Urząd Marszałkowski Województwa Łódzkiego we współpracy z mieszkańcami wydał album ze zdjęciami „Przyroda Województwa Łódzkiego okiem mieszkańców”. W albumie znalazły się tylko i wyłącznie zdjęcia przesłane przez mieszkańców Łódzkiego. Celem wydawnictwa jest promocja regionu przez pryzmat przyrody i turystyki. Album będzie wizytówką promocyjną regionu. Będzie rozdawany delegacjom odwiedzającym Łódzkie, będzie również rozdawany w ramach organizowanych przez województwo konkursach.
Konsekwentnie do celu, warsztat motywacyjny - Marcin kowalczyk
Album „Przyroda Województwa Łódzkiego okiem mieszkańców”
1. 03
PARK KRAJOBRAZOWY WZNIESIEŃ ŁÓDZKICH
Rozciąga się na obszarze między Łodzią a Brzezinami, obejmując najcenniejszy przyrodniczo skraj
Wzniesień Łódzkich. Krajobraz parku charakteryzuje się dość znacznymi wysokościami względnymi,
dużymi spadkami powierzchni stokowych, obecnością interesujących form polodowcowych.
Na terenie parku zachowały się oryginalne, polskie odmiany
jabłoni rosnące w tradycyjnych, przydomowych sadach.
Szczególnie pięknie prezentują się wiosną, gdy drzewa
kwitną i jesienią, w trakcie zbiorów.
Fragment lasu bukowo –dębowo – sosnowego na uroczysku
Janinów. Rezerwat jest również kompleksem śródleśnych,
głębokich i wieloramiennych parowów, o głębokości
do 8 m oraz długości około 2,5 km.
Dolina małego dopływu Moszczenicy,
zwanego Młynówką, na terenie
uroczyska Dobieszków. Chroni lasy
typowe dla dna doliny rzecznej.
Fragment lasu o wyróżniających się walorach
przyrodniczych, pozostałość po puszczy otaczającej
niegdyś Łódź. Znajduje się w Łodzi, na terenie
lasów komunalnych, 5 km od centrum miasta.
Zwiedzanie rezerwatu odbywa się wyłącznie wzdłuż
wyznaczonych szlaków i ścieżki dydaktycznej.
Rzeźba terenu Parku jest bardzo urozmaicona, różnica wysokości
między jego północną a południową granicą wynosi 120 m.
Charakterystyczne dla Parku są wzniesienia, które stanowią doskonałe
punkty widokowe: wzgórze Dobra-Nowiny, wzgórze we wsi Janów,
wzgórze na południe od Grzmiącej, wzgórze niedaleko wsi Moskwa.
T O P 5 D L A F O T O G R A F Ó W
WZNIESIENIA
ŁÓDZKIE
REZERWAT
LAS ŁAGIEWNICKI
REZERWAT STRUGA
DOBIESZKOWSKA
PRZYDOMOWE
SADY
REZERWAT PAROWY
JANINOWSKIE
2. 04
PARK ROMANTYCZNY W ARKADII
I OGRÓD PAŁACOWY W NIEBOROWIE
BOLIMOWSKI PARK KRAJOBRAZOWY
Znajduje się na granicy Łódzkiego i Mazowieckiego, między Skierniewicami
a Żyrardowem. Park stanowi pozostałość po dawnych
puszczach tego regionu.
W parku można natknąć się na łosia. Żeruje praktycznie
w każdym miejscu: nad rzeką Rawką lub na leśnych uprawach.
Łosie najprawdopodobniej zatrzymują się tutaj podczas
wędrówki z Kampinosu do Lasów Spalskich. Innym często
spotykanym ssakiem są daniele. Ich stada, nazywane
chmarami, można najczęściej zobaczyć w okolicy Kaczewa.
Jedyny w Polsce rezerwat obejmujący
całe koryto rzeki - najdłuższy w kraju
(ok. 100 km). Obejmuje obszar rzeki Rawki
wraz z starorzeczami i dopływami oraz
10-metrowy pas brzegu po obydwu stronach
rzeki. W rezerwacie można zobaczyć ślady
żerowania bobra europejskiego.
Park wArkadii jest jedynym w Polsce zabytkiem architektury ogrodowej,
który przetrwał w niezmienionym kształcie od momentu swojego powstania.
W Nieborowie można podziwiać dwa założenia parkowe: ogród francuski
i krajobrazowy park angielski. Pierwszy zachwyca regularnym rozplanowaniem,
natomiast drugi odwołuje się do naturalności w sztuce ogrodowej.
Konwalia jest symbolem Parku, znajduje się w jego logo. Kwiat ten
można spotkać w wielu miejscach Parku, jest on rośliną pospolitą.
Szczególnie pięknie prezentuje się od maja, gdy przez kilka
tygodni trwa okres kwitnienia. Wówczas podziwiać można
dywany kwiatowe, zwane konwaliowiskami.
Pamiątka po dawnych mieszkańcach puszczy:
drwalach, smolarzach, węglarzach, zwanych też
budnikami. Największą z nich jest rezerwat
przyrody Polana Siwica. Można ją zwiedzać
wyłącznie z przewodnikiem z Bolimowskiego
Parku Krajobrazowego.
T O P 5 D L A F O T O G R A F Ó W
ZWIERZYNIEC
PARKU
REZERWAT
RAWKA
ŚRÓDLEŚNE
POLANY
KONWALIOWISKA
3. 05
GÓRA ŚW. GENOWEFY
I GÓRA WAPIENNIK
ZAŁĘCZAŃSKI PARK KRAJOBRAZOWY
Obejmuje teren Wielkiego Łuku Warty w okolicy Działoszyna. Park chroni jurajskie wapienne ostańce
oraz najpiękniejszy i najbardziej malowniczy w regionie odcinek rzeki Warty.
Park leży w Łódzkim i Śląskim.
Chroni wapienny ostaniec - Góra Zelce,
z systemem 10 jaskiń krasowych
i innymi zjawiskami krasowymi, a także
najbogatsze w tej części Jury stanowiska
roślinności wapieniolubnej.
Porośnięte buczyną wapienne wzgórze „Krzemienna Góra”.
W podziemiach znajduje się jaskinia „Szachownica”
z systemem korytarzy o długości ponad 1000 m.
Jest to drugie w Polsce pod względem liczebności zimowe
miejsce hibernacji dziesięciu gatunków nietoperzy.
Dwa ostańce wapienne, które tworzą filary Przełomu Dzia-
łoszyńskiego. Położone są na dwóch brzegach Warty, nie-
malże naprzeciwko siebie. Góra św. Genowefy jest największą
skałą wapienną w Załęczańskim Parku Krajobrazowym.
Zbiornik wodny położony na zachód od Bobrownik.
Jest miejscem rozrodu licznych płazów, w okresie
godowym rechot żab i ropuch niesie się po okolicy.
W okresie wiosennym Żabi Staw pokryty jest białymi
kwiatami chronionego grzybienia północnego,
nazywanego lilią wodną.
Malownicze wywierzyska krasowe, pomniki przyrody nieożywionej. Granatowe
Źródła tworzą nieduży zbiornik o charakterystycznym granatowym odcieniu wody.
Znajdują się niedaleko Starej Wsi. Źródło św. Floriana to nisza źródliskowa, na dnie
której pulsując wypływa woda. Można je odnaleźć w północnej części Parku, koło
Kochlewa.
T O P 5 D L A F O T O G R A F Ó W
GRANATOWE ŹRÓDŁA
I ŹRÓDŁO ŚW. FLORIANA
REZERWAT
WĘŻE
ŻABI
STAW
REZERWAT
SZACHOWNICA
(śląskie)
4. 06
PARK KRAJOBRAZOWY MIĘDZYRZECZA WARTY I WIDAWKI
Położony w międzyrzeczu Warty i Widawki, rozciąga się od okolic Strońska na północy, po Widawę
i Konopnicę na południu. Chroni krajobraz naturalnych dolin rzecznych Warty, Widawki,
ich dopływów oraz torfowisk.
W rejonie Rogóźna, malowniczo płynąca Grabia wpada do Widawki.
Miejsce to znajduje się w granicach Obszaru Natura 2000 Grabia.
Różnorodność występującej tam roślinności sprawia,
że obszar jest szczególnie malowniczy wiosną i latem.
Rozległe, zabagnione zagłębienie porośnięte lasem, zaroślami i szuwarami.
Wpływ człowieka na przyrodę jest praktycznie znikomy: zamierające drzewa
przewracają się tworząc wykroty, pojawiają się odnowienia będące nowym
pokoleniem lasu. Na skutek tych procesów struktura roślinności
ma tutaj naturalny, pierwotny charakter
To wysoka skarpa doliny Warty koło Burzenina.
Na Górach Wapiennych występują murawy
kserotermiczne, które porastają rośliny ciepło
– i wapieniolubne, jak np. dzika róża czy szałwia
okręgowa. Szczególnie atrakcyjne są wiosną, kiedy
kwitnące rośliny tworzą kolorowy kobierzec.
Użytek ekologiczny - skarpa malowniczo położona
tuż nad samym brzegiem Warty. W tym miejscu rzeka
płynie naturalnym, nieuregulowanym przez człowieka
korytem. Majaczewice są doskonałym punktem
widokowym. Można do nich trafić jadąc
z Burzenina na południe.
W północnej części Parku szczególnie wart
odwiedzenia jest odcinek doliny Warty położony
międzywsiami Beleń i Strońsko. Obie miejscowości
położone są na wysokiej skarpie, z której rozlega się
widok na meandrującą rzekę. Spacerując u podnóża
wzniesienia, można zaobserwować m.in. dziko
rosnące drzewa owocowe.
T O P 5 D L A F O T O G R A F Ó W
UJŚCIE GRABI
DO WIDAWKI
REZERWAT
GRABICA
DOLINA
WARTY
MAJACZEWICE
ZESPÓŁ
PRZYRODNICZO-KRAJOBRAZOWY
GÓRY WAPIENNE
5. 07
PRZEDBORSKI PARK KRAJOBRAZOWY
Leży na granicy nizin i wyżyn, Łódzkiego i Świętokrzyskiego. Chroni walory przyrodniczo - krajobrazowe
terenów w dolinie Pilicy i jej dopływów, rozległe kompleksy leśne, będące pozostałością Puszczy Pilickiej
oraz grzbiet wypiętrzeń Pasma Przedborskiego.
Stary, naturalny las bukowy porastający wapienne wzniesienie.
Rosnące tu drzewa mają ok. 160 lat. Mimo dużego zacienienia,
spowodowanego dużą gęstością koron drzew, runo pokryte
jest licznymi gatunkami roślin.
Rezerwat stepowy z kserotermicznymi murawami
pochodzenia antropogenicznego, czyli powstałymi
w wyniku działalności człowieka. Rzadkość
w Centralnej Polsce.
Dwa pomniki przyrody nieożywionej. Głaz Jedynak jest największym
na terenie Parku, jego obwód wynosi ponad 11 metrów.
Oba narzutowce leżą na trasie zielonego Szlaku po Przedborskim
Parku Krajobrazowym, w okolicy wsi Wierzchlas.
Składa się z trzech zespołów przyrodniczych:
zarastających stawów rybackich, torfowiska
typu wysokiego oraz podmokłych siedlisk
leśnych. Można tu spotkać bobry i łosie.
Rezerwat leśny, będący mieszanką łęgu,
boru jodłowego, bagiennego oraz grądów
i olsów. Nazywana jest miniaturą
Puszczy Białowieskiej.
T O P 5 D L A F O T O G R A F Ó W
REZERWAT
PISKORZENIEC
REZERWAT
MURAWY DOBROMIERSKIE
(świętokrzyskie)
REZERWAT
CZARNA RÓZGA
GŁAZY NARZUTOWE:
JEDYNAK I GRANIT
REZERWAT
BUKOWA GÓRA
(świętokrzyskie)
6. 08
SPALSKI PARK KRAJOBRAZOWY
Położony na wschód od Tomaszowa Mazowieckiego.
Chroni fragmenty Puszczy Pilickiej
i dolinę Pilicy.
W rezerwacie chronione są lasy grądowe
z prastarymi 200-letnimi dębami i grabami
oraz 200 letnimi sosnami. Ciekawostką
rezerwatu są sosny na szczudłach - powstałe
w wyniku podmycia skarpy, na której rosną drzewa,
przez wody płynącej w sąsiedztwie Pilicy.
Prawdziwie puszczański krajobraz boru sosnowego
i świerkowo-jodłowego. Rosną tu stare dęby,
a wilgotne lasy olchowe graniczą z siecią niewielkich
śródleśnych polan będących znakomitym miejscem
dającym schronienie zwierzynie.
Znajduje się na terasie doliny Pilicy, która w tym
miejscu jest bardzo szeroka i ma urozmaiconą
mikrorzeźbę. Przez wiele miesięcy dolinki
wypełnia woda, rosną w nich rośliny bagienne.
Drzewa, krzewy, paprocie i rośliny typowo leśne
skupione są na kępach.
W rezerwacie można podziwiać żywca dziewięciolistnego
– roślinę zielną, która w kwietniu rozwija swoje liście i biało
seledynowe kwiaty, a więdnie w maju.
Puszcza Pilicka była niegdyś ulubionym terenem łownym carów i prezy-
dentów RP. Do dziś można tu spotkać gatunki zwierząt łownych, takich
jak: dziki, sarny, daniele, dodatkowo w schronach w Konewce istnieje
jedno z największych zimowisk nietoperzy w Polsce.
T O P 5 D L A F O T O G R A F Ó W
REZERWAT
SPAŁA
REZERWAT
ŻĄDŁOWICE
REZERWAT
JELEŃ
REZERWAT
SŁUGOCICE
DAWNE TERENY
ŁOWIECKIE
7. 09
SULEJOWSKI PARK KRAJOBRAZOWY
Osią parku jest rzeka Pilica i Zbiornik Sulejowski. Znajduje się tu fragment
najlepiej zachowanego koryta Pilicy, z naturalnymi
i malowniczymi meandrami.
Położony na południe od Sulejowa. Na terenie
objętym ochroną zachowały się ponad
130-letnie sosny, niektóre o oryginalnym
pokroju, często z rozdwojonymi pniami.
Naturalne stanowisko dzikich drzew
owocowych, głównie gruszy, jabłoni
i głogu występujących w poszyciu
boru mieszanego.
Najlepiej znany i najczęściej odwiedzany rezerwat w Pol-
sce Środkowej. Głównym przedmiotem ochrony jest zespół
wywierzysk, pięknych i malowniczych źródeł krasowych,
wraz z rozlewiskami utworzonymi przez kanały odpływowe
Największy z obiektów chronionych na terenie dawnej Puszczy Pilickiej.
Stare drzewostany w tym obszarze leśnym należą do najcenniejszych
w Polsce Środkowej. Rezerwat wchodzi w skład specjalnego
obszaru ochrony siedlisk sieci Natura 2000 Lubiaszów.
Naturalne stanowisko jodły pospolitej, występującej u podnóża wzgórza
Czartoria. Cennym obiektem przyrodniczym jest nie tylko sam rezerwat, ale
także całe uroczysko Wielkopole. Na odcinku zaledwie 3 km (Czartoria – Wielko-
pole – Młynki) występuje bogata mozaika krajobrazów roślinnych.
T O P 5 D L A F O T O G R A F Ó W
Zobacz więcej: www.parkilodzkie.pl
REZERWAT
JAKSONEK
REZERWAT
LAS JABŁONIOWY
REZERWAT
NIEBIESKIE ŹRÓDŁA
REZERWAT
WIELKOPOLE
REZERWAT
LUBIASZÓW
8. 10
LEŚNY SAVOIR VIVRE,
CZYLI JAK SIĘ
ZACHOWAĆ?
PAMIĘTAJ!
LAS JEST DOBREM
WSPÓLNYM
NIE PORUSZAJ
SIĘ SAMOCHODEM
PO TERENACH
LEŚNYCH
NIE
UŻYWAJ
OGNIA
BIWAKUJ
TYLKO W MIEJSCU
DO TEGO
PRZEZNACZONYM
NIE NISZCZ
ROŚLINNOŚCI
NIE PŁOSZ
ZWIERZĄT
NIE ZABIJAJ
ZWIERZĄT NIE
HAŁASUJ
NIE
ŚMIEĆ
NIE UŻYWAJ
SYGNAŁÓW
DŹWIĘKOWYCH
NIE
WYPROWADZAJ PSA
BEZ SMYCZY
9. 11
WIDZISZ POŻAR W LESIE!
CO ROBIĆ?
NIE ROZŁĄCZAJ SIĘ,
PRZYJMUJĄCY ZGŁOSZENIE
MOŻE POTRZEBOWAĆ
OD CIEBIE WIĘCEJ
INFORMACJI.
NIE
WYKRZYKUJ,
MÓW POWOLI
I WYRAŹNIE.
UCIEKAJ,
JEŚLI NIE JESTEŚ
W BEZPIECZNYM
MIEJSCU.
SPRAWDŹ
DOKŁADNIE,
CO
SIĘ PALI.
ZAALARMUJ STRAŻ POŻARNĄ
998 LUB 112
I PODAJ: SWOJE DANE PERSONALNE
INFORMACJĘ: LOKALIZACJA POŻARU (MOŻE BYĆ
POZYCJA GPS), CO SIĘ PALI (ŚCIÓŁKA, DRZEWOSTAN),
SZACUNKOWA POWIERZCHNIA POŻARU,
ZAGROŻENIE DLA LUDZI I BUDYNKÓW.
10. 12
CO ZROBIĆ,
JAK SPOTKASZ
DZIKA?
NIE
PODCHODŹ
DO DZIKA.
NIE PRÓBUJ
GO GŁASKAĆ.
NIE WYKONUJ
GWAŁTOWNYCH RUCHÓW.
NIE
KARM
GO.
JEŚLI
DZIK CIĘ NIE ZAUWAŻYŁ,
POWOLI I SPOKOJNIE
ODDAL SIĘ.
JEŚLI
STANĄŁEŚ
OKO W OKO Z DZIKIEM,
STÓJ W BEZRUCHU.
UCIECZKA MOŻE
ROZJUSZYĆ
ZWIERZĘ.
UCIECZKA
NA DRZEWO
MOŻE SPRAWIĆ,
ŻE SPĘDZISZ NA NIM
DŁUŻSZĄ CHWILĘ,
ZANIM ZWIERZĘ
ODEJDZIE.
14. 16
Agnes Jabłońska
REZERWAT NIEBIESKIE ŹRÓDŁA W TOMASZOWIE MAZOWIECKIM /
NIEBIESKIE ŹRÓDŁA RESERVE IN TOMASZÓW MAZOWIECKI
Z
Agata Kucharczyk
ARBORETUM W ROGOWIE / ARBORETUM IN ROGÓW
15. 17
Agnieszka Augustyniak
ZALEW W GORZKOWICACH / RESERVOIR IN GORZKOWICE
Agnieszka Walkiewicz – Pietrzykowska
LAS W ŁÓDZKIEM / FOREST IN LODZKIE
36. 38
Kamil Kuśmierek
ZALEW W GMINIE SŁUPIA / RESERVOIR IN SŁUPIA COMMUNITY
Kamila Groman
PARK IM. J. PONIATOWSKIEGO W ŁODZI / J.PONIATOWSKI PARK IN ŁÓDŹ
39. 41
Katarzyna Kozłowska
OGRÓD BOTANICZNY W ŁODZI / BOTANIC GARDEN IN ŁÓDŹ
Kinga Barabąs - Mirowska
MUZEUM LASU I DREWNA W ROGOWIE /
MUSEUM OF FOREST AND WOOD IN ROGÓW
42. 44
Małgorzata Galanciak
WIEŚ STARA WOJSKA W OKOLICY RAWY MAZOWIECKIEJ /
STARA WOJSKA VILLAGE NEAR RAWA MAZOWIECKA
Małgorzata Tomaszewska
ROZWORZYN W OKOLICY BRZEZIN / ROZWORZYN NEAR BRZEZINY
47. 49
Mateusz Mucha
WIEŚ STAW W GMINIE CZARNOŻYŁY /
STAW VILLAGE IN CZARNOŻYŁY COMMUNE
Michał Białkowski
PARK NA ZDROWIU W ŁODZI / NA ZDROWIU PARK IN ŁÓDŹ
68. 70
Tomasz Wójcik
UROCZYSKO ZIELEŃ W LEŚNICTWIE UNIEJÓW / SACRED SPOT ZIELEŃ IN UNIEJÓW FORESTRY
Wiesław Domagała
PILICA W PRZEDBORZU – I NAGRODA PUBLICZNOŚCI /
PILICA RIVER IN PRZEDBÓRZ – I AUDIENCE AWARD
71. 73
ŁÓDŹ HEIGHTS LANDSCAPE PARK
It is spread across the area between Łódź and Brzeziny, covering the most valuable natural edge
of Łódź Heights. The park’s landscape is characterized by fairly significant altitudes, steep slope areas,
and the presence of interesting post-glacial formations.
Part of a beech - oak - pine forest on the area of Janinów
wilderness. The reserve is also a net of mid-forest, deep and
multiple arroyos, reaching a depth of 8 m and the length of
2,5 km.
Part of the forest distinguished by its natural
values, remains of the primeval forest surround-
ing Łódź. It is located on the area of Łódź urban
forests, 5 km from the city center. The nature
reserve sightseeing is done only along the desi-
gnated paths, and the educational path.
The Park terrain is vastly diversified, the altitude diffe-
rence between its northern and southern borders is
120 m. Characteristic are the heights, which are perfect
scenic overlooks: Dobra-Nowiny hill, Janów village hill, the
hill south of Grzmiąca, the hill next to Moskwa village.
T O P 5 F O R P H O T O G R A P H E R S
The valley of the small side stream
of Moszczenica, called Młynówka, on
the area of Dobieszków wilderness.
Protects forests typical for the river
valley bottom.
ŁÓDŹ
HEIGHTS
ŁAGIEWNIKI FOREST
NATURE RESERVE
STRUGA
DOBIESZKOWSKA CREEK
NATURE RESERVE
Original, Polish varieties of apple trees, growing in traditional,
home orchards have been preserved in the park area. Presenting
exceptionally beautiful, when the trees blossom, and in the autumn,
during the harvest period.
DOMESTIC
ORCHARDS
PAROWY JANINOWSKIE ARROYOS
NATURAL RESERVE
72. 74
ROMANTIC ARKADIA PARK
AND THE PALACE PARK IN NIEBORÓW
BOLIMÓW LANDSCAPE PARK
It is located at the border of Lodzkie and Mazowieckie, between Skierniewice
and Żyrardów. Park is the remains of this region’s
primeval forest.
It is possible to encounter a moose in the park. The moose
feeds almost everywhere: by the Rawka river, or on forest
plantations. The moose probably stop here on their way from
Kampinos to Spalskie Forests. Another frequently encoun-
tered mammals are fallow deers. Their herds, called deers,
can most frequently be seen in the area of Kaczew.
The only nature reserve in Poland, which
covers the entire river bed, it is the longest in
the country (circa 100 km). Covers the area
of Rawka along with the old river beds and side
streams, as well as a 10m bank parts on both
sides of the river. Traces of the Eurasian
beaver presence can be found in the reserve.
The Arkadia park is the only garden architecture landmark in Poland, which
has survived in its unchanged shape from the moment of its creation. Whereas
two places can be enjoyed in Nieborów: the French garden and the English
landscape park. The first astonishes by its regular layout, the second one refers
to the naturalness in gardening art.
Lily of the valley is the Park symbol, it is a part of its logo. The plant can be
found in many places of the Park, it is a common plant. It is particularly
beautiful in May, when the blossoming period lasts for a few weeks.
Then you can admire the flower carpets, called lily of the valley areas.
Remains of former primeval forest inhabitants:
lumberjacks, tar makers, charcoal burners, also
called colliers. The largest of them is the Siwica
Clearing Nature Reserve. It can be visited only
with a guide from Bolimowski Landscape Park.
T O P 5 F O R P H O T O G R A P H E R S
PARK
WILDLIFE
RAWKA
MID-FOREST
CLEARINGS
LILY OF THE VALLEY
AREAS
73. 75
ZAŁĘCZE LANDSCAPE PARK
Covers the area of the Great Loop of the Warta in the vicinity of Działoszyn. The Park protects the Jura
limestone monadnocks and the most beautiful, and most scenic Warta river section in the region.
The park is located in Lodzkie and Slaskie.
Protects the limestone monadnock,
„Zelce” mountain, with a network of
10 solutional caves and other solutional
phenomenona, as well as the richest, in
this part of jura, places of calcicoles.
Limestone hill „Krzemienna Góra” covered with beech
forest. Belowground there is a cave „Szachownica” with
a system of corridors over 1000 meters long. It is
the second largest place of winter hibernation places
of ten bat species in Poland.
Two limestone monadnocks, which create the pillars of Działoszyński
Gorge. They are located on both banks of Warta, nearly opposite. Góra
św. Genowefy (St. Genowefa Mountain) is the largest limestone rock in
Załęczański Landscape Park.
Awater reservoir located west of Bobrownik. It is
a breeding area of many amphibians, the frog and toad
croaking can be heard in the area especially during the
breeding season. In the spring the Frog Pond is covered
with white flowers of protected species Nymphaea candida,
called the water lily.
Picturesque karst springs, monuments of inanimate nature. Granatowe
Źródła (Blue Springs) create a small water reservoir of a specific, blue shade
of water. They are located close to Stara Wieś. Źródło św. Floriana (St. Florian
Spring) is a headwaters niche, on the bottom of which a pulsing stream of water
bursts. They can be found in the northern part of the Part, next to Kochlew.
T O P 5 F O R P H O T O G R A P H E R S
GÓRA ŚW. GENOWEFY(ST. GENOWEFA MOUNTAIN)
AND GÓRA WAPIENNIK(WAPIENNIK MOUNTAIN)
GRANATOWE ŹRÓDŁA (BLUE SPRINGS)
AND ŹRÓDŁO ŚW. FLORIANA(ST. FLORIAN SPRING)
WĘŻE
NATURE RESERVE
ŻABI STAW
(FROG POND)
SZACHOWNICA
NATURE RESERVE
(slaskie)
74. 76
WARTA-WIDAWKA LANDSCAPE PARK
It lies in the interfluve of Warta and Widawka, extends from the vicinity of Strońsko in the north
to Widawa and Konopnica in the south. It protects the landscape of natural river
valleys of Warta, Widawka, and their side streams, also with peat bogs.
In the area of Rogóźna, beautiful Grabia flows into Widawka.
The place is located within the borders of Grabia Natura 2000 Area.
Especially picturesque in the spring and in the summer because
of the vegetation variety.
Widespread, swampy depression covered with a forest, bushes and reed beds.
The influence of man on the environment is almost none: dying trees fall, creating
hollows, forest recovery occurs, which is the new forest generation. The processes
result in natural, primary state of the vegetation structure.
In the northern part of the Park it is especiallyworth
seeing the lower section of Warta, located between
Beleń and Strońsko villages. Both villages are placed
on a high slope from where a wide, panoramic view of
the meandering river can be observed. Wild growing
fruit-bearing trees can be observed while walking at
the foot of the hill.
T O P 5 F O R P H O T O G R A P H E R S
GRABIA RIVER MOUTH
INTO WIDAWKA
GRABICA
NATURE RESERVE
WARTA
VALLEY
An ecological ground, which is a slope located on the
bank of Warta river. This place is where the river flows in its
natural, not influenced by man, river bed. Majaczewice is
the perfect overlook. It can be reached by driving
from Burzenin south.
MAJACZEWICE
It is a high slope of Warta valley, located close to
Burzenin. Xerothermic grasslands grow on Góry
Wapienne (Limestone Mountains), which cover
calcicoles and thermophilic plants such as: the wild
rose or the lilac sage. They are especially attractive
when the blossoming plants create a colorful carpet.
NATURAL AND LANDSCAPE COMPLEX
GÓRY WAPIENNE
(LIMESTONE MOUNTAINS)
75. 77
PRZEDBÓRZ LANDSCAPE PARK
It is situated between lowlands and uplands of Lodzkie and Swietokrzyskie. Protects the nature
- landscape values of terrains in the valley of Pilica, its side streams, and vast forest areas which are the
remains of Puszcza Pilicka and the upheaval ridge of Pasmo Przedborskie (Przedbórz Mountain Range)
Old, natural beech forest covering a limestone hill. The trees
growing here are approx. 160 years old. Despite the fact that the
bottom of the forest is majorly overshadowed beacuse of the density
of tree crowns, the undergrowth is covered with many plant species.
A steppe reserve with xerothermic grass
of an anthropogenic origin, which means
created as a result of human activity.
A rarity in Central Poland.
Two monuments of inanimate nature. Jedynak erratic is the largest
on the Park area, its perimeter equals over 11 meters. Both rocks
are on the green path of Przedbórz Landscape Park, in the vicinity of
Wierzchlas village.
It consists of three natural complexes:
overgrowing fishing ponds, high bogs and
waterlogged forest sites. Beavers and moose
can be encountered here.
A forest reserve, which is a mix of a swampy
meadow, a fir forest, and dry-ground-woods,
as well as alder carrs. It is called a miniature
of Puszcza Białowieska
T O P 5 F O R P H O T O G R A P H E R S
PISKORZENIEC
NATURE RESERVE
MURAWY DOBROMIERSKIE
NATURE RESERVE
(świetokrzyskie)
CZARNA RÓZGA
NATURE RESERVE
GLACIAL ERRATICS:
JEDYNAK AND GRANIT
BUKOWA GÓRA
NATURE RESERVE
(świetokrzyskie)
76. 78
SPAŁA LANDSCAPE PARK
Located east of Tomaszów Mazowiecki.
Protects parts of Puszcza Pilicka
and the valley of Pilica.
Typical primeval forest landscape of pines, spruces
and firs. Old oaks grow here, and the humid alder
forests border with a network of small mid-forest
clearings being the perfects places of shelter for
animals.
A reserve where one can observe Dentaria
enneaphyllos - an herbal plant, which spreads its leaves
and white-willow green flowers in April, and disappears
at the end of May.
Puszcza Pilicka used to be the favorite hunting area of tsars and the Presidents of
Poland. Game animals such as wild boars, roe deers, fallow deers can be found
here until this day. Moreover, one of the largest winter hibernation places of bats in
Poland can be found in the bunkers of Konewka.
T O P 5 F O R P H O T O G R A P H E R S
The objects of protection in the reserve are the
dry-ground-woods with 200-year-old oaks and
hornbeams, as well as 200-year-old pines.
Reserve’s curiosity are pines on stilts - result
of washing out the slope on which trees grow, by
the water flowing in the vicinity of Pilica.
SPAŁA
NATURE RESERVE
JELEŃ
NATURE RESERVE
SŁUGOCICE
NATURE RESERVE
FORMER
HUNTING AREAS
It is located on the path of Pilica valley, which is
very wide at this point and has a diversified micro-
structure. For many months the valleys are fil-
led with water where swamp plants grow. Trees,
bushes, ferns and typical forest plants cluster.
ŻĄDŁOWICE
NATURE RESERVE
77. 79
SULEJÓW LANDSCAPE PARK
The park core is Pilica river and Sulejów Reservoir. This is where the part of the best
preserved Pilica river bed is located along with natural
and picturesque meanders.
T O P 5 F O R P H O T O G R A P H E R S
Located south of Sulejów, in the area under
environmental protection a 130-year-old
pines have been preserved , some in the
original state, often a two trunk trees.
A natural place of fruit-bearing
trees, mostly pear, apple and
hawthorn trees, present in mixed
forests.
The most popular and the most visited reserve in Central
Poland. The main objects of protection are the complex of
beautiful and picturesque karst springs along with water rese-
rvoirs created by outfalls.
The largest of all the environmental protection objects on the area of former
Puszcza Pilicka. Old forest stands in the area are the most valuable
In Central Poland. The reserve is a part of special Natura 2000 network
site protection area by the name Lubiaszów w Puszczy Pilickiej.
Natural habitat of the silver fir, growing at the foot of Czartoria hill. A va-
luable natural site is not only the reserve itself, but also the entire Wielkopole
wilderness. At a distance of only 3 km (Czartoria - Wielkopole - Młynki) a rich
variety of vegetation landscapes is present.
See more at: www.parkilodzkie.pl
JAKSONEK
NATURE RESERVE
LAS JABŁONIOWY
(APPLE TREE FOREST)
NATURE RESERVE
NIEBIESKIE ŹRÓDŁA
(BLUE SPRINGS)
NATURE RESERVE
WIELKOPOLE
NATURE RESERVE
LUBIASZÓW
NATURE RESERVE
78. 80
FOREST SAVOIR VIVRE,
MEANING HOW TO
BEHAVE?
Remember!
FOREST IS A COMMON
GOOD
DO NOT DRIVE
A VEHICLE
IN THE
FOREST
DO NOT
USE
FIRE
CAMP
ONLY AT A PLACE
DESIGNATED FOR
THAT PURPOSE
DO NOT DAMAGE
THE VEGETATION
DO NOT SCARE
THE ANIMALS
DO NOT KILL
THE ANIMALS DO NOT
MAKE NOISE
DO NOT USE
SOUND
SIGNALS
DO NOT
WALK YOUR DOG
WITHOUT A LEASH
DO NOT
LEAVE
GARBAGE
79. 81
FIRE IN THE FOREST!
WHAT TO DO?
DO NOT HANG UP,
THE DISPATCHER
MAY REQUIRE MORE
INFORMATION
FROM YOU
DO NOT
SHOUT,
SPEAK SLOWLY
AND CLEARLY
RUN
IF YOU ARE
NOT IN A SAFE
PLACE
CHECK
WHAT IS
ON
FIRE
CALL THE FIREFIGHTING DEPARTMENT
998 OR 112
AND STATE: YOUR PERSONAL DATA,
DETAILED INFORMATION: LOCATION OF THE FIRE
(GPS COORDINATES FOR INSTANCE), INFORMATION
WHAT IS ON FIRE (FOREST DUFF, TREES), ESTIMATED
AREA OF THE FIRE, IF PEOPLE OR FARM
BUILDINGS ARE IN DANGER.
80. 82
DO NOT
APPROACH
A WILD BOAR
DO NOT TRY TO PET
A WILD BOAR
DO NOT MAKE ANY
SUDDEN MOVES
DO NOT
FEED
A WILD BOAR
MOVE AWAY
SLOWLY IF
THE BOAR HAS NOT
NOTICED YOU
STAND STILL
IF YOU ARE
FACE TO FACE
WITH THE BOAR.
ESCAPE MAY MAKE
THE ANIMAL
FURIOUS
IF YOU
CLIMB A TREE
YOU MIGHT HAVE
TO STAY THERE
UNTILTHEANIMAL
LEAVES
WHAT TO DO, WHEN
ENCOUNTERING
A WILD BOAR?