Παρουσίαση για την εργαστηριακή ανάλυση του αρθρικού υγρού

1. ΑΡΘΡΙΚΟ ΥΓΡΟ

2. ΕΙΣΑΓΩΓΗ
-εντός αρθρικής κοιλότητας
-κφ πολύ μικρή ποσότητα (μέγιστο 2-3 ml στο γόνατο)
-παχύρευστο υγρό
-περιβάλλεται από αρθρικό θύλακο
-είναι υπερδιήθημα πλάσματος
(παθητική μη εκλεκτική δίαχυση)

3. ΣΥΣΤΑΣΗ
•Παρόμοια χημική σύσταση με πλάσμα
Περνά: - νερό
- γλυκόζη
- ουρικό οξύ
- πρωτείνες
•Ταυτόχρονα παράγονται : - Υαλουρονικό οξύ
- Ένζυμα (υαλουρονιδάση,
πρωτεϊνάσες, κολλαγενάσες, κα)
•Κύτταρα αίματος και μεμβράνης
όμοια με πλάσμα
λιγότερο από πλάσμα

4. ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΤΙΜΕΣ
Όγκος < 2-3 ml
Χρώμα απαλό κίτρινο – αχυροκίτρινο
Διαυγές
Ιξώδες αυξημένο (4-6 cm μήκος σταγόνας)
Ερυθρά ??
Λευκά <200/ml
Πολυμορφοπύρηνα <15%
Λεμφοκύτταρα <20%
Μονοπύρηνα κ μακροφάγα 60-70%
Κρύσταλλοι κφ όχι
GLU όχι <10 mg/dl σε σχέση με πλάσμα
Lactate ??
Total protein <3 g/dl ή 1/3 αίματος
Ουρικό οξύ ίδιο με πλάσμα

5. ΚΥΡΙΕΣ ΑΡΘΡΙΤΙΔΕΣ
Σηπτικές Βακτηριακές-Μυκητιασικές-Ιογενείς
Φλεγμονώδεις Ρευματοειδής αρθρίτις, Ρευματικός πυρετός,
Σύνδρομο Reiter, κα
Μη φλεγμονώδεις ή Οστεοαρθρίτιδες, Τραυματικές, Εκφυλιστικές, κα
εκφυλιστικές
Κρυσταλλογενείς Ουρική, Πυροφωσφορικού ασβεστίου, κα
Αιμορραγικές Τραυματισμός, Αιμαγγείωμα, κα

6. ΤΟ ΔΕΙΓΜΑ
- Ασθενής σε 6 ώρες ελάχιστο νηστεία
- Ταυτόχρονη λήψη περιφερικού φλεβικού αίματος
- Αποστολή δείγματος - Σωληνάρια :
(όταν αρκετό δείγμα , > 5 ml)
i) ηπαρινισμένο ή υγρό EDTA για αριθμό
ii) αποστειρωμένο (ηπαρινισμένο ή μη) για μικροβιολογικές
iii) ξηρό για βιοχημεία και ανοσολογία
ΣΗΜ 1: Κρύσταλλοι πυροφωσφ. ασβεστίου σε ηπαρινισμένο
φιαλίδιο
ΣΗΜ 2: Φθοριούχο αντιπηκτικό για αναστολή γλυκόλυσης
ΣΗΜ 3: Όχι στερέα/σε σκόνη αντιπηκτικά

7. ΤΟ ΔΕΙΓΜΑ
ΟΤΑΝ ΜΙΚΡΗ ΠΟΣΟΤΗΤΑ ?!
< 2.5 ml
2 σωληνάρια
- 2 αποστειρωμένα (ηπαρινισμένα ή μη)
ή
- 1 αποστειρωμένο (ηπαρινισμένο ή μη)
και ένα με υγρό EDTA
EΛΑΧΙΣΤΟ
Μεταφέρεται με τη σύριγγα στο
εργαστήριο και εμβολιάζεται άμεσα

8. ΟΨΗ
- κφ διαυγές
- Βαθμός θολερότητας εκτιμάται με το το μάτι και εκφράζεται:
οπαλισμός, ελαφρά θολερότητα, μέτρια και σαφής
- θολώνει σε φλεγμονώδεις νόσους λόγω αύξησης έμμορφων στοιχείων
- σε αύξηση πυοσφαιρίων : γκριζόλευκη θολερότητα
- σε αύξηση των κρυστάλλων : γαλακτόλευκη θολερότητα
- γαλακτερή ή ψευδοχυλώδη : υποτροπή ουρικής αρθρίτιδας
χρόνια ρευματοειδή αρθρίτιδα
χονδρασβέστωση
- πυώδης γκριζόλευκη θολερότητα : ακμή σηπτικής αρθρίτιδας
ΣΗΜ : Μπορεί να υπάρχουν και έγκλειστα - ελεύθερα αιωρούμενα
τμήματα ιστού σαν ρύζι
- θραύσματα προσθετικών
αρθρώσεων (σαν πιπέρι)

10. ΧΡΩΜΑ
- κφ άχρωμο έως αχυροκίτρινο/απαλό κίτρινο
- διαγνωστική αξία: πολύ έντονο κίτρινο
πρασινωπό
κόκκινο/καφέ/ξανθοχρωματικό

11. ΠΗΓΜΑ ΙΝΙΚΗΣ
- Φυσιολογικά ΔΕΝ πήζει
- Σε φλεγμονή Ινωδογόνο διέρχεται αγγειακό φραγμό ΠΗΓΜΑ
- ΠΗΓΜΑ : πολύ λεπτό χαλαρό ή συμπαγές
ένταση σύστασης ανάλογη με σοβαρότητα φλεγμονής
αξιολογείται στο φιαλίδιο ΧΩΡΙΣ αντιπηκτικό
βαθμολογείται με σταυρούς
πχ 3+ πήγμα που καταλαμβάνει ¾ μάζας υγρού
2+ πήγμα που καταλαμβάνει ½ μάζας υγρού , κτλ
- Η παρουσία πήγματος επηρεάζει μέτρηση κυττάρων ( ηπαρινισμένο)

12. ΓΛΟΙΟΤΗΤΑ
- κφ αυξημένη γλοιότητα λόγω υαλουρονικού οξέος
- μειώνεται ή χάνεται στις φλεγμονώδεις παθήσεις
- δεν μεταβάλλεται στις εκφυλιστικές και άλλες μη
φλεγμονώδεις νόσους
- Μέτρηση:
α) Δοκιμή σταγόνας (4-6 cm)
β) Δοκιμή δακτύλων
γ) Δοκιμή πήξεως μυκίνης ή δοκιμή Ropes

14. ΚΥΤΤΑΡΑ
-κφ <150-200 / ml
-κυρίως (>60-70%) μονοπύρηνα, πλασματοκύτταρα, κα
-πολυμορφοπύρηνα <5-15%
-Γίνεται : μέτρηση αριθμού ανά μl
καθορισμός τύπου (σε %)
αναζήτηση και αναγνώριση ειδικών παθολογικών κυττάρων

15. ΑΡΙΘΜΟΣ ΚΥΤΤΑΡΩΝ
- Στο δείγμα με το αντιπηκτικό
- Μετά από καλή ανακίνηση
- Σε καταμετρητική πλάκα Neubauer ( *40 φακό)
- Για αραίωση ή λύση ερυθρών ΟΧΙ ΟΞΕΙΚΟ ΟΞΥ (ΤURK)
καθίζηση υαλουρον.οξέος θόλωση
ΑΝΤΙ ΑΥΤΟΥ φυσιολογικό ορός (hypotonic saline solution)
- O αριθμός υπολογίζεται :
συνολικός αριθμός (στα 4 μεγάλα τετράγωνα) * 10 * αραίωση
4
- Το αποτέλεσμα εκφράζεται ως κύτταρα ανα κκχ (μl)

16. ΤΥΠΟΣ
- Φυγοκεντρούμε δείγμα με αντιπηκτικό (2000 στροφές για 10 λεπτά)
- Από ίζημα ΛΕΠΤΕΣ επιστρώσεις
- GIEMSA/MAY-GRUNWALD
- Φυσιολογικά >60% μονοπύρηνα ή μακροφάγα
<5-15% πολυμορφοπύρηνα
<20% λεμφοκύτταρα
-Ειδικά παθολογικά κύτταρα :
1) κύτταρα ρευματ.αρθρίτιτδας ή κύτταρα RA
=ουδετερόφιλα πολυμορφοπύρηνα ή μακροφάγα με έγκλειστα
2) κύτταρα ερυθηματώδους λύκου ή κύτταρα LE
3) φαγοκύτταρα Reiter, και
-αύξηση ΝΕU σε
σηπτική αρθρίτιδα
-αύξηση LYΜ σε μη
σηπτικές αρθίτιδες

18. ΚΡΥΣΤΑΛΛΟΙ
- Φυσιολογικά δεν υπάρχουν
- Ανεύρεση και αναγνώριση είδους = διαγνωστικό στοιχείο
- Όχι από σωληνάριο με αντιπηκτικό/EDTA ή οξαλικά αντιπηκτικά
ή στερεά/σκόνη αντιπηκτικά
- Κρύσταλλοι πυροφωσφορικού ασβεστίου καλύτερα να ελέγχονται
από ηπαρινισμένο φιαλίδιο
- Είτε με άμεσο παρασκεύασμα είτε μετά από φυγοκέντρηση και
άμεσο παρασκεύασμα από το ίζημα
- Μικροσκόπηση με κοινό μικροσκόπιο ή πολωμένο φως

19. ΚΡΥΣΤΑΛΛΟΙ
Ουρικού Νατρίου Ουρική αρθρίτις
Πυροφωσφορικού Νατρίου Ψευδοουρική αρθρίτις
Χοληστερίνης Ρευματοειδής αρθρίτις,
χρόνιες αρθρίτιδες
Χόνδρος, τεμάχια, ίνες Εκφυλιστική αρθροπάθεια
Λιποσφαίρια Τραυματική αρθρίτις
Οξαλικό Ασβέστιο Αντιπηκτικό οξαλικό
Συντρίμια κρυστάλλων, ταλκ

20. ΧΗΜΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ
• GLU : μέτρηση εντός 30-60 λεπτών
κφ όχι <10 mg/dl λιγότερο από πλάσμα
φλεγμονώδης αρθρ : = ή > από 25 mg/dl λιγότερο από πλάσμα
σηπτική αρθρίτιδα : > 40 mg/dl λιγότερο από πλάσμα
• Πρωτεϊνες : περίπου 1/3 σε σχέση με πλάσμα , <3gr/dl
αύξηση σε φλεγμονώδεις και αιμορραγικές αρθίτιδες
• Ουρικό οξύ : ίδια συγκέντρωση με πλάσμα
πάντοτε ταυτόχρονη μέτρηση σε περιφερικό φλεβικό δείγμα
• Ένζυμα όπως LDH, ALP, όξινη φωσφατάση, κα.

21. ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ
- Μικροσκοπική εξέταση : δείγμα χωρίς πήγμα
φυγοκέντρηση
από το ίζημα gram ή οξεάντοχη χρώση
- Καλλιέργεια : δείγμα χωρίς πήγμα
ένδειξη η διάχυτη γκριζόλευκη όψη με έντονη
θολερότητα
φυγοκέντρηση 3000 στροφές για 10 λεπτά
γενική ή ειδική καλλιέργεια
- Γενική καλλιέργεια : αιματούχο άγαρ (αερόβια και αναερόβια)
σοκολατόχρωμο σε CO2 5-10%
θεογλυκολικός ζωμός
- Ειδική καλλιέργεια : βρουκέλλα, μυκοβακτηρίδια, αναερόβια.