SlideShare a Scribd company logo
1 of 15
Download to read offline
Interimpuls Interim Kompas



                     De stand van zaken
                    op de interim-markt:

               Terugblik 2e helft 2011 en
              vooruitzichten 1e helft 2012




29 februari, 2012
Interimpuls Interim Kompas                      Terugblik interim-markt 2e helft 2011 en vooruitzichten 1e helft 2012



1.       VOORWOORD                                                                                           2

2.       OVER INTERIMPULS                                                                                    2

3.       MANAGEMENTSAMENVATTING                                                                              3

4.       ALGEMEEN                                                                                            4

5.       OPDRACHTENPORTEFEUILLE                                                                              4

6.       OPDRACHTENGEVERS                                                                                    8

7.       TARIEVEN                                                                                            9

8.       BRONNEN                                                                                           11

9.       ZZP-ER EN VAST DIENSTVERBAND                                                                      13

10.       FINANCIËLE BUFFER                                                                                13

11.       POLITIEKE VERTEGENWOORDIGING                                                                     13

12.       TOT SLOT                                                                                         14

 
 
 

 
 
 
 

 
 
 

 
 
 
 
Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt op welke wijze ook zonder
voorafgaande schriftelijke toestemming van Interimpuls. Contact: info@interimpuls.nl.




                                                                                                              1 
      
Interimpuls Interim Kompas                   Terugblik interim-markt 2e helft 2011 en vooruitzichten 1e helft 2012




1. Voorwoord 
Geachte lezer,

Graag presenteert Interimpuls de resultaten van de vierde grote enquête onder
zelfstandige interim professionals over de 2e helft van 2011 en de verwachtingen voor 1e
helft 2012. In deze enquête wordt onderzoek gedaan naar de omvang van de
opdrachtenportefeuille, de hoogte van de tarieven en de bronnen van opdrachten van de
zzp-ers. Dit onderzoek wordt elk half jaar herhaald.

Naast de vaste elementen wordt er elk half jaar ook aandacht besteed aan een ander
thema binnen de interim-markt. Zo is er in 2010 onderzoek gedaan naar de tijd die zzp-ers
besteden aan opleidingen, in 2011 naar de marges die intermediairs hanteren en nu naar
de financiële buffers en de politieke vertegenwoordiging van de zzp-er.

De resultaten zijn vastgelegd in deze Interimpuls Interim Kompas. De Interimpuls Interim
Kompas geeft de marktsituatie weer van zelfstandige interim professionals, actief in de
zakelijke dienstverlening.

Wilt u in medio 2012 ook deelnemen, laat dan uw gegevens achter op
http://www.interimpuls.nl/interim-professionals/herinnering-enquete-marktsituatie.




2. Over Interimpuls 
Interimpuls is begin 2010 gestart door twee oud-interim professionals. Interimpuls
faciliteert op professionele wijze direct contact tussen opdrachtgever en interim
professional zonder prijsopdrijvende schakels.

Interimpuls is de enige marktplaats waar geen opdrachten van pure intermediairs zijn te
vinden; het betreft enkel opdrachten van de uiteindelijke opdrachtgever en
gerenommeerde consultancy-organisaties.

Interimpuls is meer dan een marktplaats / jobboard. Het stelt de opdrachtgever in staat
om via een eigen online ‘control panel’ zijn gehele externe inhuur online te managen. De
opdrachtgever kan eenvoudig zijn zoekopdracht plaatsen. Binnen 24 uur ontvangt de
opdrachtgever de eerste reacties waarna selectie en afhandeling eenvoudig kan
plaatsvinden. Verder biedt het platform de opdrachtgever en de interim professional om
bijvoorbeeld online contracten te sluiten.

Ook iedere interim professional heeft een eigen control panel met onder meer een eigen
actuele persoonlijke marktanalyse.

Er zijn voor de interim professionals geen kosten verbonden aan de dienstverlening van
Interimpuls. Opdrachtgevers betalen een vast laag bedrag per jaar, ongeacht het aantal
interim professionals dat zij inhuren, of een laag vast bedrag per match.




                                                                                                           2 
    
Interimpuls Interim Kompas                     Terugblik interim-markt 2e helft 2011 en vooruitzichten 1e helft 2012




3. Managementsamenvatting 
Interimpuls heeft onderzoek gedaan naar de situatie van de interim-markt over de tweede
helft van 2011 en de verwachtingen voor 2012. 634 hoger opgeleide zelfstandige interim
professionals deden mee aan deze enquête. De respondenten konden reageren in de
periode van begin januari 2012 tot medio februari 2012 via een online enquête.
Deelnemers zijn benaderd via de eigen website en nieuwsbrief, social media zoals twitter
en linkedin en de nieuwsbrief van NVIM.

       Opdrachtenportefeuille groeit licht, uurtarief daalt fors: omzet daalt 
De omvang van de opdrachtenportefeuille van de interim professional is in de 2e helft van
2011 met 3,5 % gegroeid. Ruim de helft van de tijd (59 %) had de interim professional een
betaalde opdracht. De echte groei lijkt er uit - vorig half jaar was de groei nog 15 %.

       Verwachting opdrachtportefeuille negatief 
De geënquêteerde zelfstandige verwachten, voor het eerst in twee jaar, een lichte daling
van de opdrachtenportefeuille (van 59 % naar 57 %). In combinatie met een verdere
verwachte tariefsdaling zal de omzet nog harder dalen.

       Terugtredende overheid 
De publieke sector is duidelijk teruggetreden als grootste opdrachtgever voor de
zelfstandige professional. Was de publieke sector eerst nog de grootste opdrachtgever, nu
is zij de kleinste.

       Forse daling tarieven 
De tarieven zijn in het 2e helft van 2011 fors gedaald met 9 %. De tarieven zijn daarmee op
het laagste niveau in 2 jaar. Verwachting is dat de tarieven komende periode verder licht
zullen dalen.

       Eigen netwerk nog veruit grootste opdrachtgever 
De zzp-er regelt zijn opdrachten voornamelijk via het eigen netwerk. 63 % van de
opdrachten komt via het eigen netwerk. Interimvacature-sites spelen nog steeds een
beperkte rol maar het percentage is stabiel. Intermediairs zijn goed voor 26 %.

       Vast dienstverband lonkt 
35 % overwoog het afgelopen half jaar een vast dienstverband, een stijging van 16 %.
Ongeveer 7 % heeft een parttime dienstverband naast de zzp-werkzaamheden.

       Financiële buffers beperkt 
De zzp-er heeft gemiddeld een financiële buffer van ruim 8 maanden. Een kwart heeft
slechts een financiële buffer van maximaal 3 maanden.

       Grote leegte in politieke vertegenwoordiging van zzp‐ers 
37% van de zelfstandige interim professionals is van mening dat er geen partij is die het
beste opkomt voor hun belangen. 46 % is van mening dat de VVD hun belangen het best
vertegenwoordigd.




                                                                                                             3 
     
Interimpuls Interim Kompas                                   Terugblik interim-markt 2e helft 2011 en vooruitzichten 1e helft 2012




4. Algemeen 
In totaal deden 634 zelfstandige interim professionals mee aan het onderzoek, allen actief
in de zakelijke dienstverlening.

De meeste deelnemers zijn actief in de vakgebieden Algemeen Management, ICT en
Financiën & Control (zie grafiek 1). De verdeling van interim professionals over de
vakgebieden is licht verschoven.




                   Technisch
                 Secretarieel
                       Overig
            Marketing & Sales
                    Juridisch
           Inkoop & Logisitiek
                           ICT
                          HRM
          Financien & Control
                     Facilitair
          Communicatie & PR
       Algemeen management

                                  0%        5%
                                                       10%
                                                                   15%
                                                                                20%
                                                                                             25%
                                                                                                          30%




Grafiek 1: Verdeling vakgebieden geënquêteerden 2e helft 2011.

94 % van de deelnemers heeft meer dan 10 jaar aan totale werkervaring (vorige enquête
93 %) en ongeveer 95 % heeft een opleidingsniveau van HBO of hoger (vorige enquête 98
%). De gemiddelde leeftijd in deze enquête is, net zoals in voorgaande enquête, 50 jaar.

De samenstelling van de geënquêteerde populatie wijkt ook deze enquête nauwelijks af
van alle voorgaande edities van het Interimpuls Interim Kompas. De resultaten van deze
enquête zijn daardoor wederom goed vergelijkbaar met de voorliggende periodes.


5. Opdrachtenportefeuille 
Eén van de belangrijkste onderdelen van het onderzoek is gericht op de omvang van de
opdrachtenportefeuille; een belangrijke graadmeter voor de economische marktsituatie
van de zelfstandige interim professional.

De opdrachtenportefeuille was het afgelopen half jaar gemiddeld voor 59 % gevuld - ten
opzichte van 57 % voor de eerste helft van 2011. Er is hiermee sprake van een kleine groei
van de opdrachtenportefeuille van 3,5 % ten opzichte van de 1e helft 2011. De groei was
een jaar eerder nog 15 %.

De (lichte) groei gaat deze periode echter wel ten koste van het uurtarief (zie hoofdstuk
8); er is wel meer gewerkt maar dat maakt de daling in het uurtarief niet goed. De omzet
is daardoor gedaald.


                                                                                                                           4 
    
Interimpuls Interim Kompas                                         Terugblik interim-markt 2e helft 2011 en vooruitzichten 1e helft 2012



De respondenten gaven in de vorige enquête aan dat ze voor de 2e helft van 2011 een
vollere opdrachtenportefeuille verwachtten, te weten 62 %. De positievere verwachtingen
van de interim professionals zijn ook deze keer niet waar gemaakt. De trend dat de zzp-er
de toekomst rooskleuriger ziet dan hij daadwerkelijk wordt, is constant.

Ruim 20 % had niet of nauwelijks werk (0 % tot 20 %) (zie grafiek 2). In de eerste helft van
2011 was dit nog bijna 23 %. Dit percentage is dus licht gedaald. Al met al stond de interim
professional qua omvang van de opdrachtenportefeuille er licht beter voor.



                 100%
     80% tot 99%
      60% tot 80%
      40% tot 60%
         20% tot 40%
          1% tot 20%
                  0%

                            0%
                                             5%
                                                           10%
                                                                 15%
                                                                             20%
                                                                                             25%



Grafiek 2: Omvang opdrachtenportefeuille algemeen 2e helft 2011.

Er zijn aanzienlijke verschillen in de omvang van de opdrachtenportefeuille per vakgebied
(zie grafiek 3). Inkoop & Logistiek en Juridisch doen het aanmerkelijk beter dan
gemiddeld1.

Aanzienlijk lager dan het gemiddelde zijn de vakgebieden Algemeen management en HRM.
HRM professionals hebben hun opdrachtenportefeuille fors zien dalen; van 64 % naar 47 %.

Communicatie & PR daarentegen heeft zich goed hersteld ten op zichte van de voorgaande
periodes en heeft nu een gemiddelde opdrachtenportefeuille.  

Interim professionals in de vakgebieden Technisch, Marketing & Sales en ICT deden het ook
beter dan voorgaande periode.




                                                        
1
 De vakgebieden Facilitair en Secretarieel zijn hier niet genoemd omdat het aantal geënquêteerden, actief in
deze vakgebieden, te beperkt is om hier een uitspraak over te doen. Dit gold in de vorige enquêtes ook voor
het vakgebied Juridisch en daarom is er geen historische data voor opgenomen voor het vakgebied Juridisch. 


                                                                                                                                 5 
      
Interimpuls Interim Kompas                                   Terugblik interim-markt 2e helft 2011 en vooruitzichten 1e helft 2012




                    Technisch
                       Overig
             Marketing & Sales
                     Juridisch
            Inkoop & Logisitiek
                            ICT
                                                                                                        1e helft 2011
                           HRM
           Financien & Control                                                                          2e helft 2011
           Communicatie & PR
        Algemeen management

                                  0%    10% 20%
                                                30% 40%
                                                        50%                60%    70%     80%




Grafiek 3: Omvang opdrachtenportefeuille per vakgebied, 1e helft 2011 afgezet tegen 2e helft 2011.

Er zijn geen opvallende verschillen waargenomen in de omvang van de
opdrachtenportefeuille gerelateerd naar jaren werkervaring en opleidingsniveau.

Vorige enquête is voor het eerst gevraagd naar de leeftijdscategorie van de geënquêteerde
interim professionals. Ook nu is te constateren dat de interim professionals onder de 30 en
boven de 50 jaar minder werk hebben dan de gemiddelde interim professional (zie grafiek
4). In de groep 60 jaar en ouder is ook een duidelijke oververtegenwoordiging van het
vakgebied Algemeen Management, een vakgebied waar ook nu de klappen vallen.




   60 jaar of ouder 
         50 tot 60 jaar 
         40 tot 50 jaar 
         30 tot 40 jaar 
            Tot 30 jaar 

                           0%  10% 
                                    20%  30% 
                                              40%  50% 
                                                        60%  70% 
                                                                  80%                   90% 




Grafiek 4: Omvang opdrachtenportefeuille per vakgebied naar leeftijd, 2e helft 2011.

“Hoewel ik er geen vinger achter kan krijgen, heb ik het sterke vermoeden dat er in hoge mate
sprake is van leeftijdsdiscriminatie. Interim vacatures waar ik (zeer) goed pas, krijg ik niet door
allerlei kulredenen.”

Quote geënquêteerde




                                                                                                                           6 
     
Interimpuls Interim Kompas                                  Terugblik interim-markt 2e helft 2011 en vooruitzichten 1e helft 2012



De omvang van de opdrachtenportefeuille van de interim professional, actief in de
zakelijke dienstverlening, is in de 2e1e helft van 2011 met 3,5 % gegroeid. Ruim de helft
van de tijd (59 %) had de interim professional een betaalde opdracht. De echte groei lijkt
er uit - vorig half jaar was de groei nog 15 %.

Er zijn wel verschillen in marktsituatie van de zelfstandige professional; zo doen oudere
zzp-ers en zzp-ers actief in HRM en Algemeen Management het aanmerkelijk slechter dan
gemiddeld.

Ook deze keer blijkt dat de verwachtingen van de zzp-er ten aanzien van zijn hoeveelheid
werk niet uitkomen; de zzp-er is structureel positiever gestemd over de toekomst dan deze
daadwerkelijk is.ting opdrachtenportefeuille 2e helft 2011

Wat zijn de verwachtingen ten aanzien van de eerste helft 2012? Voor het eerst, sinds het
Kompas de verwachtingen meet, verwachten de interim professionals een daling van de
opdrachtenportefeuille; 57 % van de tijd denken zij aan de slag te zijn (ten opzichte van
59 % voor het vorige half jaar).

Hoewel er niet direct een lijn is te constateren, zijn de verschillen in verwachtingen
tussen de vakgebieden opvallend (zie grafiek 5). Voor de volgende enquête is het goed om
te vragen waar men de verwachtingen op baseert.




                 Technisch 
                     Overig 
          Marke?ng & Sales 
                   Juridisch 
         Inkoop & Logisi?ek 
                         ICT                                                     Verwach?ng 1e helR 2012 
                       HRM 
        Financien & Control                                                      Werkelijk 2e helR 2011 
        Communica?e & PR 
    Algemeen management 

                                0%     20%       40%      60%       80% 




Grafiek 5: Verwachte omvang opdrachtenportefeuille 1e helft 2012 irt werkelijke omvang 2e helft 2011 per vakgebied.

Binnen de verschillende opleidingniveau’s en werkervaring zijn geen noemenswaardige
verschillen geconstateerd. Binnen de verschillende leeftijdscategorieën wel: 50-plussers en
zzp-ers onder de 30 zijn het meest negatief.

De geënquêteerde zelfstandige verwachten, voor het eerst in twee jaar, een lichte daling
van de opdrachtenportefeuille (van 59 % naar 57 %). In combinatie met een verdere
verwachte tariefsdaling zal de omzet harder dalen.




                                                                                                                          7 
     
Interimpuls Interim Kompas                                      Terugblik interim-markt 2e helft 2011 en vooruitzichten 1e helft 2012




6. Opdrachtengevers 
In tegenstelling tot de voorgaande enquêtes is de terugtredende overheid duidelijk
zichtbaar. Was de publieke sector vorige keer met 33 % nog de grootste opdrachtgever,
deze keer is zij met ruim 25 % de kleinste opdrachtgever.

Het MKB was goed voor ongeveer 31 % van de opdrachten en het grootbedrijf (>500 fte)
met 33 % was de grootste opdrachtgever, vorige keer 26 % (zie grafiek 6).



         Grootbedrijf 


                 MKB 
                                                                                   1e helR 2011 

    Publieke sector                                                                2e helR 2011 


                         0% 
                                   10% 
                                            20% 
                                                      30% 
                                                                    40% 


Grafiek 6: Opdrachtgevers 1e helft 2011 afgezet tegen 2e helft 2011.

Financiën & Control, Inkoop & logistiek en ICT zijn oververtegenwoordigd bij het
Grootbedrijf (zie grafiek 7). Juridisch is dat bij de Publieke Sector en Marketing & Sales en
HRM bij het MKB.




                     Technisch 
                        Overig 
             Marke?ng & Sales 
                      Juridisch 
            Inkoop & Logisi?ek 
                            ICT                                                                   Grootbedrijf 
                          HRM                                                                     MKB 
            Financien & Control 
                                                                                                  Publieke Sector 
           Communica?e & PR 
        Algemeen management 

                                   0%     10%  20% 
                                                         30%      40%      50%      60% 




Grafiek 7: Opdrachtgevers per vakgebied 2e helft 2011.




                                                                                                                              8 
     
Interimpuls Interim Kompas                                                    Terugblik interim-markt 2e helft 2011 en vooruitzichten 1e helft 2012



Dan nog wat cijfers over de tarieven die betaald worden in de drie verschillende
segmenten2.

                                      2e helft 2011          1e helft 2011                   Daling

    Grootbedrijf                           € 92,15               € 97,86                     - 5,8 %

    MKB                                    € 82,13               € 92,01                 - 10,7 %

    Publieke Sector                        € 89,57               € 93,13                     - 3,8 %

Tabel 1: Tarieven per soort opdrachtgever, 1e helft 2011 afgezet tegen 2e helft 2011.

Het Grootbedrijf betaalt de interim professional het beste. De publieke sector betaalt
gemiddeld 3 % minder aan hun externen. Het MKB betaalt het laagste tarief. Ten op zichte
van de vorige enquête zijn hier in de volgorde geen veranderingen opgetreden. De tarieven
zijn wel verder gedaald.

De publieke sector is duidelijk teruggetreden als grootste opdrachtgever voor de
zelfstandige professional. Was zij vorig jaar nog de grootste, dit jaar is zij de kleinste

Het grootbedrijf betaalt met € 92,15 de hoogste tarieven. De overheid betaalt 2,8 % lager
en het MKB betaalt de laagste tarieven (ruim 10 % lager dan het grootbedrijf).


7. Tarieven 
In voorgaand hoofdstuk was al duidelijk dat de tarieven enorm onder druk staan. De
tarieven zijn het afgelopen half jaar gedaald met € 8,38 ten opzichte van de 1e helft van
2011. Het gemiddelde gefactureerde tarief bedraagt € 86,60 per uur exclusief btw.

Een daling van ruim 9 % tegenover een stijging van ruim 6 % de vorige keer. Deze € 86,60 is
het laagste niveau in twee jaar tijd.

De tarieven verschillen wederom sterk per vakgebied (zie grafiek 8).




                  Technisch 
                      Overig 
           Marke?ng & Sales 
                    Juridisch 
          Inkoop & Logisi?ek 
                          ICT                                                                     1e helR 2011 
                        HRM 
         Financien & Control                                                                      2e helR 2011 
         Communica?e & PR 
     Algemeen management 

                                             $‐    $20  
                                                         $40   $60  
                                                                        $80   $100  
                                                                                    $120  




Grafiek 8: Gemiddeld gefactureerde tarieven per vakgebied, 1e helft 2011 afgezet tegen 2e helft 2011.
                                                        
2
 Cijfers zijn gebaseerd op enquête-formulieren van interim professionals die meer dan 80 % actief zijn in 1
segment. 


                                                                                                                                            9 
      
Interimpuls Interim Kompas                                               Terugblik interim-markt 2e helft 2011 en vooruitzichten 1e helft 2012



Binnen alle vakgebieden daalden de tarieven, uitgezonderd Technisch waar de tarieven
stegen. Deze stijging is te verklaren door het hogere opleidingsniveau, hogere leeftijd en
werkervaring binnen dit vakgebied in vergelijking met de vorige enquête.

Ook binnen deze enquête heeft het vakgebied Algemeen management, naast Juridisch,
een van de hoogste tarieven. Dit is voor door het hoge opleidingsniveau binnen deze
vakgebieden; 64 % respectievelijk 75 % heeft minimaal WO-opleiding (gemiddeld is dit 48
%).

Verder zijn er geen verrassingen binnen de tarieven. Over de hele linie geldt hoe meer
werkervaring of hoe hoger het opleidingsniveau, hoe hoger de tarieven.

“Er is nu weinig aanbod en geboden tarieven zijn irreëel.”

Quote geënquêteerde

De verwachting voor het komende half jaar is dat het gemiddelde tarief verder met 1,7 %
zal dalen naar € 85,11.

De meeste freelancers werken met deze tarieven niet voor het door hun gewenste tarief.
Bijna 49 % van de zzp-ers heeft het afgelopen half jaar onder zijn eigen minimumtarief
gewerkt. Vorige keer was dat 42 %; een aanzienlijke verslechtering die in lijn ligt met het
lagere uurtarief. 21 % werkte voor het minimumtarief en de rest (30 %) daarboven (zie
grafiek 9).


      meer dan 30% boven mijn 
            minimumtarief 
        20% tot 30% boven mijn 
              minimumtarief 
        10% tot 20% boven mijn 
              minimumtarief 
         0% tot 10% boven mijn 
              minimumtarief 
       Dit is mijn minimumtarief 
                                                                                            1e helR 2011 
           0% tot 10% onder mijn 
              minimumtarief                                                                 2e helR 2011 
          10% tot 20% onder mijn 
              minimumtarief 
          20% tot 30% onder mijn 
              minimumtarief 
         meer dan 30% onder mijn 
                minimumtarief 
                                                 0%  5% 
                                                         10% 15% 
                                                                  20%    25%  30% 


Grafiek 9: Gefactureerde tarief boven of onder eigen minimumtarief, 1e helft 2011 afgezet tegen 2e helft 2011.

Gemiddeld ontving de interim professional 7,1 % per uur minder dan het eigen
minimumtarief3. Het gewenste minimumtarief zou hiermee uitkomen op € 92,75. In de
eerste helft van 2011 werkte men nog 5,2 % onder het gewenste minimumtarief; dit zou
neerkomen op een tarief van € 99,92. De interim professional heeft zijn tarieven en
verwachtingen dus duidelijk naar beneden bijgesteld.




                                                        
3
  Voor de categorieën meer dan 30 % onder of boven mijn minimumtarief is een gemiddelde van respectievelijk
-40 % en 40 % genomen. 


                                                                                                                                       10 
      
Interimpuls Interim Kompas                                                    Terugblik interim-markt 2e helft 2011 en vooruitzichten 1e helft 2012



Voor alle vakgebieden geldt dat zij onder hun minimumtarief werken. Inkoop & Logistiek
en Technisch steken hier enigszins in positieve zin bovenuit doordat deze als enige
vakgebieden minder onder hun minimumtarief werken dan voorgaande periode (zie grafiek
10)4. Communicatie & PR en Techniek werken wederom het meest onder hun
minimumtarief (zie grafiek 10).



                                                                                 Technisch 
                                                                                    Overig 
                                                                        Marke?ng & Sales 
                                                                                  Juridisch 
                                                                       Inkoop & Logisi?ek                      1e helR 2011 
                                                                                       ICT                     2e helR 2011 
                                                                                     HRM 
                                                                      Financien & Control 
                                                                      Communica?e & PR 
                ‐20% 
                                    ‐15%                           Algemeen management 
                                                           ‐10% 
                                                                          ‐5% 
                                                                                           0% 


Grafiek 10: Boven of onder eigen minimumtarief per vakgebied 1e helft 2011 afgezet tegen 2e helft 2011.

Gemiddeld verwacht men 6,9 % in het komende half jaar onder het eigen minimumtarief te
gaan werken5.

De tarieven zijn in het 2e helft van 2011 fors gedaald met 9 %. De tarieven zijn daarmee op
het laagste niveau in 2 jaar. Verwachting is dat de tarieven komende periode verder licht
zullen dalen.


8. Bronnen 
De zelfstandige professional regelt over het algemeen zijn opdrachten via zijn eigen
netwerk: 63 % van de opdrachten komt via het eigen netwerk, ten opzichte van 65 % in de
eerste helft van 2011 en 71 % het half jaar daarvoor.

Ruim 53 % genereert nagenoeg volledig (80 % tot 100 %) zijn eigen opdrachten (zie grafiek
11), in tegenstelling tot 56 % vorig jaar.

Er is geen verband geconstateerd tussen opleiding en de soort bron van opdrachten. Wel
valt op dat hoe lager het aantal jaar werkervaring, hoe meer er gebruik wordt gemaakt
van een intermediair. Dat lijkt logisch omdat er dan zeer waarschijnlijk ook een kleiner
netwerk is.




                                                        
4
  De vakgebieden Facilitair en Secretarieel zijn hier niet genoemd omdat het aantal geënquêteerden, actief in
deze vakgebieden, te beperkt is om hier een uitspraak over te doen. 
5
  De geënquêteerden die in de 2e helft van 2011 geen opdrachten hadden, zijn in dit percentage niet
meegenomen om zo 1e helft 2011 en verwachtingen van 2e helft 2011 goed te kunnen vergelijken. Wanneer
deze groep wel wordt meegenomen is het percentage 7,2 % onder het minimumtarief. 


                                                                                                                                            11 
      
Interimpuls Interim Kompas                                    Terugblik interim-markt 2e helft 2011 en vooruitzichten 1e helft 2012




             100% 

    80% tot 99% 

    60% tot 80% 

    40% tot 60% 
                                                                                               1e helR 2011 
        20% tot 40% 
                                                                                               2e helR 2011 
         1% tot 20% 

                 0% 

                       0%    10%      20%       30%       40% 
                                                                     50% 
                                                                                60% 


Grafiek 11: Percentage opdrachten vanuit het eigen netwerk 2e helft 2011.

Een kleine groep zzp-ers (17 %) is grotendeels afhankelijk (80 % tot 100 %) van het
intermediair voor opdrachten (zie grafiek 12). Dit percentage is groter geworden (vorige
keer 13,7 %). In deze groep zijn geen noemenswaardige afwijkingen ten opzichte van het
gemiddelde in opleidingsniveau, werkervaring of een oververtegenwoordiging van een
bepaald vakgebied die dit kan verklaren.

Gemiddeld zijn de intermediairs goed voor ruim 26 % van de opdrachten ten opzichte van
bijna 22 % een half jaar eerder en 21 % een jaar eerder. Intermediairs lijken in een
kleinere markt een belangrijkere rol te spelen. Een verklaring hiervoor kan liggen in de
centralisering van de inhuur en de uitbesteding ervan via preferred suppliers.



             100% 
   80% tot 99% 
    60% tot 80% 
    40% tot 60% 
                                                                                 1e helR 2011 
    20% tot 40% 
                                                                                 2e helR 2011 
        1% tot 20% 
                0% 

                       0% 
                             20% 
                                         40% 
                                                       60% 
                                                                   80% 


Grafiek 12: Percentage opdrachten vanuit het intermediair 2e helft 2011.

Interimvacature-sites spelen nog een beperkte rol in het verkrijgen van opdrachten (zie
grafiek 13). Ruim 96 % haalt geen of nauwelijks werk uit de Interimvacature-sites. Dat is
gelijk aan het percentage een half jaar eerder.



                                                                                                                            12 
     
Interimpuls Interim Kompas                                   Terugblik interim-markt 2e helft 2011 en vooruitzichten 1e helft 2012




De zzp-er regelt zijn opdrachten voornamelijk via het eigen netwerk. 63 % van de
opdrachten komt via het eigen netwerk. Interimvacature-sites spelen nog steeds een
beperkte rol maar het percentage is stabiel. Intermediairs zijn goed voor 26 %.


9. ZZP‐er en vast dienstverband 
Ruim 93 % had geen (parttime) dienstverband ernaast. Een half jaar geleden was dit
percentage 95 %. Met 93 % is het niveau weer terug op dat van een jaar geleden.

Op de vraag of er is overwogen om het afgelopen half jaar een vast dienstverband aan te
gaan, antwoordde 35 % ‘Ja’. Vorige keer was dit nog 30 %. De stijging wordt breed
gedragen. Alleen voor de vakgebieden ICT, Inkoop & Logistiek en Technisch was het
percentage licht lager dan vorige enquête.

35 % overwoog het afgelopen half jaar een vast dienstverband, een stijging van 16 %.
Ongeveer 7 % heeft een parttime dienstverband naast de zzp-werkzaamheden.


10. Financiële buffer 
Elke enquête wordt er aandacht geschonken aan een special thema. Dit keer is onder meer
gevraagd naar de omvang van de financiële buffer. Gemiddeld heeft de zelfstandige
interim professional een financiële buffer van 8,3 maanden6.

Ruim een derde heeft voldoende financiële reserves om meer dan 12 maanden geen
opdracht te vervullen (zie grafiek 13). Ruim een kwart houdt dit maar 3 maanden vol.



   Meer dan 12 maanden 
    Maximaal 12 maanden 
        Maximaal 9 maanden 
        Maximaal 6 maanden 
        Maximaal 3 maanden 

                               0%     5%     10%  15% 
                                                            20%     25%      30%       35% 

Grafiek 13: Percentages omvang financiële buffers 2e helft 2011.

De zzp-er heeft gemiddeld een financiële buffer van ruim 8 maanden. Een kwart heeft
slechts een financiële buffer van maximaal 3 maanden


11. Politieke vertegenwoordiging 
Dit keer is ook gevraagd welke politieke partij het beste op komt voor de belangen van de
(hogeropgeleide) zzp-er.



                                                        
6 Voor de categorie meer dan 12 maanden is een gemiddelde van respectievelijk 15 maanden genomen. 



                                                                                                                           13 
     
Interimpuls Interim Kompas                                    Terugblik interim-markt 2e helft 2011 en vooruitzichten 1e helft 2012



37 % van de geënquêteerden is van mening dat er geen partij is die het beste op komt voor
hun belangen. Bijna 46 % vindt dat de VVD het beste op komt voor de (hogeropgeleide)
zzp-er. Gevolgd op grote afstand door de D66 met 9,5 %. SP, Groenlinks en PvdA
schommelen rond de 2 % (zie grafiek 14). PVV en Christenunie kregen geen stemmen.

“Ik heb zelf onduidelijk inzicht in welke politieke partij mij het best vertegenwoordigt.
Niettemin…….politieke partijen hebben volgens mij nog steeds onvoldoende oog voor de wankelijke
positie van de meeste zzp-ers.

Quote geënquêteerde




                    PVV 
           ChristenUnie 
                    SGP 
    Par?j voor de Dieren 
                   PvdA 
              Groenlinks 
                     D66 
                     CDA 
                       SP 
                     VVD 
                    Geen 

                             0% 
                                        10% 
                                                   20% 
                                                                30% 
                                                                               40% 
                                                                                           50% 



Grafiek 14: partij die zzp-belangen het best vertegenwoordigt 2e helft 2011.

37% van de zelfstandige interim professionals is van mening dat er geen partij is die het
beste opkomt voor hun belangen. 46% is van mening dat de VVD hun belangen het best
vertegenwoordigd.


12. Tot slot 
Het lijkt erop dat het prille herstel alweer stagneert; de opdrachtenportefeuille is licht
gegroeid maar het uurtarief is fors gekelderd. De verwachtingen zijn ook niet positief.

De marktsituatie van de interim professional is congruent aan de economische
ontwikkelingen al zijn er specifieke groepen die hier boven uitsteken maar helaas zijn er
ook groepen die er verder onder blijven..

Mogelijk kan het diegenen die op het punt staan voor zich zelf te beginnen, ondersteunen
in de besluitvorming

Wij bedanken iedereen die heeft meegewerkt aan deze enquête.

Heeft u nog suggesties over deze enquête of onze dienstverlening in het algemeen, dan
kunt u dat laten weten op info@interimpuls.nl.




                                                                                                                            14 
     

More Related Content

Viewers also liked

Presentatie Bertrand Prinsen voor Interimpuls
Presentatie Bertrand Prinsen voor InterimpulsPresentatie Bertrand Prinsen voor Interimpuls
Presentatie Bertrand Prinsen voor InterimpulsInterimpuls
 
social media marketing @internet for better life
social media marketing @internet for better lifesocial media marketing @internet for better life
social media marketing @internet for better lifeazilmi
 
Presentatie Interimpuls seminar
Presentatie Interimpuls seminarPresentatie Interimpuls seminar
Presentatie Interimpuls seminarInterimpuls
 
100308 een eigen bedrijf starten
100308 een eigen bedrijf starten100308 een eigen bedrijf starten
100308 een eigen bedrijf startenHannie Derks
 
Presentatie jaap schaveling voor Interimpuls
Presentatie jaap schaveling voor InterimpulsPresentatie jaap schaveling voor Interimpuls
Presentatie jaap schaveling voor InterimpulsInterimpuls
 
Presentatie positioneren
Presentatie positionerenPresentatie positioneren
Presentatie positionerenHannie Derks
 
Level 1 brown eyes - penguin readers
Level 1   brown eyes - penguin readersLevel 1   brown eyes - penguin readers
Level 1 brown eyes - penguin readersjvtoledo
 
120806 inleiding marketing en communicatie [compatibiliteitsmodus]
120806 inleiding marketing en communicatie [compatibiliteitsmodus]120806 inleiding marketing en communicatie [compatibiliteitsmodus]
120806 inleiding marketing en communicatie [compatibiliteitsmodus]Hannie Derks
 

Viewers also liked (10)

wddd
wdddwddd
wddd
 
Presentatie Bertrand Prinsen voor Interimpuls
Presentatie Bertrand Prinsen voor InterimpulsPresentatie Bertrand Prinsen voor Interimpuls
Presentatie Bertrand Prinsen voor Interimpuls
 
social media marketing @internet for better life
social media marketing @internet for better lifesocial media marketing @internet for better life
social media marketing @internet for better life
 
Corruption Perception Index 2010
Corruption Perception Index 2010Corruption Perception Index 2010
Corruption Perception Index 2010
 
Presentatie Interimpuls seminar
Presentatie Interimpuls seminarPresentatie Interimpuls seminar
Presentatie Interimpuls seminar
 
100308 een eigen bedrijf starten
100308 een eigen bedrijf starten100308 een eigen bedrijf starten
100308 een eigen bedrijf starten
 
Presentatie jaap schaveling voor Interimpuls
Presentatie jaap schaveling voor InterimpulsPresentatie jaap schaveling voor Interimpuls
Presentatie jaap schaveling voor Interimpuls
 
Presentatie positioneren
Presentatie positionerenPresentatie positioneren
Presentatie positioneren
 
Level 1 brown eyes - penguin readers
Level 1   brown eyes - penguin readersLevel 1   brown eyes - penguin readers
Level 1 brown eyes - penguin readers
 
120806 inleiding marketing en communicatie [compatibiliteitsmodus]
120806 inleiding marketing en communicatie [compatibiliteitsmodus]120806 inleiding marketing en communicatie [compatibiliteitsmodus]
120806 inleiding marketing en communicatie [compatibiliteitsmodus]
 

Similar to Interimpuls interim kompas: terugblik 2e helft 2011 en vooruitzichten 1e helft 2012

Trendonderzoek in de financiele functie
Trendonderzoek in de financiele functie Trendonderzoek in de financiele functie
Trendonderzoek in de financiele functie Finext
 
Beloningsonderzoek2010
Beloningsonderzoek2010Beloningsonderzoek2010
Beloningsonderzoek2010arthurtorn
 
Inspection Management Benelux - Stork AMS
Inspection Management Benelux - Stork AMSInspection Management Benelux - Stork AMS
Inspection Management Benelux - Stork AMSnhofte
 
CV agc van den Dungen_persoonlijke achtergrond
CV agc van den Dungen_persoonlijke achtergrond CV agc van den Dungen_persoonlijke achtergrond
CV agc van den Dungen_persoonlijke achtergrond Ton van den Dungen
 
151221_eindrapport_excellentieinbedrijf_zf
151221_eindrapport_excellentieinbedrijf_zf151221_eindrapport_excellentieinbedrijf_zf
151221_eindrapport_excellentieinbedrijf_zfJos van Zwieten
 
20100504 opta jaarverslag 2009 interactief nl
20100504 opta jaarverslag 2009 interactief nl20100504 opta jaarverslag 2009 interactief nl
20100504 opta jaarverslag 2009 interactief nlMarketingfacts
 
Rapportage alumnionderzoek FM 2015
Rapportage alumnionderzoek FM 2015Rapportage alumnionderzoek FM 2015
Rapportage alumnionderzoek FM 2015Ben Knoop
 
Nieuw Haags Peil; zakelijke dienstverlening, brochure
Nieuw Haags Peil; zakelijke dienstverlening, brochureNieuw Haags Peil; zakelijke dienstverlening, brochure
Nieuw Haags Peil; zakelijke dienstverlening, brochureWillem van der Velden
 
080102 Phase One Leeuwenborg
080102 Phase One Leeuwenborg080102 Phase One Leeuwenborg
080102 Phase One Leeuwenborgjankorterink
 
RAAT Magazine: Finance is Mensenwerk
RAAT Magazine: Finance is MensenwerkRAAT Magazine: Finance is Mensenwerk
RAAT Magazine: Finance is MensenwerkFinext
 
Benchmark klantmanagement verzekeraars
Benchmark klantmanagement verzekeraarsBenchmark klantmanagement verzekeraars
Benchmark klantmanagement verzekeraarsCRM Resultants
 
Employer Branding
Employer BrandingEmployer Branding
Employer Brandingjanperdijk
 

Similar to Interimpuls interim kompas: terugblik 2e helft 2011 en vooruitzichten 1e helft 2012 (20)

De Europese Interim Markt 2014
De Europese Interim Markt 2014De Europese Interim Markt 2014
De Europese Interim Markt 2014
 
Trendonderzoek in de financiele functie
Trendonderzoek in de financiele functie Trendonderzoek in de financiele functie
Trendonderzoek in de financiele functie
 
Beloningsonderzoek2010
Beloningsonderzoek2010Beloningsonderzoek2010
Beloningsonderzoek2010
 
Finext RAAT Magazine
Finext RAAT MagazineFinext RAAT Magazine
Finext RAAT Magazine
 
Whitepaper Nationale Boekhoud Enquete
Whitepaper Nationale Boekhoud EnqueteWhitepaper Nationale Boekhoud Enquete
Whitepaper Nationale Boekhoud Enquete
 
Inspection Management Benelux - Stork AMS
Inspection Management Benelux - Stork AMSInspection Management Benelux - Stork AMS
Inspection Management Benelux - Stork AMS
 
CV agc van den Dungen_persoonlijke achtergrond
CV agc van den Dungen_persoonlijke achtergrond CV agc van den Dungen_persoonlijke achtergrond
CV agc van den Dungen_persoonlijke achtergrond
 
Arbeidsmarkt Financials Yacht
Arbeidsmarkt Financials YachtArbeidsmarkt Financials Yacht
Arbeidsmarkt Financials Yacht
 
Tc Ifrs Oktober
Tc Ifrs OktoberTc Ifrs Oktober
Tc Ifrs Oktober
 
151221_eindrapport_excellentieinbedrijf_zf
151221_eindrapport_excellentieinbedrijf_zf151221_eindrapport_excellentieinbedrijf_zf
151221_eindrapport_excellentieinbedrijf_zf
 
20100504 opta jaarverslag 2009 interactief nl
20100504 opta jaarverslag 2009 interactief nl20100504 opta jaarverslag 2009 interactief nl
20100504 opta jaarverslag 2009 interactief nl
 
Rapportage alumnionderzoek FM 2015
Rapportage alumnionderzoek FM 2015Rapportage alumnionderzoek FM 2015
Rapportage alumnionderzoek FM 2015
 
HFN Whitepaper
HFN WhitepaperHFN Whitepaper
HFN Whitepaper
 
Nieuw Haags Peil; zakelijke dienstverlening, brochure
Nieuw Haags Peil; zakelijke dienstverlening, brochureNieuw Haags Peil; zakelijke dienstverlening, brochure
Nieuw Haags Peil; zakelijke dienstverlening, brochure
 
080102 Phase One Leeuwenborg
080102 Phase One Leeuwenborg080102 Phase One Leeuwenborg
080102 Phase One Leeuwenborg
 
Samen Inkopen 2007
Samen Inkopen 2007Samen Inkopen 2007
Samen Inkopen 2007
 
RAAT Magazine: Finance is Mensenwerk
RAAT Magazine: Finance is MensenwerkRAAT Magazine: Finance is Mensenwerk
RAAT Magazine: Finance is Mensenwerk
 
Benchmark klantmanagement verzekeraars
Benchmark klantmanagement verzekeraarsBenchmark klantmanagement verzekeraars
Benchmark klantmanagement verzekeraars
 
Artikel FMM 15606-25-2
Artikel FMM 15606-25-2Artikel FMM 15606-25-2
Artikel FMM 15606-25-2
 
Employer Branding
Employer BrandingEmployer Branding
Employer Branding
 

Interimpuls interim kompas: terugblik 2e helft 2011 en vooruitzichten 1e helft 2012

  • 1. Interimpuls Interim Kompas De stand van zaken op de interim-markt: Terugblik 2e helft 2011 en vooruitzichten 1e helft 2012 29 februari, 2012
  • 2. Interimpuls Interim Kompas Terugblik interim-markt 2e helft 2011 en vooruitzichten 1e helft 2012 1. VOORWOORD 2 2. OVER INTERIMPULS 2 3. MANAGEMENTSAMENVATTING 3 4. ALGEMEEN 4 5. OPDRACHTENPORTEFEUILLE 4 6. OPDRACHTENGEVERS 8 7. TARIEVEN 9 8. BRONNEN 11 9. ZZP-ER EN VAST DIENSTVERBAND 13 10. FINANCIËLE BUFFER 13 11. POLITIEKE VERTEGENWOORDIGING 13 12. TOT SLOT 14                             Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt op welke wijze ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van Interimpuls. Contact: info@interimpuls.nl. 1   
  • 3. Interimpuls Interim Kompas Terugblik interim-markt 2e helft 2011 en vooruitzichten 1e helft 2012 1. Voorwoord  Geachte lezer, Graag presenteert Interimpuls de resultaten van de vierde grote enquête onder zelfstandige interim professionals over de 2e helft van 2011 en de verwachtingen voor 1e helft 2012. In deze enquête wordt onderzoek gedaan naar de omvang van de opdrachtenportefeuille, de hoogte van de tarieven en de bronnen van opdrachten van de zzp-ers. Dit onderzoek wordt elk half jaar herhaald. Naast de vaste elementen wordt er elk half jaar ook aandacht besteed aan een ander thema binnen de interim-markt. Zo is er in 2010 onderzoek gedaan naar de tijd die zzp-ers besteden aan opleidingen, in 2011 naar de marges die intermediairs hanteren en nu naar de financiële buffers en de politieke vertegenwoordiging van de zzp-er. De resultaten zijn vastgelegd in deze Interimpuls Interim Kompas. De Interimpuls Interim Kompas geeft de marktsituatie weer van zelfstandige interim professionals, actief in de zakelijke dienstverlening. Wilt u in medio 2012 ook deelnemen, laat dan uw gegevens achter op http://www.interimpuls.nl/interim-professionals/herinnering-enquete-marktsituatie. 2. Over Interimpuls  Interimpuls is begin 2010 gestart door twee oud-interim professionals. Interimpuls faciliteert op professionele wijze direct contact tussen opdrachtgever en interim professional zonder prijsopdrijvende schakels. Interimpuls is de enige marktplaats waar geen opdrachten van pure intermediairs zijn te vinden; het betreft enkel opdrachten van de uiteindelijke opdrachtgever en gerenommeerde consultancy-organisaties. Interimpuls is meer dan een marktplaats / jobboard. Het stelt de opdrachtgever in staat om via een eigen online ‘control panel’ zijn gehele externe inhuur online te managen. De opdrachtgever kan eenvoudig zijn zoekopdracht plaatsen. Binnen 24 uur ontvangt de opdrachtgever de eerste reacties waarna selectie en afhandeling eenvoudig kan plaatsvinden. Verder biedt het platform de opdrachtgever en de interim professional om bijvoorbeeld online contracten te sluiten. Ook iedere interim professional heeft een eigen control panel met onder meer een eigen actuele persoonlijke marktanalyse. Er zijn voor de interim professionals geen kosten verbonden aan de dienstverlening van Interimpuls. Opdrachtgevers betalen een vast laag bedrag per jaar, ongeacht het aantal interim professionals dat zij inhuren, of een laag vast bedrag per match. 2   
  • 4. Interimpuls Interim Kompas Terugblik interim-markt 2e helft 2011 en vooruitzichten 1e helft 2012 3. Managementsamenvatting  Interimpuls heeft onderzoek gedaan naar de situatie van de interim-markt over de tweede helft van 2011 en de verwachtingen voor 2012. 634 hoger opgeleide zelfstandige interim professionals deden mee aan deze enquête. De respondenten konden reageren in de periode van begin januari 2012 tot medio februari 2012 via een online enquête. Deelnemers zijn benaderd via de eigen website en nieuwsbrief, social media zoals twitter en linkedin en de nieuwsbrief van NVIM.  Opdrachtenportefeuille groeit licht, uurtarief daalt fors: omzet daalt  De omvang van de opdrachtenportefeuille van de interim professional is in de 2e helft van 2011 met 3,5 % gegroeid. Ruim de helft van de tijd (59 %) had de interim professional een betaalde opdracht. De echte groei lijkt er uit - vorig half jaar was de groei nog 15 %.  Verwachting opdrachtportefeuille negatief  De geënquêteerde zelfstandige verwachten, voor het eerst in twee jaar, een lichte daling van de opdrachtenportefeuille (van 59 % naar 57 %). In combinatie met een verdere verwachte tariefsdaling zal de omzet nog harder dalen.  Terugtredende overheid  De publieke sector is duidelijk teruggetreden als grootste opdrachtgever voor de zelfstandige professional. Was de publieke sector eerst nog de grootste opdrachtgever, nu is zij de kleinste.  Forse daling tarieven  De tarieven zijn in het 2e helft van 2011 fors gedaald met 9 %. De tarieven zijn daarmee op het laagste niveau in 2 jaar. Verwachting is dat de tarieven komende periode verder licht zullen dalen.  Eigen netwerk nog veruit grootste opdrachtgever  De zzp-er regelt zijn opdrachten voornamelijk via het eigen netwerk. 63 % van de opdrachten komt via het eigen netwerk. Interimvacature-sites spelen nog steeds een beperkte rol maar het percentage is stabiel. Intermediairs zijn goed voor 26 %.  Vast dienstverband lonkt  35 % overwoog het afgelopen half jaar een vast dienstverband, een stijging van 16 %. Ongeveer 7 % heeft een parttime dienstverband naast de zzp-werkzaamheden.  Financiële buffers beperkt  De zzp-er heeft gemiddeld een financiële buffer van ruim 8 maanden. Een kwart heeft slechts een financiële buffer van maximaal 3 maanden.  Grote leegte in politieke vertegenwoordiging van zzp‐ers  37% van de zelfstandige interim professionals is van mening dat er geen partij is die het beste opkomt voor hun belangen. 46 % is van mening dat de VVD hun belangen het best vertegenwoordigd. 3   
  • 5. Interimpuls Interim Kompas Terugblik interim-markt 2e helft 2011 en vooruitzichten 1e helft 2012 4. Algemeen  In totaal deden 634 zelfstandige interim professionals mee aan het onderzoek, allen actief in de zakelijke dienstverlening. De meeste deelnemers zijn actief in de vakgebieden Algemeen Management, ICT en Financiën & Control (zie grafiek 1). De verdeling van interim professionals over de vakgebieden is licht verschoven. Technisch Secretarieel Overig Marketing & Sales Juridisch Inkoop & Logisitiek ICT HRM Financien & Control Facilitair Communicatie & PR Algemeen management 0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% Grafiek 1: Verdeling vakgebieden geënquêteerden 2e helft 2011. 94 % van de deelnemers heeft meer dan 10 jaar aan totale werkervaring (vorige enquête 93 %) en ongeveer 95 % heeft een opleidingsniveau van HBO of hoger (vorige enquête 98 %). De gemiddelde leeftijd in deze enquête is, net zoals in voorgaande enquête, 50 jaar. De samenstelling van de geënquêteerde populatie wijkt ook deze enquête nauwelijks af van alle voorgaande edities van het Interimpuls Interim Kompas. De resultaten van deze enquête zijn daardoor wederom goed vergelijkbaar met de voorliggende periodes. 5. Opdrachtenportefeuille  Eén van de belangrijkste onderdelen van het onderzoek is gericht op de omvang van de opdrachtenportefeuille; een belangrijke graadmeter voor de economische marktsituatie van de zelfstandige interim professional. De opdrachtenportefeuille was het afgelopen half jaar gemiddeld voor 59 % gevuld - ten opzichte van 57 % voor de eerste helft van 2011. Er is hiermee sprake van een kleine groei van de opdrachtenportefeuille van 3,5 % ten opzichte van de 1e helft 2011. De groei was een jaar eerder nog 15 %. De (lichte) groei gaat deze periode echter wel ten koste van het uurtarief (zie hoofdstuk 8); er is wel meer gewerkt maar dat maakt de daling in het uurtarief niet goed. De omzet is daardoor gedaald. 4   
  • 6. Interimpuls Interim Kompas Terugblik interim-markt 2e helft 2011 en vooruitzichten 1e helft 2012 De respondenten gaven in de vorige enquête aan dat ze voor de 2e helft van 2011 een vollere opdrachtenportefeuille verwachtten, te weten 62 %. De positievere verwachtingen van de interim professionals zijn ook deze keer niet waar gemaakt. De trend dat de zzp-er de toekomst rooskleuriger ziet dan hij daadwerkelijk wordt, is constant. Ruim 20 % had niet of nauwelijks werk (0 % tot 20 %) (zie grafiek 2). In de eerste helft van 2011 was dit nog bijna 23 %. Dit percentage is dus licht gedaald. Al met al stond de interim professional qua omvang van de opdrachtenportefeuille er licht beter voor. 100% 80% tot 99% 60% tot 80% 40% tot 60% 20% tot 40% 1% tot 20% 0% 0% 5% 10% 15% 20% 25% Grafiek 2: Omvang opdrachtenportefeuille algemeen 2e helft 2011. Er zijn aanzienlijke verschillen in de omvang van de opdrachtenportefeuille per vakgebied (zie grafiek 3). Inkoop & Logistiek en Juridisch doen het aanmerkelijk beter dan gemiddeld1. Aanzienlijk lager dan het gemiddelde zijn de vakgebieden Algemeen management en HRM. HRM professionals hebben hun opdrachtenportefeuille fors zien dalen; van 64 % naar 47 %. Communicatie & PR daarentegen heeft zich goed hersteld ten op zichte van de voorgaande periodes en heeft nu een gemiddelde opdrachtenportefeuille.   Interim professionals in de vakgebieden Technisch, Marketing & Sales en ICT deden het ook beter dan voorgaande periode.                                                          1 De vakgebieden Facilitair en Secretarieel zijn hier niet genoemd omdat het aantal geënquêteerden, actief in deze vakgebieden, te beperkt is om hier een uitspraak over te doen. Dit gold in de vorige enquêtes ook voor het vakgebied Juridisch en daarom is er geen historische data voor opgenomen voor het vakgebied Juridisch.  5   
  • 7. Interimpuls Interim Kompas Terugblik interim-markt 2e helft 2011 en vooruitzichten 1e helft 2012 Technisch Overig Marketing & Sales Juridisch Inkoop & Logisitiek ICT 1e helft 2011 HRM Financien & Control 2e helft 2011 Communicatie & PR Algemeen management 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% Grafiek 3: Omvang opdrachtenportefeuille per vakgebied, 1e helft 2011 afgezet tegen 2e helft 2011. Er zijn geen opvallende verschillen waargenomen in de omvang van de opdrachtenportefeuille gerelateerd naar jaren werkervaring en opleidingsniveau. Vorige enquête is voor het eerst gevraagd naar de leeftijdscategorie van de geënquêteerde interim professionals. Ook nu is te constateren dat de interim professionals onder de 30 en boven de 50 jaar minder werk hebben dan de gemiddelde interim professional (zie grafiek 4). In de groep 60 jaar en ouder is ook een duidelijke oververtegenwoordiging van het vakgebied Algemeen Management, een vakgebied waar ook nu de klappen vallen. 60 jaar of ouder  50 tot 60 jaar  40 tot 50 jaar  30 tot 40 jaar  Tot 30 jaar  0%  10%  20%  30%  40%  50%  60%  70%  80%  90%  Grafiek 4: Omvang opdrachtenportefeuille per vakgebied naar leeftijd, 2e helft 2011. “Hoewel ik er geen vinger achter kan krijgen, heb ik het sterke vermoeden dat er in hoge mate sprake is van leeftijdsdiscriminatie. Interim vacatures waar ik (zeer) goed pas, krijg ik niet door allerlei kulredenen.” Quote geënquêteerde 6   
  • 8. Interimpuls Interim Kompas Terugblik interim-markt 2e helft 2011 en vooruitzichten 1e helft 2012 De omvang van de opdrachtenportefeuille van de interim professional, actief in de zakelijke dienstverlening, is in de 2e1e helft van 2011 met 3,5 % gegroeid. Ruim de helft van de tijd (59 %) had de interim professional een betaalde opdracht. De echte groei lijkt er uit - vorig half jaar was de groei nog 15 %. Er zijn wel verschillen in marktsituatie van de zelfstandige professional; zo doen oudere zzp-ers en zzp-ers actief in HRM en Algemeen Management het aanmerkelijk slechter dan gemiddeld. Ook deze keer blijkt dat de verwachtingen van de zzp-er ten aanzien van zijn hoeveelheid werk niet uitkomen; de zzp-er is structureel positiever gestemd over de toekomst dan deze daadwerkelijk is.ting opdrachtenportefeuille 2e helft 2011 Wat zijn de verwachtingen ten aanzien van de eerste helft 2012? Voor het eerst, sinds het Kompas de verwachtingen meet, verwachten de interim professionals een daling van de opdrachtenportefeuille; 57 % van de tijd denken zij aan de slag te zijn (ten opzichte van 59 % voor het vorige half jaar). Hoewel er niet direct een lijn is te constateren, zijn de verschillen in verwachtingen tussen de vakgebieden opvallend (zie grafiek 5). Voor de volgende enquête is het goed om te vragen waar men de verwachtingen op baseert. Technisch  Overig  Marke?ng & Sales  Juridisch  Inkoop & Logisi?ek  ICT  Verwach?ng 1e helR 2012  HRM  Financien & Control  Werkelijk 2e helR 2011  Communica?e & PR  Algemeen management  0%  20%  40%  60%  80%  Grafiek 5: Verwachte omvang opdrachtenportefeuille 1e helft 2012 irt werkelijke omvang 2e helft 2011 per vakgebied. Binnen de verschillende opleidingniveau’s en werkervaring zijn geen noemenswaardige verschillen geconstateerd. Binnen de verschillende leeftijdscategorieën wel: 50-plussers en zzp-ers onder de 30 zijn het meest negatief. De geënquêteerde zelfstandige verwachten, voor het eerst in twee jaar, een lichte daling van de opdrachtenportefeuille (van 59 % naar 57 %). In combinatie met een verdere verwachte tariefsdaling zal de omzet harder dalen. 7   
  • 9. Interimpuls Interim Kompas Terugblik interim-markt 2e helft 2011 en vooruitzichten 1e helft 2012 6. Opdrachtengevers  In tegenstelling tot de voorgaande enquêtes is de terugtredende overheid duidelijk zichtbaar. Was de publieke sector vorige keer met 33 % nog de grootste opdrachtgever, deze keer is zij met ruim 25 % de kleinste opdrachtgever. Het MKB was goed voor ongeveer 31 % van de opdrachten en het grootbedrijf (>500 fte) met 33 % was de grootste opdrachtgever, vorige keer 26 % (zie grafiek 6). Grootbedrijf  MKB  1e helR 2011  Publieke sector  2e helR 2011  0%  10%  20%  30%  40%  Grafiek 6: Opdrachtgevers 1e helft 2011 afgezet tegen 2e helft 2011. Financiën & Control, Inkoop & logistiek en ICT zijn oververtegenwoordigd bij het Grootbedrijf (zie grafiek 7). Juridisch is dat bij de Publieke Sector en Marketing & Sales en HRM bij het MKB. Technisch  Overig  Marke?ng & Sales  Juridisch  Inkoop & Logisi?ek  ICT  Grootbedrijf  HRM  MKB  Financien & Control  Publieke Sector  Communica?e & PR  Algemeen management  0%  10%  20%  30%  40%  50%  60%  Grafiek 7: Opdrachtgevers per vakgebied 2e helft 2011. 8   
  • 10. Interimpuls Interim Kompas Terugblik interim-markt 2e helft 2011 en vooruitzichten 1e helft 2012 Dan nog wat cijfers over de tarieven die betaald worden in de drie verschillende segmenten2. 2e helft 2011 1e helft 2011 Daling Grootbedrijf € 92,15 € 97,86 - 5,8 % MKB € 82,13 € 92,01 - 10,7 % Publieke Sector € 89,57 € 93,13 - 3,8 % Tabel 1: Tarieven per soort opdrachtgever, 1e helft 2011 afgezet tegen 2e helft 2011. Het Grootbedrijf betaalt de interim professional het beste. De publieke sector betaalt gemiddeld 3 % minder aan hun externen. Het MKB betaalt het laagste tarief. Ten op zichte van de vorige enquête zijn hier in de volgorde geen veranderingen opgetreden. De tarieven zijn wel verder gedaald. De publieke sector is duidelijk teruggetreden als grootste opdrachtgever voor de zelfstandige professional. Was zij vorig jaar nog de grootste, dit jaar is zij de kleinste Het grootbedrijf betaalt met € 92,15 de hoogste tarieven. De overheid betaalt 2,8 % lager en het MKB betaalt de laagste tarieven (ruim 10 % lager dan het grootbedrijf). 7. Tarieven  In voorgaand hoofdstuk was al duidelijk dat de tarieven enorm onder druk staan. De tarieven zijn het afgelopen half jaar gedaald met € 8,38 ten opzichte van de 1e helft van 2011. Het gemiddelde gefactureerde tarief bedraagt € 86,60 per uur exclusief btw. Een daling van ruim 9 % tegenover een stijging van ruim 6 % de vorige keer. Deze € 86,60 is het laagste niveau in twee jaar tijd. De tarieven verschillen wederom sterk per vakgebied (zie grafiek 8). Technisch  Overig  Marke?ng & Sales  Juridisch  Inkoop & Logisi?ek  ICT  1e helR 2011  HRM  Financien & Control  2e helR 2011  Communica?e & PR  Algemeen management   $‐    $20    $40   $60    $80   $100    $120   Grafiek 8: Gemiddeld gefactureerde tarieven per vakgebied, 1e helft 2011 afgezet tegen 2e helft 2011.                                                          2 Cijfers zijn gebaseerd op enquête-formulieren van interim professionals die meer dan 80 % actief zijn in 1 segment.  9   
  • 11. Interimpuls Interim Kompas Terugblik interim-markt 2e helft 2011 en vooruitzichten 1e helft 2012 Binnen alle vakgebieden daalden de tarieven, uitgezonderd Technisch waar de tarieven stegen. Deze stijging is te verklaren door het hogere opleidingsniveau, hogere leeftijd en werkervaring binnen dit vakgebied in vergelijking met de vorige enquête. Ook binnen deze enquête heeft het vakgebied Algemeen management, naast Juridisch, een van de hoogste tarieven. Dit is voor door het hoge opleidingsniveau binnen deze vakgebieden; 64 % respectievelijk 75 % heeft minimaal WO-opleiding (gemiddeld is dit 48 %). Verder zijn er geen verrassingen binnen de tarieven. Over de hele linie geldt hoe meer werkervaring of hoe hoger het opleidingsniveau, hoe hoger de tarieven. “Er is nu weinig aanbod en geboden tarieven zijn irreëel.” Quote geënquêteerde De verwachting voor het komende half jaar is dat het gemiddelde tarief verder met 1,7 % zal dalen naar € 85,11. De meeste freelancers werken met deze tarieven niet voor het door hun gewenste tarief. Bijna 49 % van de zzp-ers heeft het afgelopen half jaar onder zijn eigen minimumtarief gewerkt. Vorige keer was dat 42 %; een aanzienlijke verslechtering die in lijn ligt met het lagere uurtarief. 21 % werkte voor het minimumtarief en de rest (30 %) daarboven (zie grafiek 9). meer dan 30% boven mijn  minimumtarief  20% tot 30% boven mijn  minimumtarief  10% tot 20% boven mijn  minimumtarief  0% tot 10% boven mijn  minimumtarief  Dit is mijn minimumtarief  1e helR 2011  0% tot 10% onder mijn  minimumtarief  2e helR 2011  10% tot 20% onder mijn  minimumtarief  20% tot 30% onder mijn  minimumtarief  meer dan 30% onder mijn  minimumtarief  0%  5%  10% 15%  20%  25%  30%  Grafiek 9: Gefactureerde tarief boven of onder eigen minimumtarief, 1e helft 2011 afgezet tegen 2e helft 2011. Gemiddeld ontving de interim professional 7,1 % per uur minder dan het eigen minimumtarief3. Het gewenste minimumtarief zou hiermee uitkomen op € 92,75. In de eerste helft van 2011 werkte men nog 5,2 % onder het gewenste minimumtarief; dit zou neerkomen op een tarief van € 99,92. De interim professional heeft zijn tarieven en verwachtingen dus duidelijk naar beneden bijgesteld.                                                          3 Voor de categorieën meer dan 30 % onder of boven mijn minimumtarief is een gemiddelde van respectievelijk -40 % en 40 % genomen.  10   
  • 12. Interimpuls Interim Kompas Terugblik interim-markt 2e helft 2011 en vooruitzichten 1e helft 2012 Voor alle vakgebieden geldt dat zij onder hun minimumtarief werken. Inkoop & Logistiek en Technisch steken hier enigszins in positieve zin bovenuit doordat deze als enige vakgebieden minder onder hun minimumtarief werken dan voorgaande periode (zie grafiek 10)4. Communicatie & PR en Techniek werken wederom het meest onder hun minimumtarief (zie grafiek 10). Technisch  Overig  Marke?ng & Sales  Juridisch  Inkoop & Logisi?ek  1e helR 2011  ICT  2e helR 2011  HRM  Financien & Control  Communica?e & PR  ‐20%  ‐15%  Algemeen management  ‐10%  ‐5%  0%  Grafiek 10: Boven of onder eigen minimumtarief per vakgebied 1e helft 2011 afgezet tegen 2e helft 2011. Gemiddeld verwacht men 6,9 % in het komende half jaar onder het eigen minimumtarief te gaan werken5. De tarieven zijn in het 2e helft van 2011 fors gedaald met 9 %. De tarieven zijn daarmee op het laagste niveau in 2 jaar. Verwachting is dat de tarieven komende periode verder licht zullen dalen. 8. Bronnen  De zelfstandige professional regelt over het algemeen zijn opdrachten via zijn eigen netwerk: 63 % van de opdrachten komt via het eigen netwerk, ten opzichte van 65 % in de eerste helft van 2011 en 71 % het half jaar daarvoor. Ruim 53 % genereert nagenoeg volledig (80 % tot 100 %) zijn eigen opdrachten (zie grafiek 11), in tegenstelling tot 56 % vorig jaar. Er is geen verband geconstateerd tussen opleiding en de soort bron van opdrachten. Wel valt op dat hoe lager het aantal jaar werkervaring, hoe meer er gebruik wordt gemaakt van een intermediair. Dat lijkt logisch omdat er dan zeer waarschijnlijk ook een kleiner netwerk is.                                                          4 De vakgebieden Facilitair en Secretarieel zijn hier niet genoemd omdat het aantal geënquêteerden, actief in deze vakgebieden, te beperkt is om hier een uitspraak over te doen.  5 De geënquêteerden die in de 2e helft van 2011 geen opdrachten hadden, zijn in dit percentage niet meegenomen om zo 1e helft 2011 en verwachtingen van 2e helft 2011 goed te kunnen vergelijken. Wanneer deze groep wel wordt meegenomen is het percentage 7,2 % onder het minimumtarief.  11   
  • 13. Interimpuls Interim Kompas Terugblik interim-markt 2e helft 2011 en vooruitzichten 1e helft 2012 100%  80% tot 99%  60% tot 80%  40% tot 60%  1e helR 2011  20% tot 40%  2e helR 2011  1% tot 20%  0%  0%  10%  20%  30%  40%  50%  60%  Grafiek 11: Percentage opdrachten vanuit het eigen netwerk 2e helft 2011. Een kleine groep zzp-ers (17 %) is grotendeels afhankelijk (80 % tot 100 %) van het intermediair voor opdrachten (zie grafiek 12). Dit percentage is groter geworden (vorige keer 13,7 %). In deze groep zijn geen noemenswaardige afwijkingen ten opzichte van het gemiddelde in opleidingsniveau, werkervaring of een oververtegenwoordiging van een bepaald vakgebied die dit kan verklaren. Gemiddeld zijn de intermediairs goed voor ruim 26 % van de opdrachten ten opzichte van bijna 22 % een half jaar eerder en 21 % een jaar eerder. Intermediairs lijken in een kleinere markt een belangrijkere rol te spelen. Een verklaring hiervoor kan liggen in de centralisering van de inhuur en de uitbesteding ervan via preferred suppliers. 100%  80% tot 99%  60% tot 80%  40% tot 60%  1e helR 2011  20% tot 40%  2e helR 2011  1% tot 20%  0%  0%  20%  40%  60%  80%  Grafiek 12: Percentage opdrachten vanuit het intermediair 2e helft 2011. Interimvacature-sites spelen nog een beperkte rol in het verkrijgen van opdrachten (zie grafiek 13). Ruim 96 % haalt geen of nauwelijks werk uit de Interimvacature-sites. Dat is gelijk aan het percentage een half jaar eerder. 12   
  • 14. Interimpuls Interim Kompas Terugblik interim-markt 2e helft 2011 en vooruitzichten 1e helft 2012 De zzp-er regelt zijn opdrachten voornamelijk via het eigen netwerk. 63 % van de opdrachten komt via het eigen netwerk. Interimvacature-sites spelen nog steeds een beperkte rol maar het percentage is stabiel. Intermediairs zijn goed voor 26 %. 9. ZZP‐er en vast dienstverband  Ruim 93 % had geen (parttime) dienstverband ernaast. Een half jaar geleden was dit percentage 95 %. Met 93 % is het niveau weer terug op dat van een jaar geleden. Op de vraag of er is overwogen om het afgelopen half jaar een vast dienstverband aan te gaan, antwoordde 35 % ‘Ja’. Vorige keer was dit nog 30 %. De stijging wordt breed gedragen. Alleen voor de vakgebieden ICT, Inkoop & Logistiek en Technisch was het percentage licht lager dan vorige enquête. 35 % overwoog het afgelopen half jaar een vast dienstverband, een stijging van 16 %. Ongeveer 7 % heeft een parttime dienstverband naast de zzp-werkzaamheden. 10. Financiële buffer  Elke enquête wordt er aandacht geschonken aan een special thema. Dit keer is onder meer gevraagd naar de omvang van de financiële buffer. Gemiddeld heeft de zelfstandige interim professional een financiële buffer van 8,3 maanden6. Ruim een derde heeft voldoende financiële reserves om meer dan 12 maanden geen opdracht te vervullen (zie grafiek 13). Ruim een kwart houdt dit maar 3 maanden vol. Meer dan 12 maanden  Maximaal 12 maanden  Maximaal 9 maanden  Maximaal 6 maanden  Maximaal 3 maanden  0%  5%  10%  15%  20%  25%  30%  35%  Grafiek 13: Percentages omvang financiële buffers 2e helft 2011. De zzp-er heeft gemiddeld een financiële buffer van ruim 8 maanden. Een kwart heeft slechts een financiële buffer van maximaal 3 maanden 11. Politieke vertegenwoordiging  Dit keer is ook gevraagd welke politieke partij het beste op komt voor de belangen van de (hogeropgeleide) zzp-er.                                                          6 Voor de categorie meer dan 12 maanden is een gemiddelde van respectievelijk 15 maanden genomen.  13   
  • 15. Interimpuls Interim Kompas Terugblik interim-markt 2e helft 2011 en vooruitzichten 1e helft 2012 37 % van de geënquêteerden is van mening dat er geen partij is die het beste op komt voor hun belangen. Bijna 46 % vindt dat de VVD het beste op komt voor de (hogeropgeleide) zzp-er. Gevolgd op grote afstand door de D66 met 9,5 %. SP, Groenlinks en PvdA schommelen rond de 2 % (zie grafiek 14). PVV en Christenunie kregen geen stemmen. “Ik heb zelf onduidelijk inzicht in welke politieke partij mij het best vertegenwoordigt. Niettemin…….politieke partijen hebben volgens mij nog steeds onvoldoende oog voor de wankelijke positie van de meeste zzp-ers. Quote geënquêteerde PVV  ChristenUnie  SGP  Par?j voor de Dieren  PvdA  Groenlinks  D66  CDA  SP  VVD  Geen  0%  10%  20%  30%  40%  50%  Grafiek 14: partij die zzp-belangen het best vertegenwoordigt 2e helft 2011. 37% van de zelfstandige interim professionals is van mening dat er geen partij is die het beste opkomt voor hun belangen. 46% is van mening dat de VVD hun belangen het best vertegenwoordigd. 12. Tot slot  Het lijkt erop dat het prille herstel alweer stagneert; de opdrachtenportefeuille is licht gegroeid maar het uurtarief is fors gekelderd. De verwachtingen zijn ook niet positief. De marktsituatie van de interim professional is congruent aan de economische ontwikkelingen al zijn er specifieke groepen die hier boven uitsteken maar helaas zijn er ook groepen die er verder onder blijven.. Mogelijk kan het diegenen die op het punt staan voor zich zelf te beginnen, ondersteunen in de besluitvorming Wij bedanken iedereen die heeft meegewerkt aan deze enquête. Heeft u nog suggesties over deze enquête of onze dienstverlening in het algemeen, dan kunt u dat laten weten op info@interimpuls.nl. 14