Reanimatie in de media - De mythe van het kasplantje

1. Reanimatie in de media
De mythe van het kasplantje
Aliëtte Jonkers, medisch journalist
www.aliettejonkers.nl

2. Hoe komt reanimatie in de media?

3. Worst case scenario’s en
angstaanjagende metaforen in de media:

4. Verpleegkundigen (60 en 51 jaar) met
niet-reanimeren-tattoos

5. Een uitzending van Pauw

6. Commentaar op twitter na uitzending Pauw
Hoe zit het nou eigenlijk echt?

7. Wat zegt Verenso:
 Van de 70-plussers die buiten het ziekenhuis een circulatiestilstand hebben
gekregen, verlaat 2,4 tot 14% levend het ziekenhuis.
 Van de 80-plussers verlaat 3,3 tot 9,4% levend het ziekenhuis.
 Circa 1,2 tot 5,7% van de gereanimeerde 70-plussers houdt géén tot milde
neurologische schade over. Dat is ongeveer de helft van het aantal
overlevenden.
 De andere helft van de overlevenden heeft blijvende ernstige
neurologische schade.
 Over circulatiestilstand en reanimatie bij kwetsbare ouderen zijn geen
Nederlandse cijfers beschikbaar.

8. Wat zegt de Reanimatieraad?
 De kans om na reanimatie een ‘kasplantje’ te worden is zeer gering: 0,2 op
de 100.000 mensen belandt in vegetatieve staat
 Overleving is de laatste 20 jaar sterk verbeterd: van 9% naar 24%
 1 op de 4 overleeft reanimatie. Voor de meeste overlevers zijn de uitkomsten
goed.

9. Nederlandse cijfers, Utrecht en N-Holland
Gem. leeftijd 65 jaar
Bron: Hartstichting, 2013

10. Kasplantjes: 0
Uitkomsten van reanimatie-patiënten die comateus zijn bij
opname in het ziekenhuis en op de IC zijn behandeld (bron: PROPAC II studie; Bouwes et al).

11. Uitkomsten TTM-studie:
Cerebral Performance Category van de overlevers
CPC 1 = goed;
CPC 2 = geringe beperking
CPC 3 = ernstige beperking
CPC 4 is vegetatief
4 mensen ‘kasplant’, allemaal Italianen.
Nielsen N1, Wetterslev J, Cronberg T. Targeted temperature management at
33°C versus 36°C after cardiac arrest. N Engl J Med. 2013 Dec 5;369(23):2197-206.
oi: 10.1056/NEJMoa1310519. Epub 2013 Nov 17.

12. Waar komen de verschillen in cijfers en
interpretatie vandaan?
 Verenso, Bert Keizer werken met kwetsbare ouderen, mensen 3 of 5 of zelfs
nog meer chronische ziekten (multimorbiditeit) -> ‘observation bias’.
Reanimatieraad keek naar de totale algemene bevolking.
 Verenso werkt met (oude) cijfers uit Amerika. NL situatie is totaal anders:
dichtbevolkt, snelle aanrijtijd ambulances (8 à 9 min.), logistiek in keten,
beschikbaarheid AED’s, etc.
 Reanimatie vaak in openbare ruimte of SEH, naar om te zien -> negatief
imago. Operaties e.d. uit het zicht
 Media durft geen ingewikkelde boodschap te brengen: waarheid in zwart-wit
 Media drijft vaak op polarisatie. Nuance niet ‘sexy’, niet-reanimerentattoos
en woorden als ‘mishandeling’ wel

13. Take home message
 Reanimatie is een ingrijpende medische behandeling met indicaties en
contra-indicaties
 Leeftijd is niet in 100% van de gevallen een criterium voor wel/niet
reanimeren, kwetsbaarheid wel!
 Heel veel operaties en invasieve behandelingen zijn naar/traumatiserend om
te zien, maar vinden niet in publieke domein plaats
 De burger heeft recht op volledige informatie: gezamenlijke
verantwoordelijkheid van hulpverleners, media, VWS.

14. Bedankt voor uw aandacht!