform at scale
Ai platform at scale
 
Architecture CoE
Architecture CoEArchitecture CoE
Architecture CoE
 
Enterprise Architecture Governance
Enterprise Architecture GovernanceEnterprise Architecture Governance
Enterprise Architecture Governance
 
Basic set of core TOGAF artifacts and deliverables by ADM phase
Basic set of core TOGAF artifacts and deliverables by ADM phaseBasic set of core TOGAF artifacts and deliverables by ADM phase
Basic set of core TOGAF artifacts and deliverables by ADM phase
 
De relatie tussen Business- & Informatie Planning en enterprise-architectuur
De relatie tussen Business- & Informatie Planning en enterprise-architectuurDe relatie tussen Business- & Informatie Planning en enterprise-architectuur
De relatie tussen Business- & Informatie Planning en enterprise-architectuur
 
Referentie-architecturen
Referentie-architecturenReferentie-architecturen
Referentie-architecturen
 
Togaf – an overview of enterprise architecture
Togaf – an overview of enterprise architectureTogaf – an overview of enterprise architecture
Togaf – an overview of enterprise architecture
 
How to develop and govern a Technology Strategy in 10 weeks
How to develop and govern a Technology Strategy in 10 weeksHow to develop and govern a Technology Strategy in 10 weeks
How to develop and govern a Technology Strategy in 10 weeks
 
Togaf 9.1 architecture
Togaf 9.1 architectureTogaf 9.1 architecture
Togaf 9.1 architecture
 
What Can We Do With The ArchiMate Language?
What Can We Do With The ArchiMate Language?What Can We Do With The ArchiMate Language?
What Can We Do With The ArchiMate Language?
 
Using the TOGAF® 9.1 Architecture Content Framework with the ArchiMate® 2.0 M...
Using the TOGAF® 9.1 Architecture Content Framework with the ArchiMate® 2.0 M...Using the TOGAF® 9.1 Architecture Content Framework with the ArchiMate® 2.0 M...
Using the TOGAF® 9.1 Architecture Content Framework with the ArchiMate® 2.0 M...
 
Application Rationalization with LeanIX
Application Rationalization with LeanIXApplication Rationalization with LeanIX
Application Rationalization with LeanIX
 
Review of Information Technology Function Critical Capability Models
Review of Information Technology Function Critical Capability ModelsReview of Information Technology Function Critical Capability Models
Review of Information Technology Function Critical Capability Models
 
Démarche mise en place de référentiel d'architecture
Démarche mise en place de référentiel d'architectureDémarche mise en place de référentiel d'architecture
Démarche mise en place de référentiel d'architecture
 
Practical Enterprise Architecture in Medium-size Corporation using TOGAF
Practical Enterprise Architecture in Medium-size Corporation using TOGAFPractical Enterprise Architecture in Medium-size Corporation using TOGAF
Practical Enterprise Architecture in Medium-size Corporation using TOGAF
 

Semelhante a Module Architectuurprincipes voor NAF Masterclass Enterprise Architectuur

Enterprise Architectuur - terug naar de essentie
Enterprise Architectuur - terug naar de essentieEnterprise Architectuur - terug naar de essentie
Enterprise Architectuur - terug naar de essentieDanny Greefhorst
 
Kerncompetenties voor de architect, informatiemanager en IT-governance-adviseur
Kerncompetenties voor de architect, informatiemanager en IT-governance-adviseurKerncompetenties voor de architect, informatiemanager en IT-governance-adviseur
Kerncompetenties voor de architect, informatiemanager en IT-governance-adviseurDanny Greefhorst
 
Masterclass Innovatie in de zorg; hoe realiseer je een innovatieklimaat met IT?
Masterclass Innovatie in de zorg; hoe realiseer je een innovatieklimaat met IT?Masterclass Innovatie in de zorg; hoe realiseer je een innovatieklimaat met IT?
Masterclass Innovatie in de zorg; hoe realiseer je een innovatieklimaat met IT?Frank Willems
 
Sturen Met Architectuur met GEA V0.9
Sturen Met Architectuur met GEA V0.9Sturen Met Architectuur met GEA V0.9
Sturen Met Architectuur met GEA V0.9gnijkamp
 
Presentatie enterprise-architectuur en GEMMA
Presentatie enterprise-architectuur en GEMMAPresentatie enterprise-architectuur en GEMMA
Presentatie enterprise-architectuur en GEMMADanny Greefhorst
 
Architecture as a Service
Architecture as a ServiceArchitecture as a Service
Architecture as a ServiceRemco de Boer
 
Kennismanagement tools
Kennismanagement toolsKennismanagement tools
Kennismanagement toolsKoerts1990
 
Informatie Architectuur in evolutie
Informatie Architectuur in evolutieInformatie Architectuur in evolutie
Informatie Architectuur in evolutieRosemie Callewaert
 
Systems engineering leidraad se gww door ms
Systems engineering leidraad se gww door msSystems engineering leidraad se gww door ms
Systems engineering leidraad se gww door msMarcel Seijner
 
Ruud Mollema, Infosecurity.nl, 3 november 2010, Jaarbeurs Utrecht
Ruud Mollema, Infosecurity.nl, 3 november 2010, Jaarbeurs UtrechtRuud Mollema, Infosecurity.nl, 3 november 2010, Jaarbeurs Utrecht
Ruud Mollema, Infosecurity.nl, 3 november 2010, Jaarbeurs UtrechtInfosecurity2010
 
Presentatie Datamanagement - SURF, Oktober 2013
Presentatie Datamanagement - SURF, Oktober 2013Presentatie Datamanagement - SURF, Oktober 2013
Presentatie Datamanagement - SURF, Oktober 2013JoeriNortier
 
FAAD Studiedag 'Future Proof: Vorm mee de archivaris van de toekomst', 7 mei ...
FAAD Studiedag 'Future Proof: Vorm mee de archivaris van de toekomst', 7 mei ...FAAD Studiedag 'Future Proof: Vorm mee de archivaris van de toekomst', 7 mei ...
FAAD Studiedag 'Future Proof: Vorm mee de archivaris van de toekomst', 7 mei ...Wim Lowet
 
1 hans outhuis is de vraag nog wel te sturen
1 hans outhuis   is de vraag nog wel te sturen 1 hans outhuis   is de vraag nog wel te sturen
1 hans outhuis is de vraag nog wel te sturen NMITSymposium
 
TechDays 2015 - SharePoint van traditie naar verandering
TechDays 2015 - SharePoint van traditie naar veranderingTechDays 2015 - SharePoint van traditie naar verandering
TechDays 2015 - SharePoint van traditie naar veranderingAlbert-Jan Schot
 
http://weekvanhetdigitaalerfgoed.nl/ 1 b1 keeswaterman certificering
http://weekvanhetdigitaalerfgoed.nl/ 1 b1 keeswaterman certificeringhttp://weekvanhetdigitaalerfgoed.nl/ 1 b1 keeswaterman certificering
http://weekvanhetdigitaalerfgoed.nl/ 1 b1 keeswaterman certificeringRob Blaauboer
 
Agile Open Holland 2011 keynote
Agile Open Holland 2011 keynoteAgile Open Holland 2011 keynote
Agile Open Holland 2011 keynotedrs.M
 
Rondleiding Qsuite | Een rondleiding door de filosofie achter de Qsuite en de...
Rondleiding Qsuite | Een rondleiding door de filosofie achter de Qsuite en de...Rondleiding Qsuite | Een rondleiding door de filosofie achter de Qsuite en de...
Rondleiding Qsuite | Een rondleiding door de filosofie achter de Qsuite en de...Evelien Verkade
 
Informatie op maat voor ieder type student - Robbert Serné - OWD17
Informatie op maat voor ieder type student - Robbert Serné - OWD17Informatie op maat voor ieder type student - Robbert Serné - OWD17
Informatie op maat voor ieder type student - Robbert Serné - OWD17SURF Events
 
Portfolioboekje ordina 2013 v1 0
Portfolioboekje ordina 2013 v1 0Portfolioboekje ordina 2013 v1 0
Portfolioboekje ordina 2013 v1 0ordinaportfolioapp
 

Semelhante a Module Architectuurprincipes voor NAF Masterclass Enterprise Architectuur (20)

Enterprise Architectuur - terug naar de essentie
Enterprise Architectuur - terug naar de essentieEnterprise Architectuur - terug naar de essentie
Enterprise Architectuur - terug naar de essentie
 
Kerncompetenties voor de architect, informatiemanager en IT-governance-adviseur
Kerncompetenties voor de architect, informatiemanager en IT-governance-adviseurKerncompetenties voor de architect, informatiemanager en IT-governance-adviseur
Kerncompetenties voor de architect, informatiemanager en IT-governance-adviseur
 
Masterclass Innovatie in de zorg; hoe realiseer je een innovatieklimaat met IT?
Masterclass Innovatie in de zorg; hoe realiseer je een innovatieklimaat met IT?Masterclass Innovatie in de zorg; hoe realiseer je een innovatieklimaat met IT?
Masterclass Innovatie in de zorg; hoe realiseer je een innovatieklimaat met IT?
 
Systems Engineering
Systems EngineeringSystems Engineering
Systems Engineering
 
Sturen Met Architectuur met GEA V0.9
Sturen Met Architectuur met GEA V0.9Sturen Met Architectuur met GEA V0.9
Sturen Met Architectuur met GEA V0.9
 
Presentatie enterprise-architectuur en GEMMA
Presentatie enterprise-architectuur en GEMMAPresentatie enterprise-architectuur en GEMMA
Presentatie enterprise-architectuur en GEMMA
 
Architecture as a Service
Architecture as a ServiceArchitecture as a Service
Architecture as a Service
 
Kennismanagement tools
Kennismanagement toolsKennismanagement tools
Kennismanagement tools
 
Informatie Architectuur in evolutie
Informatie Architectuur in evolutieInformatie Architectuur in evolutie
Informatie Architectuur in evolutie
 
Systems engineering leidraad se gww door ms
Systems engineering leidraad se gww door msSystems engineering leidraad se gww door ms
Systems engineering leidraad se gww door ms
 
Ruud Mollema, Infosecurity.nl, 3 november 2010, Jaarbeurs Utrecht
Ruud Mollema, Infosecurity.nl, 3 november 2010, Jaarbeurs UtrechtRuud Mollema, Infosecurity.nl, 3 november 2010, Jaarbeurs Utrecht
Ruud Mollema, Infosecurity.nl, 3 november 2010, Jaarbeurs Utrecht
 
Presentatie Datamanagement - SURF, Oktober 2013
Presentatie Datamanagement - SURF, Oktober 2013Presentatie Datamanagement - SURF, Oktober 2013
Presentatie Datamanagement - SURF, Oktober 2013
 
FAAD Studiedag 'Future Proof: Vorm mee de archivaris van de toekomst', 7 mei ...
FAAD Studiedag 'Future Proof: Vorm mee de archivaris van de toekomst', 7 mei ...FAAD Studiedag 'Future Proof: Vorm mee de archivaris van de toekomst', 7 mei ...
FAAD Studiedag 'Future Proof: Vorm mee de archivaris van de toekomst', 7 mei ...
 
1 hans outhuis is de vraag nog wel te sturen
1 hans outhuis   is de vraag nog wel te sturen 1 hans outhuis   is de vraag nog wel te sturen
1 hans outhuis is de vraag nog wel te sturen
 
TechDays 2015 - SharePoint van traditie naar verandering
TechDays 2015 - SharePoint van traditie naar veranderingTechDays 2015 - SharePoint van traditie naar verandering
TechDays 2015 - SharePoint van traditie naar verandering
 
http://weekvanhetdigitaalerfgoed.nl/ 1 b1 keeswaterman certificering
http://weekvanhetdigitaalerfgoed.nl/ 1 b1 keeswaterman certificeringhttp://weekvanhetdigitaalerfgoed.nl/ 1 b1 keeswaterman certificering
http://weekvanhetdigitaalerfgoed.nl/ 1 b1 keeswaterman certificering
 
Agile Open Holland 2011 keynote
Agile Open Holland 2011 keynoteAgile Open Holland 2011 keynote
Agile Open Holland 2011 keynote
 
Rondleiding Qsuite | Een rondleiding door de filosofie achter de Qsuite en de...
Rondleiding Qsuite | Een rondleiding door de filosofie achter de Qsuite en de...Rondleiding Qsuite | Een rondleiding door de filosofie achter de Qsuite en de...
Rondleiding Qsuite | Een rondleiding door de filosofie achter de Qsuite en de...
 
Informatie op maat voor ieder type student - Robbert Serné - OWD17
Informatie op maat voor ieder type student - Robbert Serné - OWD17Informatie op maat voor ieder type student - Robbert Serné - OWD17
Informatie op maat voor ieder type student - Robbert Serné - OWD17
 
Portfolioboekje ordina 2013 v1 0
Portfolioboekje ordina 2013 v1 0Portfolioboekje ordina 2013 v1 0
Portfolioboekje ordina 2013 v1 0
 

Mais de Danny Greefhorst

Architecture as Linked Data
Architecture as Linked DataArchitecture as Linked Data
Architecture as Linked DataDanny Greefhorst
 
The Role of Thesauri in Data Modeling
The Role of Thesauri in Data ModelingThe Role of Thesauri in Data Modeling
The Role of Thesauri in Data ModelingDanny Greefhorst
 
De rol van thesauri in datamanagement
De rol van thesauri in datamanagementDe rol van thesauri in datamanagement
De rol van thesauri in datamanagementDanny Greefhorst
 
Gegevenskwaliteit – een raamwerk vanuit NORA
Gegevenskwaliteit – een raamwerk vanuit NORAGegevenskwaliteit – een raamwerk vanuit NORA
Gegevenskwaliteit – een raamwerk vanuit NORADanny Greefhorst
 
Presentatie bij Boeklancering "Testautomatisering wendbaar organiseren"
Presentatie bij Boeklancering "Testautomatisering wendbaar organiseren"Presentatie bij Boeklancering "Testautomatisering wendbaar organiseren"
Presentatie bij Boeklancering "Testautomatisering wendbaar organiseren"Danny Greefhorst
 
Presentatie Gegevenskwaliteit in de Omgevingswet voor Werkgroep GAB
Presentatie Gegevenskwaliteit in de Omgevingswet voor Werkgroep GABPresentatie Gegevenskwaliteit in de Omgevingswet voor Werkgroep GAB
Presentatie Gegevenskwaliteit in de Omgevingswet voor Werkgroep GABDanny Greefhorst
 
Inzicht in kwaliteit van gegevens
Inzicht in kwaliteit van gegevensInzicht in kwaliteit van gegevens
Inzicht in kwaliteit van gegevensDanny Greefhorst
 
Data trends en ontwikkelingen
Data trends en ontwikkelingenData trends en ontwikkelingen
Data trends en ontwikkelingenDanny Greefhorst
 
Enterprise Architectuur - de essentie
Enterprise Architectuur - de essentieEnterprise Architectuur - de essentie
Enterprise Architectuur - de essentieDanny Greefhorst
 
Presentatie Gegevenskwaliteit voor Nationaal Archief
Presentatie Gegevenskwaliteit voor Nationaal ArchiefPresentatie Gegevenskwaliteit voor Nationaal Archief
Presentatie Gegevenskwaliteit voor Nationaal ArchiefDanny Greefhorst
 
Creatief en kritisch denken
Creatief en kritisch denkenCreatief en kritisch denken
Creatief en kritisch denkenDanny Greefhorst
 
Gegevenskwaliteit in de omgevingswet
Gegevenskwaliteit in de omgevingswetGegevenskwaliteit in de omgevingswet
Gegevenskwaliteit in de omgevingswetDanny Greefhorst
 
Gegevenskwaliteit in de omgevingswet 1.0
Gegevenskwaliteit in de omgevingswet 1.0Gegevenskwaliteit in de omgevingswet 1.0
Gegevenskwaliteit in de omgevingswet 1.0Danny Greefhorst
 
Handreiking bij gegevenskwaliteit in de omgevingswet
Handreiking bij gegevenskwaliteit in de omgevingswetHandreiking bij gegevenskwaliteit in de omgevingswet
Handreiking bij gegevenskwaliteit in de omgevingswetDanny Greefhorst
 
Presentatie Enterprise Architectuur - Agile en Essentie
Presentatie Enterprise Architectuur - Agile en EssentiePresentatie Enterprise Architectuur - Agile en Essentie
Presentatie Enterprise Architectuur - Agile en EssentieDanny Greefhorst
 
Presentatie Kritisch Denken van Informatie voor NAF ALV
Presentatie Kritisch Denken van Informatie voor NAF ALVPresentatie Kritisch Denken van Informatie voor NAF ALV
Presentatie Kritisch Denken van Informatie voor NAF ALVDanny Greefhorst
 
Workshop Kritisch Denken op Landelijk Architectuur Congres 2017
Workshop Kritisch Denken op Landelijk Architectuur Congres 2017Workshop Kritisch Denken op Landelijk Architectuur Congres 2017
Workshop Kritisch Denken op Landelijk Architectuur Congres 2017Danny Greefhorst
 

Mais de Danny Greefhorst (20)

Architecture as Linked Data
Architecture as Linked DataArchitecture as Linked Data
Architecture as Linked Data
 
The Role of Thesauri in Data Modeling
The Role of Thesauri in Data ModelingThe Role of Thesauri in Data Modeling
The Role of Thesauri in Data Modeling
 
Design for sustainability
Design for sustainabilityDesign for sustainability
Design for sustainability
 
De rol van thesauri in datamanagement
De rol van thesauri in datamanagementDe rol van thesauri in datamanagement
De rol van thesauri in datamanagement
 
Gegevenskwaliteit – een raamwerk vanuit NORA
Gegevenskwaliteit – een raamwerk vanuit NORAGegevenskwaliteit – een raamwerk vanuit NORA
Gegevenskwaliteit – een raamwerk vanuit NORA
 
Presentatie bij Boeklancering "Testautomatisering wendbaar organiseren"
Presentatie bij Boeklancering "Testautomatisering wendbaar organiseren"Presentatie bij Boeklancering "Testautomatisering wendbaar organiseren"
Presentatie bij Boeklancering "Testautomatisering wendbaar organiseren"
 
Presentatie Gegevenskwaliteit in de Omgevingswet voor Werkgroep GAB
Presentatie Gegevenskwaliteit in de Omgevingswet voor Werkgroep GABPresentatie Gegevenskwaliteit in de Omgevingswet voor Werkgroep GAB
Presentatie Gegevenskwaliteit in de Omgevingswet voor Werkgroep GAB
 
Routes naar datakwaliteit
Routes naar datakwaliteitRoutes naar datakwaliteit
Routes naar datakwaliteit
 
Inzicht in kwaliteit van gegevens
Inzicht in kwaliteit van gegevensInzicht in kwaliteit van gegevens
Inzicht in kwaliteit van gegevens
 
Data trends en ontwikkelingen
Data trends en ontwikkelingenData trends en ontwikkelingen
Data trends en ontwikkelingen
 
Enterprise Architectuur - de essentie
Enterprise Architectuur - de essentieEnterprise Architectuur - de essentie
Enterprise Architectuur - de essentie
 
Presentatie Gegevenskwaliteit voor Nationaal Archief
Presentatie Gegevenskwaliteit voor Nationaal ArchiefPresentatie Gegevenskwaliteit voor Nationaal Archief
Presentatie Gegevenskwaliteit voor Nationaal Archief
 
Creatief en kritisch denken
Creatief en kritisch denkenCreatief en kritisch denken
Creatief en kritisch denken
 
Gegevenskwaliteit in de omgevingswet
Gegevenskwaliteit in de omgevingswetGegevenskwaliteit in de omgevingswet
Gegevenskwaliteit in de omgevingswet
 
Gegevenskwaliteit in de omgevingswet 1.0
Gegevenskwaliteit in de omgevingswet 1.0Gegevenskwaliteit in de omgevingswet 1.0
Gegevenskwaliteit in de omgevingswet 1.0
 
Handreiking bij gegevenskwaliteit in de omgevingswet
Handreiking bij gegevenskwaliteit in de omgevingswetHandreiking bij gegevenskwaliteit in de omgevingswet
Handreiking bij gegevenskwaliteit in de omgevingswet
 
Presentatie Enterprise Architectuur - Agile en Essentie
Presentatie Enterprise Architectuur - Agile en EssentiePresentatie Enterprise Architectuur - Agile en Essentie
Presentatie Enterprise Architectuur - Agile en Essentie
 
Presentatie Kritisch Denken van Informatie voor NAF ALV
Presentatie Kritisch Denken van Informatie voor NAF ALVPresentatie Kritisch Denken van Informatie voor NAF ALV
Presentatie Kritisch Denken van Informatie voor NAF ALV
 
Workshop Kritisch Denken op Landelijk Architectuur Congres 2017
Workshop Kritisch Denken op Landelijk Architectuur Congres 2017Workshop Kritisch Denken op Landelijk Architectuur Congres 2017
Workshop Kritisch Denken op Landelijk Architectuur Congres 2017
 
De subjectieve architect
De subjectieve architectDe subjectieve architect
De subjectieve architect
 

Último

BCE 24 | Hoe zien we de merken het liefste terug in een podcast? - Mandy van ...
BCE 24 | Hoe zien we de merken het liefste terug in een podcast? - Mandy van ...BCE 24 | Hoe zien we de merken het liefste terug in een podcast? - Mandy van ...
BCE 24 | Hoe zien we de merken het liefste terug in een podcast? - Mandy van ...BBPMedia1
 
BCE24 | When digital becomes human - Steven Van Belleghem
BCE24 | When digital becomes human - Steven Van BelleghemBCE24 | When digital becomes human - Steven Van Belleghem
BCE24 | When digital becomes human - Steven Van BelleghemBBPMedia1
 
BCE24 | Make it till you Fake it - Annemieke Mol & Milan van Vugt | Initiativ...
BCE24 | Make it till you Fake it - Annemieke Mol & Milan van Vugt | Initiativ...BCE24 | Make it till you Fake it - Annemieke Mol & Milan van Vugt | Initiativ...
BCE24 | Make it till you Fake it - Annemieke Mol & Milan van Vugt | Initiativ...BBPMedia1
 
Introduction to BNS Datalogistics Presentatie
Introduction to BNS Datalogistics PresentatieIntroduction to BNS Datalogistics Presentatie
Introduction to BNS Datalogistics PresentatieArnoud Hersbach
 
BCE24 | Zo unlockt HEMA het complete potentieel van video-SEO, Emma-Sophie J...
BCE24 | Zo unlockt HEMA het complete potentieel van video-SEO,  Emma-Sophie J...BCE24 | Zo unlockt HEMA het complete potentieel van video-SEO,  Emma-Sophie J...
BCE24 | Zo unlockt HEMA het complete potentieel van video-SEO, Emma-Sophie J...BBPMedia1
 
BCE24 | Elvea (de lekkerste tomaten in blik) & njam! (hét culinaire platform)...
BCE24 | Elvea (de lekkerste tomaten in blik) & njam! (hét culinaire platform)...BCE24 | Elvea (de lekkerste tomaten in blik) & njam! (hét culinaire platform)...
BCE24 | Elvea (de lekkerste tomaten in blik) & njam! (hét culinaire platform)...BBPMedia1
 
BCE24 | Hoe Vodafone het merk vernieuwend op de kaart zet met videocontent, M...
BCE24 | Hoe Vodafone het merk vernieuwend op de kaart zet met videocontent, M...BCE24 | Hoe Vodafone het merk vernieuwend op de kaart zet met videocontent, M...
BCE24 | Hoe Vodafone het merk vernieuwend op de kaart zet met videocontent, M...BBPMedia1
 

Último (7)

BCE 24 | Hoe zien we de merken het liefste terug in een podcast? - Mandy van ...
BCE 24 | Hoe zien we de merken het liefste terug in een podcast? - Mandy van ...BCE 24 | Hoe zien we de merken het liefste terug in een podcast? - Mandy van ...
BCE 24 | Hoe zien we de merken het liefste terug in een podcast? - Mandy van ...
 
BCE24 | When digital becomes human - Steven Van Belleghem
BCE24 | When digital becomes human - Steven Van BelleghemBCE24 | When digital becomes human - Steven Van Belleghem
BCE24 | When digital becomes human - Steven Van Belleghem
 
BCE24 | Make it till you Fake it - Annemieke Mol & Milan van Vugt | Initiativ...
BCE24 | Make it till you Fake it - Annemieke Mol & Milan van Vugt | Initiativ...BCE24 | Make it till you Fake it - Annemieke Mol & Milan van Vugt | Initiativ...
BCE24 | Make it till you Fake it - Annemieke Mol & Milan van Vugt | Initiativ...
 
Introduction to BNS Datalogistics Presentatie
Introduction to BNS Datalogistics PresentatieIntroduction to BNS Datalogistics Presentatie
Introduction to BNS Datalogistics Presentatie
 
BCE24 | Zo unlockt HEMA het complete potentieel van video-SEO, Emma-Sophie J...
BCE24 | Zo unlockt HEMA het complete potentieel van video-SEO,  Emma-Sophie J...BCE24 | Zo unlockt HEMA het complete potentieel van video-SEO,  Emma-Sophie J...
BCE24 | Zo unlockt HEMA het complete potentieel van video-SEO, Emma-Sophie J...
 
BCE24 | Elvea (de lekkerste tomaten in blik) & njam! (hét culinaire platform)...
BCE24 | Elvea (de lekkerste tomaten in blik) & njam! (hét culinaire platform)...BCE24 | Elvea (de lekkerste tomaten in blik) & njam! (hét culinaire platform)...
BCE24 | Elvea (de lekkerste tomaten in blik) & njam! (hét culinaire platform)...
 
BCE24 | Hoe Vodafone het merk vernieuwend op de kaart zet met videocontent, M...
BCE24 | Hoe Vodafone het merk vernieuwend op de kaart zet met videocontent, M...BCE24 | Hoe Vodafone het merk vernieuwend op de kaart zet met videocontent, M...
BCE24 | Hoe Vodafone het merk vernieuwend op de kaart zet met videocontent, M...
 

Module Architectuurprincipes voor NAF Masterclass Enterprise Architectuur

  • 2. De docenten 2 Danny Greefhorst Directeur ArchiXL Tine de Mik Informatie-architect HvA-UvA
  • 4. Opbouw module De leerdoelen van deze module: • Kennis hebben van architectuurprincipes en de wijze waarop deze kunnen worden gebruikt. • Vaardigheid hebben om zelf architectuurprincipes op te stellen en bestaande architectuurprincipes te beoordelen. 4
  • 6. Agenda 16:00 – 18:00 Inleiding architectuurprincipes 18:00 – 18:45 Diner 18:45 – 19:15 Toelichting casus HvA-UvA 19:15 – 20:30 Oefening 6
  • 8. Architectuur “The fundamental concepts or properties of a system in its environment embodied in its elements, relationships, and in the principles of its design and evolution” ISO/IEC/IEEE 42010:2011 “Theoretically, architecture is the normative restriction of design freedom. Practically, architecture is a consistent and coherent set of design principles.” J. Dietz “Those properties of a mission, its solution and their environment that are necessary and sufficient for a solution to be fit for purpose for its mission in that environment” L. Fehskens 8
  • 9. Architectuurprincipes “Principles are general rules and guidelines, intended to be enduring and seldom amended, that inform and support the way in which an organization sets about fulfilling its mission.” TOGAF “A statement of the organization’s philosophy of information systems expressed in terms of objectives and goals in each domain area.” PRISM 9
  • 11. 11 Principes kunnen ook “natuurwetten” zijn
  • 12. Principes “1a: a comprehensive and fundamental law, doctrine, or assumption b (1): a rule or code of conduct (2): habitual devotion to right principles <a man of principle> c: the laws or facts of nature underlying the working of an artificial device, 2: a primary source: origin, 3a: an underlying faculty or endowment <such principles of human nature as greed and curiosity> b: an ingredient (as a chemical) that exhibits or imparts a characteristic quality, 4: Christian Science: a divine principle: god” Webster 12
  • 13. Wetenschappelijke wetten versus normatieve principes • Wetenschappelijk wet – Een feit of natuurwet die ten grondslag ligt aan hoe een artefact werkt. • Normatief principe – Een declaratieve stelling die een eigenschap van iets voorschrijft. 13
  • 14. 14 Normatieve principes evolueren van overtuigingen naar norm Applicaties moeten ontkoppeld zijn Communicatie tussen applicaties vindt plaats via een organisatie- brede servicebus Overtuiging Norm We moeten burgerlogica volgen De status van klantverzoeken is direct beschikbaar binnen en buiten de organisatie
  • 15. Dit vraagt beeldvorming, oordeelsvorming, en besluitvorming o.b.v. kritisch denken 15 Beeldvorming Wat weten we? Vergaren van informatie Oordeelsvorming Wat vinden we ervan? Overtuigingen en argumenten Besluitvorming Wat besluiten we? Afwegen o.b.v. besliscriteria Kritisch denken Duidelijkheid Begrijp ik het? Nauwkeurigheid Is dit wel juist? Precisie Heb ik alle relevante data? Relevantie Doet dit er wel toe? Diepte Wat maakt dit complex? Breedte Andere gezichtspunten? Logica Is dit wel logisch? Significantie Is dit belangrijk? Eerlijkheid Is dit eerlijk naar anderen? Kritisch denken is een vaardigheid die handvatten biedt om de natuurlijke aanleg iets te geloven te beteugelen en verborgen aannames, onlogische redeneringen en denkfouten te herkennen en te voorkomen.
  • 16. Gebruik van beide hersenhelften Links: • Ontleden (taalkundig) • Logica • Weloverwogen • Rationeel • Methodisch • Geschreven taal • Numerieke vaardigheden • Beredeneerd • Wetenschappelijk • Pro-actief • Volgordelijk • Verbale intelligentie • Intellectueel • Analytisch Rechts: • Allesomvattend • Intuïtief • Gevoelsmatig • Innerlijk bewustzijn • Creativiteit • Inzicht • Ruimtelijk inzicht • Verbeelding • Muziek, kunst • Reactief, passief • Gelijktijidig • Praktische intelligentie • Zintuiglijk • Geheel overziend 16
  • 17. Assertiviteit: respect voor jezelf en voor anderen 17 Agressief / dominant Assertief Passief- Agressief Passief / sub-assertief ik luister niet naar anderen respect voor anderen ik zeg mijn mening niet ik zeg mijn mening ik luister wel naar anderen respectvoormijzelf Assertiviteit is het opkomen voor je eigen belangen, het uitdrukken van je gevoelens, gedachten en wensen, op basis van respect
  • 18. Wij leveren infrastructuur als dienst Rationale: • Door infrastructuur als dienst te leveren is het mogelijk deze zo efficiënt mogelijk in te richten, waardoor de kosten ook zo laag mogelijk kunnen worden gehouden • Door infrastructuur als dienst te leveren kan deze ook meerdere afnemers ondersteunen Implicaties: • Afnemers vragen alleen functionaliteit en capaciteit; de IT afdeling bepaalt welke specifieke machines en technologie worden ingezet • Er is een capacity management proces ingericht waardoor snel kan worden ingesprongen op een snel toenemende capaciteitsbehoefte • Er is een standaard producten en dienstencatalogus waarin de diensten zijn beschreven 18
  • 19. Voorbeeld: identity management (UM) • UM accounts hebben een eigenaar • Gebruikers loggen in met een persoonsgebonden account • Identiteiten, rollen en grofmazige autorisaties worden centraal geadministreerd • Toegang tot applicaties wordt bij voorkeur verleend op basis van (business)rollen • Applicaties hebben zelf geen wachtwoordadministratie • Federatieve toegang tot externe systemen verloopt via een vertrouwde intermediair • UM applicaties die ook voor gebruikers toegankelijk moet zijn waarvoor de UM geen identity provider is zijn federatief toegankelijk • Autorisatie voor webapplicaties is claimsgebaseerd, waarbij tokens alle voor autorisatie relevante claims (attributen) bevatten • Toegang tot applicaties verloopt via het centrale authenticatie / SSO systeem • De UM is geen identity provider personen waarmee zij geen vastgelegde relatie heeft • Social accounts kunnen niet gebruikt worden voor toegang tot gevoelige gegevens (wel tot eigen gegevens) • Goedkeuring voor autorisaties is herleidbaar • Elk account en elke autorisatie kent een eindtijd • Een account alleen geeft geen toegang tot systemen • Gebruik van applicaties is herleidbaar naar gebruikers • Er wordt gebruik gemaakt van internationale uitwisselingsstandaarden voor het uitwisselen van identiteitsgegevens en tokens • De fijnmazigheid van autorisaties is afhankelijk van het risicoprofiel 19
  • 20. Oefening • Bespreek met de persoon naast je: – Wat je persoonlijke ervaringen zijn met het gebruik van architectuurprincipes – Hoe architectuurprincipes jouw dagelijkse werk en de organisatie als geheel zouden kunnen verbeteren. • Wees erop voorbereid om je resultaten te bespreken met anderen 20
  • 22. Eisen • Eis – Een gewenste eigenschap van een artefact. • Eisen geven aan welke (functionele of niet-functionele) eigenschappen een artefact zou moeten hebben vanuit de doelstellingen van de belanghebbenden. 22
  • 23. 23 Eisen zijn zowel input als output van architectuur principes eisen eisen “De vertrouwelijkheid van informatie moet worden bewaakt” “Gevoelige informatie wordt versleuteld tijdens transport” “Het systeem moet in staat zijn om communicatie te versleutelen” architectuur principes
  • 24. 24 Architectuurprincipes kunnen ook worden gezien als een abstractie van specifieke eisen abstractie eisen eisen “De vertrouwelijkheid van informatie moet worden bewaakt” “Gevoelige informatie wordt versleuteld tijdens transport” “Het systeem moet in staat zijn om communicatie te versleutelen” architectuur principes
  • 25. Conceptueel model 25 Requirement Desired property Credo Norm Proposition Normative principle Scientific principle Design directive underpins Principle Desired design property Design instruction Design principle leads to motivates Architecture principle
  • 26. Principes en instructies • Onwerpprincipe – Een normatief principe over het ontwerp van een artefact. Als zodanig is het een declaratieve uitspraak die een normatieve beperking is van de ontwerpvrijheid. • Ontwerpinstructie – Een instructieve uitspraak die het ontwerp van een artefact beschrijft. • Architectuurprincipe – Een ontwerpprincipe dat is opgenomen in een architectuur. Als zodanig is het een declaratieve uitspraak die een eigenschap van het ontwerp van een artefact beschrijft die noodzakelijk is voor het artefact om te voldoen aan haar essentiële eisen. 26
  • 30. Bepalen veranderfactoren • Doelstellingen – doelen die belanghebbenden proberen te halen, • Waarden – fundamentele overtuigingen van mensen in een organisatie, • Knelpunten – problemen die de organisatie verhinderen haar doelstellingen te bereiken, • Risico’s – problemen die in de toekomst kunnen voorkomen, • Kansen – kansen en hun potentiële beloning voor organisaties, • Beperkingen – beperkingen die door anderen binnen en buiten de organisatie worden opgelegd, inclusief bestaande principes. 30
  • 31. Architectuurprincipe genereervragen • Voor doelstellingen – Wat is essentieel om de doelstelling te bereiken? • Voor knelpunten – Wat is essentieel om het knelpunt op te lossen? • Voor waarden – Wat is essentieel om deze waarde te realiseren? • Voor risico’s – Wat is essentieel om de kans of impact van het risico te minimaliseren? • Voor kansen – Wat is essentieel om de kans te benutten? • Voor beperkingen – Wat is essentieel om de beperking af te dwingen? 31
  • 32. Uitfilteren van dingen die geen architectuurprincipe zijn • Beschrijft het een functionaliteit? – Dan is het waarschijnlijk een functionele eis. • Beschrijft het iets dat moet gebeuren? – Dan is het waarschijnlijk een actie. • Zijn er geen objectieve argumenten die het onderbouwen? – Dan is het waarschijnlijk meer een strategische keuze. • Heeft het geen impact op het ontwerp van de organisatie of IT? – Dan is het waarschijnlijk een meer algemeen normatief principe (business principe, IT principe). • Heeft het slechts impact op één systeem? – Dan is het waarschijnlijk meer een ontwerpkeuze. 32
  • 33. Kwaliteitscriteria voor architectuurprincipes: SMART • Specifiek – Is het specifiek genoeg zodat mensen de intentie en effecten kunnen begrijpen? – Zijn alle woorden duidelijk of worden er anders definities gegeven? – Zijn alle belangrijke consequenties geidentificeerd? • Meetbaar – Is het mogelijk om te bepalen of bepaald gedrag wel/niet in lijn is? • Acceptabel en haalbaar – Kan aan alle implicaties worden voldaan? – Is het acceptabel voor alle belanghebbenden? – Is het duidelijk en voldoende gemotiveerd? • Relevant – Beschrijft het een fundamentele en essentiële keuze? – Leidt het tot beperkingen aan het ontwerp? – Onderscheidt het zichzelf duidelijk van andere principes? – Leidt het volgen van het principe tot een belangrijke verbetering? • Tijdsonafhankelijk – Is het stabiel in context en tijd? 33
  • 34. Kwaliteitscriteria voor verzamelingen van principes • Representatief – Is de verzameling representatief voor het probleemdomein? – Zijn alle belangrijke aspecten van het probleemdomein beschreven? • Toegankelijk – Is het eenvoudig toegankelijk voor lezers? – Kan het eenvoudig worden gevonden en ontsloten in de organisatie? – Zijn ze beperkt in aantal? – Hebben ze een gemeenschappelijke structuur (sjabloon) en soortgelijk abstractieniveau? • Consistent – Zijn er geen duidelijke tegenstrijdigheden tussen principes in de verzameling? 34