Enviar pesquisa
Carregar
Сармисны нутагшуулсан сортуудын шинж чанарын харьцуулсан судалгаа
•
1 gostou
•
1,521 visualizações
A
Ankhbileg Luvsan
Seguir
Сармисны нутагшуулсан сортуудын шинж чанарын харьцуулсан судалгаа /Оюун.М/
Leia menos
Leia mais
Apresentações e oratória
Denunciar
Compartilhar
Denunciar
Compartilhar
1 de 6
Baixar agora
Baixar para ler offline
Recomendados
үржлийн биологи сэдэв 3
үржлийн биологи сэдэв 3
otgooPhh
үржилийн биологи лекц1
үржилийн биологи лекц1
otgooPhh
МАЛЫН МАХНЫ ЗОХИЦУУЛАГЧ ҮЙЛЧЛЭЛИЙН ҮНДЭСЛЭЛ
МАЛЫН МАХНЫ ЗОХИЦУУЛАГЧ ҮЙЛЧЛЭЛИЙН ҮНДЭСЛЭЛ
Эрдэнэцогт Амар
Малын хээл тодорхойлох аргууд
Малын хээл тодорхойлох аргууд
dagvajamts
Belcheer zagwar 3
Belcheer zagwar 3
hi_bmb
General principles of medicinal & aromatic plants farming mon
General principles of medicinal & aromatic plants farming mon
nayna-1
Халуун бууруулах, өвчин намдаах эмийн ургамалууд
Халуун бууруулах, өвчин намдаах эмийн ургамалууд
Aidos bayar
чих хамар хоолой
чих хамар хоолой
Анагаахын Шинжлэх Ухааны Үндэсний Их Сургууль
Recomendados
үржлийн биологи сэдэв 3
үржлийн биологи сэдэв 3
otgooPhh
үржилийн биологи лекц1
үржилийн биологи лекц1
otgooPhh
МАЛЫН МАХНЫ ЗОХИЦУУЛАГЧ ҮЙЛЧЛЭЛИЙН ҮНДЭСЛЭЛ
МАЛЫН МАХНЫ ЗОХИЦУУЛАГЧ ҮЙЛЧЛЭЛИЙН ҮНДЭСЛЭЛ
Эрдэнэцогт Амар
Малын хээл тодорхойлох аргууд
Малын хээл тодорхойлох аргууд
dagvajamts
Belcheer zagwar 3
Belcheer zagwar 3
hi_bmb
General principles of medicinal & aromatic plants farming mon
General principles of medicinal & aromatic plants farming mon
nayna-1
Халуун бууруулах, өвчин намдаах эмийн ургамалууд
Халуун бууруулах, өвчин намдаах эмийн ургамалууд
Aidos bayar
чих хамар хоолой
чих хамар хоолой
Анагаахын Шинжлэх Ухааны Үндэсний Их Сургууль
8 р анги нугалмайтан үзүүлэн
8 р анги нугалмайтан үзүүлэн
Chimeg Tsetseg
Хорио цээр тогтоох үйл ажиллагаа
Хорио цээр тогтоох үйл ажиллагаа
Oyunsaikhan Tsagaankhuu
ОЮУТНЫ СЭТГЭЛ ХАНАМЖИЙН СУДАЛГАА
ОЮУТНЫ СЭТГЭЛ ХАНАМЖИЙН СУДАЛГАА
Saraa Sarantuya
зэрлэг амьтан
зэрлэг амьтан
MoAltantuya
флотаци1
флотаци1
Эстраад Бямбаа
Үнээний дэлэнгийн үрэвсэл
Үнээний дэлэнгийн үрэвсэл
dagvajamts
Бэлчээр ашиглалтыг ургамлын сэргэх чадавхи болон ашиглагчдад суурилан зохион ...
Бэлчээр ашиглалтыг ургамлын сэргэх чадавхи болон ашиглагчдад суурилан зохион ...
GreengoldMongolia
Guide surgalt flora of mongolia
Guide surgalt flora of mongolia
urgtug
Амьтны аймгийн олон янз байдал
Амьтны аймгийн олон янз байдал
sxaliun
Хөрсний шинж чанар
Хөрсний шинж чанар
Хотгойд Шанж Болдбаатар Ууганбаяр
Lecture 3
Lecture 3
dorjgarav
Газарзүй 8 Монгол орны ургамал амьтан.pptx
Газарзүй 8 Монгол орны ургамал амьтан.pptx
Enkh Tseba
Тослог цагаан идээ MNS 4528:2011
Тослог цагаан идээ MNS 4528:2011
Undram J
Lecture 4 5.
Lecture 4 5.
Ge Go
Үр тарианы шинэ сортууд, тэдгээрийн үр - Дарханы брэнд бүтээгдэхүүн /Ганбаата...
Үр тарианы шинэ сортууд, тэдгээрийн үр - Дарханы брэнд бүтээгдэхүүн /Ганбаата...
Ankhbileg Luvsan
монгол улсын төрийн сүлд
монгол улсын төрийн сүлд
Burenjargal Bat-Orshikh
үр тариа
үр тариа
Puntsag Dolgor
Төгсөлтийн сургалтыг зохицуулах журам
Төгсөлтийн сургалтыг зохицуулах журам
naranbatn
___.pptx
___.pptx
SunduiBuyanzayaa
Уул уурхайн хөдөлмөр хамгаалал аюулгүй ажиллагаа
Уул уурхайн хөдөлмөр хамгаалал аюулгүй ажиллагаа
E-Gazarchin Online University
Гүзээлзгэний сортуудын ургацад тарих материалын чанар нөлөөлөх нь
Гүзээлзгэний сортуудын ургацад тарих материалын чанар нөлөөлөх нь
Ankhbileg Luvsan
Baraa sudlal tums hunsnii nogoo
Baraa sudlal tums hunsnii nogoo
Цэвэгжав Баяраа
Mais conteúdo relacionado
Mais procurados
8 р анги нугалмайтан үзүүлэн
8 р анги нугалмайтан үзүүлэн
Chimeg Tsetseg
Хорио цээр тогтоох үйл ажиллагаа
Хорио цээр тогтоох үйл ажиллагаа
Oyunsaikhan Tsagaankhuu
ОЮУТНЫ СЭТГЭЛ ХАНАМЖИЙН СУДАЛГАА
ОЮУТНЫ СЭТГЭЛ ХАНАМЖИЙН СУДАЛГАА
Saraa Sarantuya
зэрлэг амьтан
зэрлэг амьтан
MoAltantuya
флотаци1
флотаци1
Эстраад Бямбаа
Үнээний дэлэнгийн үрэвсэл
Үнээний дэлэнгийн үрэвсэл
dagvajamts
Бэлчээр ашиглалтыг ургамлын сэргэх чадавхи болон ашиглагчдад суурилан зохион ...
Бэлчээр ашиглалтыг ургамлын сэргэх чадавхи болон ашиглагчдад суурилан зохион ...
GreengoldMongolia
Guide surgalt flora of mongolia
Guide surgalt flora of mongolia
urgtug
Амьтны аймгийн олон янз байдал
Амьтны аймгийн олон янз байдал
sxaliun
Хөрсний шинж чанар
Хөрсний шинж чанар
Хотгойд Шанж Болдбаатар Ууганбаяр
Lecture 3
Lecture 3
dorjgarav
Газарзүй 8 Монгол орны ургамал амьтан.pptx
Газарзүй 8 Монгол орны ургамал амьтан.pptx
Enkh Tseba
Тослог цагаан идээ MNS 4528:2011
Тослог цагаан идээ MNS 4528:2011
Undram J
Lecture 4 5.
Lecture 4 5.
Ge Go
Үр тарианы шинэ сортууд, тэдгээрийн үр - Дарханы брэнд бүтээгдэхүүн /Ганбаата...
Үр тарианы шинэ сортууд, тэдгээрийн үр - Дарханы брэнд бүтээгдэхүүн /Ганбаата...
Ankhbileg Luvsan
монгол улсын төрийн сүлд
монгол улсын төрийн сүлд
Burenjargal Bat-Orshikh
үр тариа
үр тариа
Puntsag Dolgor
Төгсөлтийн сургалтыг зохицуулах журам
Төгсөлтийн сургалтыг зохицуулах журам
naranbatn
___.pptx
___.pptx
SunduiBuyanzayaa
Уул уурхайн хөдөлмөр хамгаалал аюулгүй ажиллагаа
Уул уурхайн хөдөлмөр хамгаалал аюулгүй ажиллагаа
E-Gazarchin Online University
Mais procurados
(20)
8 р анги нугалмайтан үзүүлэн
8 р анги нугалмайтан үзүүлэн
Хорио цээр тогтоох үйл ажиллагаа
Хорио цээр тогтоох үйл ажиллагаа
ОЮУТНЫ СЭТГЭЛ ХАНАМЖИЙН СУДАЛГАА
ОЮУТНЫ СЭТГЭЛ ХАНАМЖИЙН СУДАЛГАА
зэрлэг амьтан
зэрлэг амьтан
флотаци1
флотаци1
Үнээний дэлэнгийн үрэвсэл
Үнээний дэлэнгийн үрэвсэл
Бэлчээр ашиглалтыг ургамлын сэргэх чадавхи болон ашиглагчдад суурилан зохион ...
Бэлчээр ашиглалтыг ургамлын сэргэх чадавхи болон ашиглагчдад суурилан зохион ...
Guide surgalt flora of mongolia
Guide surgalt flora of mongolia
Амьтны аймгийн олон янз байдал
Амьтны аймгийн олон янз байдал
Хөрсний шинж чанар
Хөрсний шинж чанар
Lecture 3
Lecture 3
Газарзүй 8 Монгол орны ургамал амьтан.pptx
Газарзүй 8 Монгол орны ургамал амьтан.pptx
Тослог цагаан идээ MNS 4528:2011
Тослог цагаан идээ MNS 4528:2011
Lecture 4 5.
Lecture 4 5.
Үр тарианы шинэ сортууд, тэдгээрийн үр - Дарханы брэнд бүтээгдэхүүн /Ганбаата...
Үр тарианы шинэ сортууд, тэдгээрийн үр - Дарханы брэнд бүтээгдэхүүн /Ганбаата...
монгол улсын төрийн сүлд
монгол улсын төрийн сүлд
үр тариа
үр тариа
Төгсөлтийн сургалтыг зохицуулах журам
Төгсөлтийн сургалтыг зохицуулах журам
___.pptx
___.pptx
Уул уурхайн хөдөлмөр хамгаалал аюулгүй ажиллагаа
Уул уурхайн хөдөлмөр хамгаалал аюулгүй ажиллагаа
Destaque
Гүзээлзгэний сортуудын ургацад тарих материалын чанар нөлөөлөх нь
Гүзээлзгэний сортуудын ургацад тарих материалын чанар нөлөөлөх нь
Ankhbileg Luvsan
Baraa sudlal tums hunsnii nogoo
Baraa sudlal tums hunsnii nogoo
Цэвэгжав Баяраа
бүх төрлийн бизнес төсөл боловсруулна. 90923222
бүх төрлийн бизнес төсөл боловсруулна. 90923222
BTOB Consulting LLC
Монгол улсын хүнсний ногооны импортыг бууруулах боломж
Монгол улсын хүнсний ногооны импортыг бууруулах боломж
Ankhbileg Luvsan
багануур дүүрэг
багануур дүүрэг
Sainbuyn Baagii
хүнсний ногооны ангилал
хүнсний ногооны ангилал
Oyundari Nyamsuren
Chatsargana
Chatsargana
davaa627
экологийн 200 тест мэдлэг, чадвар, хэрэглээ. ok docx
экологийн 200 тест мэдлэг, чадвар, хэрэглээ. ok docx
Buyankhishig Ba
Бие даалтын ажил хийх зөвлөмж
Бие даалтын ажил хийх зөвлөмж
Teacher's E-content
Төсөл бичих заавар
Төсөл бичих заавар
galsan Lkhanaa
лекц5
лекц5
otgooPhh
Destaque
(11)
Гүзээлзгэний сортуудын ургацад тарих материалын чанар нөлөөлөх нь
Гүзээлзгэний сортуудын ургацад тарих материалын чанар нөлөөлөх нь
Baraa sudlal tums hunsnii nogoo
Baraa sudlal tums hunsnii nogoo
бүх төрлийн бизнес төсөл боловсруулна. 90923222
бүх төрлийн бизнес төсөл боловсруулна. 90923222
Монгол улсын хүнсний ногооны импортыг бууруулах боломж
Монгол улсын хүнсний ногооны импортыг бууруулах боломж
багануур дүүрэг
багануур дүүрэг
хүнсний ногооны ангилал
хүнсний ногооны ангилал
Chatsargana
Chatsargana
экологийн 200 тест мэдлэг, чадвар, хэрэглээ. ok docx
экологийн 200 тест мэдлэг, чадвар, хэрэглээ. ok docx
Бие даалтын ажил хийх зөвлөмж
Бие даалтын ажил хийх зөвлөмж
Төсөл бичих заавар
Төсөл бичих заавар
лекц5
лекц5
Semelhante a Сармисны нутагшуулсан сортуудын шинж чанарын харьцуулсан судалгаа
Элэгний эсэд эмийн метаболизм хэрхэн явагддаг вэ?
Элэгний эсэд эмийн метаболизм хэрхэн явагддаг вэ?
Oyundari Oyundari
5.4 хүнсний нэмэлтүүд ба бохирдуулагчийн тухай ойлголт
5.4 хүнсний нэмэлтүүд ба бохирдуулагчийн тухай ойлголт
Oyuntuya Ochirbat
Lecture 10
Lecture 10
Lha Bolorerdene
Lecture 10
Lecture 10
Lha Bolorerdene
Misheel statistik
Misheel statistik
Isabella Misheel
Biochemistry l 2
Biochemistry l 2
Ikkee
Lecture 15
Lecture 15
Lha Bolorerdene
Analisis milk
Analisis milk
EnkhtungalagSaintugs
Biochemistry l5
Biochemistry l5
ariunsanaaubu
Lecture 7
Lecture 7
Lha Bolorerdene
GC-MS багажин дээр пестицидийн үлдэгдлийг тодорхойлох
GC-MS багажин дээр пестицидийн үлдэгдлийг тодорхойлох
Ankhtsetseg Gankhuyag
1
1
Kh Solongo
Biochemistry l 2
Biochemistry l 2
ariunsanaaubu
Biochemistry l 4
Biochemistry l 4
ariunsanaaubu
Enzime 6
Enzime 6
Saruuldaa
Lecture 5
Lecture 5
Lha Bolorerdene
баярмаа
баярмаа
bayarmaa_bachka
Biology10
Biology10
Hatanaa Hangai
баярмаа
баярмаа
bayarmaa_bachka
Biology10
Biology10
Baterdene Tserendash
Semelhante a Сармисны нутагшуулсан сортуудын шинж чанарын харьцуулсан судалгаа
(20)
Элэгний эсэд эмийн метаболизм хэрхэн явагддаг вэ?
Элэгний эсэд эмийн метаболизм хэрхэн явагддаг вэ?
5.4 хүнсний нэмэлтүүд ба бохирдуулагчийн тухай ойлголт
5.4 хүнсний нэмэлтүүд ба бохирдуулагчийн тухай ойлголт
Lecture 10
Lecture 10
Lecture 10
Lecture 10
Misheel statistik
Misheel statistik
Biochemistry l 2
Biochemistry l 2
Lecture 15
Lecture 15
Analisis milk
Analisis milk
Biochemistry l5
Biochemistry l5
Lecture 7
Lecture 7
GC-MS багажин дээр пестицидийн үлдэгдлийг тодорхойлох
GC-MS багажин дээр пестицидийн үлдэгдлийг тодорхойлох
1
1
Biochemistry l 2
Biochemistry l 2
Biochemistry l 4
Biochemistry l 4
Enzime 6
Enzime 6
Lecture 5
Lecture 5
баярмаа
баярмаа
Biology10
Biology10
баярмаа
баярмаа
Biology10
Biology10
Mais de Ankhbileg Luvsan
Эмзэг бүлгийн эмэгтэйчүүдийн дундах гэр бүл төлөвлөлтийн хэрэгцээ ба хангагда...
Эмзэг бүлгийн эмэгтэйчүүдийн дундах гэр бүл төлөвлөлтийн хэрэгцээ ба хангагда...
Ankhbileg Luvsan
Дархан-Уул аймгийн хүн амын антибиотикийн хэрэглээнд хийсэн судалгаа
Дархан-Уул аймгийн хүн амын антибиотикийн хэрэглээнд хийсэн судалгаа
Ankhbileg Luvsan
Цэцэрлэгийн эрүүл ахуйн орчинд хийсэн судалгаа
Цэцэрлэгийн эрүүл ахуйн орчинд хийсэн судалгаа
Ankhbileg Luvsan
Архаг пиелонефритийн эмчилгээнд “Бөөрний зэхмэл” бэлдмэлийг хэрэглэсэн дүн
Архаг пиелонефритийн эмчилгээнд “Бөөрний зэхмэл” бэлдмэлийг хэрэглэсэн дүн
Ankhbileg Luvsan
3-4 Настай хүүхдүүдийн хооллолтоос авч буй илчлэгийг физиологийн нормтой харь...
3-4 Настай хүүхдүүдийн хооллолтоос авч буй илчлэгийг физиологийн нормтой харь...
Ankhbileg Luvsan
Бодисын солилцооны хам шинжтэй хүмүүст pgc-1α, adipoq генийн полиморфизмыг су...
Бодисын солилцооны хам шинжтэй хүмүүст pgc-1α, adipoq генийн полиморфизмыг су...
Ankhbileg Luvsan
“Экологийн боловсрол – насан туршийн чадамж”
“Экологийн боловсрол – насан туршийн чадамж”
Ankhbileg Luvsan
гэрээр үзүүлэх сувилахуйн тусламжийн хэрэгцээг тодорхойлсон судалгаа
гэрээр үзүүлэх сувилахуйн тусламжийн хэрэгцээг тодорхойлсон судалгаа
Ankhbileg Luvsan
Гэрээр үзүүлэх сувилахуйн тусламжийн хэрэгцээг тодорхойлсон судалгаа
Гэрээр үзүүлэх сувилахуйн тусламжийн хэрэгцээг тодорхойлсон судалгаа
Ankhbileg Luvsan
Эрүүл Мэндийн Даатгалын сангаас үнийн хөнгөлөлт үзүүлэх эмүүдээр үйлчилсэн ба...
Эрүүл Мэндийн Даатгалын сангаас үнийн хөнгөлөлт үзүүлэх эмүүдээр үйлчилсэн ба...
Ankhbileg Luvsan
Дархан-Уул аймгийн нэгдсэн эмнэлэгт зүрхний шигдээсийн үеийн титэм судсан дот...
Дархан-Уул аймгийн нэгдсэн эмнэлэгт зүрхний шигдээсийн үеийн титэм судсан дот...
Ankhbileg Luvsan
Их, дээд сургуулийн багшийн хөгжлийн асуудалд
Их, дээд сургуулийн багшийн хөгжлийн асуудалд
Ankhbileg Luvsan
Хэвлийн хөндийн идээт үрэвсэлт өвчний үед тунгалагийн булчирхайд хийгдсэн өв...
Хэвлийн хөндийн идээт үрэвсэлт өвчний үед тунгалагийн булчирхайд хийгдсэн өв...
Ankhbileg Luvsan
Артерийн даралт ихдэх өвчний тархалт, эрсдэлт хүчин зүйлсийг илрүүлэх нь
Артерийн даралт ихдэх өвчний тархалт, эрсдэлт хүчин зүйлсийг илрүүлэх нь
Ankhbileg Luvsan
Өсвөр насны суралцагчдын мэргэжил сонгох сэтгэл зүйн онцлогийг судалсан нь
Өсвөр насны суралцагчдын мэргэжил сонгох сэтгэл зүйн онцлогийг судалсан нь
Ankhbileg Luvsan
Хүүхэд хамгааллын талаарх эцэг эхчүүдийн ойлголт хандлага, түүнийг дээшлүүлэх нь
Хүүхэд хамгааллын талаарх эцэг эхчүүдийн ойлголт хандлага, түүнийг дээшлүүлэх нь
Ankhbileg Luvsan
Ерөнхий боловсролын сургуульд хөгжлийн бэрхшээлтэй хүүхэд суралцахад тулгамда...
Ерөнхий боловсролын сургуульд хөгжлийн бэрхшээлтэй хүүхэд суралцахад тулгамда...
Ankhbileg Luvsan
Монголын уламжлалт ёс заншлыг хойч үедээ өвлүүлэх зарим арга зам
Монголын уламжлалт ёс заншлыг хойч үедээ өвлүүлэх зарим арга зам
Ankhbileg Luvsan
Дархан-Уул аймгийн боловсролын салбарт инноваци хийх боломж
Дархан-Уул аймгийн боловсролын салбарт инноваци хийх боломж
Ankhbileg Luvsan
“Ухаалаг Дархан” хөтөлбөрийн суурь судалгааны зарим үр дүнгээс
“Ухаалаг Дархан” хөтөлбөрийн суурь судалгааны зарим үр дүнгээс
Ankhbileg Luvsan
Mais de Ankhbileg Luvsan
(20)
Эмзэг бүлгийн эмэгтэйчүүдийн дундах гэр бүл төлөвлөлтийн хэрэгцээ ба хангагда...
Эмзэг бүлгийн эмэгтэйчүүдийн дундах гэр бүл төлөвлөлтийн хэрэгцээ ба хангагда...
Дархан-Уул аймгийн хүн амын антибиотикийн хэрэглээнд хийсэн судалгаа
Дархан-Уул аймгийн хүн амын антибиотикийн хэрэглээнд хийсэн судалгаа
Цэцэрлэгийн эрүүл ахуйн орчинд хийсэн судалгаа
Цэцэрлэгийн эрүүл ахуйн орчинд хийсэн судалгаа
Архаг пиелонефритийн эмчилгээнд “Бөөрний зэхмэл” бэлдмэлийг хэрэглэсэн дүн
Архаг пиелонефритийн эмчилгээнд “Бөөрний зэхмэл” бэлдмэлийг хэрэглэсэн дүн
3-4 Настай хүүхдүүдийн хооллолтоос авч буй илчлэгийг физиологийн нормтой харь...
3-4 Настай хүүхдүүдийн хооллолтоос авч буй илчлэгийг физиологийн нормтой харь...
Бодисын солилцооны хам шинжтэй хүмүүст pgc-1α, adipoq генийн полиморфизмыг су...
Бодисын солилцооны хам шинжтэй хүмүүст pgc-1α, adipoq генийн полиморфизмыг су...
“Экологийн боловсрол – насан туршийн чадамж”
“Экологийн боловсрол – насан туршийн чадамж”
гэрээр үзүүлэх сувилахуйн тусламжийн хэрэгцээг тодорхойлсон судалгаа
гэрээр үзүүлэх сувилахуйн тусламжийн хэрэгцээг тодорхойлсон судалгаа
Гэрээр үзүүлэх сувилахуйн тусламжийн хэрэгцээг тодорхойлсон судалгаа
Гэрээр үзүүлэх сувилахуйн тусламжийн хэрэгцээг тодорхойлсон судалгаа
Эрүүл Мэндийн Даатгалын сангаас үнийн хөнгөлөлт үзүүлэх эмүүдээр үйлчилсэн ба...
Эрүүл Мэндийн Даатгалын сангаас үнийн хөнгөлөлт үзүүлэх эмүүдээр үйлчилсэн ба...
Дархан-Уул аймгийн нэгдсэн эмнэлэгт зүрхний шигдээсийн үеийн титэм судсан дот...
Дархан-Уул аймгийн нэгдсэн эмнэлэгт зүрхний шигдээсийн үеийн титэм судсан дот...
Их, дээд сургуулийн багшийн хөгжлийн асуудалд
Их, дээд сургуулийн багшийн хөгжлийн асуудалд
Хэвлийн хөндийн идээт үрэвсэлт өвчний үед тунгалагийн булчирхайд хийгдсэн өв...
Хэвлийн хөндийн идээт үрэвсэлт өвчний үед тунгалагийн булчирхайд хийгдсэн өв...
Артерийн даралт ихдэх өвчний тархалт, эрсдэлт хүчин зүйлсийг илрүүлэх нь
Артерийн даралт ихдэх өвчний тархалт, эрсдэлт хүчин зүйлсийг илрүүлэх нь
Өсвөр насны суралцагчдын мэргэжил сонгох сэтгэл зүйн онцлогийг судалсан нь
Өсвөр насны суралцагчдын мэргэжил сонгох сэтгэл зүйн онцлогийг судалсан нь
Хүүхэд хамгааллын талаарх эцэг эхчүүдийн ойлголт хандлага, түүнийг дээшлүүлэх нь
Хүүхэд хамгааллын талаарх эцэг эхчүүдийн ойлголт хандлага, түүнийг дээшлүүлэх нь
Ерөнхий боловсролын сургуульд хөгжлийн бэрхшээлтэй хүүхэд суралцахад тулгамда...
Ерөнхий боловсролын сургуульд хөгжлийн бэрхшээлтэй хүүхэд суралцахад тулгамда...
Монголын уламжлалт ёс заншлыг хойч үедээ өвлүүлэх зарим арга зам
Монголын уламжлалт ёс заншлыг хойч үедээ өвлүүлэх зарим арга зам
Дархан-Уул аймгийн боловсролын салбарт инноваци хийх боломж
Дархан-Уул аймгийн боловсролын салбарт инноваци хийх боломж
“Ухаалаг Дархан” хөтөлбөрийн суурь судалгааны зарим үр дүнгээс
“Ухаалаг Дархан” хөтөлбөрийн суурь судалгааны зарим үр дүнгээс
Сармисны нутагшуулсан сортуудын шинж чанарын харьцуулсан судалгаа
1.
САРМИСНЫ НУТАГШУУЛСАН СОРТУУДЫН
ШИНЖ ЧАНАРЫН ХАРЬЦУУЛСАН СУДАЛГАА Оюун.М Ph.D, дэд профессор; Туяа.Б магистр 1, 2 – АШУҮИС, Дархан-Уул аймаг дахь АУС Сармисыг эрт дээр үеэс өвчнөөс сэргийлэх замаар амтлагч ногооболгон хэрэглэсээр ирсэн ба монгол оронд түүний тариалалт, селекцийн судалгаа хийгдсэн байдаг бөгөөд зөвхөн химийн найрлагыг судалжээ. Бусад орны эрдэмтэд сармисны шинж чанар, түүнд агуулагдах биологийн идэвхит бодисуудыг судалж, бие организмд үзүүлэх нөлөөллийг илрүүлж баталсан бөгөөд сармисны эфирийн тосны физик-химийн шинж чанар, түүний найрлага бүрэлдэхүүнүүдийг нарийвчлан судлаж, тэдгээрийн биологийн идэвхит нэгдлүүдийг нарийвчлан судалсан байна. Харин монгол нутгийн цаг уурын нөхцөлд нутагшуулан тарималжуулсан сармисны эфирийн тосны бүрэлдэхүүний судалгаа хийгдээгүй бөгөөд бид энэхүү судалгаа шинжилгээг хийж, сармисны антибактерийн шинж чанарыг тодорхойлохыг зорилоо. Судалгааны ажлын зорилго Өнөөгийн зах зээлд хэрэглэгдэж байгаа сармисны сортуудын биохимийн найрлага, түүний бактерийн эсрэг шинж чанартай биологийн идэвхит бодисуудыг судлахад оршино. Зорилгодоо хүрэхийн тулд дараах зорилтуудыг дэвшүүлэв: Монгол оронд нутагшсан сармисны сортуудын технохимийн шинж чанарыг тодорхойлох Сармисны эфирийн тос(үнэрт бодис)-ыг ялган авах Сармисны сортуудын эфирийн тосны бүрэлдэхүүнийг тодорхойлон антибактерийн шинж чанарыг харьцуулан дүгнэх I. САРМИСНЫ ҮНЭРТ БОДИС, ТҮҮНИЙ БҮРЭЛДЭХҮҮН Сармис нь бактерицид шинж чанартай болохоор түүнийг олон улсад эмийн үйлдвэрлэлд өргөн ашигладаг байна.
2.
Сармисны хумсыг жижиглэхэд
дисульфидүүд үүсдэг ба энэ нь сармисны үнэрийг бүрдүүлэгч гол бодис юм. Тэдгээрийг химийн бүтцээр нь - сульфидүүд ба изотиоцианит гэж 2 хуваан үздэг. Энэ бүхний анхдагч нь аллиин юм. Аллиин-хүхэрт азотыг агуулсан нэгдэлюм. CH2=CH-CH2-S(=O)-CH2-CH(NH2)-COOH*1/2H2O Аллиин: Аллиинаас аллициныг гарган авдаг ба аллиин нь усанд амархан уусдаг, бактери устгах үйлчлэлгүй, маш тогтвортой бодис юм. Аллиин нь шинэ сармисанд бүх жингийн 0,3%-д агуулагддаг. Аллиин нь цэвэр байдлаараа талст бодис юм. Аллиназ ферментийн үйлчлэлээр булцууны эд эсэд оршин байгаа аллиин нь хурдан задардаг. Аллиины 2 молекулаас аллицины 1 молекул үүсдэг. Аллицин: Дэгдэмхий фитонцид бөгөөд маш хүчтэй антибактерийн ба антивирусын үйлчлэл үзүүлдэг. Аллицин нь диаллилсульфид, диаллилдисульфид, диаллилтрисульфидууд юм. Аллицин нь холбоот байдалд оршдог ба ферментүүдийн үйлчлэлээр задардаг. аллицин дитиин Бактерицидын үйлчлэл нь бактериудын уургийн (-SH) буюу сульфгидрилын бүлэг задрахад үндэслэгдэнэ. Нэрлэгээр аллицин нь задарч аллилдисульфид ба хүхрийн исэл (SO2)–ийг үүсгэдэг. Аллицин нь урвалд амархан ордог нэгдэл бөгөөд маш хурдан биологийн идэвхит бодисуудад хувирдаг. Ялангуяа аджоен (1-пропенилдисульфид)-ийг үүсгэдэг. Сармиснаас хандлагддаг идэвхт бодисуудын нэг нь аджоен юм. Аджоен нь сармисны булцуунд агуулагддаггүй, харин хандлагдах үеийн аллицины дүнд үүснэ. Эфирийн тосонд агуулагдах бодисуудын дунд дисульфидүүдийн гинж (1,2- дитиин; 1,3-дитиин)-үүд сармисны эфирийн тосонд илүү илэрдэг байна. Диаллилсульфид:
3.
Энэнь сармисны үндсэн
үнэрийг үзүүлдэг, өнгөгүй тослог шингэн юм. Спирт, эфир, СНСl3, ССl4-т сайн уусна, харин усанд уусахгүй. II. ТУРШИЛТ СУДАЛГААНЫ АЖИЛ, ҮР ДҮН Судалгааны ажлын материал болгож Сэлэнгэ аймгийн Мандал суманд тариалсан “ХОВД” сортын цагаан, Шаамар суманд тарималжуулсан “УЛИАСТАЙ” сортын улаан болон зах зээлд хэрэглэгчдэд өргөнөөр худалдаалагддаг ”ХЯТАД” цагаан сортын зэрэг 3 төрлийн сармисыг сонгон авав. 1. Сонгон авсан сармисны сортуудын шинж чанар Туршилтанд авсан сармиснуудын физик-химийн шинж чанарыг Дархан-Уул аймгийн УГТЭШХ, Улаанбаатар дахь Хими, хими технологийн хүрээлэн, Нийгмийн эрүүл мэндийн хүрээлэнд тус тус шинжлүүлж, үр дүнг дараах 1 дүгээр хүснэгтэнд тусгав.
4.
1 дүгээр хүснэгт Сармисны
сортуудын физик-химийн шинж чанар № Сармисны сорт Хуурай бодис,% Чийг,% Хүчиллэг % Уураг,% Эрдэс бодис,% “С” аминдэм, мг% Нүүрсус, % Өөхтос, % Илчлэг, ккал 1 ХЯТАД цагаан 39,7 55,56 0,78 8,98 5,62 11,1 29,1 0,3 156,63 2 УЛИАСТАЙ улаан 38,5 52,1 0,57 7,54 4,87 12,6 28,8 0,4 165,12 3 ХОВД цагаан 38,0 53,7 0,61 9,38 5,20 12,9 26,5 0,5 153,45 1 дүгээр хүснэгтэн дэх үзүүлэлтүүдийг харьцуулахад: - Хуурай бодисын агууламжаараа 6,1-7,32%-иар, чийглэгийн хэмжээ нь 8,98- 11,7%-иар тус тус бага байгаа нь Монгол улсын эрс тэс уур амьсгалтай хуурай нөхцөлтэй холбоотой байна гэж үзлээ. - “С” амин дэм 13,5-16,2%-иар илүү байгаа нь нийгмийн эрүүл мэндийн чиглэлд хэрэглээний өндөр ач холбогдолтойг үзүүлж байна. 2. Сармиснаас ялган авсан эфирийн тосны шинж чанар Сонгон авсан сармиснуудаас эфирийн тосыг нь технологийн зааварт өгсөн аргачлалын дагуу ялган авчтэдгээрийн мэдрэхүйн эрхтний болон физик-химийн үзүүлэлтүүдийг тодорхойлон хүснэгт 2-т үзүүлэв. 2 дугаар хүснэгт Сармисны эфирийн тосны чанарын үзүүлэлтүүд Сорт Мэдрэхүйн эрхтэний үзүүлэлт Физик-химийн үзүүлэлт Амт Үнэр Өнг ө Тунгала г жилт Хүчлий нтоо, мл Гэрлийн хугарал Эфир ийн тоо ХЯТАД Гаж амт гүй Гаж үнэр гүй Шар Хольцгү й тунгала г 7.01 1.338 19.6 ХОВД Шар 8.6 1.336 16.8 УЛИАСТАЙ Анхилуун хурц үнэрт Тод шар 8.4 1.337 18.2
5.
Дээрхи үзүүлэлтүүдээс харахад
“УЛИАСТАЙ” сортын сармис нь мэдрэхүйн эрхтэний үзүүлэлтээрээ бусад сортуудаас илүү анхилуун, хольцгүй тунгалаг, тод өнгийг үзүүлж байгаа нь бусад сортуудтай харьцуулахад илүү чанарлаг болох нь тодорхойлогдлоо. 3. Сармисны эфирийн тосыг ялган авах, бүрэлдэхүүнийг тодорхойлох А) Органик уусгагч (метанол)-д хандлах аргаар сармисны сорт тус бүрээс эфирийн тосыг ялган авч бүрэлдэхүүнүүдийн чанарын үзүүлэлтүүдийг хий- шингэний хроматографын аргаар Хроматограф VARIAN-3700 төхөөрөмжийн тусламжтайгаар тодорхойлоход дараах бүрэлдэхүүнтэй байв. Үүнд: аллилметилтрисульфид; 1,2-винил-4Н-дитиин; диaллилтрисульфид; 1,3-винил-4Н-дитиин зэрэг бүрэлдэхүүнүүд ялгарсан байна. Б) Харин СО2-экстракцилан сармисны эфирийн тосыг ялган авч, түүний бүрэлдэхүүнийг хий-шингэний хроматографын аргаар тодорхойлоход дараах бүрэлдэхүүнтэй байв. Үүнд: диаллилсульфид; диaллилдисульфид; пропенилaллилдисульфид; аллилметилтрисульфид; 1,2-винил-4Н-дитиин; диaллилтрисульфид; 1,3- винил-4Н-дитиин. Ийнхүү “А”, “Б” хоѐр аргаар гарган авсан үнэрт тосны найрлага дахь бодисуудыг харьцуулан үзэхэд “Б” аргын дүнд сармисны үндсэн бүрэлдэхүүн болох “Диaллилдисульфид”, “Диaллилтрисульфид” голлон ялгарсны зэрэгцээ Пропенилаллилдисульфид, “1,2-винил-4Н-дитиин”, “1,3-винил-4Н-дитиин” илэрсэн бөгөөд эдгээр бодисын нэгдэл болох аджоеныг илүү их хэмжээгээр “УЛИАСТАЙ” ба “ХЯТАД” сортын сармисанд агуулагддаг болохыг тогтоов. Сармисны эфирийн тосны бүрэлдэхүүнүүдийн тоон үзүүлэлтийг Хроматомасс-спектрометр FISONSTRIO-1000 төхөөрөмжийн тусламжтайгаар тодорхойлсон үр дүнг дараах хүснэгтэнд тусгав. 3 дугаар хүснэгт Сармисны эфирийн тосны тоон үзүүүлэлтүүд, % № Бүрэлдэхүүн Органик уусгагчид СО2-экстракциар
6.
ОХУ-ын ҮЗҮҮЛЭЛ Т ХОВД УЛИАСТА Й ХЯТАД ХОВД УЛИАСТА Й ХЯТАД 1 Диаллилсульфид 5,83
0,28 0,50 5,47 0,43 8,41 0,34 2 Диаллилдисульфид 20,28 24,67 27,84 26,31 31,65 32,32 31,91 3 1-пропенилаллилдисульфид 2,12 2,07 2,12 2,84 2,61 3,95 3,17 4 Aллилметилтрисульфид 10,48 2,04 4,01 1,48 5,38 3,48 2,91 5 1,2-винил-4Н-дитиин 0,83 6,86 7,07 7,26 6,52 11,94 10,81 6 Диаллилтрисульфид 39,66 11,48 12,50 3,47 5,43 38,57 31,72 7 1,3-винил-4Н-дитиин 2,07 - 1,52 - - 3,28 2,42 Сармисныүндсэн бүрэлдэхүүн Диaллилдисульфид нь хамгийн их хэмжээгээр агуулагдаж байгаа ба Диaллилтрисульфидийн хувьд ОХУ- ынхтай харьцуулахад “УЛИАСТАЙ” сорт 1,09%-иар бага, “ХЯТАД” сорт 8,94%- иар доогуур үзүүлэлттэй байна. Биологийн идэвхит бодис аджеон 1,3-винил-4Н-дитиин нь “ХЯТАД” сортод 16,9%-иар, “УЛИАСТАЙ” сортод 58,45%-иар илүү, харин мэдэгдэхүйц илэрдэггүй 1,2-винил-4Н-дитиин, 1-пропенилаллилдисульфид нь нутагшсан “УЛИАСТАЙ” сортын сармисанд их хэмжээгээр илэрсэн нь илэрсэн нь тогтоогдлоо. ДҮГНЭЛТ 1. Монголд нутагшсан сармисны сортуудын (ялангуяа “УЛИАСТАЙ”) найрлаган дахь үндсэн бодисууд болох сульфидууд өндөр агууламжтай байгаа нь сармисны үнэрийг бүрдүүлэгч гол бодис болох аллиин (диаллилсульфид, диаллилдисульфид, диаллилтрисульфид)-тай холбоотой юм. Аллиин нь аллиназ ферментийн үйлчлэлээр задарч аллициныг үүсгэх бөгөөд дэгдэмхий фитонцид юм, ө.х. маш хүчтэй антибактери, антивирусын үйлчлэл үзүүлдэг ба урвалд амархан орж маш хурдан БИБ-т хувирдаг шинж чанартай байна. “УЛИАСТАЙ” сармисны эфирийн тосонд “1-пропенилаллилдисульфид”, “1,2- винил-4Н-дитиин”, “1,3-винил-4Н-дитиин” (БИБ-аджоен) бодисуудын агууламж өндөр байгаа нь аджоен агуулагдаж буйг нотолж байна. Аджеон нь микроб устгах фунгицидын үйлчлэлтэй ба зүрх судасны өвчин, судас хатуурах, зарим төрлийн хавдраас сэргийлэх, бактери, вирус, мөөгөнцрийн эсрэг үйлчлэл үзүүлдэг.
Baixar agora