SlideShare uma empresa Scribd logo
1 de 46
Baixar para ler offline
Slimmernetwerk

             Doetanks
      Gereedschapskist




   Versie 1.4
   Juni 2012


                            Versie 1.4 ~ 27 juni 2012


Gedeelde instrumenten

Vernieuwing bij de overheid wordt niet alleen
beter, maar ook eenvoudiger, goedkoper en
efficiënter als mensen slim gebruik maken
van de juiste methoden en instrumenten.
Vanuit deze Doetank gereedschapskist maak
je kennis met een groeiend aantal gratis
beschikbare ‘tools’ die zich inmiddels bewezen
hebben in andere sectoren en netwerken.
Inhoudsopgave
     Slimmernetwerk.nl        Communicatie
     Linkedin-groepen         Communicatie
     Google docs              Communicatie
     Blogs: Wordpress.com Communicatie
     Online video: Vimeo      Communicatie
     LEGO Serious Play        Visueel Denken
     Vraagstuk verhelderen Visueel Denken
     Actoren kaart            Visueel Denken
     Persona’s                Visueel Denken
     Journey Map              Visueel Denken
     Actoren bril             Idee generatie
     Rapid ideation           Idee generatie
     Action Priority Matrix   Idee generatie
     Video interview          Onderzoek
     Input / Output model     Business Case
     Propositie testen        Business Case
     Papieren prototype       Prototyping
     Rollenspel               Prototyping
     Interventie              Prototyping
     Desktop walkthrough      Prototyping
     Actieplanner             Planning

Colophon:
Ontwerp: Jonas Piet & Slimmernetwerk (2012)
Deze set groeit constant; download de laatste
versie hier: www.slimmernetwerk.nl / doetanks
Slimmernetwerk
                           Communicatie

        Slimmernetwerk
               Website




                        De Slimmernetwerk Website


Wat is het?
De Slimmernetwerk website is de thuisbasis
voor alle activiteiten en informatiestromen
binnen het Slimmernetwerk. De website
verbindt organisaties en personen die zich
bezighouden met vernieuwing bij de overheid.
Tevens is het een podium voor de verspreiding
van vernieuwende initiatieven. Als Doetank
heb je een eigen ruimte op de website, waar
we alle ontwikkelingen rond de Doetank
presenteren.
Communicatie

Slimmernetwerk
Website
Hoe werkt het?
Je kan al je communicatie-uitingen
samenbrengen op je eigen Doetank pagina op de
Slimmernetwerk Website. Je krijgt begeleiding
van de webredacteur voor het plaatsen van
verschillende soorten media bestanden, zoals
blogs, video’s, verslagen, maar ook je uiteindelijke
business case. De begeleiding kan je inschakelen
bij zowel het plaatsen als het ontwikkelen van
het materiaal. (“Hoe schrijf ik een goed stukje?”,
“Hoe maak ik een sterk video interview?”).

Wat heb je eraan?
Deze Website is een veilige plek om materiaal te
delen, te archiveren en online beschikbaar te houden
op één centrale plek. Na afloop van de Doetank zal
jouw pagina gebruikt worden om resultaten van je
Doetank beschikbaar te houden.

Meer informatie
Ga naar www.slimmernetwerk.nl om te zien
wat de website vor jou kan betekenen. Zoek
ook contact met Thomas van Andel: ta@kl.nl
voor het up to date houden van jouw Doetank
pagina en het opstellen van een online
communicatiestrategie.
Slimmernetwerk
                             Comunicatie
           LinkedIn-groep:
              Doetanks
        Slimmer Werken in
      Gereedschapskist
         de Publieke Sector




                              De LinkedIn-groep


Wat is het?
De LinkedIn-groep van het Slimmernetwerk
is het grootste online overheidsplatform
dat zich uitsluitend richt op
vernieuwingsvraagstukken bij de overheid.
Lidmaatschap is vrij voor iedereen die zich
verbonden voelt met dit thema en aan de slag
wil. Vanuit de LinkedIn-groep kan je meer dan
2000 professionals, bestuurders en adviseurs
in het Openbaar Bestuur op de hoogte houden
en actief betrekken bij je Doetank.
Communicatie

LinkedIn-groep:
Slimmer Werken in
de Publieke Sector
Hoe werkt het?
Elke Doetank krijgt een Doetank account,
vergelijkbaar met een persoonlijk LinkedIn
account. Leden van de LinkedIn-groep
weten wat Doetanks doen, en worden graag
betrokken. Je kan het netwerk raadplegen
voor vragen die je tegenkomt bij het
ontwikkelen van oplossingen of voor hulp
bij het uitdiepen van het probleem waar je
aan werkt. Ook via twitter kan je ervaringen
delen: @slimmernetwerk | #slimnet

Wat heb je eraan?
Hoe meer je het netwerk betrekt, des te groter
is de kans dat een Slimmernetwerker je kan
introduceren bij een organisatie, of informatie
kan delen over het onderwerp waar jouw
Doetank aan sleutelt.

Meer informatie
Ga naar de de LinkedIngroep en start de
conversatie met het netwerk:
www.linkedin.com/groups?gid=2679801
Neem voor begeleiding en ondersteuning
contact op met Thomas van Andel: ta@kl.nl
Communicatie

                 Google Docs




                      Programma’s rond Google Docs


Wat is het?

Een slimme manier om samen te werken aan
documenten en spreadsheets is Google Docs.
Met een Google account kan je documenten
online opstellen en opslaan. Je kunt andere
Doetankleden uitnodigen om gelijktijdig en
samen aan het document te werken. Google
Docs is een typische tool die je vooral binnen
je eigen Doetank gebruikt.
Communicatie

Google docs

Hoe werkt het?
Je kunt op drie manieren een Google document
beginnen: schrijf het direct in Google Docs,
importeer een bestaand bestand (bijvoorbeeld
uit word), of plak een tekst in een Google
Document. Als eigenaar kan je vervolgens
mensen uitnodigen om mee te kijken, of
om mee te schrijven. Gebruik het voor ‘to-
do’ lijsten, gespreksverslagen, interviews
en andere documenten die gezamenlijk
geschreven worden. Om het te gebruiken moet
je een Google account aanmaken.

Wat heb je eraan?
Door ‘realtime’ in documenten te werken met
alle anderen, voorkom je verschillende versies
van hetzelfde document. Tevens is het een
goede plek om documenten op te slaan die je
met de leden van je Doetank wilt delen.

Meer informatie
Ga naar www.google.nl om een account aan te
maken, of bekijk de instructievideo:
www.youtube.com/watch?v=-xqBcBdWI_M
Heb je behoefte aan begeleiding of tips? Neem
contact dan op met Thomas van Andel: ta@kl.nl
Communicatie

                  Blogs:
          Wordpress.com




                   Beginscherm van Wordpress.com


Wat is het?

Een blog is een simpele website waarop je
een logboek kan bijhouden van je Doetank.
Een goed voorbeeld is Wordpress.com,
dat volledig gratis is. het heeft allerlei
handige functies. Zo kan je eenvoudig
foto- en videofragmenten plaatsen en van
commentaar voorzien, en bovendien zien wie
er op je site komen.
Communicatie

Blogs:
Wordpress.com
Hoe werkt het?
Ga naar www.wordpress.com om
voorbeelden te zien. Klik “Get started here”,
kies een naam en maak je eigen blog aan in
een paar minuten. Je kan het uiterlijk van je
blog helemaal aanpassen door te kiezen uit
‘templates’. Je kan je blog publiek zichtbaar
maken (of juist niet). Andere Doetankleden
kunnen ook ‘posts’ plaatsen. Zo’n post hoeft
niet een lange tekst te zijn, meerdere korte
posts zijn leesbaarder. Het kunnen ook alleen
foto’s of video interviews zijn

Wat heb je eraan?
Met een blog laat je anderen (de rest van de
wereld of alleen je opdrachtgever) zien wat
je doet. Dat is een goede manier om steun te
verzamelen en om reacties te krijgen.

Meer informatie
Goede blogsites zijn www.wordpress.com en
www.blogger.com. Deze blogs hebben ook
uitgebreide hulp-pagina’s. Je kan ook altijd
contact opnemen met Thomas van Andel via
ta@kl.nl
Communicatie

               Online video:
                      Vimeo




                                Een Vimeo kanaal


Wat is het?

Vimeo is een online videokanaal dat veel
wegheeft van Youtube. Het grote voordeel
van Vimeo is dat je beter aan kunt geven
met wie je beeldmateriaal wilt delen.
Oorspronkelijk werd het vooral gebruikt door
filmmakers en kunstenaars. Tegenwoordig
gebruiken ook veel professionele organisaties
dit kanaal om videomateriaal te delen.
Communicatie

Online video:
Vimeo
Hoe werkt het?
Elke Doetank krijgt beschikking over een
simpele video camera en een eigen Doetank
kanaal. Dit kanaal kan jij met je Doetank
gebruiken om videomateriaal, zoals Video
interviews te uploaden en zo te delen met
andere Doetankleden, je coach of een breed
publiek. Van een Doetank wordt verwacht om
wekelijks iets te delen. Ook is het mogelijk de
andere kanalen van het Slimmernetwerk in te
zetten voor promotie van jouw Vimeo kanaal:
Twitter, de website en de LinkedIn-groep.


Wat heb je eraan?
Beeld zegt vaak meer dan grote lappen
tekst. Gebruik het Vimeo kanaal om
interviews, persoonlijke boodschappen en
onderzoeksmateriaal op één plek samen te
brengen en toegankelijk te maken.

Meer informatie
Ga naar de website: www.vimeo.com en
zie hoe anderen ervan gebruik maken. Voor
begeleiding bij het gebruik van Vimeo, neem
contact op met Thomas van Andel: ta@kl.nl
Visueel denken

                           LEGO
                     Serious Play




    Afvalverwerkingssysteem ontwikkeld door beleidsmakers


Wat is het?

Bij LEGO Serious Play gebruik je LEGO als
communicatiemiddel in een groepssessie. Dat
helpt om de denkkracht van je Doetank beter
in te zetten bij verschillende typen discussies,
zoals: het doorlopen van een complex proces,
het ontwikkelen van strategische plannen,
het in kaart brengen van verschillende
belangen, en het vormen van je team.
Visueel denken

LEGO
Serious Play
Hoe werkt het?
Meestal wordt eerst aan alle deelnemers
een individuele opdracht gegeven. Nadat
deelnemers een eigen bouwwerk hebben
gemaakt en toegelicht, bouwt het team
gezamenlijk aan verbindingen. Een LEGO set
bestaat uit een grondplaat, een berg stenen,
verschillende onderdelen en wat poppetjes.
Het is belangrijk om het doel van de oefening
duidelijk te maken om te vermijden dat de
oefening als kinderachtig wordt gezien.

Wat heb je eraan?
Serious Play helpt om eerder tot de kern van een
uitdaging te komen, om sneller beslissingen te
maken, om op een creatieve manier de expertise
in je team te gebruiken en om commitment voor
gezamenlijke doelen te verkrijgen.

Meer informatie
Toepassingsvoorbeelden zijn te vinden
op www.seriousplay.com. Case studies,
ontwerpen voor sessies en up to date
informatie over trainingen vind je in de online
community http://seriousplaypro.com
Visueel denken

                  Vraagstuk
                 Verhelderen




               Een vraagstuk in de Doetank Masterclass


Wat is het?

Met de Vraagstuk kaart kan je een Doetank
vraagstuk uitpluizen op verschillende
niveaus. Het is een nuttige aanvulling op
het Input/ output model voor die Doetanks
die bezig zijn met het uitdiepen van een
vraagstuk. De vraagstuk kaart helpt vooral
bij het aanbrengen van structuur bij het
brainstormen.
Visueel denken

Vraagstuk
Verhelderen
Hoe werkt het?
Met kaart onderscheidt 5 niveaus in het
Doetank vraagstuk: beleving, inzicht,
ontwikkeling, leren en systeem. Eerst schrijft
iedereen op welke uitdagingen zij zien op de
verschillende niveaus, en plaatst dit op de
kaart. Vervolgens deelt iedereen zijn/ haar
uitdagingen, waardoor overlap zichtbaar
wordt. Daarna geef je samen aan waar het
al wel goed gaat, dmv (inter)nationale ‘good
practices’ of praktische handigheden.

Wat heb je eraan?
Een Vraagstuk kaart wordt toegepast aan
het begin van een Doetank om gedeeld begrip
te krijgen van het vraagstuk. Het helpt om
gesprekken tussen doetankers met verschillende
achtergronden productiever te maken.

Meer informatie
Voor vragen over Vraagstuk verheldering kan
je contact opnemen met je Doetank-coach.
Een voorbeeld van een toepassing vind je hier:
www.beacon-learningnetwork.blogspot.com
(workshop 1).
Visueel denken

                           Actoren
                             kaart




                    Een Actoren kaart in een Doetank


Wat is het?

Een Actoren kaart is een overzicht van
betrokkenen en belanghebbenden bij
het Doetank vraagstuk: professionals,
organisaties en (groepen) burgers. Vaak wordt
kleurcodering toegepast voor verschillende
typen actoren. Je kan dit alleen doen of met
een groep mensen - het enige wat nodig is
pen en (gekleurd) papier!
Visueel denken

Actoren kaart

Hoe werkt het?
Een Actoren kaart is vaak opgebouwd uit
concentrische cirkels. Kies dan eerst wat je in
het midden plaatst. Dat kan een persoon of
groep zijn, zoals een gezin met schulden. Maar
het kan een ook een onderwerp of probleem
zijn, zoals ‘Het nieuwe werken’. Plaats
hieromheen de actoren in de huidige situatie.
Plaats belangrijkere (of dichtbij staande)
actoren meer centraal. Geef vervolgens
aan wie er mist in het plaatje, en wie bij de
Doetank betrokken zouden moeten worden.


Wat heb je eraan?
In kaart brengen wie er betrokken zijn bij je
vraagstuk is belangrijk om te weten op welke
organisaties en mensen je een oplossing moet
toespitsen. De Actoren kaart is een snelle
manier om dit op een overzichtelijke manier te
doen. Tevens is de kaart nuttig om onderlinge
relaties tussen actoren in kaart te brengen.


Meer informatie
Je Doetank-coach kan meer uitleg geven.
Zie ook: www.servicedesigntools.org/tools/36
Visueel denken

                           Persona’s




          Een Persona set (bron: www.weizhoudesign.com)


Wat is het?

Een persona is een (fictief) personage die een
grotere groep representeert. Ze worden door
organisaties als Philips en de Belastingdienst
gebruikt om rekening houden met belangen,
behoeften en beweegredenen van individuele
betrokkenen. Goede persona’s zijn gebaseerd
op echte mensen en hebben eigenschappen
die richtinggevend zijn in een project.
Visueel denken

Persona’s

Hoe werkt het?
Persona’s worden geconstrueerd op basis van
gegevens van ‘echte mensen’, vaak op basis
van interviews. Ze worden zo gekozen dat ze
samen de belangrijkste gedragskenmerken en
motivaties van betrokkenen afdekken - denk
aan ‘tech savyness’ of aan eetpatronen. In de
Doetank Masterclass gebruiken we elementen
van persona’s om in te gaan op individuele
belangen van betrokkenen - bijvoorbeeld om
een aansprekend verhaal te construeren voor
een opdrachtgever.

Wat heb je eraan?
Persona’s helpen om je in te leven in andere
betrokkenen. Het helpt om je met een team
van verschillende organisaties te focussen
op de ‘eindgebruiker’: “Maar hoe helpt deze
vernieuwende oplossing de familie Versteeg?”

Meer informatie
Er zijn veel voorbeelden te vinden online. Een
klassieker is dit artikel van Pruitt en Grudin:
“Personas: Practice and Theory” (2003).
Je kan ook contact opnemen met je Coach.
Visueel denken

                    Journey Map




     Ervaringen rondom werkeloosheid met diverse instanties



Wat is het?
Een Journey Map illustreert een casus:
het toont belangrijke gebeurtenissen en
interacties met verschillende instanties.
Deze momenten zijn weergegeven in de tijd
(horizontale as) en hoe positief of negatief ze
beleefd werden (verticale as). Op de poster
is in één oogopslag te zien is waar dingen
misgaan, wat daaraan vooraf ging en wie
daaraan te pas kwam.
Visueel denken

Journey Map

Hoe werkt het?
Teken een een tijdlijn op een groot vel en
kies het perspectief van de burger/ klant/
medewerker die de meeste last heeft.
Beschrijf dan de ervaringen van die persoon
en plaats deze langs de tijdlijn, al naar gelang
het positieve of negatieve momenten waren.
Vaak werkt het makkelijker om in het heden
te beginnen en daarna terug te werken.
Wanneer je de belangrijkste gebeurtenissen
op papier hebt, verbind ze dan met een lijn die
emotionele pieken en dalen laat zien.

Wat heb je eraan?
Een Journey Map kan helpen om betrokkenen
met verschillende belangen overtuigen
van de urgentie om in te grijpen. Het helpt
om momenten te kiezen waarop het beste
ingegrepen kan worden en om ideeën te
genereren hoe het beter kan.

Meer informatie
Toepassingsvoorbeelden door Britse
overheden: http://alturl.com/4nugf
Als je vragen hebt, stuur een maltje naar
jonas.piet@gmail.com
Idee generatie

                  Actoren bril




                    Badges met actoren perspectieven



Wat is het?
De actoren bril is een workshoptechniek die
lijkt op de ‘Six Thinking Hats’ van Edward de
Bono. In plaats van verschillende denkwijzen,
representeren ze actoren in het project. De
brillen helpen om in de schoenen te kruipen
van deze mensen en zo hun belangen niet uit
het oog te verliezen bij het ontwerpen van een
oplossing.
Idee generatie

Actoren bril

Hoe werkt het?
Benoem de belangrijkste actoren, een
actoren kaart kan hierbij helpen. Maak
voor iedere belangrijke actor een persona:
wat zijn zijn/ haar beweegredenen? Hoe kan
jouw project voor hem/haar interessant zijn?
Verdeel vervolgens deze rollen / brillen. Een
persona bril hoeft uiteraard geen echte bril
te zijn, maar het helpt wel om het op een of
andere manier fysiek te maken. Een badge
of naambordje werkt ook. Houd je rol vast
gedurende de workshop.

Wat heb je eraan?
Met een actoren brill bekijk je een oplossing
vanuit verschillende perspectieven - ook
wanneer de betrokken actoren zelf niet
aanwezig zijn. Hierdoor is een betere oplossing
te ontwerpen, en is een betere argumentatie
te maken.

Meer informatie
Meer informatie over de Six Thinking Hats:
www.debonothinkingsystems.com/tools.
Stuur voor vragen een email naar ta@kl.nl.
Idee generatie


            Rapid ideation




             Een idee kaartje van de Doetank Masterclass



Wat is het?
Dit is een serie getekende kaartjes die op
een simpele manier verschillende situaties
uitbeelden. Denk aan een burger die geholpen
wordt aan de balie, een wijk-initiatief, een
vergadering, etc. Deze kaartjes worden
toegepast in workshops om creativiteit te
stimuleren en veel verschillende ideeën te
bedenken binnen beperkte tijd.
Idee generatie

Rapid ideation

Hoe werkt het?
Veel mensen ervaren een natuurlijke drempel
om te gaan tekenen. In een workshop is
daar geen tijd voor. Omdat op de kaartjes
al een beginnetje is gemaakt (op enigszins
slordige) wijze, is het gemakkelijker om aan
te vullen. Bovendien kunnen de tekeningetjes
associaties en nieuwe ideeën oproepen. De
tekeningen zijn allemaal onaf en ambigu
genoeg om op verschillende manieren te
interpreteren. De set moet voor iedere
workshop wel weer even aangevuld worden.


Wat heb je eraan?
Met gebruik van de Idee kaartjes bedenk je
snel veel verschillende ideeën. Bovendien zijn
bedachte ideeën eenvoudig verder ordenen
omdat ze op losse kaartjes staan.


Meer informatie
Voor een goed voorbeeld, zie Touchpoint
Templates in de Silk Method Deck:
http://socialinnovation.typepad.com/
silk/2008/10/touchpoint-temp.html
Idee generatie

            Action Priority
                    Matrix




                Ideeën geplaatst op de matrix, hier in de
                 hoek ‘hoge kosten’ en ‘hoge opbrengst’


Wat is het?
Een veelheid en diversiteit aan ideeën maakt
de kans op een goede en vernieuwende
oplossing groter. Maar dan moeten er
wel geschikte manieren zijn om de meest
veelbelovende ideeën hieruit te kiezen. Met
deze matrix (opbrengsten / kosten) kan je in
kaart brengen welke acties of ideeen het beste
passen gegeven de beschikbare middelen.
Idee generatie

Action Priority
Matrix
Hoe werkt het?
Wanneer je ideeën hebt bedacht, plaats ze
dan op de matrix. Het gaat om relatieve
kosten (verticale as) en opbrengsten
(horizontale as). Dit kan op een kwalitatieve
manier, op basis van gezond verstand en op
gevoel. Het kan ook met meetbare criteria,
gebaseerd op je doelstellingen. Voorbeelden
van opbrengsten: hogere klanttevredenheid,
en een betere werksfeer. Voorbeelden van
kosten: risico, tijd en moeite. Vergeet niet de
betrokkenheid van andere actoren!

Wat heb je eraan?
Door ideeën op de matrix te plaatsen, creeër je
onderscheid tussen ‘quick wins’, aantrekkelijke
en minder aantrekkelijke kansen. Het
stimuleert een discussie over kosten en
opbrengsten, dit sluit aan bij het Input /
Output model. Het toont waar gezocht moet
worden naar ‘slimme’ oplossingen.

Meer informatie
Voor ondersteuning kan je bij je coach
terecht. Een toepassingsvoorbeeld bij Britse
overheden: http://alturl.com/4nugf
Onderzoeken


          Video interview




        Een simpele video camera in gebruik voor Doetanks
             (afbeelding: www.taxibrousse.wordpress.com)


Wat is het?
Het video interview is de snelste manier om te
documenteren wat je doet. Het duurt per keer
ongeveer 5 minuten. Het vereist twee mensen
- een verslaggever die gerichte vragen stelt en
de persoon die de vragen beantwoordt. Van
elke Doetank wordt verwacht dat ze wekelijks
een video uploaden op Vimeo om elkaar op de
hoogte te houden en het leerproces in kaart
te brengen.
Onderzoeken

Video interviews

Hoe werkt het?
Begin met een makkelijke vraag die het
onderwerp aangeeft, zoals “Kan je vertellen
wie je bent en wat je doet?”. Dit helpt de
geïnterviewde om op gang te komen. Vraag
dan door naar specifieke aspecten en eindig
met een actiegerichte vraag. Zorg dat het
geheel niet langer is dan 3 minuten - dat zijn
al snel 500 woorden(!). Als het niet goed gaat,
doe het dan gewoon over. Upload vervolgens
je clip op Vimeo of Youtube. En draai de rollen
ook eens om!

Wat heb je eraan?
Door wekelijks een video op te nemen, kan je
snel je voortgang documenteren. Het helpt bij
(zelf)reflectie en het delen van ervaringen met
je coach en Slimmernetwerkers.

Meer informatie
Goede tips: www.creativetriage.
com/2010/07/28/16-flip-camera-interview-
tips-for-community-hospital-videos/
Je kan direct aan de slag, er zijn camera’s
beschikbaar. Kom je er niet uit, mail ta@kl.nl
Business Case

                  Input / Output
                           model


    (verwachte)                 (geschatte)

    INPUT:                      OUTPUT:

                              √  en gezin uit de
                                E
 -  eputatie: de
   R                            problemen (=kwalitatief)
   gemeente loopt
   risico als het mis         √  e gemeente
                                D
   gaat (=kwalitatief)          positief in het
                                nieuws (=kwalitatief)
 -  2 halve dagen 
   1
   kosten van een             √  ekelijks ca. 4 uur
                                W
   cursus (=kwantitatief)       minder kwijt met
                                langs elkaar heen
                                werken (=kwantitatief)




         Input/ Output model toegepast op organisatie niveau


Wat is het?

Dit is een denkkader voor productiviteit door
te kijken naar input (investeringen) en output
(beoogde resultaten). Het is van belang
dat Doetanks zowel over kwalitatieve als
kwantitatieve aspecten nadenken. Vernieuwen
gaat immers niet alleen over efficienter
werken, maar vooral ook over wat het oplevert
voor de burger. Het model werkt op het niveau
van Doetank, organisatie, en maatschappij.
Business Case

Input /
Output Model
Hoe werkt het?
Voor startende Doetanks is het nuttig om
input en output van de Doetank zelf te
formuleren. “Wat wil je dat je Doetank
uiteindelijk oplevert? En welke input is
daarvoor nodig “(tijd, middelen, mensen)?
Deze vragen helpen om richting te geven
aan het Doetank-proces en om oplossingen
toe te snijden op specifieke situaties. Gebruik
het model ok om te formuleren wat er niet
goed gaat in de huidige situatie. Het model
voorkomt dat ideeën gaan “zweven”.

Wat heb je eraan?
Het model helpt om zakelijke argumentaties
te ontwikkelen, om organisaties te vinden
waar de oplossing kunnen worden toegepast.
Het biedt houvast voor het meten van
resultaten achteraf.

Meer informatie
Meer informatie is te vinden op:
www.slimmernetwerk.nl/doetanks
Voor ondersteuning, mail:
wouter.vandertorre@tno.nl
Business Case

        Propositie testen




                             Testen van nieuwe service
                               proposities op de markt

Wat is het?

Het is goed mogelijk om al voor de eigenlijke
ontwikkeling van een Doetank-idee een beeld
te krijgen van de aantrekkelijkheid ervan
voor verschillende actoren. Neem een sprong
vooruit, doe alsof je idee er al is, en probeer het
maar eens aan de man te brengen. Dit levert in
een vroeg stadium feedback op die helpt om te
beslissen welke ideeën het meest kansrijk zijn.
Business Case

Propositie testen

Hoe werkt het?
Met een naam, slogan en flyer probeer je je
idee als een ‘echt product’ voor te stellen.
Welke ‘features’ staan op de verpakking,
en wat biedt het precies? Maak varianten
en probeer daarmee je doelgroep te
interesseren. Vanzelfsprekend heb je nog geen
‘echt product’ om te verkopen, wel kan je
mensen zich laten inschrijven om betrokken te
blijven, bijv. in een focusgroep. Kies manieren
om snel mensen te vinden die feedback
kunnen geven en gebruik je eigen netwerk.

Wat heb je eraan?
Het geeft een beter beeld van voordelen
gezien door de ogen van organisaties, cliënten
en andere actoren. Het is een ‘reality check’
van outputs van je Input / Output Model. Je
leert over de omvang van de vraag en wat de
‘haakjes’ zijn om mensen te interesseren.


Meer informatie
Leer en leen van bestaande advertenties en/
of vraag advies aan iemand die goed is in het
ontwerpen van communicatiemiddelen.
Prototyping

                       Papieren
                      prototype




                       Prototypen van communicatie
                        tussen client en hulpverlener

Wat is het?
Papieren prototypes zijn schetsen van de
interface van een ontwerp, zoals tekeningen
van een website. Door vroegtijdig een
voorstelling te maken van functionaliteit en
gebruik, zijn oplossingen te ontwikkelen die
beter aansluiten bij behoeften en ervaringen
van gebruikers. De techniek wordt veel
gebruikt voor websites en apps, maar ook
voor fysieke producten, formulieren, etc.
Prototyping

Papieren
prototype
Hoe werkt het?
Zodra de functie voor een ontwerp gekozen
is, kan je de interface schetsen. Het is
handig om deze prototypes op te bouwen uit
onderdelen die je afzonderlijk kunt aanpassen.
Zo kun je feedback krijgen van gebruikers
over de bruikbaarheid en wenselijkheid
van verschillende functies. Vaak ondergaat
zo’n prototype een aantal verbeteringscycli
(ontwerpen, maken, testen, reflecteren) om tot
een realistisch, uitvoerbaar concept te komen.

Wat heb je eraan?
Binnen Doetanks zorgen papieren prototypes
voor een gedeeld begrip over oplossingen.
Bij tests neigen deelnemers eerder tot
het geven van eerlijke feedback vanwege
de schetsmatige ‘look’. Zo identificeer je
problemen eerder en voorkom je hoge kosten
voor aanpassingen later.

Meer informatie
Een interview met een papieren prototype:
www.youtube.com/watch?v=9wQkLthhHKA
Andere toepassingsvoorbeelden zijn hier te
zien: www.servicedesigntools.org/tools/30
Prototyping


                       Rollenspel




                    Rollenspel met klant en medewerker
                           [www.vimeo.com/15969083]

Wat is het?
Met het rollenspel speel je ‘interacties’ tussen
mensen na om nieuwe omgangsvormen uit te
proberen. Denk aan een experimentele vorm
van vergaderen of een gesprek tussen oudere
en jongere werknemers. Dat kan binnen
je eigen team om een nieuwe scenario te
verkennen, maar ook daarbuiten om het met
andere betrokkenen te testen. Rollenspellen
worden ook gebruikt voor interventies.
Prototyping

Rollenspel

Hoe werkt het?
Net als bij toneel is er de regisseur, die acteurs
instrueert en regelmatig het spel stil zet om te
reageren op de uitgespeelde situatie. Simpele
rekwisieten helpen om je in te leven (en zijn
abstract genoeg om niet af te leiden van het
rollenspel). Het is belangrijk om deelnemers
op hun gemak te stellen, bijvoorbeeld door
een ijsbreker oefening. Als een groep een
hoge drempel heeft om te acteren kunnen
poppetjes gebruikt worden (zoals Playmobil).

Wat heb je eraan?
Door naspelen en improvisatie ervaar
je direct hoe scenario’s kunnen worden
aangepast om gewenste reacties te
stimuleren. Hierbij kunnen ook mensen van
goed betrokken worden. Wanneer acteurs
andere betrokkenen spelen leren ze daarmee
een ander perspectief kennen.

Meer informatie
In deze video wordt een rollenspel gespeeld
met een boze klant en een baliemedewerker
www.vimeo.com/15969083 Meer voorbeelden:
www.servicedesigntools.org/tools/42
Prototyping


                     Interventie




             Instructies voor het maken van ‘mos graffiti’
                                [www.destructables.org]

Wat is het?
Interventies zijn ingrepen om een (gedrags)
verandering te bewerkstelligen in een
bestaande situatie. Vaak om aan te tonen
dat problemen anders aangepakt kunnen
of moeten worden om opgelost te worden.
Interventies kunnen een besloten karakter
hebben (rollen omdraaien in een gesprek
tussen ambtenaar en burger) of juist de
publieke aandacht zoeken (visueel onderzoek
naar overlast door hondenpoep).
Prototyping

Interventie

Hoe werkt het?
Bedenk wat je wil veranderen of leren met
je interventie en leer je doelgroep kennen
voor zoveel mogelijk effect. Je ingreep moet
goed uitgewerkt en geloofwaardig zijn om
mensen te bereiken. Humor, controversie,
provocatie en verrassing zijn tactieken die
je kunt toepassen. Creatief activisme levert
inspirerende voorbeelden. Omdat interventies
vaak op het randje zitten van wat acceptabel
is, leer / verander je meer door vergiffenis te
vragen achteraf, dan door toestemming te
vragen vooraf.

Wat heb je eraan?
Een interventie kan helpen om een situatie
vlot te trekken, om te tonen dat het anders
kan, om betrokkenen tot andere inzichten te
brengen, om publieke aandacht te genereren
of om een thema te agenderen.

Meer informatie
Praktische instructies (zoals voor mos graffiti)
vind je op www.destructables.org en bekijk
ook eens de inspirerende Interviews en
onderzoeken op http://artisticactivism.org
Prototyping

                     Desktop
                 walkthrough




                       Een transportsysteem doorlopen
                         met een Desktop walkthrough

Wat is het?
Verken en test je Doetank oplossing in een
vroeg stadium door uit te spelen wat er
in de opeenvolgende stappen zou kunnen
gebeuren. Anders dan bij het rollenspel ligt
de nadruk bij een desktop walkthrough
op het hele proces en aansluitingen tussen
onderdelen, en minder op details van een
individuele situatie. Je acteert niet zelf, maar
maakt gebruik van poppetjes.
Prototyping

Desktop
walkthrough
Hoe werkt het?
Een typische walkthrough heeft een klant, een
medewerker en getekende interactiepunten
op een vel papier. Je loopt letterlijk met
poppetjes door opeenvolgende momenten,
waarbij je foto’s neemt en je voorstelt wat
de verschillende actoren doen, zeggen en
voelen. Het is nuttig om dit niet alleen te doen,
en om een walkthrough verschillende keren
te doorlopen met verschillende persona’s.
Hierna kan je een lijst van acties opstellen voor
de verdere ontwikkeling van je oplossing.

Wat heb je eraan?
Je krijgt een beter begrip van de ‘choreografie’
van elementen van je oplossing, en inzicht in
waar de vage punten en knelpunten zitten.
Deze techniek levert ook een reeks foto’s op
die je kan gebruiken voor een storyboard en
het brengt sfeer in een bespreking.

Meer informatie
De bovenstaande uitleg is deels gebaseerd op
een beschrijving van Engine Service Design
www.enginegroup.co.uk/service_design/methods/
Planning


                 Actieplanner




         Een Actieplanning aan het begin van een Doetank


Wat is het?

Doetanks zijn gericht op ‘doen door
samenwerken’. Een Actieplanner is een grote
poster om gezamenlijk te plannen wat ‘in
ieder geval’ moet gebeuren, en waarvoor en
wanneer de groep bij elkaar komt. De opzet
van de poster dwingt ook om na te denken
wat er nu direct al kan gebeuren, met wat we
weten en kunnen als Doetank groepje.
Planning

Actieplanner

Hoe werkt het?
Eerst schrijven individuele Doetankleden
op losse kaartjes welke acties ze belangrijk
vinden. Vervolgens legt iedereen zijn / haar
kaartje uit over drie delen van de poster:
wat er ‘nu direct’ moet gebeuren, wat er
‘daarna’ moet gebeuren, en wat er ‘later’
kan. Dit brengt een gesprek op gang over
wat echt belangrijk is, en wat prioriteit heeft.
De fysieke opzet met losse kaartjes en een
groot vel verlevendigt een vergadering en
stimuleert het nemen van eigenschap over
acties. Vergeet geen foto’s te maken!

Wat heb je eraan?
Het helpt om overzicht te hebben en om op
een slimme manier overeenstemming te
bereiken over wat er op z’n minst gedaan moet
worden, en in welke volgorde.

Meer informatie
Voor een vergaand voorbeeld van visuele
planning, Post-it planning, zie deze video:
www.youtube.com/watch?v=fWjZ8n4rU2s
Voor ondersteuning kan je bij je coach terecht.
Slimmernetwerk

             Doetanks
      Gereedschapskist


Hoe werkt deze kaartenset?
Kies met je Doetank de middelen die passen
bij de aanpak van je vraagstuk of werkwijze.
Deze gereedschapskist is daarbij een nuttige
ruggensteun en een bron van inspiratie.
Voor elk van de instrumenten geldt dat
ze andere mensen hielpen om sneller en
efficiënter te werk te gaan. Als Doetanker
kun je de hulp inroepen van de bijgenoemde
ervaringsdeskundige. Hij of zij kent de ‘ins en
outs’ van de toepassing ervan.

Meer gedeelde instrumenten...
Uiteindelijk moet de gereedschapskist verder
gevuld worden door het Slimmernetwerk
en Doetankers zelf. Maak jij binnen jouw
Doetank of elders gebruik van andere
instrumenten of heb je zelf een methode
ontwikkeld? Deel het met de rest van het
netwerk! Neem contact op met Thomas van
Andel: ta@kl.nl om jouw instrument toe te
voegen aan deze Doetank Gereedschapskist.

We wensen je veel succes!
Dit werk is gelicenseerd onder een Creative Commons
Naamsvermelding-NietCommercieel-GelijkDelen 3.0 NL

Mais conteúdo relacionado

Mais procurados

Digitale Co-creatie voor Zorg
Digitale Co-creatie voor ZorgDigitale Co-creatie voor Zorg
Digitale Co-creatie voor ZorgAbdul Advany
 
Omgevingswet participatie en communicatie
Omgevingswet participatie en communicatieOmgevingswet participatie en communicatie
Omgevingswet participatie en communicatieJan Van Hasselt
 
Social media projectcommunicatie_20
Social media projectcommunicatie_20Social media projectcommunicatie_20
Social media projectcommunicatie_20Jan Van Hasselt
 
Bundel ambtenaar 2.0 en Ambtenaar 2.0 beta
Bundel ambtenaar 2.0 en Ambtenaar 2.0 betaBundel ambtenaar 2.0 en Ambtenaar 2.0 beta
Bundel ambtenaar 2.0 en Ambtenaar 2.0 betaTwittercrisis
 
Van betrekken naar Digitale Co-creatie
Van betrekken naar Digitale Co-creatieVan betrekken naar Digitale Co-creatie
Van betrekken naar Digitale Co-creatieAbdul Advany
 
Mett sociaal intranet + case intranet gemeente putten
Mett sociaal intranet + case intranet gemeente puttenMett sociaal intranet + case intranet gemeente putten
Mett sociaal intranet + case intranet gemeente puttenJeroen Rispens
 
Digitale Co-creatie Verenigingen
Digitale Co-creatie VerenigingenDigitale Co-creatie Verenigingen
Digitale Co-creatie VerenigingenAbdul Advany
 
Presentaties zwolle 17 juni 2010
Presentaties zwolle 17 juni 2010Presentaties zwolle 17 juni 2010
Presentaties zwolle 17 juni 2010EJWP
 
Vier generaties sourcing
Vier generaties sourcingVier generaties sourcing
Vier generaties sourcingFrank Willems
 
Service manager dag regie bij Crowdsourcing
Service manager dag regie bij CrowdsourcingService manager dag regie bij Crowdsourcing
Service manager dag regie bij CrowdsourcingFrank Willems
 
Professionele gemeenschap - follow up 8 april 2010
Professionele gemeenschap - follow up 8 april 2010Professionele gemeenschap - follow up 8 april 2010
Professionele gemeenschap - follow up 8 april 2010EJWP
 
Social media en web 2.0
Social media en web 2.0Social media en web 2.0
Social media en web 2.0Mark Dijksman
 
Social business in de bouwsector - Favela Fabric
Social business in de bouwsector - Favela FabricSocial business in de bouwsector - Favela Fabric
Social business in de bouwsector - Favela FabricJildou Steensma
 
Uitnodiging Enteprise Social Media Roundtable Rapid Circle
Uitnodiging Enteprise Social Media Roundtable Rapid CircleUitnodiging Enteprise Social Media Roundtable Rapid Circle
Uitnodiging Enteprise Social Media Roundtable Rapid CircleWilco Turnhout
 
Crowdsourcing en social media frank willems gmsm dag syntens
Crowdsourcing en social media frank willems gmsm dag syntensCrowdsourcing en social media frank willems gmsm dag syntens
Crowdsourcing en social media frank willems gmsm dag syntensFrank Willems
 
Digitale transformatie
Digitale transformatieDigitale transformatie
Digitale transformatieVRmaster
 
Data Pioneers - Arjan Vos (KPN) - Social media (research) ervaringen uit de p...
Data Pioneers - Arjan Vos (KPN) - Social media (research) ervaringen uit de p...Data Pioneers - Arjan Vos (KPN) - Social media (research) ervaringen uit de p...
Data Pioneers - Arjan Vos (KPN) - Social media (research) ervaringen uit de p...Multiscope
 
Opsporing X.0 van crowdsourcing naar cocreatie
Opsporing X.0  van crowdsourcing naar cocreatieOpsporing X.0  van crowdsourcing naar cocreatie
Opsporing X.0 van crowdsourcing naar cocreatieTNO
 
Uitnodiging Roundtable Enterprise Social Media Philips 11 april
Uitnodiging Roundtable Enterprise Social Media Philips 11 aprilUitnodiging Roundtable Enterprise Social Media Philips 11 april
Uitnodiging Roundtable Enterprise Social Media Philips 11 aprilWilco Turnhout
 

Mais procurados (20)

Digitale Co-creatie voor Zorg
Digitale Co-creatie voor ZorgDigitale Co-creatie voor Zorg
Digitale Co-creatie voor Zorg
 
Omgevingswet participatie en communicatie
Omgevingswet participatie en communicatieOmgevingswet participatie en communicatie
Omgevingswet participatie en communicatie
 
Social media projectcommunicatie_20
Social media projectcommunicatie_20Social media projectcommunicatie_20
Social media projectcommunicatie_20
 
Bundel ambtenaar 2.0 en Ambtenaar 2.0 beta
Bundel ambtenaar 2.0 en Ambtenaar 2.0 betaBundel ambtenaar 2.0 en Ambtenaar 2.0 beta
Bundel ambtenaar 2.0 en Ambtenaar 2.0 beta
 
Van betrekken naar Digitale Co-creatie
Van betrekken naar Digitale Co-creatieVan betrekken naar Digitale Co-creatie
Van betrekken naar Digitale Co-creatie
 
Mett sociaal intranet + case intranet gemeente putten
Mett sociaal intranet + case intranet gemeente puttenMett sociaal intranet + case intranet gemeente putten
Mett sociaal intranet + case intranet gemeente putten
 
Digitale Co-creatie Verenigingen
Digitale Co-creatie VerenigingenDigitale Co-creatie Verenigingen
Digitale Co-creatie Verenigingen
 
Digitale communicatie en participatie bij gemNijmegen.2012
Digitale communicatie en participatie bij gemNijmegen.2012Digitale communicatie en participatie bij gemNijmegen.2012
Digitale communicatie en participatie bij gemNijmegen.2012
 
Presentaties zwolle 17 juni 2010
Presentaties zwolle 17 juni 2010Presentaties zwolle 17 juni 2010
Presentaties zwolle 17 juni 2010
 
Vier generaties sourcing
Vier generaties sourcingVier generaties sourcing
Vier generaties sourcing
 
Service manager dag regie bij Crowdsourcing
Service manager dag regie bij CrowdsourcingService manager dag regie bij Crowdsourcing
Service manager dag regie bij Crowdsourcing
 
Professionele gemeenschap - follow up 8 april 2010
Professionele gemeenschap - follow up 8 april 2010Professionele gemeenschap - follow up 8 april 2010
Professionele gemeenschap - follow up 8 april 2010
 
Social media en web 2.0
Social media en web 2.0Social media en web 2.0
Social media en web 2.0
 
Social business in de bouwsector - Favela Fabric
Social business in de bouwsector - Favela FabricSocial business in de bouwsector - Favela Fabric
Social business in de bouwsector - Favela Fabric
 
Uitnodiging Enteprise Social Media Roundtable Rapid Circle
Uitnodiging Enteprise Social Media Roundtable Rapid CircleUitnodiging Enteprise Social Media Roundtable Rapid Circle
Uitnodiging Enteprise Social Media Roundtable Rapid Circle
 
Crowdsourcing en social media frank willems gmsm dag syntens
Crowdsourcing en social media frank willems gmsm dag syntensCrowdsourcing en social media frank willems gmsm dag syntens
Crowdsourcing en social media frank willems gmsm dag syntens
 
Digitale transformatie
Digitale transformatieDigitale transformatie
Digitale transformatie
 
Data Pioneers - Arjan Vos (KPN) - Social media (research) ervaringen uit de p...
Data Pioneers - Arjan Vos (KPN) - Social media (research) ervaringen uit de p...Data Pioneers - Arjan Vos (KPN) - Social media (research) ervaringen uit de p...
Data Pioneers - Arjan Vos (KPN) - Social media (research) ervaringen uit de p...
 
Opsporing X.0 van crowdsourcing naar cocreatie
Opsporing X.0  van crowdsourcing naar cocreatieOpsporing X.0  van crowdsourcing naar cocreatie
Opsporing X.0 van crowdsourcing naar cocreatie
 
Uitnodiging Roundtable Enterprise Social Media Philips 11 april
Uitnodiging Roundtable Enterprise Social Media Philips 11 aprilUitnodiging Roundtable Enterprise Social Media Philips 11 april
Uitnodiging Roundtable Enterprise Social Media Philips 11 april
 

Destaque

presentatie 2 (jan dietz)
presentatie 2 (jan dietz)presentatie 2 (jan dietz)
presentatie 2 (jan dietz)CROW
 
Riskmanagement
RiskmanagementRiskmanagement
Riskmanagementpvanoers
 
Alisa Plaksina, "Process Improvement using the ARIS Methodology"
Alisa Plaksina, "Process Improvement using the ARIS Methodology"Alisa Plaksina, "Process Improvement using the ARIS Methodology"
Alisa Plaksina, "Process Improvement using the ARIS Methodology"Mikhail Vink
 
Business Process Modeling with BPMN 2.0 - Second edition
Business Process Modeling with BPMN 2.0 - Second editionBusiness Process Modeling with BPMN 2.0 - Second edition
Business Process Modeling with BPMN 2.0 - Second editionGregor Polančič
 
Tutorial Business Model Kit - by @boardofinno
Tutorial Business Model Kit - by @boardofinnoTutorial Business Model Kit - by @boardofinno
Tutorial Business Model Kit - by @boardofinnoBoard of Innovation
 
What Makes Great Infographics
What Makes Great InfographicsWhat Makes Great Infographics
What Makes Great InfographicsSlideShare
 
Masters of SlideShare
Masters of SlideShareMasters of SlideShare
Masters of SlideShareKapost
 
STOP! VIEW THIS! 10-Step Checklist When Uploading to Slideshare
STOP! VIEW THIS! 10-Step Checklist When Uploading to SlideshareSTOP! VIEW THIS! 10-Step Checklist When Uploading to Slideshare
STOP! VIEW THIS! 10-Step Checklist When Uploading to SlideshareEmpowered Presentations
 
10 Ways to Win at SlideShare SEO & Presentation Optimization
10 Ways to Win at SlideShare SEO & Presentation Optimization10 Ways to Win at SlideShare SEO & Presentation Optimization
10 Ways to Win at SlideShare SEO & Presentation OptimizationOneupweb
 
How To Get More From SlideShare - Super-Simple Tips For Content Marketing
How To Get More From SlideShare - Super-Simple Tips For Content MarketingHow To Get More From SlideShare - Super-Simple Tips For Content Marketing
How To Get More From SlideShare - Super-Simple Tips For Content MarketingContent Marketing Institute
 
How to Make Awesome SlideShares: Tips & Tricks
How to Make Awesome SlideShares: Tips & TricksHow to Make Awesome SlideShares: Tips & Tricks
How to Make Awesome SlideShares: Tips & TricksSlideShare
 

Destaque (15)

Presentatie Ambtenaar 2.0
Presentatie Ambtenaar 2.0Presentatie Ambtenaar 2.0
Presentatie Ambtenaar 2.0
 
presentatie 2 (jan dietz)
presentatie 2 (jan dietz)presentatie 2 (jan dietz)
presentatie 2 (jan dietz)
 
Riskmanagement
RiskmanagementRiskmanagement
Riskmanagement
 
Alisa Plaksina, "Process Improvement using the ARIS Methodology"
Alisa Plaksina, "Process Improvement using the ARIS Methodology"Alisa Plaksina, "Process Improvement using the ARIS Methodology"
Alisa Plaksina, "Process Improvement using the ARIS Methodology"
 
SWOT Analysis
SWOT AnalysisSWOT Analysis
SWOT Analysis
 
Business Process Modeling with BPMN 2.0 - Second edition
Business Process Modeling with BPMN 2.0 - Second editionBusiness Process Modeling with BPMN 2.0 - Second edition
Business Process Modeling with BPMN 2.0 - Second edition
 
Tutorial Business Model Kit - by @boardofinno
Tutorial Business Model Kit - by @boardofinnoTutorial Business Model Kit - by @boardofinno
Tutorial Business Model Kit - by @boardofinno
 
Six Sigma For Managers
Six Sigma For Managers   Six Sigma For Managers
Six Sigma For Managers
 
What Makes Great Infographics
What Makes Great InfographicsWhat Makes Great Infographics
What Makes Great Infographics
 
Masters of SlideShare
Masters of SlideShareMasters of SlideShare
Masters of SlideShare
 
STOP! VIEW THIS! 10-Step Checklist When Uploading to Slideshare
STOP! VIEW THIS! 10-Step Checklist When Uploading to SlideshareSTOP! VIEW THIS! 10-Step Checklist When Uploading to Slideshare
STOP! VIEW THIS! 10-Step Checklist When Uploading to Slideshare
 
You Suck At PowerPoint!
You Suck At PowerPoint!You Suck At PowerPoint!
You Suck At PowerPoint!
 
10 Ways to Win at SlideShare SEO & Presentation Optimization
10 Ways to Win at SlideShare SEO & Presentation Optimization10 Ways to Win at SlideShare SEO & Presentation Optimization
10 Ways to Win at SlideShare SEO & Presentation Optimization
 
How To Get More From SlideShare - Super-Simple Tips For Content Marketing
How To Get More From SlideShare - Super-Simple Tips For Content MarketingHow To Get More From SlideShare - Super-Simple Tips For Content Marketing
How To Get More From SlideShare - Super-Simple Tips For Content Marketing
 
How to Make Awesome SlideShares: Tips & Tricks
How to Make Awesome SlideShares: Tips & TricksHow to Make Awesome SlideShares: Tips & Tricks
How to Make Awesome SlideShares: Tips & Tricks
 

Semelhante a Doetank Gereedschapskist v1.4

Social Media voor Werving Zorgvrijwilligers Gemeente Bronckhorst
Social Media voor Werving Zorgvrijwilligers Gemeente BronckhorstSocial Media voor Werving Zorgvrijwilligers Gemeente Bronckhorst
Social Media voor Werving Zorgvrijwilligers Gemeente BronckhorstGewoon Groen
 
Communitycoaching en social media
Communitycoaching en social mediaCommunitycoaching en social media
Communitycoaching en social mediaHanneloreEngels
 
Online toolkit van de jonge adviseur
Online toolkit van de jonge adviseurOnline toolkit van de jonge adviseur
Online toolkit van de jonge adviseurLeaders Online
 
NORT Flevoland 9 mei 2011
NORT Flevoland 9 mei 2011NORT Flevoland 9 mei 2011
NORT Flevoland 9 mei 2011Al Sauerfield
 
Hoe sociaal is uw media?
Hoe sociaal is uw media?Hoe sociaal is uw media?
Hoe sociaal is uw media?Luk Balcer
 
10 vervolgstappen voor sociale media
10 vervolgstappen voor sociale media10 vervolgstappen voor sociale media
10 vervolgstappen voor sociale mediaVRmaster
 
Organiseer een social media campagne in een handomdraai - july 2011
Organiseer een social media campagne in een handomdraai - july 2011Organiseer een social media campagne in een handomdraai - july 2011
Organiseer een social media campagne in een handomdraai - july 2011Simpel Social Media
 
Enterprise management 2.0 door marc den held
Enterprise management 2.0 door marc den heldEnterprise management 2.0 door marc den held
Enterprise management 2.0 door marc den heldMarc Den Held
 
Online communiceren met je klanten
Online communiceren met je klantenOnline communiceren met je klanten
Online communiceren met je klantenJan Schevenels
 
Social media voor actieplan groei def
Social media voor actieplan groei defSocial media voor actieplan groei def
Social media voor actieplan groei defJVI
 
Presentatie groep 3
Presentatie groep 3Presentatie groep 3
Presentatie groep 3therealniels
 
Open Innovatie/Google Video
Open Innovatie/Google VideoOpen Innovatie/Google Video
Open Innovatie/Google Videogiebenrather
 
Social media In Veranderingsprocessen
Social media In VeranderingsprocessenSocial media In Veranderingsprocessen
Social media In VeranderingsprocessenGitta Bartling
 
Cocreatie 3/3; De Stap naar co-creatie
Cocreatie 3/3; De Stap naar co-creatieCocreatie 3/3; De Stap naar co-creatie
Cocreatie 3/3; De Stap naar co-creatieVRmaster
 

Semelhante a Doetank Gereedschapskist v1.4 (20)

Workshop 2 - Zwolle 04/11/11
Workshop 2 - Zwolle 04/11/11Workshop 2 - Zwolle 04/11/11
Workshop 2 - Zwolle 04/11/11
 
Social Media voor Werving Zorgvrijwilligers Gemeente Bronckhorst
Social Media voor Werving Zorgvrijwilligers Gemeente BronckhorstSocial Media voor Werving Zorgvrijwilligers Gemeente Bronckhorst
Social Media voor Werving Zorgvrijwilligers Gemeente Bronckhorst
 
Masterclass SBO #socps
Masterclass SBO #socpsMasterclass SBO #socps
Masterclass SBO #socps
 
Communitycoaching en social media
Communitycoaching en social mediaCommunitycoaching en social media
Communitycoaching en social media
 
Online toolkit van de jonge adviseur
Online toolkit van de jonge adviseurOnline toolkit van de jonge adviseur
Online toolkit van de jonge adviseur
 
NORT Flevoland 9 mei 2011
NORT Flevoland 9 mei 2011NORT Flevoland 9 mei 2011
NORT Flevoland 9 mei 2011
 
Hoe sociaal is uw media?
Hoe sociaal is uw media?Hoe sociaal is uw media?
Hoe sociaal is uw media?
 
10 vervolgstappen voor sociale media
10 vervolgstappen voor sociale media10 vervolgstappen voor sociale media
10 vervolgstappen voor sociale media
 
Organiseer een social media campagne in een handomdraai - july 2011
Organiseer een social media campagne in een handomdraai - july 2011Organiseer een social media campagne in een handomdraai - july 2011
Organiseer een social media campagne in een handomdraai - july 2011
 
Enterprise management 2.0 door marc den held
Enterprise management 2.0 door marc den heldEnterprise management 2.0 door marc den held
Enterprise management 2.0 door marc den held
 
Online communiceren met je klanten
Online communiceren met je klantenOnline communiceren met je klanten
Online communiceren met je klanten
 
Sociale media voor non-profitorganisaties
Sociale media voor non-profitorganisatiesSociale media voor non-profitorganisaties
Sociale media voor non-profitorganisaties
 
Social media voor actieplan groei def
Social media voor actieplan groei defSocial media voor actieplan groei def
Social media voor actieplan groei def
 
Presentatie groep 3
Presentatie groep 3Presentatie groep 3
Presentatie groep 3
 
Open Innovatie/Google Video
Open Innovatie/Google VideoOpen Innovatie/Google Video
Open Innovatie/Google Video
 
Flandersfood
FlandersfoodFlandersfood
Flandersfood
 
Social media In Veranderingsprocessen
Social media In VeranderingsprocessenSocial media In Veranderingsprocessen
Social media In Veranderingsprocessen
 
Social media in praktijk
Social media in praktijkSocial media in praktijk
Social media in praktijk
 
Workshop Whizpr
Workshop WhizprWorkshop Whizpr
Workshop Whizpr
 
Cocreatie 3/3; De Stap naar co-creatie
Cocreatie 3/3; De Stap naar co-creatieCocreatie 3/3; De Stap naar co-creatie
Cocreatie 3/3; De Stap naar co-creatie
 

Mais de Jonas Piet

About the role:
About the role:About the role:
About the role:Jonas Piet
 
About the role
About the roleAbout the role
About the roleJonas Piet
 
Over a couple of months, you might be:
Over a couple of months, you might be:Over a couple of months, you might be:
Over a couple of months, you might be:Jonas Piet
 
About the role
About the roleAbout the role
About the roleJonas Piet
 
WDKA GAMIFICATION HELDEN
WDKA GAMIFICATION HELDENWDKA GAMIFICATION HELDEN
WDKA GAMIFICATION HELDENJonas Piet
 
Onderzoek in praktijk
Onderzoek in praktijkOnderzoek in praktijk
Onderzoek in praktijkJonas Piet
 
Portfolio Serious Ambtenaar II (print versie)
Portfolio Serious Ambtenaar II (print versie)Portfolio Serious Ambtenaar II (print versie)
Portfolio Serious Ambtenaar II (print versie)Jonas Piet
 
A Social Business Plan for Vounteering
A Social Business Plan for VounteeringA Social Business Plan for Vounteering
A Social Business Plan for VounteeringJonas Piet
 

Mais de Jonas Piet (8)

About the role:
About the role:About the role:
About the role:
 
About the role
About the roleAbout the role
About the role
 
Over a couple of months, you might be:
Over a couple of months, you might be:Over a couple of months, you might be:
Over a couple of months, you might be:
 
About the role
About the roleAbout the role
About the role
 
WDKA GAMIFICATION HELDEN
WDKA GAMIFICATION HELDENWDKA GAMIFICATION HELDEN
WDKA GAMIFICATION HELDEN
 
Onderzoek in praktijk
Onderzoek in praktijkOnderzoek in praktijk
Onderzoek in praktijk
 
Portfolio Serious Ambtenaar II (print versie)
Portfolio Serious Ambtenaar II (print versie)Portfolio Serious Ambtenaar II (print versie)
Portfolio Serious Ambtenaar II (print versie)
 
A Social Business Plan for Vounteering
A Social Business Plan for VounteeringA Social Business Plan for Vounteering
A Social Business Plan for Vounteering
 

Doetank Gereedschapskist v1.4

  • 1. Slimmernetwerk Doetanks Gereedschapskist Versie 1.4 Juni 2012 Versie 1.4 ~ 27 juni 2012 Gedeelde instrumenten Vernieuwing bij de overheid wordt niet alleen beter, maar ook eenvoudiger, goedkoper en efficiënter als mensen slim gebruik maken van de juiste methoden en instrumenten. Vanuit deze Doetank gereedschapskist maak je kennis met een groeiend aantal gratis beschikbare ‘tools’ die zich inmiddels bewezen hebben in andere sectoren en netwerken.
  • 2. Inhoudsopgave Slimmernetwerk.nl Communicatie Linkedin-groepen Communicatie Google docs Communicatie Blogs: Wordpress.com Communicatie Online video: Vimeo Communicatie LEGO Serious Play Visueel Denken Vraagstuk verhelderen Visueel Denken Actoren kaart Visueel Denken Persona’s Visueel Denken Journey Map Visueel Denken Actoren bril Idee generatie Rapid ideation Idee generatie Action Priority Matrix Idee generatie Video interview Onderzoek Input / Output model Business Case Propositie testen Business Case Papieren prototype Prototyping Rollenspel Prototyping Interventie Prototyping Desktop walkthrough Prototyping Actieplanner Planning Colophon: Ontwerp: Jonas Piet & Slimmernetwerk (2012) Deze set groeit constant; download de laatste versie hier: www.slimmernetwerk.nl / doetanks
  • 3. Slimmernetwerk Communicatie Slimmernetwerk Website De Slimmernetwerk Website Wat is het? De Slimmernetwerk website is de thuisbasis voor alle activiteiten en informatiestromen binnen het Slimmernetwerk. De website verbindt organisaties en personen die zich bezighouden met vernieuwing bij de overheid. Tevens is het een podium voor de verspreiding van vernieuwende initiatieven. Als Doetank heb je een eigen ruimte op de website, waar we alle ontwikkelingen rond de Doetank presenteren.
  • 4. Communicatie Slimmernetwerk Website Hoe werkt het? Je kan al je communicatie-uitingen samenbrengen op je eigen Doetank pagina op de Slimmernetwerk Website. Je krijgt begeleiding van de webredacteur voor het plaatsen van verschillende soorten media bestanden, zoals blogs, video’s, verslagen, maar ook je uiteindelijke business case. De begeleiding kan je inschakelen bij zowel het plaatsen als het ontwikkelen van het materiaal. (“Hoe schrijf ik een goed stukje?”, “Hoe maak ik een sterk video interview?”). Wat heb je eraan? Deze Website is een veilige plek om materiaal te delen, te archiveren en online beschikbaar te houden op één centrale plek. Na afloop van de Doetank zal jouw pagina gebruikt worden om resultaten van je Doetank beschikbaar te houden. Meer informatie Ga naar www.slimmernetwerk.nl om te zien wat de website vor jou kan betekenen. Zoek ook contact met Thomas van Andel: ta@kl.nl voor het up to date houden van jouw Doetank pagina en het opstellen van een online communicatiestrategie.
  • 5. Slimmernetwerk Comunicatie LinkedIn-groep: Doetanks Slimmer Werken in Gereedschapskist de Publieke Sector De LinkedIn-groep Wat is het? De LinkedIn-groep van het Slimmernetwerk is het grootste online overheidsplatform dat zich uitsluitend richt op vernieuwingsvraagstukken bij de overheid. Lidmaatschap is vrij voor iedereen die zich verbonden voelt met dit thema en aan de slag wil. Vanuit de LinkedIn-groep kan je meer dan 2000 professionals, bestuurders en adviseurs in het Openbaar Bestuur op de hoogte houden en actief betrekken bij je Doetank.
  • 6. Communicatie LinkedIn-groep: Slimmer Werken in de Publieke Sector Hoe werkt het? Elke Doetank krijgt een Doetank account, vergelijkbaar met een persoonlijk LinkedIn account. Leden van de LinkedIn-groep weten wat Doetanks doen, en worden graag betrokken. Je kan het netwerk raadplegen voor vragen die je tegenkomt bij het ontwikkelen van oplossingen of voor hulp bij het uitdiepen van het probleem waar je aan werkt. Ook via twitter kan je ervaringen delen: @slimmernetwerk | #slimnet Wat heb je eraan? Hoe meer je het netwerk betrekt, des te groter is de kans dat een Slimmernetwerker je kan introduceren bij een organisatie, of informatie kan delen over het onderwerp waar jouw Doetank aan sleutelt. Meer informatie Ga naar de de LinkedIngroep en start de conversatie met het netwerk: www.linkedin.com/groups?gid=2679801 Neem voor begeleiding en ondersteuning contact op met Thomas van Andel: ta@kl.nl
  • 7. Communicatie Google Docs Programma’s rond Google Docs Wat is het? Een slimme manier om samen te werken aan documenten en spreadsheets is Google Docs. Met een Google account kan je documenten online opstellen en opslaan. Je kunt andere Doetankleden uitnodigen om gelijktijdig en samen aan het document te werken. Google Docs is een typische tool die je vooral binnen je eigen Doetank gebruikt.
  • 8. Communicatie Google docs Hoe werkt het? Je kunt op drie manieren een Google document beginnen: schrijf het direct in Google Docs, importeer een bestaand bestand (bijvoorbeeld uit word), of plak een tekst in een Google Document. Als eigenaar kan je vervolgens mensen uitnodigen om mee te kijken, of om mee te schrijven. Gebruik het voor ‘to- do’ lijsten, gespreksverslagen, interviews en andere documenten die gezamenlijk geschreven worden. Om het te gebruiken moet je een Google account aanmaken. Wat heb je eraan? Door ‘realtime’ in documenten te werken met alle anderen, voorkom je verschillende versies van hetzelfde document. Tevens is het een goede plek om documenten op te slaan die je met de leden van je Doetank wilt delen. Meer informatie Ga naar www.google.nl om een account aan te maken, of bekijk de instructievideo: www.youtube.com/watch?v=-xqBcBdWI_M Heb je behoefte aan begeleiding of tips? Neem contact dan op met Thomas van Andel: ta@kl.nl
  • 9. Communicatie Blogs: Wordpress.com Beginscherm van Wordpress.com Wat is het? Een blog is een simpele website waarop je een logboek kan bijhouden van je Doetank. Een goed voorbeeld is Wordpress.com, dat volledig gratis is. het heeft allerlei handige functies. Zo kan je eenvoudig foto- en videofragmenten plaatsen en van commentaar voorzien, en bovendien zien wie er op je site komen.
  • 10. Communicatie Blogs: Wordpress.com Hoe werkt het? Ga naar www.wordpress.com om voorbeelden te zien. Klik “Get started here”, kies een naam en maak je eigen blog aan in een paar minuten. Je kan het uiterlijk van je blog helemaal aanpassen door te kiezen uit ‘templates’. Je kan je blog publiek zichtbaar maken (of juist niet). Andere Doetankleden kunnen ook ‘posts’ plaatsen. Zo’n post hoeft niet een lange tekst te zijn, meerdere korte posts zijn leesbaarder. Het kunnen ook alleen foto’s of video interviews zijn Wat heb je eraan? Met een blog laat je anderen (de rest van de wereld of alleen je opdrachtgever) zien wat je doet. Dat is een goede manier om steun te verzamelen en om reacties te krijgen. Meer informatie Goede blogsites zijn www.wordpress.com en www.blogger.com. Deze blogs hebben ook uitgebreide hulp-pagina’s. Je kan ook altijd contact opnemen met Thomas van Andel via ta@kl.nl
  • 11. Communicatie Online video: Vimeo Een Vimeo kanaal Wat is het? Vimeo is een online videokanaal dat veel wegheeft van Youtube. Het grote voordeel van Vimeo is dat je beter aan kunt geven met wie je beeldmateriaal wilt delen. Oorspronkelijk werd het vooral gebruikt door filmmakers en kunstenaars. Tegenwoordig gebruiken ook veel professionele organisaties dit kanaal om videomateriaal te delen.
  • 12. Communicatie Online video: Vimeo Hoe werkt het? Elke Doetank krijgt beschikking over een simpele video camera en een eigen Doetank kanaal. Dit kanaal kan jij met je Doetank gebruiken om videomateriaal, zoals Video interviews te uploaden en zo te delen met andere Doetankleden, je coach of een breed publiek. Van een Doetank wordt verwacht om wekelijks iets te delen. Ook is het mogelijk de andere kanalen van het Slimmernetwerk in te zetten voor promotie van jouw Vimeo kanaal: Twitter, de website en de LinkedIn-groep. Wat heb je eraan? Beeld zegt vaak meer dan grote lappen tekst. Gebruik het Vimeo kanaal om interviews, persoonlijke boodschappen en onderzoeksmateriaal op één plek samen te brengen en toegankelijk te maken. Meer informatie Ga naar de website: www.vimeo.com en zie hoe anderen ervan gebruik maken. Voor begeleiding bij het gebruik van Vimeo, neem contact op met Thomas van Andel: ta@kl.nl
  • 13. Visueel denken LEGO Serious Play Afvalverwerkingssysteem ontwikkeld door beleidsmakers Wat is het? Bij LEGO Serious Play gebruik je LEGO als communicatiemiddel in een groepssessie. Dat helpt om de denkkracht van je Doetank beter in te zetten bij verschillende typen discussies, zoals: het doorlopen van een complex proces, het ontwikkelen van strategische plannen, het in kaart brengen van verschillende belangen, en het vormen van je team.
  • 14. Visueel denken LEGO Serious Play Hoe werkt het? Meestal wordt eerst aan alle deelnemers een individuele opdracht gegeven. Nadat deelnemers een eigen bouwwerk hebben gemaakt en toegelicht, bouwt het team gezamenlijk aan verbindingen. Een LEGO set bestaat uit een grondplaat, een berg stenen, verschillende onderdelen en wat poppetjes. Het is belangrijk om het doel van de oefening duidelijk te maken om te vermijden dat de oefening als kinderachtig wordt gezien. Wat heb je eraan? Serious Play helpt om eerder tot de kern van een uitdaging te komen, om sneller beslissingen te maken, om op een creatieve manier de expertise in je team te gebruiken en om commitment voor gezamenlijke doelen te verkrijgen. Meer informatie Toepassingsvoorbeelden zijn te vinden op www.seriousplay.com. Case studies, ontwerpen voor sessies en up to date informatie over trainingen vind je in de online community http://seriousplaypro.com
  • 15. Visueel denken Vraagstuk Verhelderen Een vraagstuk in de Doetank Masterclass Wat is het? Met de Vraagstuk kaart kan je een Doetank vraagstuk uitpluizen op verschillende niveaus. Het is een nuttige aanvulling op het Input/ output model voor die Doetanks die bezig zijn met het uitdiepen van een vraagstuk. De vraagstuk kaart helpt vooral bij het aanbrengen van structuur bij het brainstormen.
  • 16. Visueel denken Vraagstuk Verhelderen Hoe werkt het? Met kaart onderscheidt 5 niveaus in het Doetank vraagstuk: beleving, inzicht, ontwikkeling, leren en systeem. Eerst schrijft iedereen op welke uitdagingen zij zien op de verschillende niveaus, en plaatst dit op de kaart. Vervolgens deelt iedereen zijn/ haar uitdagingen, waardoor overlap zichtbaar wordt. Daarna geef je samen aan waar het al wel goed gaat, dmv (inter)nationale ‘good practices’ of praktische handigheden. Wat heb je eraan? Een Vraagstuk kaart wordt toegepast aan het begin van een Doetank om gedeeld begrip te krijgen van het vraagstuk. Het helpt om gesprekken tussen doetankers met verschillende achtergronden productiever te maken. Meer informatie Voor vragen over Vraagstuk verheldering kan je contact opnemen met je Doetank-coach. Een voorbeeld van een toepassing vind je hier: www.beacon-learningnetwork.blogspot.com (workshop 1).
  • 17. Visueel denken Actoren kaart Een Actoren kaart in een Doetank Wat is het? Een Actoren kaart is een overzicht van betrokkenen en belanghebbenden bij het Doetank vraagstuk: professionals, organisaties en (groepen) burgers. Vaak wordt kleurcodering toegepast voor verschillende typen actoren. Je kan dit alleen doen of met een groep mensen - het enige wat nodig is pen en (gekleurd) papier!
  • 18. Visueel denken Actoren kaart Hoe werkt het? Een Actoren kaart is vaak opgebouwd uit concentrische cirkels. Kies dan eerst wat je in het midden plaatst. Dat kan een persoon of groep zijn, zoals een gezin met schulden. Maar het kan een ook een onderwerp of probleem zijn, zoals ‘Het nieuwe werken’. Plaats hieromheen de actoren in de huidige situatie. Plaats belangrijkere (of dichtbij staande) actoren meer centraal. Geef vervolgens aan wie er mist in het plaatje, en wie bij de Doetank betrokken zouden moeten worden. Wat heb je eraan? In kaart brengen wie er betrokken zijn bij je vraagstuk is belangrijk om te weten op welke organisaties en mensen je een oplossing moet toespitsen. De Actoren kaart is een snelle manier om dit op een overzichtelijke manier te doen. Tevens is de kaart nuttig om onderlinge relaties tussen actoren in kaart te brengen. Meer informatie Je Doetank-coach kan meer uitleg geven. Zie ook: www.servicedesigntools.org/tools/36
  • 19. Visueel denken Persona’s Een Persona set (bron: www.weizhoudesign.com) Wat is het? Een persona is een (fictief) personage die een grotere groep representeert. Ze worden door organisaties als Philips en de Belastingdienst gebruikt om rekening houden met belangen, behoeften en beweegredenen van individuele betrokkenen. Goede persona’s zijn gebaseerd op echte mensen en hebben eigenschappen die richtinggevend zijn in een project.
  • 20. Visueel denken Persona’s Hoe werkt het? Persona’s worden geconstrueerd op basis van gegevens van ‘echte mensen’, vaak op basis van interviews. Ze worden zo gekozen dat ze samen de belangrijkste gedragskenmerken en motivaties van betrokkenen afdekken - denk aan ‘tech savyness’ of aan eetpatronen. In de Doetank Masterclass gebruiken we elementen van persona’s om in te gaan op individuele belangen van betrokkenen - bijvoorbeeld om een aansprekend verhaal te construeren voor een opdrachtgever. Wat heb je eraan? Persona’s helpen om je in te leven in andere betrokkenen. Het helpt om je met een team van verschillende organisaties te focussen op de ‘eindgebruiker’: “Maar hoe helpt deze vernieuwende oplossing de familie Versteeg?” Meer informatie Er zijn veel voorbeelden te vinden online. Een klassieker is dit artikel van Pruitt en Grudin: “Personas: Practice and Theory” (2003). Je kan ook contact opnemen met je Coach.
  • 21. Visueel denken Journey Map Ervaringen rondom werkeloosheid met diverse instanties Wat is het? Een Journey Map illustreert een casus: het toont belangrijke gebeurtenissen en interacties met verschillende instanties. Deze momenten zijn weergegeven in de tijd (horizontale as) en hoe positief of negatief ze beleefd werden (verticale as). Op de poster is in één oogopslag te zien is waar dingen misgaan, wat daaraan vooraf ging en wie daaraan te pas kwam.
  • 22. Visueel denken Journey Map Hoe werkt het? Teken een een tijdlijn op een groot vel en kies het perspectief van de burger/ klant/ medewerker die de meeste last heeft. Beschrijf dan de ervaringen van die persoon en plaats deze langs de tijdlijn, al naar gelang het positieve of negatieve momenten waren. Vaak werkt het makkelijker om in het heden te beginnen en daarna terug te werken. Wanneer je de belangrijkste gebeurtenissen op papier hebt, verbind ze dan met een lijn die emotionele pieken en dalen laat zien. Wat heb je eraan? Een Journey Map kan helpen om betrokkenen met verschillende belangen overtuigen van de urgentie om in te grijpen. Het helpt om momenten te kiezen waarop het beste ingegrepen kan worden en om ideeën te genereren hoe het beter kan. Meer informatie Toepassingsvoorbeelden door Britse overheden: http://alturl.com/4nugf Als je vragen hebt, stuur een maltje naar jonas.piet@gmail.com
  • 23. Idee generatie Actoren bril Badges met actoren perspectieven Wat is het? De actoren bril is een workshoptechniek die lijkt op de ‘Six Thinking Hats’ van Edward de Bono. In plaats van verschillende denkwijzen, representeren ze actoren in het project. De brillen helpen om in de schoenen te kruipen van deze mensen en zo hun belangen niet uit het oog te verliezen bij het ontwerpen van een oplossing.
  • 24. Idee generatie Actoren bril Hoe werkt het? Benoem de belangrijkste actoren, een actoren kaart kan hierbij helpen. Maak voor iedere belangrijke actor een persona: wat zijn zijn/ haar beweegredenen? Hoe kan jouw project voor hem/haar interessant zijn? Verdeel vervolgens deze rollen / brillen. Een persona bril hoeft uiteraard geen echte bril te zijn, maar het helpt wel om het op een of andere manier fysiek te maken. Een badge of naambordje werkt ook. Houd je rol vast gedurende de workshop. Wat heb je eraan? Met een actoren brill bekijk je een oplossing vanuit verschillende perspectieven - ook wanneer de betrokken actoren zelf niet aanwezig zijn. Hierdoor is een betere oplossing te ontwerpen, en is een betere argumentatie te maken. Meer informatie Meer informatie over de Six Thinking Hats: www.debonothinkingsystems.com/tools. Stuur voor vragen een email naar ta@kl.nl.
  • 25. Idee generatie Rapid ideation Een idee kaartje van de Doetank Masterclass Wat is het? Dit is een serie getekende kaartjes die op een simpele manier verschillende situaties uitbeelden. Denk aan een burger die geholpen wordt aan de balie, een wijk-initiatief, een vergadering, etc. Deze kaartjes worden toegepast in workshops om creativiteit te stimuleren en veel verschillende ideeën te bedenken binnen beperkte tijd.
  • 26. Idee generatie Rapid ideation Hoe werkt het? Veel mensen ervaren een natuurlijke drempel om te gaan tekenen. In een workshop is daar geen tijd voor. Omdat op de kaartjes al een beginnetje is gemaakt (op enigszins slordige) wijze, is het gemakkelijker om aan te vullen. Bovendien kunnen de tekeningetjes associaties en nieuwe ideeën oproepen. De tekeningen zijn allemaal onaf en ambigu genoeg om op verschillende manieren te interpreteren. De set moet voor iedere workshop wel weer even aangevuld worden. Wat heb je eraan? Met gebruik van de Idee kaartjes bedenk je snel veel verschillende ideeën. Bovendien zijn bedachte ideeën eenvoudig verder ordenen omdat ze op losse kaartjes staan. Meer informatie Voor een goed voorbeeld, zie Touchpoint Templates in de Silk Method Deck: http://socialinnovation.typepad.com/ silk/2008/10/touchpoint-temp.html
  • 27. Idee generatie Action Priority Matrix Ideeën geplaatst op de matrix, hier in de hoek ‘hoge kosten’ en ‘hoge opbrengst’ Wat is het? Een veelheid en diversiteit aan ideeën maakt de kans op een goede en vernieuwende oplossing groter. Maar dan moeten er wel geschikte manieren zijn om de meest veelbelovende ideeën hieruit te kiezen. Met deze matrix (opbrengsten / kosten) kan je in kaart brengen welke acties of ideeen het beste passen gegeven de beschikbare middelen.
  • 28. Idee generatie Action Priority Matrix Hoe werkt het? Wanneer je ideeën hebt bedacht, plaats ze dan op de matrix. Het gaat om relatieve kosten (verticale as) en opbrengsten (horizontale as). Dit kan op een kwalitatieve manier, op basis van gezond verstand en op gevoel. Het kan ook met meetbare criteria, gebaseerd op je doelstellingen. Voorbeelden van opbrengsten: hogere klanttevredenheid, en een betere werksfeer. Voorbeelden van kosten: risico, tijd en moeite. Vergeet niet de betrokkenheid van andere actoren! Wat heb je eraan? Door ideeën op de matrix te plaatsen, creeër je onderscheid tussen ‘quick wins’, aantrekkelijke en minder aantrekkelijke kansen. Het stimuleert een discussie over kosten en opbrengsten, dit sluit aan bij het Input / Output model. Het toont waar gezocht moet worden naar ‘slimme’ oplossingen. Meer informatie Voor ondersteuning kan je bij je coach terecht. Een toepassingsvoorbeeld bij Britse overheden: http://alturl.com/4nugf
  • 29. Onderzoeken Video interview Een simpele video camera in gebruik voor Doetanks (afbeelding: www.taxibrousse.wordpress.com) Wat is het? Het video interview is de snelste manier om te documenteren wat je doet. Het duurt per keer ongeveer 5 minuten. Het vereist twee mensen - een verslaggever die gerichte vragen stelt en de persoon die de vragen beantwoordt. Van elke Doetank wordt verwacht dat ze wekelijks een video uploaden op Vimeo om elkaar op de hoogte te houden en het leerproces in kaart te brengen.
  • 30. Onderzoeken Video interviews Hoe werkt het? Begin met een makkelijke vraag die het onderwerp aangeeft, zoals “Kan je vertellen wie je bent en wat je doet?”. Dit helpt de geïnterviewde om op gang te komen. Vraag dan door naar specifieke aspecten en eindig met een actiegerichte vraag. Zorg dat het geheel niet langer is dan 3 minuten - dat zijn al snel 500 woorden(!). Als het niet goed gaat, doe het dan gewoon over. Upload vervolgens je clip op Vimeo of Youtube. En draai de rollen ook eens om! Wat heb je eraan? Door wekelijks een video op te nemen, kan je snel je voortgang documenteren. Het helpt bij (zelf)reflectie en het delen van ervaringen met je coach en Slimmernetwerkers. Meer informatie Goede tips: www.creativetriage. com/2010/07/28/16-flip-camera-interview- tips-for-community-hospital-videos/ Je kan direct aan de slag, er zijn camera’s beschikbaar. Kom je er niet uit, mail ta@kl.nl
  • 31. Business Case Input / Output model (verwachte) (geschatte) INPUT: OUTPUT: √ en gezin uit de E - eputatie: de R problemen (=kwalitatief) gemeente loopt risico als het mis √ e gemeente D gaat (=kwalitatief) positief in het nieuws (=kwalitatief) - 2 halve dagen 1 kosten van een √ ekelijks ca. 4 uur W cursus (=kwantitatief) minder kwijt met langs elkaar heen werken (=kwantitatief) Input/ Output model toegepast op organisatie niveau Wat is het? Dit is een denkkader voor productiviteit door te kijken naar input (investeringen) en output (beoogde resultaten). Het is van belang dat Doetanks zowel over kwalitatieve als kwantitatieve aspecten nadenken. Vernieuwen gaat immers niet alleen over efficienter werken, maar vooral ook over wat het oplevert voor de burger. Het model werkt op het niveau van Doetank, organisatie, en maatschappij.
  • 32. Business Case Input / Output Model Hoe werkt het? Voor startende Doetanks is het nuttig om input en output van de Doetank zelf te formuleren. “Wat wil je dat je Doetank uiteindelijk oplevert? En welke input is daarvoor nodig “(tijd, middelen, mensen)? Deze vragen helpen om richting te geven aan het Doetank-proces en om oplossingen toe te snijden op specifieke situaties. Gebruik het model ok om te formuleren wat er niet goed gaat in de huidige situatie. Het model voorkomt dat ideeën gaan “zweven”. Wat heb je eraan? Het model helpt om zakelijke argumentaties te ontwikkelen, om organisaties te vinden waar de oplossing kunnen worden toegepast. Het biedt houvast voor het meten van resultaten achteraf. Meer informatie Meer informatie is te vinden op: www.slimmernetwerk.nl/doetanks Voor ondersteuning, mail: wouter.vandertorre@tno.nl
  • 33. Business Case Propositie testen Testen van nieuwe service proposities op de markt Wat is het? Het is goed mogelijk om al voor de eigenlijke ontwikkeling van een Doetank-idee een beeld te krijgen van de aantrekkelijkheid ervan voor verschillende actoren. Neem een sprong vooruit, doe alsof je idee er al is, en probeer het maar eens aan de man te brengen. Dit levert in een vroeg stadium feedback op die helpt om te beslissen welke ideeën het meest kansrijk zijn.
  • 34. Business Case Propositie testen Hoe werkt het? Met een naam, slogan en flyer probeer je je idee als een ‘echt product’ voor te stellen. Welke ‘features’ staan op de verpakking, en wat biedt het precies? Maak varianten en probeer daarmee je doelgroep te interesseren. Vanzelfsprekend heb je nog geen ‘echt product’ om te verkopen, wel kan je mensen zich laten inschrijven om betrokken te blijven, bijv. in een focusgroep. Kies manieren om snel mensen te vinden die feedback kunnen geven en gebruik je eigen netwerk. Wat heb je eraan? Het geeft een beter beeld van voordelen gezien door de ogen van organisaties, cliënten en andere actoren. Het is een ‘reality check’ van outputs van je Input / Output Model. Je leert over de omvang van de vraag en wat de ‘haakjes’ zijn om mensen te interesseren. Meer informatie Leer en leen van bestaande advertenties en/ of vraag advies aan iemand die goed is in het ontwerpen van communicatiemiddelen.
  • 35. Prototyping Papieren prototype Prototypen van communicatie tussen client en hulpverlener Wat is het? Papieren prototypes zijn schetsen van de interface van een ontwerp, zoals tekeningen van een website. Door vroegtijdig een voorstelling te maken van functionaliteit en gebruik, zijn oplossingen te ontwikkelen die beter aansluiten bij behoeften en ervaringen van gebruikers. De techniek wordt veel gebruikt voor websites en apps, maar ook voor fysieke producten, formulieren, etc.
  • 36. Prototyping Papieren prototype Hoe werkt het? Zodra de functie voor een ontwerp gekozen is, kan je de interface schetsen. Het is handig om deze prototypes op te bouwen uit onderdelen die je afzonderlijk kunt aanpassen. Zo kun je feedback krijgen van gebruikers over de bruikbaarheid en wenselijkheid van verschillende functies. Vaak ondergaat zo’n prototype een aantal verbeteringscycli (ontwerpen, maken, testen, reflecteren) om tot een realistisch, uitvoerbaar concept te komen. Wat heb je eraan? Binnen Doetanks zorgen papieren prototypes voor een gedeeld begrip over oplossingen. Bij tests neigen deelnemers eerder tot het geven van eerlijke feedback vanwege de schetsmatige ‘look’. Zo identificeer je problemen eerder en voorkom je hoge kosten voor aanpassingen later. Meer informatie Een interview met een papieren prototype: www.youtube.com/watch?v=9wQkLthhHKA Andere toepassingsvoorbeelden zijn hier te zien: www.servicedesigntools.org/tools/30
  • 37. Prototyping Rollenspel Rollenspel met klant en medewerker [www.vimeo.com/15969083] Wat is het? Met het rollenspel speel je ‘interacties’ tussen mensen na om nieuwe omgangsvormen uit te proberen. Denk aan een experimentele vorm van vergaderen of een gesprek tussen oudere en jongere werknemers. Dat kan binnen je eigen team om een nieuwe scenario te verkennen, maar ook daarbuiten om het met andere betrokkenen te testen. Rollenspellen worden ook gebruikt voor interventies.
  • 38. Prototyping Rollenspel Hoe werkt het? Net als bij toneel is er de regisseur, die acteurs instrueert en regelmatig het spel stil zet om te reageren op de uitgespeelde situatie. Simpele rekwisieten helpen om je in te leven (en zijn abstract genoeg om niet af te leiden van het rollenspel). Het is belangrijk om deelnemers op hun gemak te stellen, bijvoorbeeld door een ijsbreker oefening. Als een groep een hoge drempel heeft om te acteren kunnen poppetjes gebruikt worden (zoals Playmobil). Wat heb je eraan? Door naspelen en improvisatie ervaar je direct hoe scenario’s kunnen worden aangepast om gewenste reacties te stimuleren. Hierbij kunnen ook mensen van goed betrokken worden. Wanneer acteurs andere betrokkenen spelen leren ze daarmee een ander perspectief kennen. Meer informatie In deze video wordt een rollenspel gespeeld met een boze klant en een baliemedewerker www.vimeo.com/15969083 Meer voorbeelden: www.servicedesigntools.org/tools/42
  • 39. Prototyping Interventie Instructies voor het maken van ‘mos graffiti’ [www.destructables.org] Wat is het? Interventies zijn ingrepen om een (gedrags) verandering te bewerkstelligen in een bestaande situatie. Vaak om aan te tonen dat problemen anders aangepakt kunnen of moeten worden om opgelost te worden. Interventies kunnen een besloten karakter hebben (rollen omdraaien in een gesprek tussen ambtenaar en burger) of juist de publieke aandacht zoeken (visueel onderzoek naar overlast door hondenpoep).
  • 40. Prototyping Interventie Hoe werkt het? Bedenk wat je wil veranderen of leren met je interventie en leer je doelgroep kennen voor zoveel mogelijk effect. Je ingreep moet goed uitgewerkt en geloofwaardig zijn om mensen te bereiken. Humor, controversie, provocatie en verrassing zijn tactieken die je kunt toepassen. Creatief activisme levert inspirerende voorbeelden. Omdat interventies vaak op het randje zitten van wat acceptabel is, leer / verander je meer door vergiffenis te vragen achteraf, dan door toestemming te vragen vooraf. Wat heb je eraan? Een interventie kan helpen om een situatie vlot te trekken, om te tonen dat het anders kan, om betrokkenen tot andere inzichten te brengen, om publieke aandacht te genereren of om een thema te agenderen. Meer informatie Praktische instructies (zoals voor mos graffiti) vind je op www.destructables.org en bekijk ook eens de inspirerende Interviews en onderzoeken op http://artisticactivism.org
  • 41. Prototyping Desktop walkthrough Een transportsysteem doorlopen met een Desktop walkthrough Wat is het? Verken en test je Doetank oplossing in een vroeg stadium door uit te spelen wat er in de opeenvolgende stappen zou kunnen gebeuren. Anders dan bij het rollenspel ligt de nadruk bij een desktop walkthrough op het hele proces en aansluitingen tussen onderdelen, en minder op details van een individuele situatie. Je acteert niet zelf, maar maakt gebruik van poppetjes.
  • 42. Prototyping Desktop walkthrough Hoe werkt het? Een typische walkthrough heeft een klant, een medewerker en getekende interactiepunten op een vel papier. Je loopt letterlijk met poppetjes door opeenvolgende momenten, waarbij je foto’s neemt en je voorstelt wat de verschillende actoren doen, zeggen en voelen. Het is nuttig om dit niet alleen te doen, en om een walkthrough verschillende keren te doorlopen met verschillende persona’s. Hierna kan je een lijst van acties opstellen voor de verdere ontwikkeling van je oplossing. Wat heb je eraan? Je krijgt een beter begrip van de ‘choreografie’ van elementen van je oplossing, en inzicht in waar de vage punten en knelpunten zitten. Deze techniek levert ook een reeks foto’s op die je kan gebruiken voor een storyboard en het brengt sfeer in een bespreking. Meer informatie De bovenstaande uitleg is deels gebaseerd op een beschrijving van Engine Service Design www.enginegroup.co.uk/service_design/methods/
  • 43. Planning Actieplanner Een Actieplanning aan het begin van een Doetank Wat is het? Doetanks zijn gericht op ‘doen door samenwerken’. Een Actieplanner is een grote poster om gezamenlijk te plannen wat ‘in ieder geval’ moet gebeuren, en waarvoor en wanneer de groep bij elkaar komt. De opzet van de poster dwingt ook om na te denken wat er nu direct al kan gebeuren, met wat we weten en kunnen als Doetank groepje.
  • 44. Planning Actieplanner Hoe werkt het? Eerst schrijven individuele Doetankleden op losse kaartjes welke acties ze belangrijk vinden. Vervolgens legt iedereen zijn / haar kaartje uit over drie delen van de poster: wat er ‘nu direct’ moet gebeuren, wat er ‘daarna’ moet gebeuren, en wat er ‘later’ kan. Dit brengt een gesprek op gang over wat echt belangrijk is, en wat prioriteit heeft. De fysieke opzet met losse kaartjes en een groot vel verlevendigt een vergadering en stimuleert het nemen van eigenschap over acties. Vergeet geen foto’s te maken! Wat heb je eraan? Het helpt om overzicht te hebben en om op een slimme manier overeenstemming te bereiken over wat er op z’n minst gedaan moet worden, en in welke volgorde. Meer informatie Voor een vergaand voorbeeld van visuele planning, Post-it planning, zie deze video: www.youtube.com/watch?v=fWjZ8n4rU2s Voor ondersteuning kan je bij je coach terecht.
  • 45. Slimmernetwerk Doetanks Gereedschapskist Hoe werkt deze kaartenset? Kies met je Doetank de middelen die passen bij de aanpak van je vraagstuk of werkwijze. Deze gereedschapskist is daarbij een nuttige ruggensteun en een bron van inspiratie. Voor elk van de instrumenten geldt dat ze andere mensen hielpen om sneller en efficiënter te werk te gaan. Als Doetanker kun je de hulp inroepen van de bijgenoemde ervaringsdeskundige. Hij of zij kent de ‘ins en outs’ van de toepassing ervan. Meer gedeelde instrumenten... Uiteindelijk moet de gereedschapskist verder gevuld worden door het Slimmernetwerk en Doetankers zelf. Maak jij binnen jouw Doetank of elders gebruik van andere instrumenten of heb je zelf een methode ontwikkeld? Deel het met de rest van het netwerk! Neem contact op met Thomas van Andel: ta@kl.nl om jouw instrument toe te voegen aan deze Doetank Gereedschapskist. We wensen je veel succes!
  • 46. Dit werk is gelicenseerd onder een Creative Commons Naamsvermelding-NietCommercieel-GelijkDelen 3.0 NL