ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΙ ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΕΥΘΥΝΗΣ Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Ι Δ Ι Κ Η Ε Κ Δ Ο Σ Η Στρατηγική Υπευθυνότητας Η έκδοση που κρατάτε στα χέρια σας είναι μια ακόμη προσπάθεια της Direction Εκδοτικός Ορ- γανισμός να αναδείξει τις εταιρείες που έχουν ενσωματώσει την υπευθυνότητα στη συνολική τους στρατηγική και στην καθημερινή λειτουργία τους, έχοντας συνειδητοποιήσει και αναγνωρίσει το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα και τα οφέλη που μπορεί να προσφέρει η Λογοδοσία Αειφορίας. Η 4η Ετήσια Ειδική Έκδοση CSR Reports έρχεται σε συνέχεια των τριών προηγούμενων επιτυ- χημένων εκδόσεων και με τίτλο «Στρατηγική Υπευθυνότητας» έχει σκοπό τη συνοπτική πα- ρουσίαση των Απολογισμών Αειφορίας που δη- μοσιεύθηκαν στην Ελλάδα για το έτος 2012. Πρό- κειται για μια έκδοση που αποτελεί απαραίτητο εργαλείο δουλειάς για όλους τους επαγγελματίες του χώρου της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης, ενώ παράλληλα απευθύνεται σε όλους τους stakeholders που ενδιαφέρονται για το υπεύθυνο προφίλ των εταιρειών που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα και με βάση αυτό διαμορφώνουν τις επενδυτικές, καταναλωτικές και οικονομικές προτιμήσεις τους (εταιρείες, δημόσιοι και ιδιω- τικοί φορείς, ΜΚΟ, ΜΜΕ κ.λπ.). Στις επόμενες σελίδες παρουσιάζονται Κοινωνικοί Απολογισμοί σημαντικών εταιρειών που ακολουθούν τις επι- ταγές του Υπεύθυνου Επιχειρείν, άρθρα Ελλήνων ακαδημαϊκών και διεθνούς φήμης ειδικών σε θέματα ΕΚΕ και εταιρικής υπευθυνότητας και ερευνητικά δεδομένα για τους Απολογισμούς Αειφορίας σε Ελλάδα και εξωτερικό, καθώς και βασικά στοιχεία για πρότυπα και αρχές που ακο- λουθούνται κατά τη Λογοδοσία Αειφορίας. Επί- σης, υπάρχει αναλυτική καταγραφή των Απολο- γισμών Ετ

1. ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΙ ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΕΥΘΥΝΗΣ Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Ι Δ Ι Κ Η Ε Κ Δ Ο Σ Η
Στρατηγική
Υπευθυνότητας
4η έκδοση
4/16/14 12:47 PM21x29.indd 1 4/16/14 4:58 PM

2. 21x29.indd 1 4/16/14 5:01 PM

3. 3
ΕΚΔΟΤΗΣ - ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ
Βαγγέλης Παπαλιός
ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ
Δημήτρης Τσουκαλάς
ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ
Άννα Ανδρεώλα
Γιάννης Χαραμίδης
Μάριος Παρλιάρος
Μαρία Μπαζίγου
ΥΠΕΥΘ. ΕΤΑΙΡ. ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ
Λίνα Δέδε (dede@direction.gr)
ΥΠΟΔΟΧΗ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ
Άννα Μηλιάδη
(miliadi@direction.gr)
ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟ
Πηνελόπη Χατζηδημητρίου
CSR REPORTS:
Ετήσια ειδική έκδοση
για Απολογισμούς Εταιρικής
Κοινωνικής Ευθύνης
ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ:
DIRECTIONΕΚΔΟΤΙΚΟΣΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣA.E.
ΜΙΚΡΑΣΑΣΙΑΣ43,15233,ΧΑΛΑΝΔΡΙ,
TΗΛ:2107712400,
FΑΧ:2107785097
e-mail:direction@direction.gr
Οι απόψεις των συντακτών των δημοσιευμάτων
δεναποτελούναναγκαίακαιαπόψειςτουεκδότη
και του ιδιοκτήτη του περιοδικού. Απαγορεύεται
η αναδημοσίευση, η αναπαραγωγή ή μετάδοση
όλου ή μέρους του περιοδικού χωρίς την έγ-
γραφη άδεια του εκδότη.
Διανέμεται ΔΩΡΕΑΝ
Editorial
Η έκδοση που κρατάτε στα χέρια σας είναι μια
ακόμη προσπάθεια της Direction Εκδοτικός Ορ-
γανισμός να αναδείξει τις εταιρείες που έχουν
ενσωματώσει την υπευθυνότητα στη συνολική
τουςστρατηγικήκαιστηνκαθημερινήλειτουργία
τους,έχονταςσυνειδητοποιήσεικαιαναγνωρίσει
τοανταγωνιστικόπλεονέκτημακαιταοφέληπου
μπορείναπροσφέρειηΛογοδοσίαΑειφορίας.Η
4η Ετήσια Ειδική Έκδοση CSR Reports έρχεται
σε συνέχεια των τριών προηγούμενων επιτυ-
χημένων εκδόσεων και με τίτλο «Στρατηγική
Υπευθυνότητας» έχει σκοπό τη συνοπτική πα-
ρουσίασητωνΑπολογισμώνΑειφορίαςπουδη-
μοσιεύθηκανστηνΕλλάδαγιατοέτος2012.Πρό-
κειται για μια έκδοση που αποτελεί απαραίτητο
εργαλείοδουλειάςγιαόλουςτουςεπαγγελματίες
του χώρου της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης,
ενώ παράλληλα απευθύνεται σε όλους τους
stakeholdersπουενδιαφέρονταιγιατουπεύθυνο
προφίλ των εταιρειών που δραστηριοποιούνται
στην Ελλάδα και με βάση αυτό διαμορφώνουν
τις επενδυτικές, καταναλωτικές και οικονομικές
προτιμήσεις τους (εταιρείες, δημόσιοι και ιδιω-
τικοί φορείς, ΜΚΟ, ΜΜΕ κ.λπ.). Στις επόμενες
σελίδεςπαρουσιάζονταιΚοινωνικοίΑπολογισμοί
σημαντικών εταιρειών που ακολουθούν τις επι-
ταγέςτουΥπεύθυνουΕπιχειρείν,άρθραΕλλήνων
ακαδημαϊκών και διεθνούς φήμης ειδικών σε
θέματα ΕΚΕ και εταιρικής υπευθυνότητας και
ερευνητικά δεδομένα για τους Απολογισμούς
Αειφορίας σε Ελλάδα και εξωτερικό, καθώς και
βασικάστοιχείαγιαπρότυπακαιαρχέςπουακο-
λουθούνται κατά τη Λογοδοσία Αειφορίας. Επί-
σης, υπάρχει αναλυτική καταγραφή των Απολο-
γισμώνΕταιρικήςΚοινωνικήςΕυθύνης.Ιδιαίτερο
ενδιαφέρονπαρουσιάζει,επίσης,ηανάλυσητων
νέων προκλήσεων και των νέων δεδομένων
που έχουν δημιουργηθεί για τη Λογοδοσία Αει-
φορίας αφενός από την πίεση που υπάρχει από
την πλευρά των stakeholders για περισσότερη
διαφάνεια, αφετέρου από τη στροφή των σχετι-
κών κατευθυντήριων οδηγιών για τη σύνταξη
των απολογισμών προς τη συγκεκριμένη κα-
τεύθυνση. Η νέα (ή, αν θέλετε, υπό διαμόρφω-
ση) εν λόγω πραγματικότητα μας παρουσιάζεται
μέσα από τις δηλώσεις των πλέων αρμόδιων,
των επαγγελματιών του χώρου της Εταιρικής
ΚοινωνικήςΕυθύνης,πουέχουντηνευθύνητης
σύνταξηςκαιτηςτελικήςπαρουσίασηςτωνΑπο-
λογισμών Υπευθυνότητας. Οι ίδιοι μάς εξηγούν
και τον τρόπο με τον οποίο οι ίδιοι και οι επιχει-
ρήσεις τους προσεγγίζουν τις νέες προκλήσεις
καθώς και τα θέματα που τους απασχόλησαν
κατά κύριο λόγο κατά τη διαμόρφωση του απο-
λογισμού τους. Το πλέον σημαντικό βέβαια είναι
πως τόσο από τις δηλώσεις των στελεχών, όσο
και από τις αναλύσεις των ακαδημαϊκών και τα
διάφορα ερευνητικά δεδομένα προκύπτει πως
η δημοσίευση Απολογισμών Υπευθυνότητας
αποτελεί πλέον εδραιωμένη πρακτική για την
πλειονότητα των επιχειρήσεων σε παγκόσμιο
επίπεδο,ενώακολουθείανοδικήπορείακαιστον
ελληνικόχώρο.Ανκαιοπωσδήποτεδεναποτελεί
απλή και -μάλλον δεν είναι- εύκολη δουλειά,
η Λογοδοσία Αειφορίας κερδίζει συνεχώς έδα-
φος, καθώς προσφέρει σαφή και συγκεκριμένα
πλεονεκτήματα και οφέλη στις επιχειρήσεις που
επιλέγουν να την υιοθετήσουν. Οι επιχειρήσεις
αυτές αναδεικνύονται από την έκδοση που
κρατάτε στα χέρια μας και στόχος μας είναι όσο
μπορούμε να συμβάλλουμε στην πληρέστερη
ενημέρωση των ανθρώπων τους προκειμένου
να κατορθώνουν να κάνουν ακόμη καλύτερα τη
δουλειά τους.
Στρατηγική Υπευθυνότητας
03_EDITORIAL.indd 3 4/22/14 4:28 PM

4. 4
6 Ernst Ligteringen, GRI
Σαφής καθοδήγηση σε αβέβαιους καιρούς
8 UN Global Compact
Οι λεπτομέρειες για τις COP
10 Πρωτοβουλία PRI
Απολογισμοί και επενδυτικές αποφάσεις
11 Integrated Reporting
Η φιλοσοφία και τα χαρακτηριστικά του IR
12 Γεώργιος Αυλωνίτης
Ιεραρχώντας τα προγράμματα ΕΚΕ σε καιρούς κρίσης
14 Πανεπιστήμιο Αιγαίου
Η «εργαστηριακή εικόνα» της ΕΚΕ
16 Ελένη Αποσπόρη
Η στρατηγική σημασία του κοινωνικού απολογισμού
17 Green Evolution
Eξειδίκευση και τεχνογνωσία
20 Έρευνα
Οι παγκόσμιες τάσεις στη Λογοδοσία Αειφορίας
24 PressiousArvanitidis
Η πιστοποίηση κατά FSC & το GRI
26 Νίκος Αυλώνας
Οι εκθέσεις εταιρικής υπευθυνότητας στην Ελλάδα
28 Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο
Υποχρεωτική δημοσίευση απολογισμών ΕΚΕ για τους μεγάλους
Περιεχόμενα
6
8
12
14
16
17
20
04_5_periexomena.indd 4 4/23/14 1:10 PM

5. 5Περιεχόμενα
Πανόραμα Απολογισμών ΕΚΕ για το 2012 30
Οι απολογισμοί με μία ματιά
Η άποψη των στελεχών 32
Στελέχη της αγοράς μιλούν για τις απαιτήσεις της Λογοδοσίας Αειφορίας
Lafarge 41
Με σταθερό στόχο τη βιώσιμη ανάπτυξη
ΔΕΗ 42
Προσήλωση στις αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης
ΟΤΕ & Cosmote 44
Μακροχρόνια και ουσιαστική δέσμευση
Vodafone 47
Συμβολή στη βιώσιμη ανάπτυξη
Ιnteramerican 48
Μία έκθεση ΕΚΕ που ξεχωρίζει
Jetoil 50
Μέρος του οράματος η Εταιρική Υπευθυνότητα
Μαρινόπουλος Α.Ε. 52
Δύναμη Κοινωνικής Ευθύνης
Novartis 54
Με αίσθημα ευθύνης προς την κοινωνία
Global Sustain 56
Let’s practice what we preach
Πιστοποιήσεις 58
Δέσμευση στην αειφορία
41
42
47
48
50
54
56
04_5_periexomena.indd 5 4/23/14 1:10 PM

6. 6 Άποψη
Οι Απολογισμοί
Αειφορίας είναι
ακόμη πιο πολύ-
τιμοι σε καιρούς
οικονομικών
δυσκολιών.
Το γεγονός πως ελάχιστοι άνθρωποι σήμερα θα
υποστήριζαν πως οι επιχειρήσεις και οι υπόλοι-
ποι οργανισμοί δεν θα πρέπει να είναι διάφανοι
όσον αφορά το περιβαλλοντικό τους αποτύπω-
μα, τη στάση τους όσον αφορά τα ανθρώπινα
δικαιώματα ή τη δέσμευσή τους στην ισότητα
των φύλων, καταδεικνύει ξεκάθαρα το βαθμό
στον οποίο ο κόσμος έχει αλλάξει.
Πριν από είκοσι χρόνια, η κατάσταση ήταν πολύ
διαφορετική. Η προοπτική ύπαρξης χιλιάδων
οργανισμών που αποκαλύπτουν στοιχεία όσον
αφορά την οικονομική, περιβαλλοντική και κοι-
νωνική τους επίδοση, καθώς και τις προσπά-
θειές τους στο πεδίο της εταιρικής διακυβέρ-
νησης μαζί με τον αντίκτυπο όλων αυτών, ήταν
κάτι που πολύ απλά δεν μπορούσε να φανταστεί
κανείς. Η τελευταία έρευνα της KPMG αναφο-
ρικά με τους Απολογισμούς Εταιρικής Υπευθυ-
νότητας (Corporate Responsibility Reporting),
η οποία δημοσιεύθηκε το Δεκέμβριο του 2013,
επισημαίνει πόσο μπροστά έχουμε προχωρή-
σει. Ποσοστό μεγαλύτερο του 90% των μεγα-
λύτερων εταιρειών του κόσμου αποκαλύπτουν
πλέον πληροφορίες Αειφορίας, με τη συντρι-
πτική πλειονότητα αυτών να χρησιμοποιούν
ή να αναφέρονται στις Κατευθυντήριες Αρχές
(Sustainability Reporting Guidelines) του Global
Reporting Initiative’(GRI). Τα μεγέθη για τις 100
μεγαλύτερες εταιρείες σε περισσότερες από 40
χώρες είναι επίσης πολύ ελπιδοφόρα, καθώς ο
σχετικός μέσος όρος αγγίζει το 71%.
Η εικόνα όσον αφορά τους Απολογισμούς Αει-
φορίας στην Ελλάδα και την ηγεσία πάνω στο
θέμα, τόσο από την πλευρά της ελληνικής κυ-
βέρνησης όσο και από τη μεριά των ελληνικών
επιχειρήσεων, είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα. Αν
και η άνοδος όσον αφορά την πρακτική της δη-
μοσίευσης Απολογισμών Αειφορίας από τις 100
μεγαλύτερες ελληνικές επιχειρήσεις είναι σημα-
ντικά χαμηλότερη από εκείνη που παρατηρείται
σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες και αγγίζει το 43%,
εντούτοις το εν λόγω μέγεθος έχει αυξηθεί κατά
10% τα τελευταία δύο χρόνια μόνο. Κάποιοι ίσως
να αποδώσουν το χαμηλότερο συνολικά ελλη-
νικό μέγεθος στην οικονομική κατάσταση, αλλά
καμία ξεκάθαρη συσχέτιση δεν υπάρχει μεταξύ
της αύξησης της πρακτικής της δημοσίευσης
Απολογισμών Αειφορίας και την οικονομική
κρίση. Μάλιστα, ο βαθμός παρουσίασης Απο-
λογισμών Αειφορίας είναι εξαιρετικά υψηλός
τόσο στην Ιταλία όσο και την Ισπανία (77% και
81% αντίστοιχα), οι οποίες αντιμετωπίζουν αμ-
φότερες σημαντικές οικονομικές προκλήσεις.
Η Ισπανία, μάλιστα, έχει να διαχειριστεί και άλλα
πολύ σημαντικά ζητήματα όπως η έλλειψη νε-
ρού και η ανεργία.
Οι Απολογισμοί Αειφορίας δεν είναι απλώς ση-
μαντικοί για τις επιχειρήσεις ανεξάρτητα από
το αν η οικονομία τους αναπτύσσεται ή όχι. Θα
μπορούσε να υποστηρίξει κανείς πως είναι πιο
πολύτιμοι από ποτέ σε καιρούς οικονομικών
δυσκολιών. Η δημιουργία ενός Απολογισμού
Αειφορίας έχει σαν προαπαιτούμενο να γνωρί-
ζεις την επιχείρηση ή τον οργανισμό και μέσα και
έξω, από την κορυφή μέχρι την τελευταία βαθμί-
δα. Αυτό ισχύει σε μεγάλο βαθμό στην τελευταία
γενιά των Sustainability Reporting Guidelines
του GRI, το λεγόμενο G4, με το οποίο έχουν επε-
κταθεί τα όρια εντός των οποίων οι οργανισμοί
οφείλουν να παρέχουν στοιχεία. Οι πληροφορίες
που πλέον αποκαλύπτονται αποτελούν καταλύτη
για καινοτομία, γεγονός εξαιρετικά σημαντικό
στη σημερινή εποχή της δύσκολης οικονομικής
συγκυρίας.
Παράλληλα, καθώς ο αριθμός των χρηστών και
των εταιρειών που δημοσιεύουν απολογισμούς
αυξάνεται συνεχώς, ακόμη πιο σημαντικό ρόλο
διαδραματίζουν οι κανονισμοί που ορίζουν οι
κανονιστικές αρχές όπως οι κυβερνήσεις και
τα Χρηματιστήρια Αγορών. Η έρευνα του GRI
καταδεικνύει πως υπάρχουν περισσότερες από
180 διαφορετικές πρωτοβουλίες σε παγκόσμιο
επίπεδο που προωθούν την πρακτική της δημο-
σιοποίησης πληροφοριών Αειφορίας.
Σαφής καθοδήγηση
σε αβέβαιους καιρούς
Ernst Ligteringen,
Chief Executive του
Global Reporting
Initiative (GRI)
06-7_APOPSI Ernst Ligteringen.indd 6 4/22/14 4:41 PM

7. 7Άποψη
Αν και η άνοδος,
όσον αφορά την
πρακτική της
δημοσίευσης
Απολογισμών
Αειφορίας από τις
100 μεγαλύτερες
ελληνικές επιχει-
ρήσεις, είναι ση-
μαντικά χαμηλό-
τερη από εκείνη
που παρατηρείται
σε πολλές ευρω-
παϊκές χώρες και
αγγίζει το 43%,
εντούτοις το εν
λόγω μέγεθος
έχει αυξηθεί κατά
10% τα τελευταία
δύο χρόνια μόνο.
Who is who
O Ernst Ligteringen είναι ο Chief Executive
του Global Reporting Initiative (GRI) για
πάνω από μια δεκαετία. Μετακινήθηκε
στο Άμστερνταμ το 2002 όταν το GRI κα-
θιερώθηκε ως ανεξάρτητος οργανισμός.
Από τότε, το GRI έχει αναπτυχθεί και από
τα δέκα άτομα που απασχολούσε εκείνη
την εποχή σαν προσωπικό πλέον διαθέτει
πραγματικά παγκόσμια παρουσία μέσα από
το έργο της Γραμματείας και των γραφείων
(Focal Points) του Οργανισμού στις Ηνω-
μένες Πολιτείες της Αμερικής, τη Βραζιλία,
τη Νότιο Αφρική, την Κίνα, την Ινδία και την
Αυστραλία. Προτού ενταχθεί στο δυναμικό
του GRI, ο Ernst εργάστηκε για περισσότε-
ρα από 20 χρόνια στον τομέα της διεθνούς
ανάπτυξης, συνδράμοντας στην ηγεσία αρ-
κετών υψηλού κύρους μη-κυβερνητικών
και διεθνών οργανισμών. Στη συγκεκριμέ-
νη προϋπηρεσία του περιλαμβάνονται θέ-
σεις όπως Executive Director στην Oxfam
International, Director of Programme
Coordination στη Διεθνή Ομοσπονδία
Εθνικών Συλλόγων Ερυθρού Σταυρού
και Ερυθράς Ημισελήνου (International
FederationoftheRedCrossandRedCrescent
Societies) και Consultant στην Παγκόσμια
Επιτροπής για την Κοινωνική Διάσταση της
Παγκοσμιοποίησης (World Commission
on the Social Dimension of Globalization)
στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εργασίας
(International Labour Organization -ΙLO).
Επιπρόσθετα, ο Ernst είναι μέλος του Global
Agenda Council on the Role of Business
του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ
(World Economic Forum -WEF), μέλος της
διεθνούς συμβουλευτικής επιτροπής του Ιν-
στιτούτου ETHOS Institute of Brazil, μέλος
του Συμβουλίου του International Integrated
Reporting Council (IIRC), του οποίου το GRI
είναι ιδρυτικό μέλος και, τέλος, μέλος του
Διοικητικού Συμβουλίου The Economics of
Ecosystems and Biodiversity (TEEB).
Ολλανδικής καταγωγής, ο Ernst έχει ζήσει
σε τέσσερις διαφορετικές ηπείρους και μιλά
άπταιστα ολλανδικά, αγγλικά και ισπανικά.
Η πλέον θετική εξέλιξη όσον αφορά τη δυνη-
τική κάλυψη είναι το προσχέδιο της Οδηγίας
της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσον αφορά τη δη-
μοσιοποίηση μη-οικονομικών πληροφοριών.
Τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές η εν
λόγω οδηγία δεν έχει ακόμη ξεκαθαρίσει κάθε
νομοθετικό ζήτημα. Η ηγεσία όμως της ελληνι-
κής κυβέρνησης όσον αφορά την υποστήριξή
της κατά τη διάρκεια της Ελληνικής Προεδρίας
του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης πραγ-
ματικά αξίζει συγχαρητηρίων. Το ενδιαφέρον,
άλλωστε, για τους Απολογισμούς Αειφορίας που
παρατηρήσαμε κατά τη διάρκεια της παρουσία-
σης του G4 στην Ελλάδα το Δεκέμβριο του 2013
καταδεικνύει πως η συγκεκριμένη υποστήρι-
ξη δεν περιορίζεται στην πολιτική σφαίρα και
ελπίζω πως ο αριθμός των επιχειρήσεων και
των άλλων οργανισμών που θα συνεχίσουν να
επωφελούνται από τους Απολογισμούς Αειφο-
ρίας στην Ελλάδα θα συνεχίσει να αυξάνεται.
06-7_APOPSI Ernst Ligteringen.indd 7 4/22/14 4:41 PM

8. 8 Global Compact
Οι λεπτομέρειες για
τις επιχειρήσεις που
θέλουν να δημοσι-
εύσουν COP.
Οι επιχειρήσεις που συμμετέχουν στο UN Global
Compact δεσμεύονται ώστε να αποτελέσουν οι
δέκα βασικές αρχές του Global Compact κομμάτι
των επιχειρηματικών στρατηγικών τους αλλά και
τηςκαθημερινότητάςτους.Οιεπιχειρήσεις,επίσης,
δεσμεύονταιναεκδίδουνμίαετήσιααπολογιστική
έκδοση προόδου (COP) η οποία και κοινοποιείται,
τόσο στους μετόχους τους όσο και στο ευρύτερο
κοινωνικό σύνολο και παρουσιάζει την πρόοδο
που καταγράφεται στην εφαρμογή των δέκα αρ-
χώντουUNGlobalCompact,αλλάκαιστηγενικό-
τερηυποστήριξητωνστόχωνκαισκοπώντωνΗΕ.
Η COP (έκθεση προόδου) αποτελεί συχνά την πιο
ουσιαστικήκαιαπτήέκφραση«αφοσίωσης»»μιας
επιχείρησης στους στόχους του Global Compact
και των αρχών του. Πιθανές παραβιάσεις της
πολιτικής της COP (για παράδειγμα, η μη έκδοση
απολογισμούσεετήσιαβάση)είναιπολύπιθανόνα
αλλάξειτηθέσηενόςμέλουςσεμη-επικοινωνιακή
καιμπορείμοιραίαναοδηγήσεικαιστοναποκλει-
σμό του από το Global Compact.
Ηετήσιαέκδοσηαπολογισμούπροόδου(COP)εξυ-
πηρετείσυγκεκριμέναπολύσημαντικούςσκοπούς
όπως οι κάτωθι:
• Ενισχύει τη διαφάνεια και τη λογοδοσία
• Προωθεί και ενισχύει τη διαρκή βελτίωση στις
επιδόσεις
• Διαφυλάσσεικαιθωρακίζειτηνακεραιότητατου
UNGlobalCompactκαιτωνΗνωμένωνΕθνών
και
• Βοηθά στην οικοδόμηση ενός σημαντικού και
διαρκώς αυξανόμενου αποθετηρίου εταιρικών
πρακτικών που ενισχύουν το διάλογο και τη
μάθηση.
Αξίζει να σημειωθεί πως παρά το γεγονός πως
μια ετήσια έκθεση COP μπορεί να έχει διάφορες
μορφές,κάθεμίαπρέπειναπεριέχειυποχρεωτικά
τα τρία παρακάτω στοιχεία:
• Μία δήλωση του Διευθύνοντος Συμβούλου της
επιχείρησης,μετηνοποίαθαεκφράζειτησυνεχή
υποστήριξή του προς το Οικουμενικό Σύμφωνο
(GlobalCompact)ενώπαράλληλαθαανανεώνει
καιτηδέσμευσηόλωντωνσυμμετεχόντωντόσο
στην πρωτοβουλία όσο και στις αρχές της. Υπο-
γραμμίζεται πως η συγκεκριμένη δήλωση είναι
ξεχωριστή από την αρχική δεσμευτική γραπτή
πρόθεση συμμετοχής.
• Μια περιγραφή συγκεκριμένων δράσεων (δη-
λαδή, η δημοσιοποίηση όλων των σχετικών
πολιτικών, διαδικασιών, δραστηριοτήτων), που
η εταιρεία έχει λάβει (ή σκοπεύει να αναλάβει)
γιατηνεφαρμογήτωναρχώντουΟικουμενικού
Συμφώνου σε καθεμία από τις τέσσερις θεμα-
τικές περιοχές (τα ανθρώπινα δικαιώματα, την
εργασία, το περιβάλλον και την καταπολέμηση
της διαφθοράς).
• Ημέτρησητωναποτελεσμάτων(δηλαδή,οβαθ-
μός στον οποίο επιτεύχθηκαν οι στόχοι δείκτες /
απόδοση, ή άλλες ποιοτικές ή ποσοτικές μετρή-
σεις των αποτελεσμάτων).
Οι επιχειρήσεις που συμμετέχουν στο COP κατα-
τάσσονται σε μία από τις ακόλουθες κατηγορίες :
• GCActive:σεαυτήτηνκατηγορίακατατάσσονται
οι επιχειρήσεις που πληρούν τουλάχιστον τις
βασικές δεσμεύσεις.
• GC Advanced: πληρούνται οι βασικές και ελάχι-
στεςπροϋποθέσειςκαιπαρέχονταιπληροφορίες
και για τους ακόλουθους τομείς:
• Εφαρμογή των 10 αρχών σε ενέργειες και
επιχειρηματική στρατηγική
• Δράσειςστήριξηςτουγενικότερουσχεδιασμού
των Ηνωμένων Εθνών
• Αειφόρος διακυβέρνηση και ηγεσία
Χρήση άλλων πλαισίων αναφοράς
ΤοΟικουμενικόΣύμφωνοενθαρρύνειτιςεταιρείες
ναχρησιμοποιούνάλλαπλαίσιαγιασυμπληρωμα-
τικήυποβολήεκθέσεωναλλάκαιγιατηδημιουρ-
γίαCOPκατάτοδοκούν.Γιαπαράδειγμα,οιδείκτες
G3.1 ή G4 του GRI αποτελούν μια συνιστώμενη
επιλογή για επικοινωνία προόδου σχετικά με τις
δέκααρχέςσεκάθεεπίπεδο.ΤοΟικουμενικόΣύμ-
φωνοκαιτοGRIπροσφέρουνμάλιστακαισχετικό
ενημερωτικό έγγραφο, για να δείξουν πώς οι δύο
πρωτοβουλίες συμπληρώνουν η μία την άλλη.
Ακολουθώντας τις αρχές
του UN Global Compact
8_UN GLOBAL.indd 8 4/16/14 4:17 PM

9. 21x29.indd 1 4/11/14 3:24 PM

10. 10 PRI
H Λογοδοσία
Αειφορίας οδηγεί
τους επενδυτές
σε καλύτερες
αποφάσεις.
Η Λογοδοσία Αειφορίας γρήγορα εξελίσσεται σε
κοινή πρακτική και πλέον συγκαταλέγεται μεταξύ
τωνβέλτιστωνπρακτικώναπότονεταιρικόκόσμο
διεθνώς.ΗεστίασηστηνΑειφορίαόχιμόνοβοηθά
τους οργανισμούς να διαχειριστούν την απόδοσή
τουςόσοναφοράτοπεριβάλλον,τηνκοινωνίακαι
την εταιρική διακυβέρνηση (ESG), αλλά αποτελεί
απαραίτητηπροϋπόθεσηγιατηλήψηεπενδυτικών
αποφάσεων.
Η Πρωτοβουλία PRI (United Nations-supported
Principles for Responsible Investment Initiative)
αποτελεί ένα διεθνές δίκτυο επενδυτών, που συ-
νεργάζονταιγιαναθέσουνσεεφαρμογήτιςέξιΑρ-
χές για Υπεύθυνες Επενδύσεις. Στόχος του είναι
να κατανοήσει τη σημασία της Αειφορίας για τους
επενδυτέςκαιναυποστηρίξειτουςεμπλεκόμενους
να ενσωματώσουν τα συγκεκριμένα θέματα στις
πρακτικέςτουςόσοναφοράτηλήψηεπενδυτικών
αποφάσεων και την ιδιοκτησία. Οι Αρχές έχουν
δημιουργηθεί πάνω στην πεποίθηση πως τα ζη-
τήματα ΕSG μπορούν να είναι ζωτικής σημασίας
γιαταοικονομικάενδιαφέροντατωνμακροπρόθε-
σμωνεπενδυτών.Οιεταιρείεςστιςοποίεςταμέλη
του PRI επενδύουν, εξαρτώνται, όσον αφορά τη
μελλοντική τους επιτυχία, από την ικανότητά τους
νακαταλάβουνκαιναδιαχειριστούναιτίεςμακρο-
χρόνιωνοικονομικώνκινδύνωνκαιαλλαγών,συ-
μπεριλαμβανομένωντηςκλιματικήςαλλαγής,της
ανεπάρκειας φυσικών πόρων, των παγκόσμιων
πολιτικών και δημογραφικών αλλαγών, του αν-
θρώπινου κεφαλαίου και των κοινωνικών ζητη-
μάτωνστηνολοένακαιπιοπολύπλοκηπαγκόσμια
εφοδιαστικήαλυσίδα. Οιυπεύθυνοιμακροπρόθε-
σμοιεπενδυτέςδενμπορούνναπροχωρήσουνσε
συνετές επενδυτικές αποφάσεις, εάν δεν έχουν
υψηλήςποιότηταςπληροφόρησηαναφορικά,αφε-
νός με την έκθεση των εταιρειών στα παραπάνω
ζητήματα,αφετέρουμετηνποιότητατηςαπόκρισής
τουςσεαυτά. Όπωςπλέονφαίνεταισεπολλέςμε-
λέτες,ηαποτελεσματικήδιαχείρισητουλεγόμενου
ESGκινδύνουμπορείναεμπλουτίσειτηνεπενδυ-
τικήαξία και ναελαχιστοποιήσει τορίσκο.Το 2009
τοΔημόσιοΣυνταξιοδοτικόΤαμείοτηςΚαλιφόρνιας
(CaliforniaPublicEmployees’RetirementSystem
-CalPERS) ανέθεσε στη Mercer να αξιολογήσει
το ρίσκο μεταξύ των ESG ζητημάτων και της οι-
κονομικής απόδοσης των εταιρειών. Η μελέτη
αξιολόγησε ακαδημαϊκές και επιχειρηματικές/
κλαδικές έρευνες και κατέδειξε πως το 86% των
επιχειρήσεων υποστήριζαν πως η ενσωμάτωση
των ESG ζητημάτων στη λειτουργία τους είχε είτε
ουδέτερο είτε θετικό οικονομικό αντίκτυπο.
Παρομοίως, η παγκόσμια μελέτη που πραγμα-
τοποίησε το 2011 το Carbon Disclosure Project
(CDP), έδειξε πως οι εταιρείες που ανήκαν στους
σχετικούςΔείκτες(CarbonDisclosureLeadership
Index–CDLIκαιCarbonPerformanceLeadership
Index-CPLI)προσέφερανπερίπουτηδιπλήσυνο-
λική επιστροφή επένδυσης του Global 500 για την
περίοδομεταξύΙανουαρίουτου2005καιΜαΐουτου
2011. Η Αρχή 3 PRI δεσμεύει τα μέλη του δικτύου
να αναζητούν την κατάλληλη ενημέρωση πάνω
σε ζητήματα ESG από τις εταιρείες στις οποίες
επενδύουν. Μάλιστα, έρευνα που πραγματοποι-
ήθηκε το 2011 μεταξύ των μελών του PRI έδειξε
πως περισσότερο από το 70% είχε ζητήσει από
τις εταιρείες να ενσωματώσουν ζητήματα ESG
στους οικονομικούς απολογισμούς τους, σε μια
σαφήένδειξητηςανάγκηςτωνεπενδυτώνγιατέ-
τοιου είδους πληροφορίες. Οι προσπάθειες προς
την κατεύθυνση της Λογοδοσίας Αειφορίας που
έχουν γίνει από πολλές εταιρείες είναι πολύτιμες
και ευπρόσδεκτες. Ωστόσο, αντιστοιχούν σε ένα
μικρό μόνο τμήμα της συνολικής κεφαλαιοποίη-
σης της παγκόσμιας αγοράς. Η πρωτοβουλία PRI
θεωρεί πως προκειμένου να επιτρέψουν στους
επενδυτέςναπροσπαθήσουναποτελεσματικάστο
συγκεκριμένοκομμάτι,οικυβερνήσειςθαπρέπει
ναδιασφαλίσουνπωςοιεπιχειρήσειςθαπρέπεινα
λογοδοτούνδημόσιααναφορικάμετοντρόποπου
διαχειρίζονται ESG ζητήματα. Επιπρόσθετα, η PRI
υποστηρίζει το SSE, μια πρωτοβουλία των Ηνω-
μένωνΕθνών,πουερευνάτοντρόπομετονοποίο
τα Χρηματιστήρια Αγορών μπορούν να προάγουν
τη διαφάνεια και τις επιδόσεις των εισηγμένων
εταιρειών σε επίπεδο Αειφορίας.
Απολογισμοί Αειφορίας
επενδυτικές αποφάσεις
10_PRI.indd 10 4/16/14 4:18 PM

11. 11IIRC
Η φιλοσοφία και τα
χαρακτηριστικά του
Integrated Reporting.
Το Integrated Reporting (IR) προωθεί μια πιο συ-
νεκτική και αποτελεσματική προσέγγιση της εται-
ρικής πληροφόρησης και στοχεύει στη βελτίωση
της ποιότητας των πληροφοριών που διατίθενται.
Δομικά στοιχεία
Μιαολοκληρωμένηέκθεση(IntegratedReporting)
περιλαμβάνει οκτώ στοιχεία περιεχομένου, που
συνδέονται στενά μεταξύ τους:
• Οργανωτική επισκόπηση και εξωτερικό περι-
βάλλον: Τι κάνει ο οργανισμός και ποιες είναι οι
συνθήκες υπό τις οποίες λειτουργεί;
• Διακυβέρνηση:Πώςηδομήδιακυβέρνησηςτου
οργανισμού υποστηρίζει την ικανότητά της να
δημιουργεί αξία, τόσο βραχυπρόθεσμα, μεσο-
πρόθεσμα και μακροπρόθεσμα;
• Business model: Ποιο είναι το οργανωτικό μο-
ντέλο της επιχείρησης;
• Ρίσκο και ευκαιρίες: Ποιοι είναι οι ειδικοί κίν-
δυνοι και οι ευκαιρίες που επηρεάζουν την
ικανότητα του οργανισμού να δημιουργεί αξία
βραχυπρόθεσμα,μεσοπρόθεσμακαιμακροπρό-
θεσμακαιπώςείναιδομημένηηοργάνωσηπου
ασχολείται μαζί τους;
• Στρατηγική και κατανομή πόρων: Ποια είναι η
κατεύθυνση που θέλει να ακολουθήσει η επι-
χείρηση και πώς σκοπεύει να κινηθεί;
• Επιδόσεις: Σε ποιο βαθμό έχει η οργάνωση
επιτύχει τους στρατηγικούς της στόχους για την
περίοδοκαιποιαείναιτααποτελέσματάτηςόσον
αφορά τις επιπτώσεις στους κεφαλαιακούς πό-
ρους;
• Επισκόπηση-πρόβλεψη: Τι προκλήσεις και
αστάθμητουςπαράγοντεςείναιπιθανόνασυνα-
ντήσει η επιχείρηση στην εφαρμογή της στρα-
τηγικής της, καθώς και ποιες είναι οι πιθανές
επιπτώσεις για το επιχειρηματικό της μοντέλο
και τις μελλοντικές της επιδόσεις;
• Βάση παρουσίασης: Πώς ο οργανισμός θα κα-
θορίσει αυτό που έχει σημασία να περιληφθεί
στηνολοκληρωμένηέκθεσηκαιπώςταενλόγω
ζητήματα αξιολογούνται ποσοτικά;
Κατευθυντήριες Αρχές
ΟιακόλουθεςΚατευθυντήριεςΑρχέςυποστηρίζουν
την προετοιμασία μιας ολοκληρωμένης έκθεσης,
τηνενημέρωσητουπεριεχομένουτηςέκθεσηςκαι
τοντρόποπαρουσίασηςτωνπληροφοριών:
• Στρατηγικήεστίασηκαιμελλοντικόςπροσανατο-
λισμός: Μια ολοκληρωμένη έκθεση θα πρέπει
να παρέχει τη διορατικότητα στη στρατηγική του
οργανισμού και το συσχετισμό της ικανότητας
τουοργανισμούναδημιουργείαξία,τόσοβραχυ-
πρόθεσμα,μεσοπρόθεσμακαιμακροπρόθεσμα
αλλάκαιτιςχρηστικέςεπιπτώσειςστακεφάλαια.
• Συνδεσιμότητα πληροφοριών: Μια ολοκληρω-
μένη έκθεση πρέπει να δείξει μια ολιστική ει-
κόνα συνδυαστικών ενεργειών αλληλένδετων
και των εξαρτήσεων μεταξύ των παραγόντων
που επηρεάζουν την ικανότητα του οργανισμού
να δημιουργεί αξία με την πάροδο του χρόνου.
• Σχέσεις των ενδιαφερόμενων μερών: Μια ολο-
κληρωμένηέκθεσηθαπρέπειναπαρέχειγνώ-
σεις σχετικά με τη φύση και την ποιότητα των
σχέσεων του οργανισμού με τους βασικούς
εμπλεκόμενουςφορείς,συμπεριλαμβανομένου
του πώς και σε ποιο βαθμό κατανοεί ο οργανι-
σμός, λαμβάνει υπόψη και ανταποκρίνεται στις
θεμιτές ανάγκες και τα ενδιαφέροντά τους.
• Materiality: Μια ολοκληρωμένη έκθεση πρέπει
να δημοσιοποιεί πληροφορίες σχετικά με τα θέ-
ματαπουεπηρεάζουνουσιωδώςτηνικανότητα
του οργανισμού να δημιουργεί αξία βραχυπρό-
θεσμα, μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα.
• Περιεκτικότητα: Μια ολοκληρωμένη έκθεση
πρέπει να είναι συνοπτική και περιεκτική.
• Αξιοπιστία και πληρότητα: Μια ολοκληρωμένη
έκθεση πρέπει να περιλαμβάνει όλα τα υλικά
ζητήματα,τόσοθετικάόσοκαιαρνητικά,μεισορ-
ροπημένοτρόποκαιχωρίςμεγάλεςαποκλίσεις.
• Συνοχή και συγκρισιμότητα: οι πληροφορίες σε
μια ολοκληρωμένη έκθεση πρέπει να παρου-
σιάζονται:
(α) μεμιασταθερήβάσηανεξάρτητηαπότοχρόνο
εφαρμογής και
(β) με τρόπο που να επιτρέπει δόκιμες συγκρίσεις
με άλλους αντίστοιχους οργανισμούς-επιχει-
ρήσεις.
Οι ενοποιημένοι
απολογισμοί είναι εδώ
11_IIRC.indd 11 4/16/14 4:04 PM

12. 12 έρευνα
Ποια η εικόνα
των διευθυντικών
στελεχών για την
πρακτική της κα-
τάρτισης και δημο-
σίευσης σε τακτική
βάση απολογισμών
ΕΚΕ;
Παρά την οικονομική κρίση που πλήττει
εδώ και έξι χρόνια περίπου τη χώρα μας,
η έννοια της ΕΚΕ παραμένει επίκαιρη και
αναγκαία. Ο ρόλος της ΕΚΕ πρέπει τώρα
περισσότερο από ποτέ να αναβαθμιστεί και
να γίνει πιο καθοριστικός και αποτελεσματι-
κός, προσφέροντας σημαντική βοήθεια στην
κοινωνία που πλήττεται. Θα πρέπει να γίνει
αντιληπτό ότι είναι μεγάλο λάθος να αντιμε-
τωπίζεται η ΕΚΕ ως πολυτέλεια ή άσκηση
δημόσιων σχέσεων. Αντίθετα, θα πρέπει να
εκλαμβάνεται ως αναπόσπαστο μέρος της
επιχειρηματικής στρατηγικής, συμβάλλο-
ντας στην ανάπτυξη, στην κερδοφορία και
στη βιωσιμότητα της επιχείρησης.
Στοιχεία ερευνών δείχνουν ότι οι επιχειρή-
σεις που εκπονούν συστηματικές δράσεις
ΕΚΕ έχουν τις μικρότερες απώλειες από την
κρίση. Αυτό σημαίνει ότι οι ίδιοι οι πολίτες
αναγνωρίζουν και στηρίζουν τις επιχειρή-
σεις εκείνες που είναι κοινωνικά υπεύθυ-
νες, κάτι που επίσης επιβεβαιώνεται από
σχετικές έρευνες.
Λαμβάνοντας όμως υπόψη την πλειάδα των
προγραμμάτων/δράσεων ΕΚΕ από τη μια
πλευρά και γενικά την οικονομική στενότητα
που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις/οργα-
νισμοί από την άλλη, τίθεται ένα σημαντικό
θέμα ως προς την επιλογή και την ιεράρχη-
ση των προγραμμάτων/δράσεων ΕΚΕ που
θα μπορούσε να υλοποιήσει μια επιχείρηση.
Σ’ αυτό το πλαίσιο η Ελληνική Ακαδημία
Μάρκετινγκ (ΕΛΑΜ) σε συνεργασία με το
Εργαστήριο Επιχειρησιακής Περιβαλλοντι-
κής Πολιτικής και Διαχείρισης του Τμήματος
Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Αιγαίου
και συγκεκριμένα με τον Επίκουρο Καθη-
γητή Κωστή Ευαγγελινό, διεξήγαγε έρευνα
με σκοπό να καταγράψει, μεταξύ των άλ-
λων, τις προτεραιότητες και τις αντιλήψεις
των διευθυντικών στελεχών σχετικά με τις
πρακτικές και τις δράσεις ΕΚΕ. Το δείγμα
της έρευνας περιλάμβανε 300 στελέχη, από
τα οποία ανταποκρίθηκαν τα 118 (ποσοστό
ανταπόκρισης 40%). Η επαγγελματική ενα-
σχόληση των στελεχών αυτών διαφέρει,
καθώς στο δείγμα περιλαμβάνονται στελέ-
χη εταιρικής επικοινωνίας και δημοσίων
σχέσεων (34% του δείγματος), μάρκετινγκ
(41%) και περιβάλλοντος, ασφάλειας και
υγείας (25%).
Στην έρευνα ζητήθηκε από τα στελέχη αυτά
να δηλώσουν πόσο σημαντικές θεωρούν 15
πρακτικές ΕΚΕ, χρησιμοποιώντας μια κλί-
μακα από -3, «εντελώς ασήμαντη», έως 3,
«απαραίτητη». Η ιεράρχηση των πρακτικών
αυτών από πλευράς σημαντικότητας, όπως
δηλώθηκε από στελέχη του δείγματος, φαί-
νεται στον πίνακα 1.
Όπως δείχνει ο πίνακας 1, η «Ανάληψη κα-
λών πρακτικών για την προάσπιση της υγεί-
ας και ασφάλειας στον εργασιακό χώρο», η
«Ανάληψη καλών πρακτικών περιβαλλοντι-
κής διαχείρισης» και η «Υπευθυνότητα για
την ασφάλεια και ποιότητα παραγόμενων
προϊόντων/υπηρεσιών και την προάσπιση
της ικανοποίησης των καταναλωτών/πελα-
τών με υπεύθυνες πρακτικές προώθησης
προϊόντων και υπηρεσιών», θεωρούνται οι
πιο σημαντικές πρακτικές, ενώ η «Συνεργα-
σία- δικτύωση με άλλους επιχειρηματικούς
οργανισμούς και μη-κερδοσκοπικές οργα-
νώσεις (ΜΚΟ) για την προώθηση της κοινω-
νικής υπευθυνότητας στην επιχειρηματική
κοινότητα» και οι «Φιλανθρωπικές δράσεις
και προγράμματα χορηγιών» θεωρούνται οι
λιγότερο σημαντικές πρακτικές.
Ιεραρχώντας τα
Προγράμματα/Δράσεις ΕΚΕ
σε περίοδο ύφεσης
Γεώργιος Ι. Αυλωνίτης,
Καθηγητής, Αναπλ.
Πρόεδρος Συμβουλίου
Οικονομικού
Πανεπιστημίου Αθηνών,
Πρόεδρος Ελληνικής
Ακαδημίας Μάρκετινγκ
12-13_EREVNA_AVLONITHS.indd 12 4/16/14 4:04 PM

13. 13Άποψη
Βέβαια, η σημαντικότητα των πρακτικών αυ-
τών διαφέρει ανάλογα με την επαγγελματική
ενασχόληση των στελεχών. Μάλιστα, μια σειρά
στατιστικών αναλύσεων έδειξε ότι υπάρχει στα-
τιστικά σημαντική διαφορά μεταξύ των τριών
επαγγελματικών κατηγοριών που αντιπροσω-
πεύονται στο δείγμα, όσον αφορά τη σημαντι-
κότητα έξι (6) πρακτικών. Συγκεκριμένα:
1. Η «Ανάληψη καλών πρακτικών περιβαλλο-
ντικής διαχείρισης» θεωρείται πιο σημαντική,
όπως θα αναμέναμε, από τα στελέχη περι-
βάλλοντος, ασφαλείας και υγείας και λιγό-
τερο σημαντική από τα στελέχη μάρκετινγκ.
2. Η «Εφαρμογή αποτελεσματικών μηχανισμών
εταιρικής διακυβέρνησης» θεωρείται πιο
σημαντική από τα στελέχη εταιρικής επικοι-
νωνίας και δημοσίων σχέσεων και λιγότερο
σημαντική από τις άλλες δύο επαγγελματικές
κατηγορίες.
3. Η «Προσφορά στην τοπική κοινωνία όπου
δραστηριοποιείται ο οργανισμός με τη μορ-
φή επενδύσεων και εθελοντικών δράσεων
εργαζομένων της εταιρείας» θεωρείται πιο
σημαντική από τα στελέχη εταιρικής επικοι-
νωνίας και δημοσίων σχέσεων και λιγότερο
σημαντική από τα στελέχη μάρκετινγκ.
4. Η «Προώθηση και παρακολούθηση της κοι-
νωνικής και περιβαλλοντικής επίδοσης της
εφοδιαστικής αλυσίδας», οι «Φιλανθρωπικές
δράσεις και προγράμματα χορηγιών» και η
«Κατάρτιση και δημοσίευση σε τακτική βάση
απολογισμών ΕΚΕ» θεωρούνται περισσό-
τερο σημαντικές για τα στελέχη εταιρικής
επικοινωνίας και δημοσίων σχέσεων και
μάρκετινγκ και λιγότερο για τα στελέχη πε-
ριβάλλοντος, ασφάλειας και υγείας.
Είναι εμφανές, λοιπόν, ότι οι επιχειρήσεις/ορ-
γανισμοί θα πρέπει: i) να θέτουν προτεραιότητες
ως προς τις πρακτικές/δράσεις ΕΚΕ που θα
αναλαμβάνουν να υλοποιήσουν και ii) να ορ-
γανώνουν τακτικές συναντήσεις των στελεχών
τους από τις διάφορες λειτουργίες σχετικά με
θέματα ΕΚΕ, προκειμένου να επιτευχθεί στα-
διακά συγκερασμός απόψεων και αντιλήψεων
σχετικά με τη στρατηγική ατζέντα ΕΚΕ της επι-
χείρησης/οργανισμού.
Πίνακας 1 - Ιεράρχηση Πρακτικών Εταιρικής Υπευθυνότητας
α/α Πρακτικές Μέση τιμή
1 Ανάληψη καλών πρακτικών για την προάσπιση της υγείας και ασφάλειας στον εργασιακό χώρο 2,29
2 Ανάληψη καλών πρακτικών περιβαλλοντικής διαχείρισης 2,14
3 Υπευθυνότητα για την ασφάλεια και ποιότητα των παραγόμενων προϊόντων/ υπηρεσιών και την προάσπιση της
ικανοποίησης των καταναλωτών/πελατών με υπεύθυνες πρακτικές προώθησης προϊόντων και υπηρεσιών
2,10
4 Ανάπτυξη και εφαρμογή κώδικα δεοντολογίας για την αντιμετώπιση της δωροδοκίας και διαφθοράς 2,09
5 Ανάληψη καλών πρακτικών διαχείρισης ανθρώπινων πόρων-εφαρμογή κοινωνικά υπεύθυνων εργασιακών
πρακτικών
2,04
6 Προάσπιση των ανθρώπινων δικαιωμάτων μέσα από τη λειτουργία και σφαίρα επιρροής του οργανισμού (π.χ.
αντιμετώπιση της παιδικής καταναγκαστικής εργασίας)
2,03
7 Δημοσιοποίηση της περιβαλλοντικής πολιτικής και της πολιτικής για την εταιρική κοινωνική υπευθυνότητα
της εταιρείας
1,85
8 Συμμόρφωση με διεθνείς πρωτοβουλίες αρχών, οδηγιών και προτύπων για την εταιρική κοινωνική υπευ-
θυνότητα
1,74
9 Συστηματική και ουσιαστική επικοινωνία και διαβούλευση με τις ομάδες ενδιαφέροντος του οργανισμού 1,66
10 Εφαρμογή αποτελεσματικών μηχανισμών εταιρικής διακυβέρνησης 1,61
11 Προσφορά στην τοπική κοινωνία όπου δραστηριοποιείται ο οργανισμός με τη μορφή επενδύσεων (π.χ. υποδομές
για το κοινό όφελος) και εθελοντικών δράσεων εργαζομένων της εταιρείας
1,60
12 Προώθηση και παρακολούθηση της κοινωνικής και περιβαλλοντικής επίδοσης της εφοδιαστικής αλυσίδας του
οργανισμού (λ.χ. εφαρμογή κώδικα δεοντολογίας για τους προμηθευτές του οργανισμού, που συμπεριλαμβάνει
και κοινωνικές-περιβαλλοντικές παραμέτρους)
1,55
13 Κατάρτιση και εφαρμογή κώδικα δεοντολογίας για την αντιμετώπιση της δωροδοκίας και διαφθοράς 1,23
14 Συνεργασία-δικτύωση με άλλους επιχειρηματικούς οργανισμούς και μη-κερδοσκοπικές οργανώσεις (ΜΚΟ)
για την προώθηση της κοινωνικής υπευθυνότητας στην επιχειρηματική κοινότητα
1,20
15 Φιλανθρωπικές δράσεις και προγράμματα χορηγιών 1,10
12-13_EREVNA_AVLONITHS.indd 13 4/16/14 4:04 PM

14. 14 Άποψη
Τι χρειάζεται για
έναν επιτυχημένο
απολογισμό ΕΚΕ
σύμφωνα με την
έρευνα του Πανεπι-
στημίου Αιγαίου.
Τιςτελευταίεςδύοδεκαετίεςτοεννοιολογικόπλαί-
σιοτηςΕταιρικήςΚοινωνικήςΕυθύνης(ΕΚΕ)έχει
λάβειεξέχουσασημασίαστουςκόλπουςτηςακα-
δημαϊκής κοινότητας, της επιχειρηματικής ατζέ-
ντας αλλά και στο σχεδιασμό δημόσιας πολιτικής.
Η έννοια της ΕΚΕ έχει ανανεώσει τη θεώρηση
της επιχειρηματικής συμπεριφοράς, με άξονα τη
διαρκή δέσμευση του οργανισμού να λειτουργεί
κερδοφόρα στο πλαίσιο της γενικής ηθικής, απο-
δίδονταςτόσοστηνοικονομικήμεγέθυνσηόσοκαι
στηβελτίωσητηςποιότηταςζωήςτουκοινωνικού
συνόλου εντός του οποίου δραστηριοποιείται και
αναπτύσσεται.
Η αναπτυσσόμενη αυτή νεωτερική τάση ισοδυ-
ναμεί με μια κοινωνική επανάσταση εν εξελίξει.
Από την επιχείρηση αποκλειστικά «μεγιστοποιό»
του κέρδους ως δείκτη οικονομικής αποτελε-
σματικότητας, βαδίζουμε σε μια υπέρβαση της
μονοσήμαντης ηθικής της αγοράς και προς μια
σύγκλιση προς τη γενική ηθική που οι κοινωνίες
μας αποδέχονται ως κανόνα πολιτισμού.
ΟιεκθέσειςΕΚΕέχουναναδειχθείπλέονόχιμόνο
σε ένα δυνητικά αποτελεσματικό μέσο ενημέρω-
σης του συνόλου των ενδιαφερόμενων μερών
μιας επιχείρησης αναφορικά με την περιεκτική
αποτύπωση του οράματος και των δράσεων που
υλοποιείμιαεπιχείρησηστοπλαίσιοτηςΕΚΕ,αλλά
και σε ένα είδος λογοδοσίας προς την κοινωνία
για να την πείσει ότι εξυπηρετεί τα ίδια με αυτήν
ηθικά προτάγματα.
Σε αυτό το πλαίσιο, το Εργαστήριο Επιχειρησια-
κής Περιβαλλοντικής Πολιτικής και Διαχείρισης
(ΕΕΠΠΔ)τουΠανεπιστημίουΑιγαίουαξιολογείαπό
το2005τηνπληρότητατωναπολογισμώνΕΚΕπου
δημοσιεύουν οργανισμοί και επιχειρήσεις στην
Ελλάδα. Αν και η μεθοδολογία αξιολόγησης έχει
αναθεωρηθεί τρεις φορές, συμβαδίζοντας με τις
τρέχουσες τάσεις και βέλτιστες πρακτικές, σημα-
ντικά στοιχεία μπορούν να επισημανθούν μέσα
σε αυτό το διάστημα για την ελληνική περίπτωση.
Από16απολογισμούςπουσυμπεριλήφθηκανστη
μελέτη του 2005, οι ελληνικές επιχειρήσεις που
δημοσιεύουν σε τακτική βάση απολογισμό ΕΚΕ
πλέον έχουν υπερδιπλασιαστεί. Ομοίως, ο αριθ-
μός των σελίδων των εκθέσεων (ως ποσοτική
ένδειξη των πληροφοριών που διαθέτουν στον
αναγνώστη) έχει αυξηθεί σημαντικά: από 40 πε-
ρίπου σελίδες κατά μέσο όρο, σε απολογισμούς
άνωτων60σελίδων.Παράλληλα,ενώηυιοθέτη-
ση και εφαρμογή διεθνών αρχών και προτύπων
ΕΚΕστουςαπολογισμούςπεριοριζόταντο2005σε
λιγότερες από το 40% του δείγματος, πλέον οι επι-
χειρήσειςπουχρησιμοποιούνέστωένααπόαυτά
(GRI, Global Compact COP, AA1000, ISO26000)
αγγίζει το 85%. Ο αριθμός των δεικτών επίδοσης
έχει επίσης αυξηθεί αξιοσημείωτα και από τους
περίπου10δείκτες(ποσοτικούςή/καιποιοτικούς)
πουπεριέχοντανστουςπρώτουςαπολογισμούς,οι
επιχειρήσειςκαταρτίζουνκαιπαραθέτουνσχεδόν
τουςδιπλάσιους.Μάλιστα,είναιθετικόότιτατελευ-
ταίαδυοχρόνιασημαντικάβήματαέχουνγίνειστο
πεδίοτηςουσιαστικότηταςτωνπληροφοριώνπου
δημοσιεύονται στους απολογισμούς, καθώς έχει
ανέλθειοαριθμόςτωνεπιχειρήσεωνπουμετρόπο
συστηματικόκαιεύστοχοεπιλέγουνναδημοσιεύ-
σουν στοιχεία που αναφέρονται στα βασικότερα
θέματα ΕΚΕ που αφορούν τη λειτουργία τους.
Όλα τα παραπάνω στοιχεία δίνουν ένα ενθαρρυ-
ντικόμήνυμαότιηδημοσίευσηπληροφοριώνΕΚΕ
στηνΕλλάδαέχειαποκτήσεικάποιαδυναμικήκαι
η εγχώρια επιχειρηματική κοινότητα εμφανίζει
σημάδια ανταπόκρισης σε τρέχουσες διεθνείς τά-
σεις και βέλτιστες πρακτικές. Ωστόσο, τα σημαντι-
κά περιθώρια βελτίωσης και διάχυσης συναφών
πρακτικών θα πρέπει να επισημανθούν.
Προτού κάθε εταιρεία προχωρήσει στη σύνταξη
και δημοσίευση μιας τέτοιας έκθεσης (που εξ
ορισμούσυνεπάγεταιτηδέσμευσηπόρωνγιατην
Η «εργαστηριακή εικόνα»
της Εταιρικής Κοινωνικής
Ευθύνης
Κωνσταντίνος
Σοφούλης,
Ομότιμος Καθηγητής,
Πρώτος Πρόεδρος
Πανεπιστημίου Αιγαίου,
Ιδρυτής Εργαστηρίου
Επιχειρησιακής Περι-
βαλλοντικής Πολιτικής
και Διαχείρισης, Τμήμα
Περιβάλλοντος, Πανεπι-
στήμιο Αιγαίου
Αντώνης
Σκουλούδης,
Yποψήφιος Διδάκτορας,
Εργαστήριο Επιχειρησι-
ακής Περιβαλλοντικής
Πολιτικής και Διαχείρι-
σης, Τμήμα Περιβάλ-
λοντος, Πανεπιστήμιο
Αιγαίου
Κωνσταντίνος
Ευαγγελινός,
Επίκουρος Καθηγητής,
Εργαστήριο Επιχειρησι-
ακής Περιβαλλοντικής
Πολιτικής και Διαχείρι-
σης, Τμήμα Περιβάλ-
λοντος, Πανεπιστήμιο
Αιγαίου
Γράφουν οι:
14-15_ARTHRO.indd 14 4/16/14 4:16 PM

15. 15Άποψη
υλοποίησήτης),είναιαπαραίτητηηκατάρτισημιας
τυπικής ανάλυσης κόστους-οφέλους. Και ενώ το
κόστοςείναιεύκολοναποσοτικοποιηθεί,ταπροσ-
δοκώμεναοφέλη,ανκαιπολυδιάστατα,πρέπεινα
εντοπιστούνκαιαξιολογηθούναπότηδιοίκησητης
επιχείρησης. Τι αναμένουμε να πετύχουμε με τη
δημοσίευση αυτής της έκθεσης; Σε τι αποσκοπεί
η υλοποίησή της; Τι θα προσφέρει στην εταιρεία;
Μια τέτοια προεργασία μπορεί να καταστήσει τη
συγκεκριμένη πρακτική λογοδοσίας ουσιαστικό
εργαλείοπροςτηνκατεύθυνσητηςδιαβούλευσης
με τα ενδιαφερόμενα μέρη και της διαφοροποίη-
σης από άλλες εταιρείες του κλάδου.
Ομοίως,είναισημαντικήκαιηαξιολόγησητουαντί-
κτυπου (impact) που είχε η έκθεση ΕΚΕ για την
επιχείρησηκαιτιςσχέσειςτηςμετουςκοινωνικούς
τηςεταίρους.Υπάρχουναπτάοφέληαπότηνέκθε-
ση; Κατά πόσο συμβάλλει στη διαβούλευση με τα
ενδιαφερόμεναμέρη;Πόσοιανταποκρίθηκανστις
πληροφορίες που περιείχε και επικοινώνησαν με
την εταιρεία ως ανάδραση (feedback) ή με σκοπό
διευκρινήσεις ή/και περισσότερες πληροφορίες;
Ποια είναι η γνώμη των ενδιαφερόμενων μερών
γιατηνέκθεση;Πώςτηναξιολογούν;Ποιαείναιτα
σημείαπουκατάτηγνώμητουςθαήθελανπερισ-
σότερη έμφαση; Απαντήσεις σε τέτοια ερωτήματα
μπορούν δραστικά να οδηγήσουν σε διαχρονικές
βελτιώσεις.
Μιατέτοιαέκθεσηαποτελείευκαιρίαναεκφραστεί
ηδιοικητικήκαιοργανωσιακήκουλτούρατηςμε-
μονωμένης επιχείρησης. Θα πρέπει να αποφεύ-
γονταιμιμητικέςτάσειςτόσοστηδομήόσοκαιστη
γλώσσα που χρησιμοποιείται στον απολογισμό.
Επιπλέον, είναι αναγκαίο να δίδεται έμφαση στα
επιμέρους ζητήματα ΕΚΕ ανάλογη της ουσιαστι-
κότητας που έχει το κάθε ένα από αυτά για την
επιχείρηση. Είναι αδόκιμο να υπάρχει συγκριτικά
υπέρμετρη αναφορά σε μια διάσταση της ΕΚΕ,
υποτιμώνταςτηνκρισιμότηταάλλων(ίσωςακόμα
και πιο σημαντικών) θεμάτων.
Ως εκ τούτου, η ενσωμάτωση βασικών αρχών
λογοδοσίαςείναιεπιτακτικήγιαένανεπιτυχημένο
απολογισμόΕΚΕ,ενώθαπρέπειναείναιαποσυν-
δεδεμένη από τον αριθμό δεικτών επίδοσης και
απότηνέκτασητηςέκθεσης.Μιαολιγοσέλιδηέκ-
θεσηπουκαλύπτειμεσαφήνειαέναμικρόαριθμό
δεικτώναπότιςεπιμέρουςσημαντικέςδιαστάσεις
ΕΚΕ είναι προτιμότερη προσέγγιση από μια πο-
λυσέλιδη έκθεση που αναφέρει μεγάλο αριθμό
δεικτώνοιοποίοιόμωςκαλύπτονταιμερικώςκαι
υπονομεύουν την ποιότητα πληροφόρησης.
Τέλος, η επαλήθευση του συνόλου της έκθε-
σης αποτελεί την πλέον κρίσιμη παράμετρο που
θα πρέπει να εστιάσουν οι επιχειρήσεις, καθώς
πρακτικές μερικής διασφάλισης πληροφοριών,
μεμονωμένων δεικτών ή/και ενοτήτων του απο-
λογισμού γεννούν σκεπτικισμό και αμφιβολία για
στοιχεία που δεν επαληθεύτηκαν.
14-15_ARTHRO.indd 15 4/16/14 4:16 PM

16. 16 Άποψη
Μπορεί να μην
είναι μια εύκολη
διαδικασία, αλλά ο
Κοινωνικός Απολο-
γισμός έχει σίγουρα
πολλά πλεονεκτή-
ματα.
Η Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη (ΕΚΕ) είναι
η προσέγγιση η οποία, όταν εντάσσεται στο
στρατηγικό πλαίσιο της επιχείρησης και στη
συνέχεια μεταφράζεται σε συμπεριφορά, δη-
μιουργεί μακροχρόνια αξία για τους συμμέ-
τοχους και συμβάλλει στην αειφορία.
Ο Κοινωνικός Απολογισμός (KA) είναι η δι-
αδικασία με την οποία αξιολογούμε και δη-
μοσιοποιούμε την επίδοση της επιχείρησης
ως προς την ΕΚΕ. Ο KA δεν είναι εργαλείο
για τη διαχείριση κρίσεων. Δεν γίνεται σπο-
ραδικά και εκ των ενόντων, όταν ανακύπτουν
προβλήματα σχετικά με τη συμπεριφορά και
την εικόνα της επιχείρησης. Γίνεται σε τακτά
χρονικά διαστήματα και μετράει και αποτυ-
πώνει την πρόοδο της επιχείρησης ως προς
τις κοινωνικές της επιδόσεις.
Ο KA δεν είναι μια εύκολη διαδικασία. Απαιτεί
σημαντικούς οικονομικούς και ανθρώπινους
πόρους. Πέρα από τους πόρους και το χρόνο
που απαιτεί η μέτρηση και η αποτύπωση των
κοινωνικών επιδόσεων, ο KA παρουσιάζει
και άλλες δυσκολίες, όπως η επιλογή εξει-
δικευμένων αξιολογητών, η ανάγκη ύπαρξης
συστήματος καταγραφής των επιδόσεων της
επιχείρησης σε σχέση με ένα μεγάλο εύρος
δεικτών ή ακόμη και ο φόβος και η αντίσταση
των εργαζομένων να συμμετέχουν σε μια εφ’
όλης της ύλης αξιολόγηση της κοινωνικής
συμπεριφοράς της επιχείρησης. Επίσης, ο
ΚΑ είναι πιθανό να αναδείξει αδυναμίες και
προβλήματα τα οποία η επιχείρηση δεν είναι
έτοιμη να αντιμετωπίσει άμεσα.
Ιδανικά, ο ΚΑ θα πρέπει να καλύπτει όλες τις
διαστάσεις ΕΚΕ της επιχείρησης -οικονομι-
κές, περιβαλλοντικές και κοινωνικές- αλλά
λόγω των δυσκολιών που αναφέρθηκαν,
μπορεί να εστιάσει σε μερικές περιοχές κοι-
νωνικής ευθύνης όπως είναι, για παράδειγ-
μα, η πρόοδος στο περιβαλλοντικό αποτύπω-
μα ή στη διαχείριση της διαφορετικότητας στο
χώρο εργασίας ή στις παροχές στους εργα-
ζόμενους ή στις εργασιακές συνθήκες κ.λπ.
Παρά τις δυσκολίες και τα προβλήματα, o
KA έχει πολλά πλεονεκτήματα. Η διαδικα-
σία του ΚΑ φέρνει την επιχείρηση «πρόσωπο
με πρόσωπο» με τις αξίες που πρεσβεύει,
τους κανόνες εταιρικής ηθικής, τις εσωτερι-
κές πρακτικές, τα συστήματα διοίκησης και,
επίσης, πολύ σημαντικό, με τις προσδοκίες
των συμμετόχων, όπως οι εργαζόμενοι, οι
πελάτες, οι προμηθευτές, οι επενδυτές, οι
πιστωτές, η κοινωνία, τα ΜΜΕ, οι ρυθμιστι-
κές αρχές και άλλοι, ικανοποιώντας έτσι τις
απαιτήσεις τους για περισσότερη διαφάνεια
και συμμετοχή. Ταυτόχρονα, μέσα από τον
απαραίτητο κατά τη διαδικασία του ΚΑ διά-
λογο με τους συμμετόχους, αντιλαμβάνεται
καλύτερα τη σχέση της με αυτούς και εντοπί-
ζει ευκαιρίες και κινδύνους που απορρέουν
από αυτή τη σχέση.
Η διαδικασία του ΚΑ βοηθάει την επιχείρη-
ση να προσδιορίσει τις επιπτώσεις της στο
φυσικό και κοινωνικό περιβάλλον και να
μετρήσει με αντικειμενικούς/αξιόπιστους
δείκτες το αποτέλεσμα της κοινωνικής της
συμπεριφοράς. Αυτά τα αποτελέσματα δίνουν
τη δυνατότητα να αναπτυχθούν προτάσεις για:
• Πιθανές βελτιώσεις σε διάφορες διαστά-
σεις της ΕΚΕ που έχουν εφαρμοστεί
• Αναδιανομή πόρων ανάλογα με τις βελτι-
ώσεις και, εν τέλει,
• Νέες ευκαιρίες σχεδιασμού και εφαρμογής
δράσεων κοινωνικής ευθύνης.
Ο ΚΑ, μέσα από τη διαδικασία μέτρησης
αποτελεσμάτων, μπορεί να δείξει τη θετική
επίδραση της ΕΚΕ στην κερδοφορία και την
αειφορία της επιχείρησης και να πείσει πως
αυτές δεν είναι αμοιβαία αποκλειόμενες
προσεγγίσεις και στρατηγικές, αλλά συμπλη-
ρωματικές.
Συμπερασματικά, για τις επιχειρήσεις που
έχουν επιλέξει την προσέγγιση της ΕΚΕ, ο
σωστά σχεδιασμένος και εφαρμοσμένος ΚΑ
αποτελεί εργαλείο στρατηγικής σημασίας.
Η στρατηγική σημασία του
Κοινωνικού Απολογισμού
Ελένη Αποσπόρη,
Ph.D
Επίκουρη Καθηγήτρια
Εταιρικής Επικοινωνί-
ας και Οργανωσιακής
Συμπεριφοράς
16_APOPSI_Αποσπόρη.indd 16 4/16/14 4:20 PM

17. 17GreenEvolutionΑ.Ε.,Βουλιαγμένης501,16341,Ηλιούπολη,τηλ:2109942800,www.green-evolution.eu,info@green-evolution.eu
Οι υπηρεσίες, τα προ-
ϊόντα και η φιλοσοφία
της Green Evolution.
Η Green Evolution Α.Ε. δραστηριοποιείται στους
τομείς του Περιβάλλοντος, της Ενέργειας και της
Οικονομίας Άνθρακα. Προσφέρει ολοκληρωμέ-
νες εξειδικευμένες τεχνοοικονομικές υπηρεσίες
σχετικές με:
• την οικονομία άνθρακα,
•τιςανανεώσιμεςμορφέςενέργειας,τηνεξοικονό-
μησηενέργειας,τηνενεργειακήαποδοτικότητα,
• τον υπολογισμό και τη διαχείριση της ενέργειας
και των αερίων του θερμοκηπίου (αποφυγή,
μείωση και αντιστάθμιση) και
• την εφαρμογή καινοτομικών λύσεων, με στόχο
τηβιώσιμηλειτουργίακαιτηναειφόροανάπτυξη,
αξιοποιώνταςτιςκατάλληλες«πράσινεςτεχνολο-
γίες και πρακτικές».
Οι υπηρεσίες για την ΕΚΕ
Οι υπηρεσίες της Green Evolution Α.Ε. για τις πε-
ριβαλλοντικές και κλιματικές επιβαρύνσεις περι-
λαμβάνουν την κατάστρωση δράσεων εταιρικής
κοινωνικήςευθύνης(ΕΚΕ)καιτηνυποστήριξητης
σύνταξης των αντίστοιχων απολογισμών, ενώ :
• καλύπτουντιςπτυχέςκαιτουςαντίστοιχουςδείκτες
τηςκατηγορίαςΠεριβάλλονκαιΚλιματικήΑλλαγή
• συμμορφώνονται με τις απαιτήσεις όλων των
αντίστοιχων διεθνών προτύπων και των σχετι-
κών διεθνών συμβάσεων,
όπως προτείνονται και προδιαγράφονται στο GRI
G3, G3.1 ή G.4 (Υλικά, Νερό, Ενέργεια, Εκπομπές
Θερμοκηπίου, απορρίμματα κ.λπ.) και στα άλλα
διεθνή πλαίσια για την ΕΚΕ.
Σχήμα πιστοποίησης “CO2 Neutral Seal”
Οι υπηρεσίες της Green Evolution Α.Ε. που σχετί-
ζονται με τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου
(το ανθρακικό αποτύπωμα) συνάδουν με την και-
νοτομική μεθοδολογία του σχήματος πιστοποίη-
σης “CO2 Neutral Seal”, η οποία συνδυάζει και
συνθέτειτιςδιεθνώςαποδεκτέςπρακτικέςγιατον
υπολογισμό των εκπομπών άνθρακα και για την
πραγματική αντιστάθμιση αυτών –σε περίπτωση
αντιστάθμισης– σε ένα συμπαγές σύστημα διαδι-
κασιών πού κάθε στάδιό του είναι ιχνηλατήσιμο
και διαφανές. Το σύστημα καλύπτει και εφαρμό-
ζεται σε Λειτουργία Επιχείρησης – Οργανισμού,
Προϊόντα, Υπηρεσίες – Διαδικασίες, Εκδηλώσεις
και Ιστοχώρους.
Ανθρακικά Ουδέτεροι
Απολογισμοί [CO2NS/Product]
Για τον Ανθρακικά Ουδέτερο Απολογισμό ΕΚΕ,
υπολογίζεται το σύνολο των εκπομπών αερίων
του θερμοκηπίου που συνοδεύουν την Παραγω-
γή της Έντυπης Έκδοσης κατά τη διεκπεραίωση
των σχετικών εργασιών της εκδοτικής αλυσίδας
σύμφωνα με τα αντίστοιχα διεθνή πρότυπα. Στη
συνέχεια,οιεκπομπέςαυτέςαντισταθμίζονταιπλή-
ρωςακολουθώνταςτουςκανόνεςτουCO2Neutral
Seal, με υψηλής ποιότητας δικαιώματα άνθρακα
(carboncredits),πουέχουνδημιουργηθείαπόέργα
φιλικά προς το κλίμα και το περιβάλλον και που
είναι και αυτά πιστοποιημένα βάσει των έγκυρων
διεθνών προτύπων.
Μέτρηση περιβαλλοντικής αποδοτικότητας
ιστοχώρου [CO2NS/Website]
ΈναπραγματικάπρωτοποριακόπροϊόντηςGreen
Evolution A.E. προσφέρει τη δυνατότητα στις εται-
ρείεςπουενδιαφέρονταιγιατοπεριβάλλον,αφενός
να δείξουν έμπρακτα το ενδιαφέρον τους μέσω
της μέτρησης των περιβαλλοντικών επιπτώσεων
τουιστοχώρουτους,καιαφετέρουνασχεδιάσουν
και να υλοποιήσουν σχετικές δράσεις με στόχο
την αύξηση της περιβαλλοντικής απόδοσης του
ιστοχώρου(εισαγωγήτεχνικώνλύσεωνγιατημεί-
ωσητουανθρακικούαποτυπώματοςτουιστοχώ-
ρου, ανθρακική ουδετεροποίηση του ιστοχώρου
κ.ά.). Με το προϊόν CO2NS/WEBSITE αξιολογείται
η αειφόρος λειτουργία ενός ιστοχώρου και έτσι
επιτυγχάνεται το να τεθεί μια στρατηγική αειφορί-
ας, να μετρηθεί η αποτελεσματικότητά της και να
γίνειΑνθρακικήΟυδετεροποίησητουανθρακικού
αποτυπώματοςτουιστοχώρου,αναυτόαπαιτηθεί,
με άμεσο και αξιόπιστο τρόπο. Αναλυτικές πλη-
ροφορίεςστοwww.co2neutralseal.com/website.
Εξειδίκευση και
τεχνογνωσία
17_Green Evolution.indd 17 4/16/14 4:21 PM

18. 21x29.indd 2 4/11/14 3:33 PM

19. 21x29.indd 3 4/11/14 3:33 PM

20. 20 Έρευνα
Τι προκύπτει από
την τελευταία
έκδοση της Survey
of Corporate
Responsibility
Reporting της
ΚPMG. Τις παγκόσμιες τάσεις που καταγράφονται όσον
αφορά τους Απολογισμούς Υπευθυνότητας πα-
ρουσιάζει η σχετική έκθεση της ΚPMG (Survey
of Corporate Responsibility Reporting), η πλέον
πρόσφατη έκδοση της οποίας κυκλοφόρησε
το Δεκέμβριο του 2013. Η έρευνα βασίζεται
σε στοιχεία από εταιρείες από κάθε περιφέ-
ρεια του πλανήτη, ενώ στέκεται ιδιαίτερα στις
πρακτικές που υιοθετούν οι 250 μεγαλύτερες
εταιρείες στον κόσμο που δημοσιεύουν Απο-
λογισμό Υπευθυνότητας.
Οι κύριες τάσεις
Σύμφωνα με την έρευνα, η πρακτική της πα-
ρουσίασης Απολογισμών Εταιρικής Υπευθυ-
νότητας καταγράφει εξαιρετική αύξηση στις
αναπτυσσόμενες οικονομίες. Αναλυτικότερα,
τα τελευταία δύο χρόνια έχει υπάρξει μια ση-
μαντική αύξηση της Λογοδοσίας Αειφορίας
στην περιφέρεια Ασίας-Ειρηνικού. Σχεδόν τα
τρία τέταρτα (71%) των εταιρειών που έχουν
έδρα τους τη συγκεκριμένη περιφέρεια δημο-
σιεύουν αυτήν τη στιγμή Απολογισμούς Υπευ-
θυνότητας. Πρόκειται για αύξηση της τάξης
του 22% σε σχέση με το 2011, όταν λιγότερες
από τις μισές (49%) το έπρατταν. Η Αμερική
έχει τώρα ξεπεράσει την Ευρώπη ως η κορυ-
φαία περιφέρεια όσον αφορά τη δημοσίευση
Απολογισμών Υπευθυνότητας, κυρίως χάρη
στην αύξηση της Λογοδοσίας Αειφορίας στη
Λατινική Αμερική. Το 76% των εταιρειών στην
Αμερική πλέον δημοσιεύουν Απολογισμούς
Υπευθυνότητας, με το αντίστοιχο ποσοστό να
είναι 73% στην Ευρώπη και 71% στην Ασία-
Ειρηνικό. Σε επίπεδο χωρών, η υψηλότερη
αύξηση αναφορικά με τους Απολογισμούς
Υπευθυνότητας σε σχέση με το 2011 παρα-
τηρείται σε: Ινδία (+53 Ποσοστιαίες μονάδες),
Χιλή (+46), Σιγκαπούρη (+37), Αυστραλία (+25),
Ταϊβάν (+19) και Κίνα.
Όπως καταδεικνύουν τα στοιχεία, η δημοσί-
ευση Απολογισμών Υπευθυνότητας αποτελεί
αδιαμφισβήτητα πλέον μια εδραιωμένη επι-
χειρηματική πρακτική σε όλο τον κόσμο, την
οποία υιοθετούν σχεδόν τα τρία τέταρτα (71%)
των 4.100 επιχειρήσεων που συμμετείχαν
στην έρευνα της KPMG το 2013. Η Λογοδοσία
Αειφορίας καταγράφει σε παγκόσμιο επίπεδο
ρυθμούς ανάπτυξης που αγγίζουν τις 7 πο-
σοστιαίες μονάδες σε σχέση με το 2011, όταν
ποσοστό μικρότερο από τα δύο τρίτα (64%) των
εταιρειών που συμμετείχαν στην έρευνα δή-
λωσε πως δημοσίευε Απολογισμό Υπευθυνό-
τητας. Επίσης, δεν πρέπει να παραβλέπουμε
το γεγονός πως μεταξύ των 250 μεγαλύτερων
εταιρειών σε παγκόσμιο επίπεδο, το ποσοστό
εκείνων που δημοσιεύει Απολογισμό Υπευ-
θυνότητας παραμένει σχετικά σταθερό κοντά
στο 93%.
Mειώνεται το χάσμα μεταξύ τομέων
Σε όλους τους επιχειρηματικούς τομείς περισ-
σότερο από το 50% των εταιρειών προχωρούν
σε Λογοδοσία Αειφορίας, γεγονός που σημαίνει
πως οι Απολογισμοί Υπευθυνότητας θα πρέπει
να θεωρούνται πλέον εδραιωμένη παγκόσμια
πρακτική, ανεξάρτητα από το χώρο που δρα-
στηριοποιείται η εκάστοτε εταιρεία. Πριν από
δύο χρόνια λιγότεροι από τους μισούς τομείς
είχαν να επιδείξουν ποσοστά Λογοδοσίας Αει-
φορίας μεγαλύτερα από 50%. Παράλληλα, η
διαφορά μεταξύ εκείνων με την υψηλότερη και
τη χαμηλότερη βαθμολόγηση έχει πια μειωθεί
στις 22 ποσοστιαίες μονάδες.
Ορισμένοι τομείς έχουν πραγματοποιήσει με-
γάλα και σημαντικά βήματα κατά τα τελευταία
χρόνια. Η αυτοκινητοβιομηχανία και ο τομέας
των τηλεπικοινωνιών και των μέσων ενημέ-
ρωσης πλέον παρουσιάζουν κάποια από τα
υψηλότερα ποσοστά όσον αφορά τους Απο-
λογισμούς Υπευθυνότητας ( (77% και 75% αντί-
στοιχα), ενώ πριν από πέντε χρόνια, το 2008, τα
σχετικά ποσοστά τους ήταν από τα χαμηλότερα
(49% και 47%).
Οι παγκόσμιες τάσεις
στη Λογοδοσία Αειφορίας
20-23_EREVNA_KPMG.indd 20 4/22/14 2:03 PM

21. 21Έρευνα
Πληροφορίες Αειφορίας
και Οικονομική Έκθεση
Από την έρευνα προκύπτει ότι πάνω από το
ήμισυ των επιχειρήσεων διεθνώς (51%) περι-
λαμβάνουν πλέον πληροφορίες Αειφορίας στις
ετήσιες οικονομικές εκθέσεις τους. Πρόκειται
για μια εντυπωσιακή αύξηση σε σχέση με το
2011 (όταν μόνο το 20% το έπραττε) και το 2008
(μόλις 9%). Όπως όλα δείχνουν, η κατεύθυνση
είναι σαφής και καθώς πλέον πάνω από το 50%
των εταιρειών της έρευνας συμπεριλαμβάνουν
δεδομένα Αειφορίας στις οικονομικές εκθέσεις
τους, μπορούμε αναμφισβήτητα να κάνουμε
λόγο για εδραιωμένη παγκόσμια πρακτική.
Βέβαια, θα πρέπει να σημειωθεί πως το γε-
γονός πως συμπεριλαμβάνουν πληροφορίες
Αειφορίας στη ετήσια οικονομική τους έκθεση
δεν σημαίνει ότι οι εταιρείες έχουν αγκαλιάσει
την τάση των Ενιαίων Απολογισμών (Integrated
Reporting -IR ) - μόνο μία στις 10 εταιρείες που
προχωρούν σε Λογοδοσία Αειφορίας αναφέρει
πως έχει δημοσιεύσει ενοποιημένο απολογι-
σμό.
Καθολική αποδοχή του GRI
Η αποδοχή των κατευθυντήριων οδηγιών
Global Reporting Initiative (GRI) για τους Απο-
λογισμούς Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης
είναι σχεδόν καθολική. Το 78% των εταιρειών
που δημοσιεύουν Απολογισμούς ΕΚΕ διεθνώς
ακολουθούν τις συγκεκριμένες οδηγίες. Πρό-
κειται για αύξηση της τάξης του 9% συγκριτικά
με την έρευνα του 2011 (πάνω από 90% ακο-
λουθούν τη συγκεκριμένη πρακτική σε Νότια
Κορέα, Νότια Αφρική, Πορτογαλία, Χιλή, Βρα-
ζιλία και Σουηδία).
Επίσης, μεταξύ των 250 μεγαλύτερων εταιρει-
Με μια ματιά
► Τα υψηλά ποσοστά που καταγράφονται αναφορικά με τη Λογοδοσία Αειφορίας καταδει-
κνύουν πως οι Απολογισμοί Υπευθυνότητας αποτελούν πλέον εδραιωμένη επιχειρηματική
πρακτική σε παγκόσμιο επίπεδο ανεξαρτήτως επιχειρηματικού τομέα.
► Είναι σαφές πως όλες οι εταιρείες θα πρέπει σταδιακά να στραφούν προς την κατεύθυνση
της δημοσίευσης Απολογισμών Υπευθυνότητας, ακολουθώντας το παράδειγμα των μεγα-
λύτερων εταιρειών του κόσμου.
► Το Interagrated Reporting κερδίζει συνεχώς έδαφος σαν τάση και, όπως όλα δείχνουν,
πρόκειται να αποτελέσει την επόμενη μορφή των ετήσιων εταιρικών εκθέσεων.
► Η εξωτερική επαλήθευση και διασφάλιση των Απολογισμών Υπευθυνότητας φαίνεται πως
μεταβάλλεταισεπροαπαιτούμενο.Πάνωαπότιςμισέςαπότις250μεγαλύτερεςεπιχειρήσεις
του κόσμου καταφεύγουν σε αυτή την πρακτική και, όπως συνήθως γίνεται, αυτές είναι
που καθορίζουν την κατεύθυνση προς την οποία κινείται το σύνολο της επιχειρηματικής
κοινότητας.
20-23_EREVNA_KPMG.indd 21 4/22/14 2:03 PM

22. 22 Έρευνα
ών στον κόσμο το ποσοστό είναι ακόμη υψη-
λότερο. Το 82% των συγκεκριμένων εταιρειών
ακολουθούν τις οδηγίες του GRI. Και σε αυτή
την περίπτωση καταγράφεται αύξηση, καθώς
το αντίστοιχο ποσοστό το 2011 ήταν 78%.
Η διασφάλιση κερδίζει έδαφος
Τα στοιχεία καταδεικνύουν, επίσης, πως το 59%
των 250 μεγαλύτερων εταιρειών στον κόσμο
που δημοσιεύουν Απολογισμούς Αειφορίας
πλέον επενδύουν και στην εξωτερική επα-
λήθευση και διασφάλιση αυτών. Το εν λόγω
ποσοστό το 2011 ήταν 46%.
Η αλυσίδα αξίας (value chain)
Στην ανάλυση της KPMG η μέση βαθμολογία
για τις εταιρείες που συμπεριλαμβάνονται μετα-
ξύ των 250 μεγαλύτερων εταιρειών στον κόσμο
αγγίζει το 59 στα 100 όσον αφορά τους Απολο-
γισμούς Υπευθυνότητας γενικά. Σαφής, φυσικά,
ένδειξη πως υπάρχουν σημαντικά περιθώρια
βελτίωσης σε συνολικό επίπεδο.
Η Λογοδοσία Αειφορίας σε σχέση με συγκε-
κριμένους στόχους και δείκτες αποτελεί το
κομμάτι που έχει αναπτυχθεί περισσότερο
μέχρι σήμερα, με το σχετικό μέσο όρο βαθ-
μολόγησης να αγγίζει το 68 στα 100. Ακόμη, οι
μεγάλες εταιρείες εμφανίζονται να παρουσιά-
ζουν συγκεκριμένα στοιχεία αναφορικά με το
materiality (ουσιαστικότητα) και τη στρατηγική,
με μέση βαθμολογία που αγγίζει το 66 και το
62 αντίστοιχα.
Βασική περιοχή βελτίωσης φαίνεται να είναι η
δημοσίευση πληροφοριών Αειφορίας σχετικά
με τους προμηθευτές και τη γενικότερη αλυσίδα
αξίας της εταιρείας, όπου η μέση βαθμολογία
για τις εταιρείες που συμπεριλαμβάνονται μετα-
ξύ των 250 μεγαλύτερων εταιρειών στον κόσμο
αγγίζει στη συγκεκριμένη περίπτωση μόλις το
46 στα 100. Ανάλογες περιπτώσεις αποτελούν
και τα ζητήματα αφενός της εμπλοκής των συμ-
μετοχών (stakeholder engagement) αφετέρου
της διακυβέρνησης, τα οποία καταγράφουν αμ-
φότερα μέσο όρο βαθμολογίας που αγγίζει τα
53 από 100.
Παράδειγμα οι ευρωπαϊκές εταιρείες
Σύμφωνα με την έρευνα, περίπου το 25% των
250 μεγαλύτερων εταιρειών στον κόσμο (63
εταιρείες) έχουν να επιδείξουν βαθμολογία
υψηλότερη από 80 στα 100 και 10 μόνο εταιρεί-
ες μεγαλύτερη από 90. Οι εταιρείες βρίσκονται
στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ, με τις επιχειρήσεις
της Γηραιάς Ηπείρου να υπερτερούν.
Αναλυτικότερα, οι ευρωπαϊκές εταιρείες που
συμπεριλαμβάνονται μεταξύ των 250 μεγαλύ-
τερων στον κόσμο είναι εκείνες που κατορ-
θώνουν να επιτύχουν την υψηλότερη μέση
βαθμολογία ποιότητας για τους Απολογισμούς
Υπευθυνότητας, αγγίζοντας το 71 στα 100. Το
αντίστοιχο μέγεθος είναι μόλις 54 για τις εται-
ρείες στην Αμερική και 50 στην περιφέρεια
Ασίας-Ειρηνικού. Σε επίπεδο χωρών, στην
Ευρώπη, οι επιχειρήσεις στην Ιταλία (85), την
Ισπανία (79) και το Ηνωμένο Βασίλειο (76) είναι
εκείνες με τις καλύτερες επιδόσεις.
Η εικόνα στους τομείς
Οι μεγάλες εταιρείες στους τομείς των ηλε-
κτρονικών, της πληροφορικής, της εξόρυξης
μεταλλευμάτων και των φαρμάκων παρουσιά-
ζουν τους καλύτερους ποιοτικά Απολογισμούς
Υπευθυνότητας. Η μέση βαθμολογία τους είναι
75, 70 και 70 αντιστοίχως.
Ωστόσο, ορισμένοι τομείς που αντιμετωπίζουν
σημαντικούς κίνδυνους και προκλήσεις όσον
αφορά την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη και πα-
ράλληλα έχουν σημαντικό δυνητικό κοινωνικό
και περιβαλλοντικό αντίκτυπο, παρουσιάζονται
να δημοσιεύουν Απολογισμούς Υπευθυνότη-
τας που βαθμολογούνται χαμηλότερα από τον
παγκόσμιο μέσο όρο. Οι τομείς που έχουν να
κάνουν με το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο, το
χονδρικό και το λιανικό εμπόριο, τα μέταλλα,
τη βιομηχανική παραγωγή και τις κατασκευ-
ές και τα δομικά υλικά παρουσιάζουν μέσες
βαθμολογίες όσον αφορά τους Απολογισμούς
τους, που αγγίζουν τα 55, 55, 48 και 46 στα 100,
αντίστοιχα.
Περισσότερες οι ευκαιρίες
από τους κινδύνους
Οι περισσότεροι από τους Απολογισμούς
Υπευθυνότητας των 250 μεγαλύτερων εται-
ρειών στον κόσμο (87%) εντοπίζουν μερικές
τουλάχιστον κοινωνικές και περιβαλλοντικές
αλλαγές (ή «Megaforces») που επηρεάζουν
τις επιχειρήσεις. Η κλιματική αλλαγή, η μεί-
ωση των φυσικών πόρων και τα θέματα που
αφορούν την ενέργεια και τα καύσιμα είναι οι
20-23_EREVNA_KPMG.indd 22 4/22/14 2:03 PM