SlideShare uma empresa Scribd logo
1 de 74
KRANİAL SİNİRLERKRANİAL SİNİRLER
Nervi craniales
Beyin ve beyin sapından çıkan 12 çift kranial sinir
Nervi craniales
Beyin ve beyin sapından çıkan 12 çift kranial sinir
I lamina cribrosa
II canalis opticus
III-IV-VI-V1 fissura orbitalis superior
V2 foramen rotundum
V3 foramen ovaleV3 foramen ovale
VII foramen stylomastoideum
IX-X-XI foramen jugulareo a e jugu a e
XII canalis nervi hypoglossi’ den geçtikten sonra
genel olarak baş boyun bölgesindeki yapıları innerve
ederler.
N. vagus ayrıca thorax içindeki organların tümü ve karın
içi organların büyük bir kısmının PS GVE ve kısmen GVAiçi organların büyük bir kısmının PS GVE ve kısmen GVA
innervasyonunu sağlar
Nervi craniales
K i l i i l t d kl lifl ö
Nervi craniales
 Kranial sinirler taşıdıkları liflere göre
 motor,,
 duyu veya
 mikst sinir diye adlandırılırlar
Nervi craniales
1 G l S ik Aff (GSA)
Nervi craniales
1- Genel Somatik Afferent (GSA):
Bu lifler afferent impulsları genel somadan (deri kemikBu lifler afferent impulsları genel somadan (deri, kemik,
iskelet kası, eklemler, ligamentler, tendonlar v.s) alınan
(genel duyu, ağrı, ısı ve dokunma duyusunu taşırlar (V-
VII-IX-X)
2- Genel Somatik Efferent (GSE):
Çizgili kasları innerve eder ( III-IV-VI-XII )Çizgili kasları innerve eder ( III IV VI XII )
Nervi cranialesNervi craniales
3- Genel Visceral Afferent (GVA):
Organ, bez ve damarlardan duyu taşır (V-VII-IX-X)
4 Genel Visceral Efferent (GVE): Parasempatik lifler4- Genel Visceral Efferent (GVE): Parasempatik lifler
taşır ve düz kaslarla bezleri innerve eder ( III-VII-IX-X)taşır ve düz kaslarla bezleri innerve eder ( III VII IX X)
Nervi craniales
5 Special Visceral Afferent (SVA):
Nervi craniales
5- Special Visceral Afferent (SVA):
Koku ve tad duyusu taşırlar ( I-VII-IX-X)y ş ( )
6- Special Visceral Efferent (SVE):
Brankiyal ark’tan gelişen çizgili kasları innerve ederler (V-
VII-IX-X-XI)
7- Special Somatik Afferent (SSA):
Gö i i il il ilidi l (II VIII)Görme ve işitme ile ilgilidirler (II-VIII)
Nervi cranialesNervi craniales
Genel olarak kraniyal sinirler :
Y l d lifi t l I II VIII- Yalnız duyu lifi taşıyanlar: I-II-VIII
- Yalnız motor lif taşıyanlar:IV-VI-XI-XIIYalnız motor lif taşıyanlar:IV VI XI XII
- Parasempatik lif taşıyanlar:III-VII-IX-X
- Motor lif içerenler: I-II-VIII hariç hepsi
N. OLFACTORIUSN. OLFACTORIUSN. OLFACTORIUSN. OLFACTORIUS
N OLFACTORIUSN. OLFACTORIUS
 Koku alma siniridir Koku alma siniridir.
 Sadece duyu liflerinden oluşur.
Regio respiratoria’nın üst tarafında bulunan regiog p g
olfactoria, concha nasalis superior ve bunun karşısındaki
burun bölgesinden oluşur
Buradaki mukoza sinir dokusundan zengin olması nedeniyle
sarımtırak renktedir ve koku ile ilgilidir
 Beynin bir uzantısı gibidir. Burundaki regio olfactoria’da
bulunan bipolar koku hücrelerinin santral uzantılarından
oluşur.
fBu hücrelerin central uzantıları yani aksonları bir tarafta
15-20 myelinsiz lif şeklinde fila olfactoria adı ile ethmoid
kemiğin lamina cribrosa’dan geçerek fossa cranii
anterior’da bulunan bulbus olfactorius’a gelirleranterior da bulunan bulbus olfactorius a gelirler
N. OLFACTORIUSN. OLFACTORIUS
Bipolar ganglion hücrelerinin central uzantıları ile bulbus
lf t i ’t ki it l hü l i if ik t l biolfactorius’taki mitral hücrelerin periferik uzantıları bir
yumak (glomerulus) yaparak birleşirler.y (g ) y p ş
Mitral hücrelerin central uzantıları tractus olfactorius’u
meydana getirirler.
Tractus olfactorius’un arkadaki üçgen şeklindeki genişlemiş
kısmına trigonum olfactorium adı verilir
trigonum
olfactorium
N. OLFACTORIUSN. OLFACTORIUS
Tractus olfactorius’tan yani trigonum olfactorium’dan
sonra sonra üç yol gözükür.
Stria olfactoriae medialis
S i lf i l liStria olfactoriae lateralis
Stria olfactoriae intermediaStria olfactoriae intermedia
N. OLFACTORIUSN. OLFACTORIUS
Tractus olfactorius içindeki nucleus olfactoriusTractus olfactorius içindeki nucleus olfactorius
anterior’dan başlayan lifler stria olfactoriae medialis ileanterior dan başlayan lifler stria olfactoriae medialis ile
commisura anterior’dan geçerek karşı taraftaki tractuscommisura anterior dan geçerek karşı taraftaki tractus
içindeki nucleus olfactorius anterior’a giderleriçindeki nucleus olfactorius anterior a giderler
N. OLFACTORIUSN. OLFACTORIUS
Stria olfactoriae lateralis ile koku lifleri cerebral
cortex’in koku duyusu ile ilgili kısmına gider.
(Primer koku merkezi olarak tarif edilen piriform cortex
ile cortex periamygdaloideus, Brodmann tarafından
numaralanmamıştır)
N. OLFACTORIUSN. OLFACTORIUS
Stria olfactoriae intermedia substantia perforata anterior’da
tuberculum olfactorium (koku korteks’ine ait olduğu kabul
edilen bir kabarıntı)’da sonlanır
Piriform cortex,
Entorhinal cortex
Nuc.olfactorius anterior
T b l lf t i
Koku cortex’i
Tuberculum olfactorium
Corpus amygdaloideum
Bulbus olfactorius’taki ikinci nöronların uzantıları koku
korteks’ini oluşturan bu yapılarda sonlanırkorteks ini oluşturan bu yapılarda sonlanır
Beyinde koku duyusu ile ilgili kortikal ve subkortikal
l tü ü hi h l d d iliyapıların tümüne rhinencephalon adı da verilir
Limbik sisteme dahil edilen bir çok yapı rhinencephalon
içerisinde yer alıriçerisinde yer alır
 Koku yolu thalamus’a uğramadan cortex’e gider
 Koku duyusu kaybına anosmia denir.
 Gençlerde daha çok kafa travmalarında, erişkinlerde ise
viral enfeksiyonlara bağlı ortaya çıkar
G hi li b l k Gyrus parahippocampalis, uncus ve bunlara komşu
bölgeleri etkileyen lezyonlar koku hallusinasyonlarınabölgeleri etkileyen lezyonlar koku hallusinasyonlarına
neden olabilir
N. OPTICUSN. OPTICUSN. OPTICUSN. OPTICUS
N. OPTICUSN. OPTICUS
 Görme duyusunu taşır.
 Beynin bir uzantısı olarak kabul Beynin bir uzantısı olarak kabul
edilir.
 Sadece duyu lifleri içeriry ç
N. OPTICUS
Işık duyusunun retina’dan lobus occipitalis’de bulunan görme
N. OPTICUS
merkezine iletimi;
retina’da bulunan koni ve basil hücreleri adı verilen fotoreseptörler
1. Nöron  retina’nın stratum nucleare internum tabakasında yer
alan bipolar nöronlar
2. Nöron  retina’nın stratum ganglionicum tabakasında yer alan2. Nöron  retina nın stratum ganglionicum tabakasında yer alan
multipolar nöronlar
3. Nöron  corpus geniculatum laterale’de bulunan nöronlar
N. OPTICUS
R ti ’d k i ( ) b il ( d) i i li k d l iki
N. OPTICUS
Retina’da koni (cone) ve basil (rod) isimli ışık uyarımına duyarlı iki
tip fotoreseptör hücre vardır.
Koni hücreleri aydınlıkta görmeyi, renkli ve keskin görmeyi
sağlarlar.
Basil hücreleri ise karanlıkta görmeyi yani az ışıklı ortamda görmeyiBasil hücreleri ise karanlıkta görmeyi yani az ışıklı ortamda görmeyi
ve renksiz görmeyi sağlayan hücrelerdir.
Bu hücreler aldıkları uyarıları yine retinada bulunan görme
yolunun 1 nöronu olan bipolar ganglion hücreleri’ne taşırlaryolunun 1.nöronu olan bipolar ganglion hücreleri’ne taşırlar
N. OPTICUSN. OPTICUS
Burdan multipolar ganglion hücrelerine iletilir. Multipolar
li hü l i i k l ti ü i l lganglion hücrelerinin aksonları retina yüzeyine parelel
olarak seyreder ve discus nervi optici’de birleşerekolarak seyreder ve discus nervi optici de birleşerek
nervus opticus’u oluştururlar
N. OPTICUSN. OPTICUS
Nervus opticus, tunica vasculosa bulbi ve tunica fibrosa
bulbi’nin lamina cribrosa sclerae’sından geçerek bulbus
oculi’yi terkeder.
Lamina cribrosa’ya kadar myelinsiz olan aksonlar,
buradan itibaren myelin kılıfı ile sarılıdır
N. OPTICUSN. OPTICUS
Nervus opticus’un lifleri retinadan belirli bir organizasyon
dahilinde görme duyusunu alırlar.
Retina’nın nasal tarafından alınan duyular sinirin medial
tarafında, retinanın temporal tarafından alınan duyular
ise sinirin lateral tarafında taşınır
Nervus opticus, anulus tendineus communis (Zinni halkası)
denilen halka şeklinde bir kiriş içinden geçtikten sonra
canalis opticus’tan orbita çukurunu terk ederek cavump ç
crani’ye girer
Her iki taraftan gelen nervus opticus birleşerek chiasmag p ş
opticum’u meydana getirirler
N. OPTICUSN. OPTICUS
Chiasma opticum’da her iki retina’nın nasal tarafından gelen
lifler çapraz yaparak karşı tarafa geçerler, temporal taraftan
gelen lifler ise çapraz yapmadan aynı tarafta devam ederler.
Böylece gözün temporal taraf lifleri ile karşı taraftan gelenBöylece gözün temporal taraf lifleri ile karşı taraftan gelen
nasal lifler tractus opticus adını alarak devam eder.nasal lifler tractus opticus adını alarak devam eder.
Retina’nın temporal
kısımlarından gelen liflerg
çapraz yapmaz ve aynı
t ft ki t t ti i i dtaraftaki tractus opticus içinde
seyreder
Nasal kısmından başlayan liflerNasal kısmından başlayan lifler
chiasma opticum’da çapraz
yaparak karşı taraftaki tractus
opticus içinde yer alıropticus içinde yer alır
Tractus opticus arkaya ve dışa doğru uzanır.
Crus cerebri’nin üst lateralinden dolanır ve corpus
geniculatum laterale’de bulunan nöronlarla sinaps yapargeniculatum laterale de bulunan nöronlarla sinaps yapar
Tractus opticus içindeki liflerin çoğunluğu corpusTractus opticus içindeki liflerin çoğunluğu corpus
geniculatum laterale’de sinaps yapar (3. nöron) Impulslar
buradan radiatio optica (fibrae geniculocalcarinae)
aracılığı ile lobus occipitalis’teki görme merkezine
(17 18 19 numaralı Brodmann sahası) iletilir(17,18,19 numaralı Brodmann sahası) iletilir
Colliculus superior
Corpus geniculatumCorpus geniculatum
laterale
Sulcus calcarinus
Radiato optica
Corpus geniculatum laterale’den başlayan liflerin bir kısmı
burada sinaps yapmadan colliculus superior ve areaburada sinaps yapmadan colliculus superior ve area
pretectalis’e gider
Colliculus superior’a giden lifler baş ve göz hareketlerinin
motor mekanizmaları ile, area pretectalis’e giden lifler ise
direkt ve indirekt pupilla ışık refleksi ile ilgilidirdirekt ve indirekt pupilla ışık refleksi ile ilgilidir
N. OCULOMOTORIUSN. OCULOMOTORIUSN. OCULOMOTORIUSN. OCULOMOTORIUS
N OCULOMOTORIUSN. OCULOMOTORIUS
 Göz kasları ile ilgili bir sinirdir
P tik t lifl i i Parasempatik ve motor lifler içerir.
 Çekirdekleri mesencephalon’da bulunur.Ç p
 Parasempatik çekirdeği Edinger Westphal çekirdeğidir.
Mesencephalon’daki nucleus’lardan çıkan lifler nucleusMesencephalon daki nucleus lardan çıkan lifler nucleus
ruber’in içinden substantia nigra’nın medialinden geçip fossa
i t d l i ’t l t i ’ l tinterpeduncularis’te n. oculomotorius’u oluşturur
GSE lifler ekstrinsik göz kaslarının bir kısmını innerve ederg
GVE lifler ganglion ciliare’ye giden preganglionik parasempatik
lifleri oluşturur
Cisterna interpeduncularisp
Sinus cavernosus
Sinus cavernosus
Fissura orbitalis superior
Ramus superiorRamus superior
Ramus inferior
N OCULOMOTORIUSN. OCULOMOTORIUS
 Parasempatik çekirdekten çıkan presinaptik
parasempatik lifler ramus inferior ile devam eder veparasempatik lifler ramus inferior ile devam eder ve
ganglion ciliare’ye gider.
 Buradan çıkan postsinaptik parasempatik lifler
nn.ciliares breves aracılığı ile m.ciliaris ve m.sphincternn.ciliares breves aracılığı ile m.ciliaris ve m.sphincter
pupilla’ya gider.
 Akomodasyon ve myosis yaptırır
•Oculomotor sinir lezyonlarında innerve ettiği kaslarda
ipsilateral alt motor nöron felci olur.
Gözde dışa şaşılık gözün yukarı ve içe döndürülememesi•Gözde dışa şaşılık, gözün yukarı ve içe döndürülememesi,
lezyonun karşı tarafına bakışta horizontal diplopi
•Pitozis
Oculomotor sinir lezyonlarınday
Midriyazis (sempatik etki ile) ortaya çıkar
fAkomodasyon refleksi kaybolur
III.sinir yakınlarındaki tümöral yapı veya damar
anevrizmalarında ise özellikle parasempatik lifler etkilenir
N.TROCHLEARISN.TROCHLEARISN.TROCHLEARISN.TROCHLEARIS
N TROCHLEARISN. TROCHLEARIS
 Gözün dış
kaslarından sadece
m.obliquusq
superior’un motor
iinnervasyonunu
sağlayan lifler taşır.
• Sadece motor lifleri içerirSadece motor lifleri içerir
• Motor çekirdeği nucleus
nervi trochlearisnervi trochlearis
mesencephalon’da colliculus
inferior’un üst seviyelerinde
bulunurbulunur
N. TROCHLEARISN. TROCHLEARIS
Beynin arka yüzünden çıkan tek kranial sinirdir
Beyin içinde çapraz yapan tek kranial sinirdir
Cavitas cranii’de seyri en uzun olan kranial sinirdirCavitas cranii de seyri en uzun olan kranial sinirdir
N TROCHLEARISN. TROCHLEARIS
 Crus cerebriyi çaprazlar, sinus cavernosus’a girer, üst
dış duvarında seyreder ve fissura orbitalis superior’dandış duvarında seyreder ve fissura orbitalis superior dan
geçerek orbitaya girer ve mediale doğru seyrederek göz
kaslarından sadece m.obliquus superior’u innerve
eder.
N TROCHLEARISN. TROCHLEARIS
 Harabiyetinde göz aşağı dışa bakamaz
 Bakmak için başını o tarafa çevirmek zorunda kalır
 Merdiven inmede zorlanır
N. ABDUCENSN. ABDUCENSN. ABDUCENSN. ABDUCENS
N ABDUCENSN. ABDUCENS
 Göz kaslarından
m.rectus lateralis’in
t imotor innervasyonunu
sağlayan küçük bir
sinirdir
N ABDUCENS
 Ponsu sulcus
N. ABDUCENS
Ponsu sulcus
bulbopontinus’un en
medialinden terkeder
 Sinus cavernosus’tan
geçtikten sonra fissura
orbitalis superior’danorbitalis superior dan
orbitaya girer
N. abducens
 Sadece motor lif içerir
 Motor çekirdeği pons’ta
bulunur
 Nucleus seviyesinde oluşan lezyonlar büyük çoğunlukla
n.facialis’le birlikte görülür
N ABDUCENSN. ABDUCENS
 Sinirde lezyon oluşması halinde gözün dışa çevrilmesiy ş g ş ç
imkansızlaşır ve içe şaşılık, diplopi ortaya çıkar
N. TRIGEMINUSN. TRIGEMINUSN. TRIGEMINUSN. TRIGEMINUS
N TRIGEMINUSN. TRIGEMINUS
 Motor ve duyu lifleri içerir
 Motor çekirdeği pons’ta
bulunur
 Nuc. motorius nervi
trigemini: V. kafa çiftinin
radix motoria’sını oluşturur
ve n. mandibularis’e katılır
N TRIGEMINUS
Nuc. mesencephalici nervi
N. TRIGEMINUS
trigemini :
Mesencephalon’daMesencephalon da
proprioseption
Nuc. principalis nervi
trigemini : Pons’ta hafiftrigemini : Pons ta hafif
dokunma duyusu
Nuc. tractus spinalis nervi
trigemini : Bulbus’ta ağrı,g ğ ,
ısı
N TRIGEMINUSN. TRIGEMINUS
 N.trigeminus beyin sapını pons’un yan tarafından motor
ve sensorial kök olarak terkederek Ganglion Gasseri’ye
(ganglion trigeminale- ganglion semilunare) gelir(g g g g g ) g
 Burada 3 dala ayrılır.
N TRIGEMINUSN. TRIGEMINUS
Radix motoria
Radix sensoria
N TRIGEMINUSN. TRIGEMINUS
 Ganglion trigeminale os temporale’deki pars petrosa’nın
üst ön yüzünde impressio trigemini adı verilen çukurlukta
bulunurbulunur
Ganglion semilunareg
N TRIGEMINUSN. TRIGEMINUS
N ophthalmicusN. ophthalmicus
N maxillarisN. maxillaris
N. mandibularis
N TRIGEMINUSN. TRIGEMINUS
 Sensitif dalları: yüz derisi, saçlı derinin sutura
lambdoidea’ya kadar olan kısmı ağız boşluğu dişlerlambdoidea ya kadar olan kısmı, ağız boşluğu, dişler,
çene eklemi, burun boşluğu, nasofarinks, auricula,
paranasal sinuslar, konjonktiva, dil mukozasının 2/3 ön
kısmından ağrı-ısı ve hafif dokunma duyusu meatuskısmından ağrı ısı ve hafif dokunma duyusu, meatus
acusticus externus’un bir kısmı ile dura mater cranialis’in
büyük bir kısmından somatik duyuları taşır
V1
V2
V3
N TRIGEMINUSN. TRIGEMINUS
 Motor dalları:
 Çiğneme kasları,
 M tensor tympani M.tensor tympani,
 M.tensor veli palatini,p
 M.mylohyoideus
 M.digastricus venter anterior’u innerve eder
N ophthalmicus (V1)N. ophthalmicus (V1)
Sadece duyu lifleri içerir Sadece duyu lifleri içerir
 Sinus cavernosus’un dış duvarında fissura orbitalis Sinus cavernosus un dış duvarında fissura orbitalis
superior’a uzanırp
 Yarıktan önce r.meningeus dalını verir ve orbitaya
girmeden önce 3’e ayrılır
N ophthalmicus (V1)
 n lacrimalis
N. ophthalmicus (V1)
 n.lacrimalis
 n.frontalis
 n.nasociliaris
N ophthalmicus (V1)
N lacrimalis:
N. ophthalmicus (V1)
N. lacrimalis:
N ophthalmicus’un uç dallarından en ince olanıdırN. ophthalmicus un uç dallarından en ince olanıdır
Fissura orbitalis superior’un dış kısmından orbita’ya girerp ş y g
ve m.rectus superior’un üst kenarında a.lacrimalis ile
bi likt ö d ğbirlikte öne doğru uzanır
N ophthalmicus (V1)
N lacrimalis:
N. ophthalmicus (V1)
N. lacrimalis:
Gl l i liGl. lacrimalis ve
conjunctiva’ya n.facialis’denconjunctiva ya n.facialis den
gelen parasempatik liflerini
verdikten sonra septum
orbitale’yi delerek çıkar ve üst
gözkapağı derisinde dağılır
N ophthalmicus (V1)N. ophthalmicus (V1)
N. frontalis:
En kalın dalı olup n. ophthalmicus’un devamı şeklindedir
Orbitaya Zinn halkasının üstünden girer
Periorbita ile m levator palpebra superioris arasındaPeriorbita ile m. levator palpebra superioris arasında
ilerlerken n. supraorbitalis ve n. supratrochlearis isimli iki
uç dalına ayrılır
n. supraorbitalis
r.lateralis,
di li
n. supratrochlearis
r.medialis
N ophthalmicus (V1)N. ophthalmicus (V1)
N. supraorbitalis incisura supraorbitalis’ten dışarı çıkarak
üst gözkapağı ve alın derisinde dağılır
N.supratrochlearis ise daha incedir ve alında dağılır,
sinus frontalis’e de sensitif dallar gönderir
N ophthalmicus (V1)N. ophthalmicus (V1)
N. nasociliaris:
Orbita’ya anulus tendineus communis’in içinden geçerek gelir.
N i ’ ü i d bi ’ i d d ğ dN. opticus’un üzerinden orbita’nın iç duvarına doğru seyreder
Burada adı n ethmoidalis anterior’dur ve aynı isimli deliktenBurada adı n. ethmoidalis anterior dur ve aynı isimli delikten
geçerek cavum cranii’ye tekrar girer.
N ophthalmicus (V1)N. ophthalmicus (V1)
N. ethmoidalis anterior, crista galli civarından burun
boşluğuna geçerek os nasale’nin arka yüzünden aşağıyaş ğ g ç y ş ğ y
inerken
rr. nasales interni
r. nasalis externus
rr nasales laterales ve mediales gibi dallar vererekrr. nasales laterales ve mediales gibi dallar vererek
burun boşluğu mukozasında dağılır
N ili iN. nasociliaris
n. ethmoidalis
anterior
rr.
nasalesnasales
interni
N ophthalmicus (V1)N. ophthalmicus (V1)
N. nasociliaris, orbita içerisinde n. ethmoidalis anterior’dan
başka şu dalları verir:
N ethmoidalis posteriorN. ethmoidalis posterior
Nn. ciliares longic a es o g
N. infratrochlearis (rami gangliociliari)
Ramus communicans (Cum gangliociliari)
n. infratrochlearis
n. ethmoidalis
anterioranterior
N. nasociliaris
n. ethmoidalis
posterior
n. ciliaris
longuslongus
N ophthalmicus (V1)N. ophthalmicus (V1)
N. ethmoidalis posterior:
cellula ethmoidales posteriores vecellula ethmoidales posteriores ve
sinus sphenoidalis’de dağılır
Nn. ciliares longi:
N. opticus etrafında nn. ciliares breves ile birlikte sclera’yıp y
delerek göz küresine girer
Iris ve cornea’da dağılır
Sempatik lifleri m. dilatator pupilla’yı innerve eder
N ophthalmicus (V1)
N i f hl i ( i li ili i)
N. ophthalmicus (V1)
N. infratrochlearis (rami gangliociliari):
gözkapakları,
burun yan tarafları,
conjunctivaconjunctiva,
saccus ve caruncula lacrimalis’de dağılır
Ramus communicans (Cum gangliociliari):
Ganglion ciliare’ye girer ve sinaps yapmadan çıkıpGanglion ciliare ye girer ve sinaps yapmadan çıkıp
nn. ciliares breves’e katılır
N MAXILLARIS (V2)N. MAXILLARIS (V2)
 Sadece sensitif liflerden oluşur Sadece sensitif liflerden oluşur
 Dura mater’e meningeal dalını verdikten sonra foramen
rotundum’dan geçip kafatasını terkederek fossa
pterygopalatina’ya gelirpterygopalatina ya gelir
N MAXILLARIS (V2)N. MAXILLARIS (V2)
Dalları
 yanağın üst yarısı  sinus maxillaris ve yanağın üst yarısı,
 üst çene dişleri,
 sinus maxillaris ve
 alt göz kapakları derisinin
 diş eti, duyusal innervasyonunu
sağlar burun kanatları,
 sert ve yumuşak damak,
sağlar
sert ve yumuşak damak,
 nasopharinx,
 üst dudak,
V1
V2
V3
N MAXILLARIS (V2)
F t l ti ’d li t l ti ’
N. MAXILLARIS (V2)
 Fossa pterygopalatina’da ganglion pterygopalatinum’a
giden iki dal verir
 Bu dallar gangliondan sinaps yapmadan geçer ve burun,
d k h k bit d d ğ l GSA lifldamak, pharynx mukozası ve orbitada dağılan GSA lifler
taşır
 Bu dallar ayrıca r. zygomaticotemporalis’e katılıp,
l i li l ğ il l l i li ’i k t tn. lacrimalis aracılığı ile gl. lacrimalis’in sekretomotor
innervasyonunu sağlayan GVE lifler taşır
N MAXILLARIS (V2)N. MAXILLARIS (V2)
Fossa pterygopalatina’da
n. zygomaticus
rr. alveolares superiores posteriores dallarını da
verdikten sonra fissura orbitalis inferior’dan geçip orbita’yaverdikten sonra fissura orbitalis inferior dan geçip orbita ya
girer
N. zygomaticus:
Fossa pterygopalatina’da n.maxillaris’ten ayrıldıktan sonra
fissura orbitalis inferior’dan geçerek orbita’ya gelir
Dış duvarda öne ve aşağıya doğru ilerleyerek foramen
zygomatico-orbitalis ile zygomatik kemiğe girip
r.zygomaticofacialis ve r.zygomaticotemporalis dallarını verir.
Bu dallar aynı isimli kanal ve deliklerden geçerek zygomatik kemik
civarındaki deride dağılırlar.
N. zygomaticus içinde parasempatik lifler beyin
sapından n.intermedius ile çıkıp
ganglion pterygopalatinumganglion pterygopalatinum
n maxillarisn. maxillaris
n. zygomaticusyg
birleştirici bir dal
n. lacrimalis
glandula lacrimalis’e ulaşırlar ve göz yaşının
salgılanmasını sağlarlar
N ill i it bit li ’t li i f bit li ’N. maxillaris cavitas orbitalis’te canalis infraorbitalis’e
girdikten sonra n. infraorbitalis adını alır
N MAXILLARIS (V2)N. MAXILLARIS (V2)
N. infraorbitalis, foramen infraorbitale’den çıkarak yüz
bölgesindebölgesinde
rr. palpebrales inferioresp p
rr. nasales externi
rr. nasales interni
rr. labiales superiores dallarını vererek sonlanır
N MAXILLARIS (V2)
N i f bit li k l i i d
N. MAXILLARIS (V2)
N. infraorbitalis kanal içinde
r. alveolaris superior medius
rr. alveolares superiores anteriores dallarını verir
-Nn.alveolares superiores,
Rr.alveolares superiores, posteriores, medius ve
anteriores dallarıyla plexus dentalis superior’u oluşturur;
sinus maxillaris alveol dişler ve dişetine dağılırlarsinus maxillaris, alveol, dişler ve dişetine dağılırlar
N MANDIBULARIS (V3)N. MANDIBULARIS (V3)
 Motor ve duyu lifleri içerir
 N. trigeminus’un en kalın dalıdırN. trigeminus un en kalın dalıdır
 Foramen ovale’den geçerek fossa infratemporalis’e
gelir
N. mandibularis fossa infratemporalis’de r. meningeus
ve n. pterygoideus medialis dallarını verdikten sonra
ikiye ayrılırikiye ayrılır
Ön dal genellikle motor,
farka dal duyu lifleri içerir
N. MANDIBULARIS (V3)
Ö
N. MANDIBULARIS (V3)
Ön daldan
n. buccalis
n. massetericus
t id l t lin. pterygoideus lateralis
nn. temporales profundi
Arka daldan
n auriculotemporalisn. auriculotemporalis
n. lingualis
n. alveolaris inferior çıkar n. mylohyoideus
N. MANDIBULARIS (V3)N. MANDIBULARIS (V3)
N. alveolaris inferior:
Foramen mandibulae’ya doğru uzanırForamen mandibulae ya doğru uzanır.
Önce m. mylohyoideus’a motor dallarını verir.y y
Canalis mandibularis’te plexus dentalis inferior denilen
ağı yaparak dişlere dallar verir.
Sonra foramen mentale’den geçerek n. mentalis adını
alır ve alt çene derisinde dağılır.ç ğ
N. MANDIBULARIS (V3)
N li li
N. MANDIBULARIS (V3)
N.lingualis:
Dilin 2/3 ön tarafının somatik duyusunu alırDilin 2/3 ön tarafının somatik duyusunu alır
Bu dala n. facialis’in bir dalı olan chorda tympani katılıry p
Chorda tympani içinde ggl.submandibulare’ye giden
parasempatik dallar ile dilden tad duyusu taşıyan lifler
vardırvardır
N. MANDIBULARIS (V3)
N. auriculotemporalis:
N. MANDIBULARIS (V3)
N.mandibularis’ten ayrıldıktan sonra a.meningea media’yı
bir halka gibi iki tarafından sarar ve tekrar birleşerek
a temporalis superficialis ile beraber şakak bölgesinea.temporalis superficialis ile beraber şakak bölgesine
uzanır.
Dış kulak yolunda ve membrana tympani’nin dış yüzünde
d ğ l bi d l ( t ti t i) tidağılan bir dal (r.meatus acusticus externi) ve parotis
bezine birkaç dal (rr.parotidea) verdikten sonra şakak
bölgesindeki deride dağılır
N MANDIBULARIS (V3)N. MANDIBULARIS (V3)
 N. trigeminus’un motor lifleriyle ilgili periferik lezyonlarda
atrofi ve kuvvet azlığı ortaya çıkar Ağız açıldığında felçliatrofi ve kuvvet azlığı ortaya çıkar. Ağız açıldığında felçli
tarafa kayar. Supranuclear lezyonlar belirgin bulgu
vermez çünkü motor çekirdeğine her iki korteksten lifler
gelir.g
 Bulbus pons ve mesencephalon’daki çekirdeklerinde bir
lezyon olursa aynı tarafta çekirdeklerin fonksiyonları ile
ilgili kayıplar oluşur.g y p ş
N MANDIBULARIS (V3)N. MANDIBULARIS (V3)
 Cornea refleksi kaybolur. Çünkü kornea refleksinin
afferent yolları kesilmiş olurafferent yolları kesilmiş olur.
 Trigeminal nevralji sinirin innerve ettiği alanlarda ortaya
k idd tli ğ l l k kt i bi h t l kçıkan şiddetli ağrılarla karakterize bir hastalık
N facialis (GSA GVA GVE SVA SVE)N. facialis (GSA,GVA,GVE,SVA,SVE)
Sulcus bulbopontinus’dan
çıkar Motor parasempatikçıkar Motor, parasempatik,
genel duyu ve tat duyusu ile
il ili lifl i dilgili lifleri vardır.
Bu fonksiyonlarla ilgili
çekirdekleri üç tanedir ve
hepsi de pons'ta bulunurlar.p p
N facialis
N l i f i li ( l t i i f i li )
N. facialis
Nucleus nervi facialis (nucleus motorius nervi facialis):
Pons'un alt kısımlarında formatio reticularis'in derininde yer
alır.
Bu çekirdeğin korteksten lif alan iki kısmı vardırBu çekirdeğin korteksten lif alan iki kısmı vardır.
Bir kısmı, her iki hemisferden kortikonükleer lifler alır ve
yüzün üst yarımındaki (göz çevresindeki) kasları innerve
eder.eder.
Diğer kısmı, yalnızca karşı hemisferden kortikonükleer lifler
alır ve yüzün alt yarımındaki kasları inerve eder.
Nuc. nervi facialis Genu nervi facialis, nuc. nervi
abducentis’in etrafında yapmış
olduğu kıvrıma denirolduğu kıvrıma denir
ColliculusColliculus
facialis
N facialis
F i l i i t ki d ği i
N. facialis
Fasial sinir motor çekirdeğinin
bilateral kortikobulbar
inervasyonu
Rostral kısım (1) bilateralRostral kısım-(1) bilateral,
kaudal kısım-(2) sadece
kontralateral
kortikal inervasyon-(3) alırkortikal inervasyon (3) alır.
N facialisN. facialis
Nucleus salivatorius superior pons'ta ve esas motor
çekirdeğin posterolateralinde yer alır.
Parasempatik liflerin çıkış yeri olan bu çekirdekParasempatik liflerin çıkış yeri olan bu çekirdek
hipotalamustan nucleus tractus solitarius'tan nucleushipotalamustan, nucleus tractus solitarius tan, nucleus
i i i li i t i i i'd ff t lifl lsensorius principalis nervi trigemini'den afferent lifler alır.
N facialisN. facialis
Nuc. salivatorius superior
N. facialis’in preganglionik
parasempatik liflerinin çıktığı
çekirdektir
N facialis
Nucleus tractus solitarius (pontis) Nucleus tractus
N. facialis
Nucleus tractus solitarius (pontis) Nucleus tractus
solitarius'un pons'ta yer alan üst bölümü, n. facialis'in tat
duyusu ile ilgili çekirdeğidir.
Ganglion geniculi'de bulunan nöronların (birinci nöron)Ganglion geniculi de bulunan nöronların (birinci nöron)
periferik uzantıları, dilin 2/3 ön kısmındaki tat duyusunu
alırlar.
Aynı nöronların santral uzantıları nucleus tractusAynı nöronların santral uzantıları nucleus tractus
solitarius'a ulaşarak buradaki nöronlarla sinaps yaparlar.
N facialis
Bu nöronların (ikinci nöron) uzantıları ise çapraz yaparak
N. facialis
Bu nöronların (ikinci nöron) uzantıları ise çapraz yaparak
karşı taraftaki thalamus'un ventral posteromedial (VPM)
nükleusuna (3.Nöron) ve bazı hipotalamik çekirdeklere
ulaşırlar
Nuc salivatorius superiorN facialis Nuc. salivatorius superiorN. facialis
3
1
2
N. facialisN. facialis
N. facialis'in seyri: N. facialis'in motor lifleri çekirdekten
çıktıktan sonra nuc. nervi abducens'in etrafında dolaşarak bir
kabarıntı oluştururlarkabarıntı oluştururlar.
Buna colliculus facialis adı verilirBuna colliculus facialis adı verilir.
N. facialisN. facialis
N. intermedius, ganglion geniculi’deki hücrelerin santral
ant lar ndan ol ş ruzantılarından oluşur.
A d tik ki d kt k li ikAynı zamanda parasempatik çekirdekten çıkan preganglionik
parasempatik lifleri de içerir.parasempatik lifleri de içerir.
Motor lifler ve n intermedius biraraya gelerek sulcusMotor lifler ve n. intermedius biraraya gelerek sulcus
bulbopontinus'tan beyin sapını terkederler.
N. facialis
N. facialis, meatus acusticus internus'a ve sonra canalis
N. facialis
facialis'e girerek laterale doğru ilerler.
Cavitas tympani'nin medial duvarına ulaştığında biraz genişleyerek
ganglion geniculi'yi oluşturur ve n petrosus major dalını verirganglion geniculi yi oluşturur ve n. petrosus major dalını verir.
Hemen sonra geriye doğru kıvrılarak cavitas tympani’nin medialg y ğ y p
duvarında promontorium üzerinde ilerler.
Cavitas tympani'nin arka duvarına ulaşınca aşağıya döner.
N. petrosus major N. facialis
Ggl. geniculi
Nuc. nervi facialis
Nuc. tractus solitarii
Nuc. salivatorius
superior
N stapediusN. stapedius
For. stylomastoideum
Chorda tympani
N. facialis
V tik l i d t di ' h d t i' i
N. facialis
Vertikal seyri esnasında n. stapedius'u, chorda tympani'yi ve
ramus auricularis nervi vagi ile bağlantı sağlayan ramus
communicans'ı verdikten sonra foramen stylomastoideum'dan
i ' t k dcranium'u terkeder.
N. petrosus major N. facialis
Ggl. geniculi
Nuc. nervi facialis
Nuc. tractus solitarii
Nuc. salivatorius
superior
N stapediusN. stapedius
For. stylomastoideum
Chorda tympani
Facial sinirin seyri
N. facialisN. facialis
N. stapedius:
Motor lifler içerirMotor lifler içerir.
Canalis facialis içerisinde iken n. facialis'ten ayrılır ve
m. stapedius'u inerve eder.
Bu kas çalıştığında, stapes'i fenestra vestibuli'denç ş ğ , p
uzaklaştırır ve şiddetli sesleri tamponlayarak iç kulağa daha
az iletilmesini sağlar.
Sonuçta iç kulağın zarar görmesini önler.
 Canalis facialis’den geçerek foramen stylomastoideum’dan çıkar
ve gl.parotidea’nın içine girer.
N. facialis
B böl i k i l i t i '
N. facialis
Boyun bölgesine çıkınca ramus auricularis posterior'u ve
glandula parotidea'nın içine girmeden önce venter posterior mglandula parotidea nın içine girmeden önce venter posterior m.
digastricus'a ve m. stylohyoideus'a giden muskuler dalları verir.
Gl. parotidea içerisinde ise ramus temporalis, ramusp ç p ,
zygomaticus, ramus buccalis, ramus marginalis mandibulae,
ramus colli. Olmak üzere 5 ana terminal dala ayrılır:
 Sinirden ayrılan dallar yüzün mimik kaslarına, orta kulak
kaslarından m.stapedius’a, m.digastricus’un arka karnına ve
m.stylohyoideus’a motor dallar verir.
N. facialis
N petrosus major:
N. facialis
N. petrosus major:
Preganglionik parasempatik ve özel duyu lifleri içerirPreganglionik parasempatik ve özel duyu lifleri içerir.
Ganglion geniculi hizasında n. facialis'ten ayrıldıktan sonra
küçük bir delikten geçerek fossa cranii media'ya ulaşır.
N. facialis
N. petrosus major:
N. facialis
Ganglion trigeminale'nin altından ve foramen lacerum'un
üzerinden geçerek n. petrosus profundus (a. carotis interna
çevresindeki sempatik pleksustan gelen lifler) ile birleşir ve
n canalis pterygoidei’yi (vidian siniri) oluştururn. canalis pterygoidei yi (vidian siniri) oluşturur.
Bu sinir canalis pterygoideus'tan geçer ve fossa pterygopalatina'yaBu sinir canalis pterygoideus tan geçer ve fossa pterygopalatina ya
ulaşır. Burada preganglionik parasempatik lifler ganglion
pterygopalatinum'da sinaps yaparlar.
N. facialisN. facialis
Postganglionik liflerin bir kısmı, n.zygomaticus'a katılıp fissura
orbitalis inferior'dan orbita'ya girer ve bir ara dal vasıtasıyla
n. lacrimalis'e karışır. Bu lifler glandula lacrimalis'e ulaşarak
gözyaşı sekresyonunu sağlar.gözyaşı sekresyonunu sağlar.
Postganglionik liflerin geri kalan kısmı, n. maxillaris'in dallarına
karışarak burun ve damak mukozası altındaki bezlerin
sekresyonunu temin eder.y
N. facialis
Özel duyu lifleri ganglion geniculi'deki nöronların periferik
N. facialis
Özel duyu lifleri, ganglion geniculi deki nöronların periferik
uzantılarıdırlar ve n. palatinus major ve minor aracılığıyla damak
mukozasından tat duyusunu alırlar.
Bu lifler ganglion pterygopalatinum'dan sinaps yapmadanBu lifler, ganglion pterygopalatinum dan sinaps yapmadan
geçerler.
N. canalis pterygoidei ve n. petrosus major vasıtasıyla ganglion
geniculi'ye ulaşırlar.geniculi ye ulaşırlar.
Greater petrosal N. of pterygoid canal
V2
V2
V1
Facial Deep petrosal V3
Pterygopalatine gang.Sup. Cervical gang.
V3
Internal carotid a.
Greater petrosal N. of pterygoid canal
V2
Facial Deep petrosal
Pterygopalatine gang.Sup. Cervical gang.
Internal carotid a.
N. facialis
Chorda tympani:
N. facialis
Chorda tympani:
Preganglionik parasempatik ve özel duyu lifleri içerir.g g p p y ç
Foramen stylomastoideum'dan 5 mm önce n. facialis'ten
ayrılır ve cavitas tympani'ye girer.
Membrana tympani'nin üst kısmında öne doğru seyreder.
Cavitas tympani‘nin ön duvarındaki fissuraCavitas tympani‘nin ön duvarındaki fissura
petrotympanica'dan geçerek fossa infratemporalis'e ulaşır.
N. facialis
Chorda tympani:
N. facialis
Chorda tympani:
Nervus lingualis'e katıldıktan sonra preganglionikg p g g
parasempatik lifleri ganglion submandibulare'de sinaps
yaparlar.
Postganglionik parasempatik lifler glandulaPostganglionik parasempatik lifler, glandula
submandibularis ve glandula sublingualis'e ulaşarak
tükrük sekresyonunu sağlarlar.
N. facialisN. facialis
Otic ganglion.
Lesser petrosal n. Auriculotemporal n.
Facial n..
Inferior alveolar n
Chorda tympani
Inferior alveolar n.
Lingual n.
Submandibular ganglion.
N. facialis
Chorda tympani:
N. facialis
y p
Özel duyu lifleri, dilin 2/3 ön kısmının tat duyusunu alırlar.Özel duyu lifleri, dilin 2/3 ön kısmının tat duyusunu alırlar.
Bu lifler, ganglion geniculi'de yer alan pseudo-unipolar
hücrelerin periferik uzantılarıdırlar.
Tat yolunun 1.nöronu olan bu hücrelerin santral uzantıları,
nuc.tractus solitarius'ta yer alan 2. nöronlarla sinaps
yaparlar.
Chorda tympani
N. facialis
Ramus communicans:
N. facialis
a us co u ca s
Somatik duyu lifleri içerir.
Canalis facialis içerisinde nervus facialis'ten ayrılır.
Ram s a ric laris ner i agi ile bağlant sağlarRamus auricularis nervi vagi ile bağlantı sağlar.
Auricula'nın kranial kısmının ve meatus acusticus externus'un
postero-inferior duvarının deri duyuları ramus auricularis nervi vagi
ile alınır ve ramus communicans aracılığıyla n. facialis'e aktarılır.
N. facialis
Ramus communicans:
N. facialis
Bu duyuyu alan liflerin nöron gövdeleri ganglion geniculi'de
b l k dbulunmaktadır.
Bu nöronların santral uzantıları, dokunma duyusunu nucleus
sensorius principalis nervi trigemini'ye, ağrı-ısı duyusunu ise
nucleus tractus spinalis nervi trigemini'ye ulaştırarak ikincip g y ş
nöronlarla sinaps yaparlar.
Ramus auricularis posterior:
Motor lifler içerir Foramen stylomastoideum'dan çıktıktan hemenMotor lifler içerir. Foramen stylomastoideum dan çıktıktan hemen
sonra n. facialis'ten ayrılır. Arkaya doğru seyreder. Auricula üzerindeki
kasları, m. auricularis posterior'u ve m. occipitofrontalis'in venter
i it li 'i i i doccipitalis'ini inerve eder.
Santral tip fasiyal paralizi: Tek taraflı supranükleer (üst motor nöron) lezyon
olduğunda, nucleus nervi facialis'in üst yarımına gelen liflerin tamamı kesintiye
uğrar. Dolayısıyla, karşı tarafta yüzün alt yarımındaki kaslarda spastik paralizi
gelişir ve ağız köşesi yukarıya çekilir. Aynı lezyonda, nucleus nervi facialis'in alt
yarımına karşı hemisferden gelen lifler kesintiye uğramasına rağmen, aynı
hemisferden gelen kortikonükleer lifler sağlam olduğundan, yüzün üst
bölümündeki kaslarda paralizi görülmez.
1-2 üst motor yani
santral tip facial paralizip p
1-2 üst motor yani central tip facial paralizi
Periferik tip fasiyal paralizi:
1-Tek taraflı infranükleer lezyonda, nucleus nervi facialis'ten distaldeki
bölgede n facialis'in lifleri etkilenir (Bell paralizisi) Yüzün aynıbölgede n. facialis in lifleri etkilenir (Bell paralizisi). Yüzün aynı
yarımındaki bütün mimik kaslarında paralizi izlenir.
2-Lezyon, ganglion geniculi'den proksimalde ise, etkilenen tarafta
gözyaşı sekresyonu kaybolur- gözyaşı sekresyonu kaybolur,
- yüz kaslarında felç,
- dilin 2/3 ön kısmında tat duyusu kaybı
gl s bling alis ile s bmandib laris'de tükrük sekres on ka b- gl. sublingualis ile submandibularis'de tükrük sekresyonu kaybı.
- M. stapedius felç olduğu için yavaş olan sesler bile çok şiddetli
duyulur, buna "hiperakusis" adı verilir.
Periferik tip fasiyal paralizi:
3-Lezyon, n. stapedius' un n. facialis'ten ayrılma yeri ile chorda
tympani'nin n facialis'e katıldığı yer arasında ise etkilenen taraftatympani nin n. facialis e katıldığı yer arasında ise, etkilenen tarafta
- m. orbicularis oculi'nin tonusu kaybolur, dolayısıyla gözyaşı yanaktan
aşağıya akar.
- M. buccinator'un tonusu(-), yiyecekler yanağın iç kısmında birikir.
- M. orbicularis oris'in fonksiyon kaybına bağlı olarak, etkilenen
taraftaki ağız köşesi aşağıya sarkar ve dışarıya tükrük akartaraftaki ağız köşesi aşağıya sarkar ve dışarıya tükrük akar.
- Chorda tympani devre dışı kalacağı için, dilin lezyon tarafındaki
yarımında 2/3 ön kısımda tat duyusu kaybolur.
Tat duyusu sağlam yüzün bir yarımında fasiyal paralizi gelişmişse, chorday ğ y y y p g ş ş ,
tympani'nin n. facialis'e katıldığı yerin daha distalinde patoloji var demektir.
3- Alt motor yani periferik tip facial paralizi
N. vestibulocochlearisN. vestibulocochlearis
 Kafatasını terketmeyen
tek sinirdir.
 İşitme ve denge duyusunu
taşır.
 Sadece sensitif lifler içerir.
***
İşitme ile ilgili bölümüne n.cochlearis, denge ile ilgili
bölümüne de n.vestibularis denir.
**
*
n cochlearisn.cochlearis
n.vestibularis
Bu iki sinir birlikte meatus acusticus internus yoluyla
kafatasına girer ve sulcus bulbopontinus’dan pons’a ulaşırkafatasına girer ve sulcus bulbopontinus dan pons a ulaşır.
N. vestibularis
İç kulaktaki ductus semicircularis'lerin ampulla'ları içerisindeİç kulaktaki ductus semicircularis lerin ampulla ları içerisinde
bulunan crista ampullaris’lerden ve utriculus ile
sacculus'un içerisinde bulunan macula utriculi ve macula
li'd b lsacculi'den başlar
1 nöron meatus acusticus internus'ta bulunan ganglion1. nöron, meatus acusticus internus ta bulunan ganglion
vestibulare’de bulunur.
B ö l t l t l t tiBu nöronların santral uzantıları meatus acusticus
internus'tan geçip n. vestibulocochlearis içerisinde sulcus
bulbopontinus tan beyin sapına girerler ve nuclei
vestibulares’te (2.nöron) sinaps yaparlar.
Buradan çıkan lifler cerebelluma gelir (uvula-lobus
flocculonodularis-nuc.fastigii) (3.nöron)g ) ( )
Gang. vestibulare
(scarpa)
Fundus meatus
i i i iacustici interni
NUCLEUS VESTIBULARIS:
Fossa rhomboidea'nın recessusFossa rhomboidea nın recessus
lateralis’lerinde görülen area vestibularis'
lerde bulunurlar
Nuc. vestibularis sup
lerde bulunurlar.
Nuc. vestibularis lat
( Deiters)
PONSPONS
BULBUSBULBUS
Nuc. vestibularis medialis
(en büyük)
Nuc. vestibularis inf.
(en küçük)
Nuc. vestibularis superior
Nuc. vestibularis lateralis
Nuc. vestibularis
medialis
Nuc. vestibularis inferior
N. cochlearis:
Cochlea içerisinde
bulunan Cortibulunan Corti
organındaki reseptör
hü l d b lhücrelerden başlar.
N.cochlearis'i oluşturan
sinir liflerinin nöron
gövdeleri (1.nöron),
modiolustaki ganglion
spirale (cochleare)'dedir
Ganglion spirale
Bipolar ganglion hücrelerin santralBipolar ganglion hücrelerin santral
uzantısı n.cochlearis adı ile
meatus acusticus internus’danmeatus acusticus internus dan
geçer. Pons’ta nuc. cochlearis
t t’d ki 2 ö l ilant ve post’daki 2.nöronlar ile
sinaps yapar.
Buradan çıkan lifler çok karmaşık sinapslar yapar ve sonuç olarak yukarı
doğru lemniscus lateralis olarak devam ederek colliculus inferior’da
sonlanır. Buradan sonra thalamus, corpus geniculatum mediale, ve
buradan radiatio acustica adı ile cortex’te Brodmann 41-42 noluburadan radiatio acustica adı ile cortex te Brodmann 41 42 nolu
sahasında temporal lobta sonlanır. (işitme merkezi)
N. GLOSSOPHARYNGEUSN. GLOSSOPHARYNGEUS
N glossopharyngeusN. glossopharyngeus
 Dil ve pharynx’in
innervasyonu ile ilgilidirinnervasyonu ile ilgilidir.
 Motor, parasempatik, sensitif
ve tat duyusunu nakleden
lifler taşır.ş
 Nukleusları, medulla
bl t ' d b loblongata' da bulunur.
N. glossopharyngeus, sulcus
retroolivaris tan beyin sapını
terkederterkeder.
For. jugulare'den geçerekFor. jugulare den geçerek
cranium'un dışına çıkar.
For. jugulare hizasında veya
hemen altında bu sinire ait iki tanehemen altında bu sinire ait iki tane
duyu ganglionu vardır:
Ganglion superius
Ganglion inferius
N glossopharyngeusN. glossopharyngeus
Ganglion superius (gg.nodosum)
Hiç dal vermezHiç dal vermez
GSA duyuların 1. nöronları bulunur
Ganglion inferius (gg.petrosum)
SVA, GVA duyuların 1. nöronları bulunur, y
ramus tympanicus (Jacobson siniri)
ramus communicans (ramus auricularis nervi vagi
ile bağlantı sağlar, deri
duyularını taşır)duyularını taşır)
Ganglion
superiusp
(gg.nodosum)
Ganglion
inferius
(gg.petrosum)
 ForamenForamen
jugulare’den
geçerek kafatasını
terk eder.
 Aşağıya doğru
uzanırken a.carotis
interna, v.jugularis
interna ve X,XI,XII.
k f iftl i ilkafa çiftleri ile
komşuluk yapar.
 Dil köküne geldiğinde
dallarına ayrılırdallarına ayrılır
N glossopharyngeusN. glossopharyngeus
Motor lifleri
m.constructor pharyngis
dimedius ve
m.stylopharyngeus’u
innerve eder.
N. glossopharyngeus
 Parasempatik lifler
N. glossopharyngeus
Parasempatik lifler
gl.parotidea’ya gider.
 N.glossopharyngeus’un
sensitif lifleri dilin sulcus
terminalis arkasında
b l kbulunan kısmının
mukozasına dağılır ve bu
bölgenin tat ve somatik
duyusunu alırduyusunu alır.
ramus tympanicus
ramus
communicans
N. glossopharyngeus'un dalları:
Ramus tympanicusy p
R. communicans, gg. inferius'tan ayrılır. R. auricularis nervi vagi ile
bağlantı sağlar ve deri duyularını taşırbağlantı sağlar ve deri duyularını taşır.
Ramus caroticus,for.jugulare'nin hemen altında n. glossopharyngeus'tan
ayrılır A carotis interna çevresinde aşağıya doğru iner Sinus caroticusayrılır. A.carotis interna çevresinde aşağıya doğru iner. Sinus caroticus
ve glomus caroticum'a ulaşarak sonlanır.
R i h l ' f i l d ll il bi likt lRami pharyngeales, n. vagus'un faringeal dalları ile birlikte plexus
pharyngeus'un yapısına katılır.
Rr. tonsillares, n. palatinus minor ile birlikte plexus tonsillaris'in yapısına
katılır.
Rami linguales, dilin 1/3 arka kısmında dağılarak sonlanır.
Ramus tympanicus, ganglion inferius'tan ayrıldıktan sonra os
temporale’deki canaliculus tympanicus’tan cavitas tympani'nin medial duvarına
ulaşır. Promontorium üzerinde plexus tympanicus 'un yapısına katılır. Bu
pleksustan çıkan dallar cavitas tympani, cellulae mastoidea ve tubae
auditivae'nın mukoza duyusunu alırlarauditivae nın mukoza duyusunu alırlar.
N. petrosus minor da bu pleksustan çıkar ve preganglionik parasempatik lifler
içerir. Foramen ovale'den geçer ve ganglion oticum'da sinaps yaptıktan sonra,
t li ik tik lifl i l t li i i i d l d lpostganglionik parasempatik lifler n. auriculotemporalis içerisinde glandula
parotidea'ya ulaşarak sonlanırlar.
N glossopharyngeusN. glossopharyngeus
N. glossopharyngeus, cranium'un dışına çıktıktan sonra
a. carotis interna ve v. jugularis interna arasında aşağıyaj g ş ğ y
doğru iner
Ramus caroticus'u ve m. stylopharyngeus'u innerve
eden dalını verdikten sonra plexus pharyngeus'a ve plexuseden dalını verdikten sonra plexus pharyngeus a ve plexus
tonsillaris'e dallar verir
Dilin 1/3 arka kısmındaki mukozaya iki lingual dal vererek
lsonlanır
r. musculi
stylopharyngei
r. sinus
carotici
Ramus caroticusRamus caroticus
foramen jugulare'nin
hemen altında n.
glossopharyngeus'tang p y g
ayrılır.
A.carotis interna
çevresinde aşağıya
r. sinus
carotici
ç ş ğ y
doğru iner.
Sinus caroticus ve
glomus caroticum'a
ulaşarak sonlanır
R. musculi stylopharyngei
SVE lifler içeren tek dalıdır,
m. stylopharyngeus’u
r. musculi
t l h i
m. stylopharyngeus u
innerve eder
stylopharyngei
Rami pharyngeales:p y g
n. vagus'un r. rharyngealis’i ve ganglion cervicale superius’tan
gelen rr. laryngopharyngeales ile plexus pharyngealis’i
oluşturur.
bu plexus’a n. laryngeus superior’un r. externus’u da katılır.
GVA liflerden oluşur ve pharynx mukozasının innervasyonunu
sağlarsağlar
rr.
pharyngei
rr. tonsillares tonsillalar
ve yumuşak damağınve yumuşak damağın
innervasyonunu sağlar
illrr. tonsillares
rr. linguales
Dilin 1/3 arka kısmı,
yumuşak damak,
pharynx ve
tonsillalardan (GVA)tonsillalardan (GVA)
dokunma, ağrı, ısı
duyularını;
dilin 1/3 arkasından
li l
(SVA) tat duyusunu
taşırrr. linguales taşır.
N glossopharyngeusN. glossopharyngeus
Çekirdekleri:
Nucleus ambiguus
Nucleus salivatorius inferiusNucleus salivatorius inferius
Nucleus tractus solitarius
Nucleus ambiguus:
Bu çekirdeğin üst bölümündeki motor nöronlar, nervus
glossopharyngeus'un motor çekirdeğini oluştururlar
Bu nöronların uzantıları, n. glossopharyngeus içerisinde
musculus stylopharyngeus'a ulaşır ve bu kası innervemusculus stylopharyngeus a ulaşır ve bu kası innerve
ederler
Nuc. ambiguus; IX,X ve XI. kranial sinirin ortak motor
nukleus’udur. Buradan başlayan SVE lifler embriyolojiknukleus udur. Buradan başlayan SVE lifler embriyolojik
olarak 3. ve 4. brankial arktan gelişen pharynx ve larynx
kaslarının motor innervasyonunu sağlarkaslarının motor innervasyonunu sağlar.
Nucleus ambiguus
Nucleus salivatorius inferior
Bu çekirdekte bulunan nöronların aksonları, nervus glossopharyngeus'un
preganglionik parasempatik liflerini oluştururlar.Bu lifler n. tympanicus ile
plexus tympanicus’a, oradan da n. petrosus minor içerisinde ganglion
oticum'a ulaşır
Ganglion oticum’da nöron değiştirir ve n mandibularis’in bir dalı olanGanglion oticum’da nöron değiştirir ve n. mandibularis’in bir dalı olan
n. auriculotemporalis ile gl. parotidea’ya gider.
Bezin sekresyonunu arttırırBezin sekresyonunu arttırır
N.glossopharyngeus'un ganglion superius'unda bulunan
pseudo-unipolar hücrelerin (1.nöron) periferik uzantıları,p p ( ) p
küçük bir ramus communicans aracılığıyla ramus
i l i i i' lauricularis nervi vagi'ye geçerler.
Bu lifler auricula meatus acusticus externus ve membranaBu lifler, auricula, meatus acusticus externus ve membrana
tympani'nin dış yüzünden genel somatik duyuları alırlar.
Aynı nöronların santral uzantıları, nucleus sensorius
i i li i t i i i' (d k dprincipalis nervi trigemini'ye (dokunma duyusunun
2.nöronu) ve nucleus tractus spinalis nervi trigemini'ye
(ağrı-ısı duyusunun 2.nöronu) ulaşarak sinaps yaparlar.
Nucleus tractus solitarius
Genel ve özel visseral afferent (tad) duyuların ikinci nöronlarını
içeren çekirdektir
nucleus tractus solitarius'taki ikinci nöronlarla
Santral uzantılar
Ganglion inferius
“ it t i ll l t id t b diti t ill l
Periferik uzantılar
“cavitas tympani, cellulae mastoidea, tuba auditivae, tonsillalar,
pharynx ve yumuşak damak mukozalarından, sinus caroticus'taki
baroreseptörlerden ve glomus caroticum'dakibaroreseptörlerden ve glomus caroticum'daki
kemoreseptörlerden” genel visceral duyuları; dilin 1/3 arka
kısmından ise hem genel hem de özel (tat) visceral duyuları alırlarkısmından ise hem genel hem de özel (tat) visceral duyuları alırlar
Öğürme refleksi (gag refleks) :
Afferenti n glossopharyngeusAfferenti n. glossopharyngeus
Efferenti nuc. ambiguus’taki motor nöronlardan başlar
Lezyonlarında motor kayıp belirlenemez, çünkü yalnızca
f fm. stylopharyngeus etkilenir. Ancak hafif yutma zorluğu
(disfajidisfaji) görülebilir.
Dilin 1/3 arka kısmında ve pharynx mukozasında hem tat
hem de genel duyu kaybı olur.hem de genel duyu kaybı olur.
N. VAGUSN. VAGUSN. VAGUSN. VAGUS
N. vagusg
 Kafa çiftlerinin en uzunu
olup en yaygın dağılımp y yg ğ
alanına sahiptir.
 Motor, parasempatik, genel
duyu ve tat duyusu ile ilgiliduyu ve tat duyusu ile ilgili
lifler taşır. Çekirdekleri
bulbus’tadır.
 Motor lifleri
pharynx,larynx ve
oesophagus’un üstp g
kısmının çizgili
k l ikaslarını innerve
eder.
N. vagusg
 Parasempatik lifleri oesophagus ile flexura coli sinistra
arasında kalan sindirim kanalının, safra yollarının,
trachea’nın bronşların düz kaslarına ve kalbe gider.
 Sensitif lifleri ise dış kulak yolu, pharynx, larynx,
t h k iğ l k l böb kl fl litrachea,akciğerler kalp, böbrekler ve flexura coli
sinistra’ya kadar olan sindirim kanalından duyu alır.
 N vagus bulbus’dan N.vagus bulbus dan
çıkar.
N. vagusN. vagus
 Foramen jugulare’den
geçerek kafatasını terk
eder.
D h d i i Daha sonra damar sinir
paketi içinde (a.carotis
communis v.jugularis
interna ve n vagus)interna ve n.vagus)
göğüs boşluğuna girer.
N. vagusN. vagus
 Boyun ve göğüsteki dallarını
verdikten sonra oesophagus’un
önünde ve arkasında seyrederek
karın boşluğuna ulaşırkarın boşluğuna ulaşır.
N. vagus
GVE lifler nucleus dorsalis nervi vagi’den başlar
N. vagus N. vagus
Nucleus dorsalis nervi vagi
N. vagus
g
Parasempatik nukleustur ve trigonum nervi vagi içerisinde
bulunur
Bu nukleusta yer alan preganglionik parasempatik nöronlarıny p g g p p
uzantıları n. vagus ve dalları içerisinde seyredip bölgesel
ganglionlardaki veya hedef organ duvarındaki nöronlarla sinapsganglionlardaki veya hedef organ duvarındaki nöronlarla sinaps
yapar.
Postganglionik lifler, kalp kası, göğüs ve karın boşluğundaki
organların ve flexura coli sinistra'nın proksimalinde kalan sindirimg p
sistemi bölümlerinin düz kaslarını ve bezlerini innerve eder.
Nucleus ambiguus
SVE lifler nucleus ambiguus’tan başlar
N. vagusN. vagus
Nucleus ambiguus
IX. X. ve XI. kranial sinirlerin motor çekirdeğidir.
Buradaki motor nöronların n vagus'a katılan aksonlarıBuradaki motor nöronların n. vagus a katılan aksonları,
plexus pharyngeus'un yapısına katılarak pharynx kaslarını
(m. stylopharyngeus hariç – IX.), yumuşak damak kaslarını
(m tensor veli palatini hariç – V) oesophagus'un 2/3 üst(m. tensor veli palatini hariç V), oesophagus un 2/3 üst
kısım kaslarını ve larynx kaslarını innerve eder.
Nucleus solitarius
GVA lifler, pharynx, larynx ve yumuşak damak mukozasındaki duyuları nuc. solitarii’ye taşır
V
X
IX
N. vagusN. vagus
SVA lifler epiglottis çevresinden alınan tat duyusunu
nucleus solitarius’un rostral kısmına taşırlarnucleus solitarius un rostral kısmına taşırlar
GSA lifler concha auriculae ve fossa cranii
posterior’daki dura mater’den aldıkları duyuları nucleusposterior’daki dura mater’den aldıkları duyuları nucleus
spinalis nervi trigemini’ye taşırlar
Nucleus spinalis nervi
trigemini
N. vagus
Foramen jugulare'nin altında
N. vagus
j g
iki ganglionu vardır
Ganglion superius (jugulare)
Ganglion inferius (nodosum)
Ganglion superius’ta GSA
Ganglion inferius (nodosum)
g p
duyuların
Ganglion inferius’ta GVA,
SVA duyuların birinci
nöronları bulunur
r. auricularisr. auricularis
ir. meningeus
N. vagusN. vagus
Ramus meningeus
Fossa cranii posterior’da dura mater’den aldığı GSA
duyuları nucleus spinalis nervi trigemini’ye taşıry g y
Ramus auricularis
Dış kulak yolu arka tarafı ve membrana tympani arka
kısmından aldığı GSA duyuları nucleus spinalis nervi
trigemini’ye taşır
N. vagusN. vagus
Ganglion inferius’un altında verdiği dallar:
r. pharyngealis
l in. laryngeus superior
rr cardiaci cervicales superioresrr. cardiaci cervicales superiores
rr. cardiaci cervicales inferiores
rr. pharyngeales
n. laryngealis superior
rr cardiaci cervicales superioresrr. cardiaci cervicales superiores
rr. cardiaci cervicales inferiores
N. vagusN. vagus
Plexus pharyngeus
rr. pharyngeales (n. accessorius’un cranial dalı da içindedir)
n. glossopharyngeus’un rr. pharyngei dalı
l h l ( i l i )rr. laryngopharyngeales (gang. cervicale superius)
n laryngeus superior’un r externus’un. laryngeus superior un r. externus u
N. vagus
N. vagus dexter
N. vagus
Truncus vagalis posteriorg
a. subclavia
hiatus oesophageus
midenin arka-üst duvarını
n. laryngeus recurrens dexter
midenin arka-üst duvarını
innerve eder
plexus coeliacus
v. brachiocephalica dextra'yı
arkadan çaprazlar
plexus coeliacus
hepatik pleksus
plexus oesophageus
lienal pleksus
renal pleksus
plexus pulmonalis suprarenal pleksus
superior mezenterik
plexus cardiacus
superior mezenterik
pleksuslara
N. vagus
N vagus sinister
N. vagus
Truncus vagalis anteriorN. vagus sinister
a. subclavia sinistra ile v.
Truncus vagalis anterior
hiatus oesophageus
brachiocephalica sinistra
arasından geçer
mide ön-üst kısmı
arasından geçer
arcus aorta
omentum minus
karaciğer
n. laryngeus recurrens sinister
karaciğer
böbrekler
plexus pulmonalis
plexus oesophageus
duodenum
plexus oesophageus
pankreas'a dallar verir
N. vagus
 N vagus’un gövdesinin hasarlanması sık değildir
N. vagus
 N. vagus un gövdesinin hasarlanması sık değildir.
 Hasta çarpıntı, sürekli kusma, nefes darlığından şikayet eder.
 Etkilenen tarafta yumuşak damak, pharynx, ve larynx’te paralizi
görülür.
 Eğer boyun bölgesinde n. vagus lezyona uğrarsa n.laryngeus
superior ve n laryngeus recurrens etkilenebilirsuperior ve n.laryngeus recurrens etkilenebilir.
 Böylece larynx’te tam anestezi olur.
 Etkilenen tarafta plica vocalisler hareket edemez dolayısıyla ses
kısık kalır.
N. vagus
 Yalnızca n laryngeus superior tutulmuşsa ses kabalaşır ve
N. vagus
 Yalnızca n.laryngeus superior tutulmuşsa ses kabalaşır ve
larynx’in üst kısımlarında anestezi gelişir.
Y b i i l i l ’ i i i k l l Yabancı cisimlerin larynx’e girişi kolaylaşır.
 Yalnızca n.laryngeus inferior etkilenmişse larynx’in alt
kısımlarında anestezi gelişir ve ses kısıklığı ortaya çıkar.
TAD DUYUSUTAD DUYUSU
DİL VII IX X. Kraniyal sinirlerin gg ları(1.nöron)
(gg.geniculi-gg.inferius=gg.petrosum-gg.inferius=gg.nodosum)
N li i (2 ö ) VPM B d 43 (3 ö )Nuc. tr. solitarius (2.nöron) VPM Brodmann 43 (3.nöron)
N. ACCESSORIUSN. ACCESSORIUSN. ACCESSORIUSN. ACCESSORIUS
N . accessoriusN . accessorius
 Sadece motor lifler içerir.
 Medulla spinalis’in üstMedulla spinalis in üst
bölümünden ve bulbus’dan
çıkar.
 Foramen jugulare’den
geçerek kafatasını terk edergeçerek kafatasını terk eder.
 M.trapezius ve
m.sternocleidomastoideus’a
motor dallar verir.
N accessorius
Sinir lifleri spinal ve kranial parça
N . accessorius
Sinir lifleri, spinal ve kranial parça
olmak üzere iki kısma ayrılır
Radix cranialis
Radix spinalis
N . accessorius
Radix cranialis nucleus
N . accessorius
Radix cranialis nucleus
ambiguus’un caudal
kısmından başlar, sulcus
retroolivaris'ten beyin sapınıy p
terkeder, bu parçayı
l t k l ’oluşturan aksonlar n. vagus’a
katılarak seyrettiği için pars
vagalis de denir
N . accessoriusN . accessorius
Radix spinalis medulla
spinalis’in ilk altı cervical
segmenti içinde yer alansegmenti içinde yer alan
nucleus nervi accessorii’den
başlar
N iN . accessorius
Radix spinalis, foramen magnum’dan geçerek cavitas
cranii’ye girer ve foramen jugulare’ye gelmeden
hemen önce radix cranialis ile birleşerek truncushemen önce radix cranialis ile birleşerek truncus
nevri accessorii’yi oluşturur
N i
t i ii f j l ’d tikt
N . accessorius
truncus nervi accessorii foramen jugulare’den geçtikten
sonra r. internus ve r. externus dallarına ayrılır
r. internus’un içinde nuc.ç
ambiguus’un kaudal
k l d b l SVEkısımlarından başlayan SVE
lifler bulunur ve n. vagus’a
katılır
n. vagusg
r. internus
r. externus
N iN . accessorius
R. internus içindeki liflerin bir kısmı r. pharyngealis, bir
kısmı da n. laryngeus recurrens içinde seyreder.y g ç y
R. externus içinde nucleus nervi accessorii’den
başlayan lifler bulunur, truncus nervi accessorii’den
ayrıldıktan sonra m sternocleidomastoideus’un medialayrıldıktan sonra m. sternocleidomastoideus un medial
yüzüne gelir ve bu kası innerve eden dallar verir sonra
arkaya ve aşağıya uzanıp m. trapezius’u innerve eden
dallarını verirdallarını verir
 N.accessorius’un spinal parçasına ait liflerin
lezyonunda m sternocleidomastoideus velezyonunda, m.sternocleidomastoideus ve
m.trapezius felç olur.
 Hasta, etkilenen taraftaki omuzunu yukarıya
kaldıramazkaldıramaz.
 Başını sağlam tarafa çeviremez.
 Lenf düğümlerinin inflamasyonuna bağlı olarak bu
lifler sürekli irrite edilirse tortikoliz (boyun sertliği)( y ğ )
ortaya çıkar, hastanın baş ve boyun hareketleri
ü ü ö übüyük ölçüde kaybolur.
N. HYPOGLOSSUSN. HYPOGLOSSUSN. HYPOGLOSSUSN. HYPOGLOSSUS
N h lN. hypoglossus
 Sadece motor lifler taşır.
N. hypoglossus
C
N. hypoglossus
 Canalis nervi
hypoglossi yoluyla
kafatasını terk eder.
M palatoglossus M.palatoglossus
hariç tüm dil kaslarını
innerve eder.
trigonum nervi hypoglossi
trigonum nervi vagi
N. hypoglossus
N i h l i’d b l ö l k l
N. hypoglossus
Nuc. nervi hypoglossi’de bulunan nöronların aksonları
sulcus anterolateralis’ten beyin sapını birkaç kök
halinde terkeder
İki ana kök halinde
canalis nervi
hypoglossi'denhypoglossi den
geçerek kranium’un
dışına çıkar
N. hypoglossusN. hypoglossus
M. stylohyoideus ve m. digastricus'un arka karnının
derininde öne doğru döner a carotis interna ilederininde öne doğru döner, a. carotis interna ile
v. jugularis interna arasından geçer os hyoideum hizasında
dil köküne girer
İ t i ik dil k l t k dil k l dİntrinsik dil kaslarını ve extrensek dil kaslarından
m. genioglossus, m. hyoglossus ve m. styloglossus’u
innerve eder
N. hypoglossus
N. hypoglossus’tan ayrılan radix superior, C1 ve C2’den
N. hypoglossus
gelen radix inferior ile birleşerek ansa cervicalis’i oluşturur
N. hypoglossusN. hypoglossus
 Sinirin tam hasarlanmasında, dilin etkilenen
yarımında paralizi gelişiryarımında paralizi gelişir.
 Hastadan dilini dışarıya çıkarması istendiğinde, dil
lezyon tarafına kayar.
 Çünkü sağlam taraftaki m.genioglossus dili ağızdanÇ ğ g g ğ
dışarıya çıkardığı halde, diğer taraftaki aynı kas
fgörevini yapamaz ve dil lezyon tarafına deviye olur.
 Zamanla dilin etkilenen yarımında atrofi gelişir.
Nervi craniales Kanal veya Delik
I N olfactorus : foramina cribrosaI N.olfactorus : foramina cribrosa
II N.opticus :Canalis opticus
III N.oculomotorius: Fissura orbitalis superiorp
IV N.trochlearis : Fissura orbitalis superior
V N.trigeminus :
V1 N.ophtalmicus : Fissura orbitalis superior
V2 N.maxillaris : For. rotundum, Fissura orbitalis inferior- N.zygomaticus
V3 N.mandibularis : Foramen ovale
VI N.abducens : Fissura orbitalis superior
VII N.facialis : Meatus acusticus int ,Foramen stylomastoideum
VIII N.vestibulocochlearis: Meatus acusticus int
IX N glossopharyngeus : Foramen jugulareIX N.glossopharyngeus : Foramen jugulare
X N.vagus : Foramen jugulare,
XI N accessorius : Foramen jugulare For magnum-spinal parçasıXI N.accessorius : Foramen jugulare For. magnum-spinal parçası,
XII N.hypoglossus : Canalis hypoglossi
SON…

Mais conteúdo relacionado

Mais procurados

Yan karıncıklar, beyin zarları ve dural sinus'lar 71-
Yan karıncıklar, beyin zarları ve dural sinus'lar  71-Yan karıncıklar, beyin zarları ve dural sinus'lar  71-
Yan karıncıklar, beyin zarları ve dural sinus'lar 71-Buse Akyıldız
 
11 beyinsapi-dis3-2015
11 beyinsapi-dis3-201511 beyinsapi-dis3-2015
11 beyinsapi-dis3-2015Cagatay Barut
 
tükrük bezi tümörleri (fazlası için www.tipfakultesi.org )
 tükrük bezi tümörleri (fazlası için www.tipfakultesi.org ) tükrük bezi tümörleri (fazlası için www.tipfakultesi.org )
tükrük bezi tümörleri (fazlası için www.tipfakultesi.org )www.tipfakultesi. org
 
Temporal kemik anatomiisi işitme ve denge fizyolojiisi
Temporal kemik anatomiisi işitme ve denge fizyolojiisiTemporal kemik anatomiisi işitme ve denge fizyolojiisi
Temporal kemik anatomiisi işitme ve denge fizyolojiisi0034muslim
 
Fossa temporali̇s, i̇nfratemporali̇ ve pterygopalati̇na
Fossa temporali̇s, i̇nfratemporali̇ ve pterygopalati̇naFossa temporali̇s, i̇nfratemporali̇ ve pterygopalati̇na
Fossa temporali̇s, i̇nfratemporali̇ ve pterygopalati̇naÖZAN DENTAL KLİNİK
 
Karin Ön ve Yan Duvarlari Anatomi̇si̇
Karin Ön ve Yan Duvarlari Anatomi̇si̇Karin Ön ve Yan Duvarlari Anatomi̇si̇
Karin Ön ve Yan Duvarlari Anatomi̇si̇--About Human Anatomy--
 
9 sinir sistemi-shmyo
9 sinir sistemi-shmyo9 sinir sistemi-shmyo
9 sinir sistemi-shmyoCagatay Barut
 
1 kafaiskeletibutunu-dis-3-2015
1 kafaiskeletibutunu-dis-3-20151 kafaiskeletibutunu-dis-3-2015
1 kafaiskeletibutunu-dis-3-2015Cagatay Barut
 
2 tme-cignemekaslari-dis3-2015
2 tme-cignemekaslari-dis3-20152 tme-cignemekaslari-dis3-2015
2 tme-cignemekaslari-dis3-2015Cagatay Barut
 
2 tme-cignemekaslari-2015
2 tme-cignemekaslari-20152 tme-cignemekaslari-2015
2 tme-cignemekaslari-2015Cagatay Barut
 
Kafa deri̇si̇ ve yüz mi̇mi̇k kaslari
Kafa deri̇si̇ ve yüz mi̇mi̇k kaslariKafa deri̇si̇ ve yüz mi̇mi̇k kaslari
Kafa deri̇si̇ ve yüz mi̇mi̇k kaslariÖZAN DENTAL KLİNİK
 
15 dishek-3-beyinhemisfer-alanlar-beyazcev-zarlar-sinus-ventr-2015
15 dishek-3-beyinhemisfer-alanlar-beyazcev-zarlar-sinus-ventr-201515 dishek-3-beyinhemisfer-alanlar-beyazcev-zarlar-sinus-ventr-2015
15 dishek-3-beyinhemisfer-alanlar-beyazcev-zarlar-sinus-ventr-2015Cagatay Barut
 
Orbita anatomisi
Orbita anatomisiOrbita anatomisi
Orbita anatomisiSefa Yaşar
 
7 fossa-infratemp-pterygopalatina-dis-3-2015
7 fossa-infratemp-pterygopalatina-dis-3-20157 fossa-infratemp-pterygopalatina-dis-3-2015
7 fossa-infratemp-pterygopalatina-dis-3-2015Cagatay Barut
 
Mide Fizyolojisi(fazlası için www.tipfakultesi.org )
Mide Fizyolojisi(fazlası için www.tipfakultesi.org )Mide Fizyolojisi(fazlası için www.tipfakultesi.org )
Mide Fizyolojisi(fazlası için www.tipfakultesi.org )www.tipfakultesi. org
 
9 boyunkoku-dis-3-2015
9 boyunkoku-dis-3-20159 boyunkoku-dis-3-2015
9 boyunkoku-dis-3-2015Cagatay Barut
 

Mais procurados (20)

Yan karıncıklar, beyin zarları ve dural sinus'lar 71-
Yan karıncıklar, beyin zarları ve dural sinus'lar  71-Yan karıncıklar, beyin zarları ve dural sinus'lar  71-
Yan karıncıklar, beyin zarları ve dural sinus'lar 71-
 
11 beyinsapi-dis3-2015
11 beyinsapi-dis3-201511 beyinsapi-dis3-2015
11 beyinsapi-dis3-2015
 
Tme ve çi̇ğneme kaslari
Tme ve çi̇ğneme kaslariTme ve çi̇ğneme kaslari
Tme ve çi̇ğneme kaslari
 
tükrük bezi tümörleri (fazlası için www.tipfakultesi.org )
 tükrük bezi tümörleri (fazlası için www.tipfakultesi.org ) tükrük bezi tümörleri (fazlası için www.tipfakultesi.org )
tükrük bezi tümörleri (fazlası için www.tipfakultesi.org )
 
Temporal kemik anatomiisi işitme ve denge fizyolojiisi
Temporal kemik anatomiisi işitme ve denge fizyolojiisiTemporal kemik anatomiisi işitme ve denge fizyolojiisi
Temporal kemik anatomiisi işitme ve denge fizyolojiisi
 
İşitme fizyolojisi
İşitme fizyolojisiİşitme fizyolojisi
İşitme fizyolojisi
 
Oral kavi̇te
Oral kavi̇teOral kavi̇te
Oral kavi̇te
 
Fossa temporali̇s, i̇nfratemporali̇ ve pterygopalati̇na
Fossa temporali̇s, i̇nfratemporali̇ ve pterygopalati̇naFossa temporali̇s, i̇nfratemporali̇ ve pterygopalati̇na
Fossa temporali̇s, i̇nfratemporali̇ ve pterygopalati̇na
 
Karin Ön ve Yan Duvarlari Anatomi̇si̇
Karin Ön ve Yan Duvarlari Anatomi̇si̇Karin Ön ve Yan Duvarlari Anatomi̇si̇
Karin Ön ve Yan Duvarlari Anatomi̇si̇
 
9 sinir sistemi-shmyo
9 sinir sistemi-shmyo9 sinir sistemi-shmyo
9 sinir sistemi-shmyo
 
1 kafaiskeletibutunu-dis-3-2015
1 kafaiskeletibutunu-dis-3-20151 kafaiskeletibutunu-dis-3-2015
1 kafaiskeletibutunu-dis-3-2015
 
2 tme-cignemekaslari-dis3-2015
2 tme-cignemekaslari-dis3-20152 tme-cignemekaslari-dis3-2015
2 tme-cignemekaslari-dis3-2015
 
2 tme-cignemekaslari-2015
2 tme-cignemekaslari-20152 tme-cignemekaslari-2015
2 tme-cignemekaslari-2015
 
Ağız dil histolojisi
Ağız dil histolojisi Ağız dil histolojisi
Ağız dil histolojisi
 
Kafa deri̇si̇ ve yüz mi̇mi̇k kaslari
Kafa deri̇si̇ ve yüz mi̇mi̇k kaslariKafa deri̇si̇ ve yüz mi̇mi̇k kaslari
Kafa deri̇si̇ ve yüz mi̇mi̇k kaslari
 
15 dishek-3-beyinhemisfer-alanlar-beyazcev-zarlar-sinus-ventr-2015
15 dishek-3-beyinhemisfer-alanlar-beyazcev-zarlar-sinus-ventr-201515 dishek-3-beyinhemisfer-alanlar-beyazcev-zarlar-sinus-ventr-2015
15 dishek-3-beyinhemisfer-alanlar-beyazcev-zarlar-sinus-ventr-2015
 
Orbita anatomisi
Orbita anatomisiOrbita anatomisi
Orbita anatomisi
 
7 fossa-infratemp-pterygopalatina-dis-3-2015
7 fossa-infratemp-pterygopalatina-dis-3-20157 fossa-infratemp-pterygopalatina-dis-3-2015
7 fossa-infratemp-pterygopalatina-dis-3-2015
 
Mide Fizyolojisi(fazlası için www.tipfakultesi.org )
Mide Fizyolojisi(fazlası için www.tipfakultesi.org )Mide Fizyolojisi(fazlası için www.tipfakultesi.org )
Mide Fizyolojisi(fazlası için www.tipfakultesi.org )
 
9 boyunkoku-dis-3-2015
9 boyunkoku-dis-3-20159 boyunkoku-dis-3-2015
9 boyunkoku-dis-3-2015
 

Semelhante a 12 cranial-sinir-dis3-2015

10 sinir sistemigenebilgiler-dis3-2015
10 sinir sistemigenebilgiler-dis3-201510 sinir sistemigenebilgiler-dis3-2015
10 sinir sistemigenebilgiler-dis3-2015Cagatay Barut
 
Anatomy of eye
Anatomy of eyeAnatomy of eye
Anatomy of eyekebaplik
 
Sinir sistemi histolojisi
Sinir sistemi histolojisi Sinir sistemi histolojisi
Sinir sistemi histolojisi Semih Tan
 
ANATOMİ duyu organları
ANATOMİ duyu organlarıANATOMİ duyu organları
ANATOMİ duyu organlarıSemih Tan
 
4-boceklerde-duyu-organlari-WNJVN.pdf
4-boceklerde-duyu-organlari-WNJVN.pdf4-boceklerde-duyu-organlari-WNJVN.pdf
4-boceklerde-duyu-organlari-WNJVN.pdfKhalil Karimi
 
7. Sınıf Fen Bilimleri 1. Ünite 5. Konu Duyu Organları
7. Sınıf Fen Bilimleri 1. Ünite 5. Konu Duyu Organları7. Sınıf Fen Bilimleri 1. Ünite 5. Konu Duyu Organları
7. Sınıf Fen Bilimleri 1. Ünite 5. Konu Duyu Organlarıenesulusoy
 
Medulla Spinalis.pdf
Medulla Spinalis.pdfMedulla Spinalis.pdf
Medulla Spinalis.pdfYukselAydar
 
Elin fonksiyonel anatomisi (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Elin fonksiyonel anatomisi (fazlası için www.tipfakultesi.org )Elin fonksiyonel anatomisi (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Elin fonksiyonel anatomisi (fazlası için www.tipfakultesi.org )www.tipfakultesi. org
 
8 cerv-plexsus-dis-3-2015
8 cerv-plexsus-dis-3-20158 cerv-plexsus-dis-3-2015
8 cerv-plexsus-dis-3-2015Cagatay Barut
 
Sinir1
Sinir1Sinir1
Sinir1buse74
 
Tıbbi Terminoloji 13 - Duyu Sistemi - Göz/Kulak/Deri Terimleri
Tıbbi Terminoloji 13 - Duyu Sistemi - Göz/Kulak/Deri TerimleriTıbbi Terminoloji 13 - Duyu Sistemi - Göz/Kulak/Deri Terimleri
Tıbbi Terminoloji 13 - Duyu Sistemi - Göz/Kulak/Deri Terimlerirgnksz
 
ANATOMİ sinir sistemi
ANATOMİ sinir sistemiANATOMİ sinir sistemi
ANATOMİ sinir sistemiSemih Tan
 
Tıbbi Terminoloji 11 - Nöroloji Terimleri
Tıbbi Terminoloji 11 - Nöroloji TerimleriTıbbi Terminoloji 11 - Nöroloji Terimleri
Tıbbi Terminoloji 11 - Nöroloji Terimlerirgnksz
 

Semelhante a 12 cranial-sinir-dis3-2015 (20)

10 sinir sistemigenebilgiler-dis3-2015
10 sinir sistemigenebilgiler-dis3-201510 sinir sistemigenebilgiler-dis3-2015
10 sinir sistemigenebilgiler-dis3-2015
 
Anatomy of eye
Anatomy of eyeAnatomy of eye
Anatomy of eye
 
Sinir dokusu ve sinir sistemi
Sinir dokusu ve sinir sistemiSinir dokusu ve sinir sistemi
Sinir dokusu ve sinir sistemi
 
Sinir sistemi histolojisi
Sinir sistemi histolojisi Sinir sistemi histolojisi
Sinir sistemi histolojisi
 
ANATOMİ duyu organları
ANATOMİ duyu organlarıANATOMİ duyu organları
ANATOMİ duyu organları
 
Sinir Sistemi
Sinir SistemiSinir Sistemi
Sinir Sistemi
 
4-boceklerde-duyu-organlari-WNJVN.pdf
4-boceklerde-duyu-organlari-WNJVN.pdf4-boceklerde-duyu-organlari-WNJVN.pdf
4-boceklerde-duyu-organlari-WNJVN.pdf
 
TOPOGRAPHİC ANATOMY (Baş-Boyun-Göğüs- epidural anestezi dahil).pdf
TOPOGRAPHİC ANATOMY  (Baş-Boyun-Göğüs- epidural anestezi dahil).pdfTOPOGRAPHİC ANATOMY  (Baş-Boyun-Göğüs- epidural anestezi dahil).pdf
TOPOGRAPHİC ANATOMY (Baş-Boyun-Göğüs- epidural anestezi dahil).pdf
 
Topografik regio capitis -ders sunuları.pdf
Topografik regio capitis -ders sunuları.pdfTopografik regio capitis -ders sunuları.pdf
Topografik regio capitis -ders sunuları.pdf
 
Solunum anatomisi
Solunum anatomisiSolunum anatomisi
Solunum anatomisi
 
7. Sınıf Fen Bilimleri 1. Ünite 5. Konu Duyu Organları
7. Sınıf Fen Bilimleri 1. Ünite 5. Konu Duyu Organları7. Sınıf Fen Bilimleri 1. Ünite 5. Konu Duyu Organları
7. Sınıf Fen Bilimleri 1. Ünite 5. Konu Duyu Organları
 
Medulla Spinalis.pdf
Medulla Spinalis.pdfMedulla Spinalis.pdf
Medulla Spinalis.pdf
 
Elin fonksiyonel anatomisi (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Elin fonksiyonel anatomisi (fazlası için www.tipfakultesi.org )Elin fonksiyonel anatomisi (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Elin fonksiyonel anatomisi (fazlası için www.tipfakultesi.org )
 
8 cerv-plexsus-dis-3-2015
8 cerv-plexsus-dis-3-20158 cerv-plexsus-dis-3-2015
8 cerv-plexsus-dis-3-2015
 
Sinir1
Sinir1Sinir1
Sinir1
 
Anatomi ozetnot
Anatomi ozetnotAnatomi ozetnot
Anatomi ozetnot
 
Tıbbi Terminoloji 13 - Duyu Sistemi - Göz/Kulak/Deri Terimleri
Tıbbi Terminoloji 13 - Duyu Sistemi - Göz/Kulak/Deri TerimleriTıbbi Terminoloji 13 - Duyu Sistemi - Göz/Kulak/Deri Terimleri
Tıbbi Terminoloji 13 - Duyu Sistemi - Göz/Kulak/Deri Terimleri
 
5-sırt.pptx
5-sırt.pptx5-sırt.pptx
5-sırt.pptx
 
ANATOMİ sinir sistemi
ANATOMİ sinir sistemiANATOMİ sinir sistemi
ANATOMİ sinir sistemi
 
Tıbbi Terminoloji 11 - Nöroloji Terimleri
Tıbbi Terminoloji 11 - Nöroloji TerimleriTıbbi Terminoloji 11 - Nöroloji Terimleri
Tıbbi Terminoloji 11 - Nöroloji Terimleri
 

Mais de Cagatay Barut

14 dis hek-3-cerebellum-diencephalon-basalcekirdek-2015
14 dis hek-3-cerebellum-diencephalon-basalcekirdek-201514 dis hek-3-cerebellum-diencephalon-basalcekirdek-2015
14 dis hek-3-cerebellum-diencephalon-basalcekirdek-2015Cagatay Barut
 
1 kafaiskeletibutunu-2015 [uyumluluk modu]
1 kafaiskeletibutunu-2015 [uyumluluk modu]1 kafaiskeletibutunu-2015 [uyumluluk modu]
1 kafaiskeletibutunu-2015 [uyumluluk modu]Cagatay Barut
 
1 anatomi-giris-shmyo
1 anatomi-giris-shmyo1 anatomi-giris-shmyo
1 anatomi-giris-shmyoCagatay Barut
 

Mais de Cagatay Barut (11)

14 dis hek-3-cerebellum-diencephalon-basalcekirdek-2015
14 dis hek-3-cerebellum-diencephalon-basalcekirdek-201514 dis hek-3-cerebellum-diencephalon-basalcekirdek-2015
14 dis hek-3-cerebellum-diencephalon-basalcekirdek-2015
 
1 kafaiskeletibutunu-2015 [uyumluluk modu]
1 kafaiskeletibutunu-2015 [uyumluluk modu]1 kafaiskeletibutunu-2015 [uyumluluk modu]
1 kafaiskeletibutunu-2015 [uyumluluk modu]
 
10 duyu-org-shmyo
10 duyu-org-shmyo10 duyu-org-shmyo
10 duyu-org-shmyo
 
8 urogenital-shmyo
8 urogenital-shmyo8 urogenital-shmyo
8 urogenital-shmyo
 
7 sindirim-shmyo
7 sindirim-shmyo7 sindirim-shmyo
7 sindirim-shmyo
 
6 solunum-shmyo
6 solunum-shmyo6 solunum-shmyo
6 solunum-shmyo
 
5 dolasim-shmyo
5 dolasim-shmyo5 dolasim-shmyo
5 dolasim-shmyo
 
4 myoloji-shmyo
4 myoloji-shmyo4 myoloji-shmyo
4 myoloji-shmyo
 
2 osteoloji-shmyo
2 osteoloji-shmyo2 osteoloji-shmyo
2 osteoloji-shmyo
 
1 anatomi-giris-shmyo
1 anatomi-giris-shmyo1 anatomi-giris-shmyo
1 anatomi-giris-shmyo
 
3 artroloji-shmyo
3 artroloji-shmyo3 artroloji-shmyo
3 artroloji-shmyo
 

12 cranial-sinir-dis3-2015

  • 1. KRANİAL SİNİRLERKRANİAL SİNİRLER Nervi craniales Beyin ve beyin sapından çıkan 12 çift kranial sinir Nervi craniales Beyin ve beyin sapından çıkan 12 çift kranial sinir I lamina cribrosa II canalis opticus III-IV-VI-V1 fissura orbitalis superior V2 foramen rotundum V3 foramen ovaleV3 foramen ovale VII foramen stylomastoideum IX-X-XI foramen jugulareo a e jugu a e XII canalis nervi hypoglossi’ den geçtikten sonra genel olarak baş boyun bölgesindeki yapıları innerve ederler. N. vagus ayrıca thorax içindeki organların tümü ve karın içi organların büyük bir kısmının PS GVE ve kısmen GVAiçi organların büyük bir kısmının PS GVE ve kısmen GVA innervasyonunu sağlar Nervi craniales K i l i i l t d kl lifl ö Nervi craniales  Kranial sinirler taşıdıkları liflere göre  motor,,  duyu veya  mikst sinir diye adlandırılırlar
  • 2. Nervi craniales 1 G l S ik Aff (GSA) Nervi craniales 1- Genel Somatik Afferent (GSA): Bu lifler afferent impulsları genel somadan (deri kemikBu lifler afferent impulsları genel somadan (deri, kemik, iskelet kası, eklemler, ligamentler, tendonlar v.s) alınan (genel duyu, ağrı, ısı ve dokunma duyusunu taşırlar (V- VII-IX-X) 2- Genel Somatik Efferent (GSE): Çizgili kasları innerve eder ( III-IV-VI-XII )Çizgili kasları innerve eder ( III IV VI XII ) Nervi cranialesNervi craniales 3- Genel Visceral Afferent (GVA): Organ, bez ve damarlardan duyu taşır (V-VII-IX-X) 4 Genel Visceral Efferent (GVE): Parasempatik lifler4- Genel Visceral Efferent (GVE): Parasempatik lifler taşır ve düz kaslarla bezleri innerve eder ( III-VII-IX-X)taşır ve düz kaslarla bezleri innerve eder ( III VII IX X) Nervi craniales 5 Special Visceral Afferent (SVA): Nervi craniales 5- Special Visceral Afferent (SVA): Koku ve tad duyusu taşırlar ( I-VII-IX-X)y ş ( ) 6- Special Visceral Efferent (SVE): Brankiyal ark’tan gelişen çizgili kasları innerve ederler (V- VII-IX-X-XI) 7- Special Somatik Afferent (SSA): Gö i i il il ilidi l (II VIII)Görme ve işitme ile ilgilidirler (II-VIII) Nervi cranialesNervi craniales Genel olarak kraniyal sinirler : Y l d lifi t l I II VIII- Yalnız duyu lifi taşıyanlar: I-II-VIII - Yalnız motor lif taşıyanlar:IV-VI-XI-XIIYalnız motor lif taşıyanlar:IV VI XI XII - Parasempatik lif taşıyanlar:III-VII-IX-X - Motor lif içerenler: I-II-VIII hariç hepsi
  • 3. N. OLFACTORIUSN. OLFACTORIUSN. OLFACTORIUSN. OLFACTORIUS N OLFACTORIUSN. OLFACTORIUS  Koku alma siniridir Koku alma siniridir.  Sadece duyu liflerinden oluşur. Regio respiratoria’nın üst tarafında bulunan regiog p g olfactoria, concha nasalis superior ve bunun karşısındaki burun bölgesinden oluşur Buradaki mukoza sinir dokusundan zengin olması nedeniyle sarımtırak renktedir ve koku ile ilgilidir  Beynin bir uzantısı gibidir. Burundaki regio olfactoria’da bulunan bipolar koku hücrelerinin santral uzantılarından oluşur.
  • 4. fBu hücrelerin central uzantıları yani aksonları bir tarafta 15-20 myelinsiz lif şeklinde fila olfactoria adı ile ethmoid kemiğin lamina cribrosa’dan geçerek fossa cranii anterior’da bulunan bulbus olfactorius’a gelirleranterior da bulunan bulbus olfactorius a gelirler N. OLFACTORIUSN. OLFACTORIUS Bipolar ganglion hücrelerinin central uzantıları ile bulbus lf t i ’t ki it l hü l i if ik t l biolfactorius’taki mitral hücrelerin periferik uzantıları bir yumak (glomerulus) yaparak birleşirler.y (g ) y p ş Mitral hücrelerin central uzantıları tractus olfactorius’u meydana getirirler. Tractus olfactorius’un arkadaki üçgen şeklindeki genişlemiş kısmına trigonum olfactorium adı verilir
  • 5. trigonum olfactorium N. OLFACTORIUSN. OLFACTORIUS Tractus olfactorius’tan yani trigonum olfactorium’dan sonra sonra üç yol gözükür. Stria olfactoriae medialis S i lf i l liStria olfactoriae lateralis Stria olfactoriae intermediaStria olfactoriae intermedia N. OLFACTORIUSN. OLFACTORIUS Tractus olfactorius içindeki nucleus olfactoriusTractus olfactorius içindeki nucleus olfactorius anterior’dan başlayan lifler stria olfactoriae medialis ileanterior dan başlayan lifler stria olfactoriae medialis ile commisura anterior’dan geçerek karşı taraftaki tractuscommisura anterior dan geçerek karşı taraftaki tractus içindeki nucleus olfactorius anterior’a giderleriçindeki nucleus olfactorius anterior a giderler
  • 6. N. OLFACTORIUSN. OLFACTORIUS Stria olfactoriae lateralis ile koku lifleri cerebral cortex’in koku duyusu ile ilgili kısmına gider. (Primer koku merkezi olarak tarif edilen piriform cortex ile cortex periamygdaloideus, Brodmann tarafından numaralanmamıştır) N. OLFACTORIUSN. OLFACTORIUS Stria olfactoriae intermedia substantia perforata anterior’da tuberculum olfactorium (koku korteks’ine ait olduğu kabul edilen bir kabarıntı)’da sonlanır
  • 7. Piriform cortex, Entorhinal cortex Nuc.olfactorius anterior T b l lf t i Koku cortex’i Tuberculum olfactorium Corpus amygdaloideum Bulbus olfactorius’taki ikinci nöronların uzantıları koku korteks’ini oluşturan bu yapılarda sonlanırkorteks ini oluşturan bu yapılarda sonlanır Beyinde koku duyusu ile ilgili kortikal ve subkortikal l tü ü hi h l d d iliyapıların tümüne rhinencephalon adı da verilir Limbik sisteme dahil edilen bir çok yapı rhinencephalon içerisinde yer alıriçerisinde yer alır  Koku yolu thalamus’a uğramadan cortex’e gider  Koku duyusu kaybına anosmia denir.  Gençlerde daha çok kafa travmalarında, erişkinlerde ise viral enfeksiyonlara bağlı ortaya çıkar G hi li b l k Gyrus parahippocampalis, uncus ve bunlara komşu bölgeleri etkileyen lezyonlar koku hallusinasyonlarınabölgeleri etkileyen lezyonlar koku hallusinasyonlarına neden olabilir
  • 8. N. OPTICUSN. OPTICUSN. OPTICUSN. OPTICUS N. OPTICUSN. OPTICUS  Görme duyusunu taşır.  Beynin bir uzantısı olarak kabul Beynin bir uzantısı olarak kabul edilir.  Sadece duyu lifleri içeriry ç N. OPTICUS Işık duyusunun retina’dan lobus occipitalis’de bulunan görme N. OPTICUS merkezine iletimi; retina’da bulunan koni ve basil hücreleri adı verilen fotoreseptörler 1. Nöron  retina’nın stratum nucleare internum tabakasında yer alan bipolar nöronlar 2. Nöron  retina’nın stratum ganglionicum tabakasında yer alan2. Nöron  retina nın stratum ganglionicum tabakasında yer alan multipolar nöronlar 3. Nöron  corpus geniculatum laterale’de bulunan nöronlar N. OPTICUS R ti ’d k i ( ) b il ( d) i i li k d l iki N. OPTICUS Retina’da koni (cone) ve basil (rod) isimli ışık uyarımına duyarlı iki tip fotoreseptör hücre vardır. Koni hücreleri aydınlıkta görmeyi, renkli ve keskin görmeyi sağlarlar. Basil hücreleri ise karanlıkta görmeyi yani az ışıklı ortamda görmeyiBasil hücreleri ise karanlıkta görmeyi yani az ışıklı ortamda görmeyi ve renksiz görmeyi sağlayan hücrelerdir. Bu hücreler aldıkları uyarıları yine retinada bulunan görme yolunun 1 nöronu olan bipolar ganglion hücreleri’ne taşırlaryolunun 1.nöronu olan bipolar ganglion hücreleri’ne taşırlar
  • 9. N. OPTICUSN. OPTICUS Burdan multipolar ganglion hücrelerine iletilir. Multipolar li hü l i i k l ti ü i l lganglion hücrelerinin aksonları retina yüzeyine parelel olarak seyreder ve discus nervi optici’de birleşerekolarak seyreder ve discus nervi optici de birleşerek nervus opticus’u oluştururlar N. OPTICUSN. OPTICUS Nervus opticus, tunica vasculosa bulbi ve tunica fibrosa bulbi’nin lamina cribrosa sclerae’sından geçerek bulbus oculi’yi terkeder. Lamina cribrosa’ya kadar myelinsiz olan aksonlar, buradan itibaren myelin kılıfı ile sarılıdır
  • 10. N. OPTICUSN. OPTICUS Nervus opticus’un lifleri retinadan belirli bir organizasyon dahilinde görme duyusunu alırlar. Retina’nın nasal tarafından alınan duyular sinirin medial tarafında, retinanın temporal tarafından alınan duyular ise sinirin lateral tarafında taşınır Nervus opticus, anulus tendineus communis (Zinni halkası) denilen halka şeklinde bir kiriş içinden geçtikten sonra canalis opticus’tan orbita çukurunu terk ederek cavump ç crani’ye girer
  • 11. Her iki taraftan gelen nervus opticus birleşerek chiasmag p ş opticum’u meydana getirirler N. OPTICUSN. OPTICUS Chiasma opticum’da her iki retina’nın nasal tarafından gelen lifler çapraz yaparak karşı tarafa geçerler, temporal taraftan gelen lifler ise çapraz yapmadan aynı tarafta devam ederler. Böylece gözün temporal taraf lifleri ile karşı taraftan gelenBöylece gözün temporal taraf lifleri ile karşı taraftan gelen nasal lifler tractus opticus adını alarak devam eder.nasal lifler tractus opticus adını alarak devam eder. Retina’nın temporal kısımlarından gelen liflerg çapraz yapmaz ve aynı t ft ki t t ti i i dtaraftaki tractus opticus içinde seyreder Nasal kısmından başlayan liflerNasal kısmından başlayan lifler chiasma opticum’da çapraz yaparak karşı taraftaki tractus opticus içinde yer alıropticus içinde yer alır Tractus opticus arkaya ve dışa doğru uzanır. Crus cerebri’nin üst lateralinden dolanır ve corpus geniculatum laterale’de bulunan nöronlarla sinaps yapargeniculatum laterale de bulunan nöronlarla sinaps yapar
  • 12. Tractus opticus içindeki liflerin çoğunluğu corpusTractus opticus içindeki liflerin çoğunluğu corpus geniculatum laterale’de sinaps yapar (3. nöron) Impulslar buradan radiatio optica (fibrae geniculocalcarinae) aracılığı ile lobus occipitalis’teki görme merkezine (17 18 19 numaralı Brodmann sahası) iletilir(17,18,19 numaralı Brodmann sahası) iletilir Colliculus superior Corpus geniculatumCorpus geniculatum laterale Sulcus calcarinus Radiato optica Corpus geniculatum laterale’den başlayan liflerin bir kısmı burada sinaps yapmadan colliculus superior ve areaburada sinaps yapmadan colliculus superior ve area pretectalis’e gider Colliculus superior’a giden lifler baş ve göz hareketlerinin motor mekanizmaları ile, area pretectalis’e giden lifler ise direkt ve indirekt pupilla ışık refleksi ile ilgilidirdirekt ve indirekt pupilla ışık refleksi ile ilgilidir N. OCULOMOTORIUSN. OCULOMOTORIUSN. OCULOMOTORIUSN. OCULOMOTORIUS
  • 13. N OCULOMOTORIUSN. OCULOMOTORIUS  Göz kasları ile ilgili bir sinirdir P tik t lifl i i Parasempatik ve motor lifler içerir.  Çekirdekleri mesencephalon’da bulunur.Ç p  Parasempatik çekirdeği Edinger Westphal çekirdeğidir. Mesencephalon’daki nucleus’lardan çıkan lifler nucleusMesencephalon daki nucleus lardan çıkan lifler nucleus ruber’in içinden substantia nigra’nın medialinden geçip fossa i t d l i ’t l t i ’ l tinterpeduncularis’te n. oculomotorius’u oluşturur
  • 14. GSE lifler ekstrinsik göz kaslarının bir kısmını innerve ederg GVE lifler ganglion ciliare’ye giden preganglionik parasempatik lifleri oluşturur
  • 15. Cisterna interpeduncularisp Sinus cavernosus Sinus cavernosus Fissura orbitalis superior Ramus superiorRamus superior Ramus inferior
  • 16. N OCULOMOTORIUSN. OCULOMOTORIUS  Parasempatik çekirdekten çıkan presinaptik parasempatik lifler ramus inferior ile devam eder veparasempatik lifler ramus inferior ile devam eder ve ganglion ciliare’ye gider.  Buradan çıkan postsinaptik parasempatik lifler nn.ciliares breves aracılığı ile m.ciliaris ve m.sphincternn.ciliares breves aracılığı ile m.ciliaris ve m.sphincter pupilla’ya gider.  Akomodasyon ve myosis yaptırır •Oculomotor sinir lezyonlarında innerve ettiği kaslarda ipsilateral alt motor nöron felci olur. Gözde dışa şaşılık gözün yukarı ve içe döndürülememesi•Gözde dışa şaşılık, gözün yukarı ve içe döndürülememesi, lezyonun karşı tarafına bakışta horizontal diplopi •Pitozis
  • 17. Oculomotor sinir lezyonlarınday Midriyazis (sempatik etki ile) ortaya çıkar fAkomodasyon refleksi kaybolur III.sinir yakınlarındaki tümöral yapı veya damar anevrizmalarında ise özellikle parasempatik lifler etkilenir N.TROCHLEARISN.TROCHLEARISN.TROCHLEARISN.TROCHLEARIS N TROCHLEARISN. TROCHLEARIS  Gözün dış kaslarından sadece m.obliquusq superior’un motor iinnervasyonunu sağlayan lifler taşır. • Sadece motor lifleri içerirSadece motor lifleri içerir • Motor çekirdeği nucleus nervi trochlearisnervi trochlearis mesencephalon’da colliculus inferior’un üst seviyelerinde bulunurbulunur
  • 18. N. TROCHLEARISN. TROCHLEARIS Beynin arka yüzünden çıkan tek kranial sinirdir Beyin içinde çapraz yapan tek kranial sinirdir Cavitas cranii’de seyri en uzun olan kranial sinirdirCavitas cranii de seyri en uzun olan kranial sinirdir N TROCHLEARISN. TROCHLEARIS  Crus cerebriyi çaprazlar, sinus cavernosus’a girer, üst dış duvarında seyreder ve fissura orbitalis superior’dandış duvarında seyreder ve fissura orbitalis superior dan geçerek orbitaya girer ve mediale doğru seyrederek göz kaslarından sadece m.obliquus superior’u innerve eder.
  • 19. N TROCHLEARISN. TROCHLEARIS  Harabiyetinde göz aşağı dışa bakamaz  Bakmak için başını o tarafa çevirmek zorunda kalır  Merdiven inmede zorlanır N. ABDUCENSN. ABDUCENSN. ABDUCENSN. ABDUCENS
  • 20. N ABDUCENSN. ABDUCENS  Göz kaslarından m.rectus lateralis’in t imotor innervasyonunu sağlayan küçük bir sinirdir N ABDUCENS  Ponsu sulcus N. ABDUCENS Ponsu sulcus bulbopontinus’un en medialinden terkeder  Sinus cavernosus’tan geçtikten sonra fissura orbitalis superior’danorbitalis superior dan orbitaya girer N. abducens
  • 21.  Sadece motor lif içerir  Motor çekirdeği pons’ta bulunur  Nucleus seviyesinde oluşan lezyonlar büyük çoğunlukla n.facialis’le birlikte görülür N ABDUCENSN. ABDUCENS  Sinirde lezyon oluşması halinde gözün dışa çevrilmesiy ş g ş ç imkansızlaşır ve içe şaşılık, diplopi ortaya çıkar
  • 22. N. TRIGEMINUSN. TRIGEMINUSN. TRIGEMINUSN. TRIGEMINUS N TRIGEMINUSN. TRIGEMINUS  Motor ve duyu lifleri içerir  Motor çekirdeği pons’ta bulunur  Nuc. motorius nervi trigemini: V. kafa çiftinin radix motoria’sını oluşturur ve n. mandibularis’e katılır N TRIGEMINUS Nuc. mesencephalici nervi N. TRIGEMINUS trigemini : Mesencephalon’daMesencephalon da proprioseption Nuc. principalis nervi trigemini : Pons’ta hafiftrigemini : Pons ta hafif dokunma duyusu Nuc. tractus spinalis nervi trigemini : Bulbus’ta ağrı,g ğ , ısı
  • 23. N TRIGEMINUSN. TRIGEMINUS  N.trigeminus beyin sapını pons’un yan tarafından motor ve sensorial kök olarak terkederek Ganglion Gasseri’ye (ganglion trigeminale- ganglion semilunare) gelir(g g g g g ) g  Burada 3 dala ayrılır. N TRIGEMINUSN. TRIGEMINUS Radix motoria Radix sensoria N TRIGEMINUSN. TRIGEMINUS  Ganglion trigeminale os temporale’deki pars petrosa’nın üst ön yüzünde impressio trigemini adı verilen çukurlukta bulunurbulunur
  • 24. Ganglion semilunareg N TRIGEMINUSN. TRIGEMINUS N ophthalmicusN. ophthalmicus N maxillarisN. maxillaris N. mandibularis N TRIGEMINUSN. TRIGEMINUS  Sensitif dalları: yüz derisi, saçlı derinin sutura lambdoidea’ya kadar olan kısmı ağız boşluğu dişlerlambdoidea ya kadar olan kısmı, ağız boşluğu, dişler, çene eklemi, burun boşluğu, nasofarinks, auricula, paranasal sinuslar, konjonktiva, dil mukozasının 2/3 ön kısmından ağrı-ısı ve hafif dokunma duyusu meatuskısmından ağrı ısı ve hafif dokunma duyusu, meatus acusticus externus’un bir kısmı ile dura mater cranialis’in büyük bir kısmından somatik duyuları taşır V1 V2 V3
  • 25. N TRIGEMINUSN. TRIGEMINUS  Motor dalları:  Çiğneme kasları,  M tensor tympani M.tensor tympani,  M.tensor veli palatini,p  M.mylohyoideus  M.digastricus venter anterior’u innerve eder N ophthalmicus (V1)N. ophthalmicus (V1) Sadece duyu lifleri içerir Sadece duyu lifleri içerir  Sinus cavernosus’un dış duvarında fissura orbitalis Sinus cavernosus un dış duvarında fissura orbitalis superior’a uzanırp  Yarıktan önce r.meningeus dalını verir ve orbitaya girmeden önce 3’e ayrılır
  • 26. N ophthalmicus (V1)  n lacrimalis N. ophthalmicus (V1)  n.lacrimalis  n.frontalis  n.nasociliaris N ophthalmicus (V1) N lacrimalis: N. ophthalmicus (V1) N. lacrimalis: N ophthalmicus’un uç dallarından en ince olanıdırN. ophthalmicus un uç dallarından en ince olanıdır Fissura orbitalis superior’un dış kısmından orbita’ya girerp ş y g ve m.rectus superior’un üst kenarında a.lacrimalis ile bi likt ö d ğbirlikte öne doğru uzanır
  • 27. N ophthalmicus (V1) N lacrimalis: N. ophthalmicus (V1) N. lacrimalis: Gl l i liGl. lacrimalis ve conjunctiva’ya n.facialis’denconjunctiva ya n.facialis den gelen parasempatik liflerini verdikten sonra septum orbitale’yi delerek çıkar ve üst gözkapağı derisinde dağılır N ophthalmicus (V1)N. ophthalmicus (V1) N. frontalis: En kalın dalı olup n. ophthalmicus’un devamı şeklindedir Orbitaya Zinn halkasının üstünden girer Periorbita ile m levator palpebra superioris arasındaPeriorbita ile m. levator palpebra superioris arasında ilerlerken n. supraorbitalis ve n. supratrochlearis isimli iki uç dalına ayrılır n. supraorbitalis r.lateralis, di li n. supratrochlearis r.medialis N ophthalmicus (V1)N. ophthalmicus (V1) N. supraorbitalis incisura supraorbitalis’ten dışarı çıkarak üst gözkapağı ve alın derisinde dağılır N.supratrochlearis ise daha incedir ve alında dağılır, sinus frontalis’e de sensitif dallar gönderir
  • 28. N ophthalmicus (V1)N. ophthalmicus (V1) N. nasociliaris: Orbita’ya anulus tendineus communis’in içinden geçerek gelir. N i ’ ü i d bi ’ i d d ğ dN. opticus’un üzerinden orbita’nın iç duvarına doğru seyreder Burada adı n ethmoidalis anterior’dur ve aynı isimli deliktenBurada adı n. ethmoidalis anterior dur ve aynı isimli delikten geçerek cavum cranii’ye tekrar girer. N ophthalmicus (V1)N. ophthalmicus (V1) N. ethmoidalis anterior, crista galli civarından burun boşluğuna geçerek os nasale’nin arka yüzünden aşağıyaş ğ g ç y ş ğ y inerken rr. nasales interni r. nasalis externus rr nasales laterales ve mediales gibi dallar vererekrr. nasales laterales ve mediales gibi dallar vererek burun boşluğu mukozasında dağılır N ili iN. nasociliaris
  • 29. n. ethmoidalis anterior rr. nasalesnasales interni N ophthalmicus (V1)N. ophthalmicus (V1) N. nasociliaris, orbita içerisinde n. ethmoidalis anterior’dan başka şu dalları verir: N ethmoidalis posteriorN. ethmoidalis posterior Nn. ciliares longic a es o g N. infratrochlearis (rami gangliociliari) Ramus communicans (Cum gangliociliari) n. infratrochlearis n. ethmoidalis anterioranterior N. nasociliaris n. ethmoidalis posterior n. ciliaris longuslongus N ophthalmicus (V1)N. ophthalmicus (V1) N. ethmoidalis posterior: cellula ethmoidales posteriores vecellula ethmoidales posteriores ve sinus sphenoidalis’de dağılır Nn. ciliares longi: N. opticus etrafında nn. ciliares breves ile birlikte sclera’yıp y delerek göz küresine girer Iris ve cornea’da dağılır Sempatik lifleri m. dilatator pupilla’yı innerve eder
  • 30. N ophthalmicus (V1) N i f hl i ( i li ili i) N. ophthalmicus (V1) N. infratrochlearis (rami gangliociliari): gözkapakları, burun yan tarafları, conjunctivaconjunctiva, saccus ve caruncula lacrimalis’de dağılır Ramus communicans (Cum gangliociliari): Ganglion ciliare’ye girer ve sinaps yapmadan çıkıpGanglion ciliare ye girer ve sinaps yapmadan çıkıp nn. ciliares breves’e katılır N MAXILLARIS (V2)N. MAXILLARIS (V2)  Sadece sensitif liflerden oluşur Sadece sensitif liflerden oluşur  Dura mater’e meningeal dalını verdikten sonra foramen rotundum’dan geçip kafatasını terkederek fossa pterygopalatina’ya gelirpterygopalatina ya gelir N MAXILLARIS (V2)N. MAXILLARIS (V2) Dalları  yanağın üst yarısı  sinus maxillaris ve yanağın üst yarısı,  üst çene dişleri,  sinus maxillaris ve  alt göz kapakları derisinin  diş eti, duyusal innervasyonunu sağlar burun kanatları,  sert ve yumuşak damak, sağlar sert ve yumuşak damak,  nasopharinx,  üst dudak,
  • 31. V1 V2 V3 N MAXILLARIS (V2) F t l ti ’d li t l ti ’ N. MAXILLARIS (V2)  Fossa pterygopalatina’da ganglion pterygopalatinum’a giden iki dal verir  Bu dallar gangliondan sinaps yapmadan geçer ve burun, d k h k bit d d ğ l GSA lifldamak, pharynx mukozası ve orbitada dağılan GSA lifler taşır  Bu dallar ayrıca r. zygomaticotemporalis’e katılıp, l i li l ğ il l l i li ’i k t tn. lacrimalis aracılığı ile gl. lacrimalis’in sekretomotor innervasyonunu sağlayan GVE lifler taşır N MAXILLARIS (V2)N. MAXILLARIS (V2) Fossa pterygopalatina’da n. zygomaticus rr. alveolares superiores posteriores dallarını da verdikten sonra fissura orbitalis inferior’dan geçip orbita’yaverdikten sonra fissura orbitalis inferior dan geçip orbita ya girer
  • 32. N. zygomaticus: Fossa pterygopalatina’da n.maxillaris’ten ayrıldıktan sonra fissura orbitalis inferior’dan geçerek orbita’ya gelir Dış duvarda öne ve aşağıya doğru ilerleyerek foramen zygomatico-orbitalis ile zygomatik kemiğe girip r.zygomaticofacialis ve r.zygomaticotemporalis dallarını verir. Bu dallar aynı isimli kanal ve deliklerden geçerek zygomatik kemik civarındaki deride dağılırlar. N. zygomaticus içinde parasempatik lifler beyin sapından n.intermedius ile çıkıp ganglion pterygopalatinumganglion pterygopalatinum n maxillarisn. maxillaris n. zygomaticusyg birleştirici bir dal n. lacrimalis glandula lacrimalis’e ulaşırlar ve göz yaşının salgılanmasını sağlarlar N ill i it bit li ’t li i f bit li ’N. maxillaris cavitas orbitalis’te canalis infraorbitalis’e girdikten sonra n. infraorbitalis adını alır
  • 33. N MAXILLARIS (V2)N. MAXILLARIS (V2) N. infraorbitalis, foramen infraorbitale’den çıkarak yüz bölgesindebölgesinde rr. palpebrales inferioresp p rr. nasales externi rr. nasales interni rr. labiales superiores dallarını vererek sonlanır N MAXILLARIS (V2) N i f bit li k l i i d N. MAXILLARIS (V2) N. infraorbitalis kanal içinde r. alveolaris superior medius rr. alveolares superiores anteriores dallarını verir -Nn.alveolares superiores, Rr.alveolares superiores, posteriores, medius ve anteriores dallarıyla plexus dentalis superior’u oluşturur; sinus maxillaris alveol dişler ve dişetine dağılırlarsinus maxillaris, alveol, dişler ve dişetine dağılırlar
  • 34. N MANDIBULARIS (V3)N. MANDIBULARIS (V3)  Motor ve duyu lifleri içerir  N. trigeminus’un en kalın dalıdırN. trigeminus un en kalın dalıdır  Foramen ovale’den geçerek fossa infratemporalis’e gelir N. mandibularis fossa infratemporalis’de r. meningeus ve n. pterygoideus medialis dallarını verdikten sonra ikiye ayrılırikiye ayrılır Ön dal genellikle motor, farka dal duyu lifleri içerir N. MANDIBULARIS (V3) Ö N. MANDIBULARIS (V3) Ön daldan n. buccalis n. massetericus t id l t lin. pterygoideus lateralis nn. temporales profundi Arka daldan n auriculotemporalisn. auriculotemporalis n. lingualis n. alveolaris inferior çıkar n. mylohyoideus
  • 35. N. MANDIBULARIS (V3)N. MANDIBULARIS (V3) N. alveolaris inferior: Foramen mandibulae’ya doğru uzanırForamen mandibulae ya doğru uzanır. Önce m. mylohyoideus’a motor dallarını verir.y y Canalis mandibularis’te plexus dentalis inferior denilen ağı yaparak dişlere dallar verir. Sonra foramen mentale’den geçerek n. mentalis adını alır ve alt çene derisinde dağılır.ç ğ
  • 36. N. MANDIBULARIS (V3) N li li N. MANDIBULARIS (V3) N.lingualis: Dilin 2/3 ön tarafının somatik duyusunu alırDilin 2/3 ön tarafının somatik duyusunu alır Bu dala n. facialis’in bir dalı olan chorda tympani katılıry p Chorda tympani içinde ggl.submandibulare’ye giden parasempatik dallar ile dilden tad duyusu taşıyan lifler vardırvardır N. MANDIBULARIS (V3) N. auriculotemporalis: N. MANDIBULARIS (V3) N.mandibularis’ten ayrıldıktan sonra a.meningea media’yı bir halka gibi iki tarafından sarar ve tekrar birleşerek a temporalis superficialis ile beraber şakak bölgesinea.temporalis superficialis ile beraber şakak bölgesine uzanır. Dış kulak yolunda ve membrana tympani’nin dış yüzünde d ğ l bi d l ( t ti t i) tidağılan bir dal (r.meatus acusticus externi) ve parotis bezine birkaç dal (rr.parotidea) verdikten sonra şakak bölgesindeki deride dağılır
  • 37. N MANDIBULARIS (V3)N. MANDIBULARIS (V3)  N. trigeminus’un motor lifleriyle ilgili periferik lezyonlarda atrofi ve kuvvet azlığı ortaya çıkar Ağız açıldığında felçliatrofi ve kuvvet azlığı ortaya çıkar. Ağız açıldığında felçli tarafa kayar. Supranuclear lezyonlar belirgin bulgu vermez çünkü motor çekirdeğine her iki korteksten lifler gelir.g  Bulbus pons ve mesencephalon’daki çekirdeklerinde bir lezyon olursa aynı tarafta çekirdeklerin fonksiyonları ile ilgili kayıplar oluşur.g y p ş N MANDIBULARIS (V3)N. MANDIBULARIS (V3)  Cornea refleksi kaybolur. Çünkü kornea refleksinin afferent yolları kesilmiş olurafferent yolları kesilmiş olur.  Trigeminal nevralji sinirin innerve ettiği alanlarda ortaya k idd tli ğ l l k kt i bi h t l kçıkan şiddetli ağrılarla karakterize bir hastalık
  • 38. N facialis (GSA GVA GVE SVA SVE)N. facialis (GSA,GVA,GVE,SVA,SVE) Sulcus bulbopontinus’dan çıkar Motor parasempatikçıkar Motor, parasempatik, genel duyu ve tat duyusu ile il ili lifl i dilgili lifleri vardır. Bu fonksiyonlarla ilgili çekirdekleri üç tanedir ve hepsi de pons'ta bulunurlar.p p N facialis N l i f i li ( l t i i f i li ) N. facialis Nucleus nervi facialis (nucleus motorius nervi facialis): Pons'un alt kısımlarında formatio reticularis'in derininde yer alır. Bu çekirdeğin korteksten lif alan iki kısmı vardırBu çekirdeğin korteksten lif alan iki kısmı vardır. Bir kısmı, her iki hemisferden kortikonükleer lifler alır ve yüzün üst yarımındaki (göz çevresindeki) kasları innerve eder.eder. Diğer kısmı, yalnızca karşı hemisferden kortikonükleer lifler alır ve yüzün alt yarımındaki kasları inerve eder. Nuc. nervi facialis Genu nervi facialis, nuc. nervi abducentis’in etrafında yapmış olduğu kıvrıma denirolduğu kıvrıma denir ColliculusColliculus facialis
  • 39. N facialis F i l i i t ki d ği i N. facialis Fasial sinir motor çekirdeğinin bilateral kortikobulbar inervasyonu Rostral kısım (1) bilateralRostral kısım-(1) bilateral, kaudal kısım-(2) sadece kontralateral kortikal inervasyon-(3) alırkortikal inervasyon (3) alır. N facialisN. facialis Nucleus salivatorius superior pons'ta ve esas motor çekirdeğin posterolateralinde yer alır. Parasempatik liflerin çıkış yeri olan bu çekirdekParasempatik liflerin çıkış yeri olan bu çekirdek hipotalamustan nucleus tractus solitarius'tan nucleushipotalamustan, nucleus tractus solitarius tan, nucleus i i i li i t i i i'd ff t lifl lsensorius principalis nervi trigemini'den afferent lifler alır. N facialisN. facialis Nuc. salivatorius superior N. facialis’in preganglionik parasempatik liflerinin çıktığı çekirdektir N facialis Nucleus tractus solitarius (pontis) Nucleus tractus N. facialis Nucleus tractus solitarius (pontis) Nucleus tractus solitarius'un pons'ta yer alan üst bölümü, n. facialis'in tat duyusu ile ilgili çekirdeğidir. Ganglion geniculi'de bulunan nöronların (birinci nöron)Ganglion geniculi de bulunan nöronların (birinci nöron) periferik uzantıları, dilin 2/3 ön kısmındaki tat duyusunu alırlar. Aynı nöronların santral uzantıları nucleus tractusAynı nöronların santral uzantıları nucleus tractus solitarius'a ulaşarak buradaki nöronlarla sinaps yaparlar.
  • 40. N facialis Bu nöronların (ikinci nöron) uzantıları ise çapraz yaparak N. facialis Bu nöronların (ikinci nöron) uzantıları ise çapraz yaparak karşı taraftaki thalamus'un ventral posteromedial (VPM) nükleusuna (3.Nöron) ve bazı hipotalamik çekirdeklere ulaşırlar Nuc salivatorius superiorN facialis Nuc. salivatorius superiorN. facialis 3 1 2
  • 41. N. facialisN. facialis N. facialis'in seyri: N. facialis'in motor lifleri çekirdekten çıktıktan sonra nuc. nervi abducens'in etrafında dolaşarak bir kabarıntı oluştururlarkabarıntı oluştururlar. Buna colliculus facialis adı verilirBuna colliculus facialis adı verilir. N. facialisN. facialis N. intermedius, ganglion geniculi’deki hücrelerin santral ant lar ndan ol ş ruzantılarından oluşur. A d tik ki d kt k li ikAynı zamanda parasempatik çekirdekten çıkan preganglionik parasempatik lifleri de içerir.parasempatik lifleri de içerir. Motor lifler ve n intermedius biraraya gelerek sulcusMotor lifler ve n. intermedius biraraya gelerek sulcus bulbopontinus'tan beyin sapını terkederler. N. facialis N. facialis, meatus acusticus internus'a ve sonra canalis N. facialis facialis'e girerek laterale doğru ilerler. Cavitas tympani'nin medial duvarına ulaştığında biraz genişleyerek ganglion geniculi'yi oluşturur ve n petrosus major dalını verirganglion geniculi yi oluşturur ve n. petrosus major dalını verir. Hemen sonra geriye doğru kıvrılarak cavitas tympani’nin medialg y ğ y p duvarında promontorium üzerinde ilerler. Cavitas tympani'nin arka duvarına ulaşınca aşağıya döner.
  • 42. N. petrosus major N. facialis Ggl. geniculi Nuc. nervi facialis Nuc. tractus solitarii Nuc. salivatorius superior N stapediusN. stapedius For. stylomastoideum Chorda tympani N. facialis V tik l i d t di ' h d t i' i N. facialis Vertikal seyri esnasında n. stapedius'u, chorda tympani'yi ve ramus auricularis nervi vagi ile bağlantı sağlayan ramus communicans'ı verdikten sonra foramen stylomastoideum'dan i ' t k dcranium'u terkeder. N. petrosus major N. facialis Ggl. geniculi Nuc. nervi facialis Nuc. tractus solitarii Nuc. salivatorius superior N stapediusN. stapedius For. stylomastoideum Chorda tympani Facial sinirin seyri
  • 43. N. facialisN. facialis N. stapedius: Motor lifler içerirMotor lifler içerir. Canalis facialis içerisinde iken n. facialis'ten ayrılır ve m. stapedius'u inerve eder. Bu kas çalıştığında, stapes'i fenestra vestibuli'denç ş ğ , p uzaklaştırır ve şiddetli sesleri tamponlayarak iç kulağa daha az iletilmesini sağlar. Sonuçta iç kulağın zarar görmesini önler.  Canalis facialis’den geçerek foramen stylomastoideum’dan çıkar ve gl.parotidea’nın içine girer. N. facialis B böl i k i l i t i ' N. facialis Boyun bölgesine çıkınca ramus auricularis posterior'u ve glandula parotidea'nın içine girmeden önce venter posterior mglandula parotidea nın içine girmeden önce venter posterior m. digastricus'a ve m. stylohyoideus'a giden muskuler dalları verir. Gl. parotidea içerisinde ise ramus temporalis, ramusp ç p , zygomaticus, ramus buccalis, ramus marginalis mandibulae, ramus colli. Olmak üzere 5 ana terminal dala ayrılır:  Sinirden ayrılan dallar yüzün mimik kaslarına, orta kulak kaslarından m.stapedius’a, m.digastricus’un arka karnına ve m.stylohyoideus’a motor dallar verir.
  • 44. N. facialis N petrosus major: N. facialis N. petrosus major: Preganglionik parasempatik ve özel duyu lifleri içerirPreganglionik parasempatik ve özel duyu lifleri içerir. Ganglion geniculi hizasında n. facialis'ten ayrıldıktan sonra küçük bir delikten geçerek fossa cranii media'ya ulaşır. N. facialis N. petrosus major: N. facialis Ganglion trigeminale'nin altından ve foramen lacerum'un üzerinden geçerek n. petrosus profundus (a. carotis interna çevresindeki sempatik pleksustan gelen lifler) ile birleşir ve n canalis pterygoidei’yi (vidian siniri) oluştururn. canalis pterygoidei yi (vidian siniri) oluşturur. Bu sinir canalis pterygoideus'tan geçer ve fossa pterygopalatina'yaBu sinir canalis pterygoideus tan geçer ve fossa pterygopalatina ya ulaşır. Burada preganglionik parasempatik lifler ganglion pterygopalatinum'da sinaps yaparlar. N. facialisN. facialis Postganglionik liflerin bir kısmı, n.zygomaticus'a katılıp fissura orbitalis inferior'dan orbita'ya girer ve bir ara dal vasıtasıyla n. lacrimalis'e karışır. Bu lifler glandula lacrimalis'e ulaşarak gözyaşı sekresyonunu sağlar.gözyaşı sekresyonunu sağlar. Postganglionik liflerin geri kalan kısmı, n. maxillaris'in dallarına karışarak burun ve damak mukozası altındaki bezlerin sekresyonunu temin eder.y
  • 45. N. facialis Özel duyu lifleri ganglion geniculi'deki nöronların periferik N. facialis Özel duyu lifleri, ganglion geniculi deki nöronların periferik uzantılarıdırlar ve n. palatinus major ve minor aracılığıyla damak mukozasından tat duyusunu alırlar. Bu lifler ganglion pterygopalatinum'dan sinaps yapmadanBu lifler, ganglion pterygopalatinum dan sinaps yapmadan geçerler. N. canalis pterygoidei ve n. petrosus major vasıtasıyla ganglion geniculi'ye ulaşırlar.geniculi ye ulaşırlar. Greater petrosal N. of pterygoid canal V2 V2 V1 Facial Deep petrosal V3 Pterygopalatine gang.Sup. Cervical gang. V3 Internal carotid a. Greater petrosal N. of pterygoid canal V2 Facial Deep petrosal Pterygopalatine gang.Sup. Cervical gang. Internal carotid a.
  • 46. N. facialis Chorda tympani: N. facialis Chorda tympani: Preganglionik parasempatik ve özel duyu lifleri içerir.g g p p y ç Foramen stylomastoideum'dan 5 mm önce n. facialis'ten ayrılır ve cavitas tympani'ye girer. Membrana tympani'nin üst kısmında öne doğru seyreder. Cavitas tympani‘nin ön duvarındaki fissuraCavitas tympani‘nin ön duvarındaki fissura petrotympanica'dan geçerek fossa infratemporalis'e ulaşır. N. facialis Chorda tympani: N. facialis Chorda tympani: Nervus lingualis'e katıldıktan sonra preganglionikg p g g parasempatik lifleri ganglion submandibulare'de sinaps yaparlar. Postganglionik parasempatik lifler glandulaPostganglionik parasempatik lifler, glandula submandibularis ve glandula sublingualis'e ulaşarak tükrük sekresyonunu sağlarlar. N. facialisN. facialis Otic ganglion. Lesser petrosal n. Auriculotemporal n. Facial n.. Inferior alveolar n Chorda tympani Inferior alveolar n. Lingual n. Submandibular ganglion. N. facialis Chorda tympani: N. facialis y p Özel duyu lifleri, dilin 2/3 ön kısmının tat duyusunu alırlar.Özel duyu lifleri, dilin 2/3 ön kısmının tat duyusunu alırlar. Bu lifler, ganglion geniculi'de yer alan pseudo-unipolar hücrelerin periferik uzantılarıdırlar. Tat yolunun 1.nöronu olan bu hücrelerin santral uzantıları, nuc.tractus solitarius'ta yer alan 2. nöronlarla sinaps yaparlar.
  • 47. Chorda tympani N. facialis Ramus communicans: N. facialis a us co u ca s Somatik duyu lifleri içerir. Canalis facialis içerisinde nervus facialis'ten ayrılır. Ram s a ric laris ner i agi ile bağlant sağlarRamus auricularis nervi vagi ile bağlantı sağlar. Auricula'nın kranial kısmının ve meatus acusticus externus'un postero-inferior duvarının deri duyuları ramus auricularis nervi vagi ile alınır ve ramus communicans aracılığıyla n. facialis'e aktarılır. N. facialis Ramus communicans: N. facialis Bu duyuyu alan liflerin nöron gövdeleri ganglion geniculi'de b l k dbulunmaktadır. Bu nöronların santral uzantıları, dokunma duyusunu nucleus sensorius principalis nervi trigemini'ye, ağrı-ısı duyusunu ise nucleus tractus spinalis nervi trigemini'ye ulaştırarak ikincip g y ş nöronlarla sinaps yaparlar. Ramus auricularis posterior: Motor lifler içerir Foramen stylomastoideum'dan çıktıktan hemenMotor lifler içerir. Foramen stylomastoideum dan çıktıktan hemen sonra n. facialis'ten ayrılır. Arkaya doğru seyreder. Auricula üzerindeki kasları, m. auricularis posterior'u ve m. occipitofrontalis'in venter i it li 'i i i doccipitalis'ini inerve eder.
  • 48. Santral tip fasiyal paralizi: Tek taraflı supranükleer (üst motor nöron) lezyon olduğunda, nucleus nervi facialis'in üst yarımına gelen liflerin tamamı kesintiye uğrar. Dolayısıyla, karşı tarafta yüzün alt yarımındaki kaslarda spastik paralizi gelişir ve ağız köşesi yukarıya çekilir. Aynı lezyonda, nucleus nervi facialis'in alt yarımına karşı hemisferden gelen lifler kesintiye uğramasına rağmen, aynı hemisferden gelen kortikonükleer lifler sağlam olduğundan, yüzün üst bölümündeki kaslarda paralizi görülmez. 1-2 üst motor yani santral tip facial paralizip p 1-2 üst motor yani central tip facial paralizi Periferik tip fasiyal paralizi: 1-Tek taraflı infranükleer lezyonda, nucleus nervi facialis'ten distaldeki bölgede n facialis'in lifleri etkilenir (Bell paralizisi) Yüzün aynıbölgede n. facialis in lifleri etkilenir (Bell paralizisi). Yüzün aynı yarımındaki bütün mimik kaslarında paralizi izlenir. 2-Lezyon, ganglion geniculi'den proksimalde ise, etkilenen tarafta gözyaşı sekresyonu kaybolur- gözyaşı sekresyonu kaybolur, - yüz kaslarında felç, - dilin 2/3 ön kısmında tat duyusu kaybı gl s bling alis ile s bmandib laris'de tükrük sekres on ka b- gl. sublingualis ile submandibularis'de tükrük sekresyonu kaybı. - M. stapedius felç olduğu için yavaş olan sesler bile çok şiddetli duyulur, buna "hiperakusis" adı verilir.
  • 49. Periferik tip fasiyal paralizi: 3-Lezyon, n. stapedius' un n. facialis'ten ayrılma yeri ile chorda tympani'nin n facialis'e katıldığı yer arasında ise etkilenen taraftatympani nin n. facialis e katıldığı yer arasında ise, etkilenen tarafta - m. orbicularis oculi'nin tonusu kaybolur, dolayısıyla gözyaşı yanaktan aşağıya akar. - M. buccinator'un tonusu(-), yiyecekler yanağın iç kısmında birikir. - M. orbicularis oris'in fonksiyon kaybına bağlı olarak, etkilenen taraftaki ağız köşesi aşağıya sarkar ve dışarıya tükrük akartaraftaki ağız köşesi aşağıya sarkar ve dışarıya tükrük akar. - Chorda tympani devre dışı kalacağı için, dilin lezyon tarafındaki yarımında 2/3 ön kısımda tat duyusu kaybolur. Tat duyusu sağlam yüzün bir yarımında fasiyal paralizi gelişmişse, chorday ğ y y y p g ş ş , tympani'nin n. facialis'e katıldığı yerin daha distalinde patoloji var demektir. 3- Alt motor yani periferik tip facial paralizi
  • 50. N. vestibulocochlearisN. vestibulocochlearis  Kafatasını terketmeyen tek sinirdir.  İşitme ve denge duyusunu taşır.  Sadece sensitif lifler içerir. *** İşitme ile ilgili bölümüne n.cochlearis, denge ile ilgili bölümüne de n.vestibularis denir. ** * n cochlearisn.cochlearis n.vestibularis Bu iki sinir birlikte meatus acusticus internus yoluyla kafatasına girer ve sulcus bulbopontinus’dan pons’a ulaşırkafatasına girer ve sulcus bulbopontinus dan pons a ulaşır. N. vestibularis İç kulaktaki ductus semicircularis'lerin ampulla'ları içerisindeİç kulaktaki ductus semicircularis lerin ampulla ları içerisinde bulunan crista ampullaris’lerden ve utriculus ile sacculus'un içerisinde bulunan macula utriculi ve macula li'd b lsacculi'den başlar
  • 51. 1 nöron meatus acusticus internus'ta bulunan ganglion1. nöron, meatus acusticus internus ta bulunan ganglion vestibulare’de bulunur. B ö l t l t l t tiBu nöronların santral uzantıları meatus acusticus internus'tan geçip n. vestibulocochlearis içerisinde sulcus bulbopontinus tan beyin sapına girerler ve nuclei vestibulares’te (2.nöron) sinaps yaparlar. Buradan çıkan lifler cerebelluma gelir (uvula-lobus flocculonodularis-nuc.fastigii) (3.nöron)g ) ( ) Gang. vestibulare (scarpa) Fundus meatus i i i iacustici interni NUCLEUS VESTIBULARIS: Fossa rhomboidea'nın recessusFossa rhomboidea nın recessus lateralis’lerinde görülen area vestibularis' lerde bulunurlar Nuc. vestibularis sup lerde bulunurlar. Nuc. vestibularis lat ( Deiters) PONSPONS BULBUSBULBUS Nuc. vestibularis medialis (en büyük) Nuc. vestibularis inf. (en küçük) Nuc. vestibularis superior Nuc. vestibularis lateralis Nuc. vestibularis medialis Nuc. vestibularis inferior
  • 52. N. cochlearis: Cochlea içerisinde bulunan Cortibulunan Corti organındaki reseptör hü l d b lhücrelerden başlar. N.cochlearis'i oluşturan sinir liflerinin nöron gövdeleri (1.nöron), modiolustaki ganglion spirale (cochleare)'dedir Ganglion spirale Bipolar ganglion hücrelerin santralBipolar ganglion hücrelerin santral uzantısı n.cochlearis adı ile meatus acusticus internus’danmeatus acusticus internus dan geçer. Pons’ta nuc. cochlearis t t’d ki 2 ö l ilant ve post’daki 2.nöronlar ile sinaps yapar. Buradan çıkan lifler çok karmaşık sinapslar yapar ve sonuç olarak yukarı doğru lemniscus lateralis olarak devam ederek colliculus inferior’da sonlanır. Buradan sonra thalamus, corpus geniculatum mediale, ve buradan radiatio acustica adı ile cortex’te Brodmann 41-42 noluburadan radiatio acustica adı ile cortex te Brodmann 41 42 nolu sahasında temporal lobta sonlanır. (işitme merkezi) N. GLOSSOPHARYNGEUSN. GLOSSOPHARYNGEUS N glossopharyngeusN. glossopharyngeus  Dil ve pharynx’in innervasyonu ile ilgilidirinnervasyonu ile ilgilidir.  Motor, parasempatik, sensitif ve tat duyusunu nakleden lifler taşır.ş  Nukleusları, medulla bl t ' d b loblongata' da bulunur.
  • 53. N. glossopharyngeus, sulcus retroolivaris tan beyin sapını terkederterkeder. For. jugulare'den geçerekFor. jugulare den geçerek cranium'un dışına çıkar. For. jugulare hizasında veya hemen altında bu sinire ait iki tanehemen altında bu sinire ait iki tane duyu ganglionu vardır: Ganglion superius Ganglion inferius N glossopharyngeusN. glossopharyngeus Ganglion superius (gg.nodosum) Hiç dal vermezHiç dal vermez GSA duyuların 1. nöronları bulunur Ganglion inferius (gg.petrosum) SVA, GVA duyuların 1. nöronları bulunur, y ramus tympanicus (Jacobson siniri) ramus communicans (ramus auricularis nervi vagi ile bağlantı sağlar, deri duyularını taşır)duyularını taşır) Ganglion superiusp (gg.nodosum) Ganglion inferius (gg.petrosum)  ForamenForamen jugulare’den geçerek kafatasını terk eder.
  • 54.  Aşağıya doğru uzanırken a.carotis interna, v.jugularis interna ve X,XI,XII. k f iftl i ilkafa çiftleri ile komşuluk yapar.  Dil köküne geldiğinde dallarına ayrılırdallarına ayrılır N glossopharyngeusN. glossopharyngeus Motor lifleri m.constructor pharyngis dimedius ve m.stylopharyngeus’u innerve eder. N. glossopharyngeus  Parasempatik lifler N. glossopharyngeus Parasempatik lifler gl.parotidea’ya gider.  N.glossopharyngeus’un sensitif lifleri dilin sulcus terminalis arkasında b l kbulunan kısmının mukozasına dağılır ve bu bölgenin tat ve somatik duyusunu alırduyusunu alır. ramus tympanicus ramus communicans
  • 55. N. glossopharyngeus'un dalları: Ramus tympanicusy p R. communicans, gg. inferius'tan ayrılır. R. auricularis nervi vagi ile bağlantı sağlar ve deri duyularını taşırbağlantı sağlar ve deri duyularını taşır. Ramus caroticus,for.jugulare'nin hemen altında n. glossopharyngeus'tan ayrılır A carotis interna çevresinde aşağıya doğru iner Sinus caroticusayrılır. A.carotis interna çevresinde aşağıya doğru iner. Sinus caroticus ve glomus caroticum'a ulaşarak sonlanır. R i h l ' f i l d ll il bi likt lRami pharyngeales, n. vagus'un faringeal dalları ile birlikte plexus pharyngeus'un yapısına katılır. Rr. tonsillares, n. palatinus minor ile birlikte plexus tonsillaris'in yapısına katılır. Rami linguales, dilin 1/3 arka kısmında dağılarak sonlanır. Ramus tympanicus, ganglion inferius'tan ayrıldıktan sonra os temporale’deki canaliculus tympanicus’tan cavitas tympani'nin medial duvarına ulaşır. Promontorium üzerinde plexus tympanicus 'un yapısına katılır. Bu pleksustan çıkan dallar cavitas tympani, cellulae mastoidea ve tubae auditivae'nın mukoza duyusunu alırlarauditivae nın mukoza duyusunu alırlar. N. petrosus minor da bu pleksustan çıkar ve preganglionik parasempatik lifler içerir. Foramen ovale'den geçer ve ganglion oticum'da sinaps yaptıktan sonra, t li ik tik lifl i l t li i i i d l d lpostganglionik parasempatik lifler n. auriculotemporalis içerisinde glandula parotidea'ya ulaşarak sonlanırlar. N glossopharyngeusN. glossopharyngeus N. glossopharyngeus, cranium'un dışına çıktıktan sonra a. carotis interna ve v. jugularis interna arasında aşağıyaj g ş ğ y doğru iner Ramus caroticus'u ve m. stylopharyngeus'u innerve eden dalını verdikten sonra plexus pharyngeus'a ve plexuseden dalını verdikten sonra plexus pharyngeus a ve plexus tonsillaris'e dallar verir Dilin 1/3 arka kısmındaki mukozaya iki lingual dal vererek lsonlanır r. musculi stylopharyngei r. sinus carotici
  • 56. Ramus caroticusRamus caroticus foramen jugulare'nin hemen altında n. glossopharyngeus'tang p y g ayrılır. A.carotis interna çevresinde aşağıya r. sinus carotici ç ş ğ y doğru iner. Sinus caroticus ve glomus caroticum'a ulaşarak sonlanır R. musculi stylopharyngei SVE lifler içeren tek dalıdır, m. stylopharyngeus’u r. musculi t l h i m. stylopharyngeus u innerve eder stylopharyngei Rami pharyngeales:p y g n. vagus'un r. rharyngealis’i ve ganglion cervicale superius’tan gelen rr. laryngopharyngeales ile plexus pharyngealis’i oluşturur. bu plexus’a n. laryngeus superior’un r. externus’u da katılır. GVA liflerden oluşur ve pharynx mukozasının innervasyonunu sağlarsağlar
  • 57. rr. pharyngei rr. tonsillares tonsillalar ve yumuşak damağınve yumuşak damağın innervasyonunu sağlar illrr. tonsillares rr. linguales Dilin 1/3 arka kısmı, yumuşak damak, pharynx ve tonsillalardan (GVA)tonsillalardan (GVA) dokunma, ağrı, ısı duyularını; dilin 1/3 arkasından li l (SVA) tat duyusunu taşırrr. linguales taşır. N glossopharyngeusN. glossopharyngeus Çekirdekleri: Nucleus ambiguus Nucleus salivatorius inferiusNucleus salivatorius inferius Nucleus tractus solitarius
  • 58. Nucleus ambiguus: Bu çekirdeğin üst bölümündeki motor nöronlar, nervus glossopharyngeus'un motor çekirdeğini oluştururlar Bu nöronların uzantıları, n. glossopharyngeus içerisinde musculus stylopharyngeus'a ulaşır ve bu kası innervemusculus stylopharyngeus a ulaşır ve bu kası innerve ederler Nuc. ambiguus; IX,X ve XI. kranial sinirin ortak motor nukleus’udur. Buradan başlayan SVE lifler embriyolojiknukleus udur. Buradan başlayan SVE lifler embriyolojik olarak 3. ve 4. brankial arktan gelişen pharynx ve larynx kaslarının motor innervasyonunu sağlarkaslarının motor innervasyonunu sağlar. Nucleus ambiguus Nucleus salivatorius inferior Bu çekirdekte bulunan nöronların aksonları, nervus glossopharyngeus'un preganglionik parasempatik liflerini oluştururlar.Bu lifler n. tympanicus ile plexus tympanicus’a, oradan da n. petrosus minor içerisinde ganglion oticum'a ulaşır Ganglion oticum’da nöron değiştirir ve n mandibularis’in bir dalı olanGanglion oticum’da nöron değiştirir ve n. mandibularis’in bir dalı olan n. auriculotemporalis ile gl. parotidea’ya gider. Bezin sekresyonunu arttırırBezin sekresyonunu arttırır
  • 59. N.glossopharyngeus'un ganglion superius'unda bulunan pseudo-unipolar hücrelerin (1.nöron) periferik uzantıları,p p ( ) p küçük bir ramus communicans aracılığıyla ramus i l i i i' lauricularis nervi vagi'ye geçerler. Bu lifler auricula meatus acusticus externus ve membranaBu lifler, auricula, meatus acusticus externus ve membrana tympani'nin dış yüzünden genel somatik duyuları alırlar. Aynı nöronların santral uzantıları, nucleus sensorius i i li i t i i i' (d k dprincipalis nervi trigemini'ye (dokunma duyusunun 2.nöronu) ve nucleus tractus spinalis nervi trigemini'ye (ağrı-ısı duyusunun 2.nöronu) ulaşarak sinaps yaparlar. Nucleus tractus solitarius Genel ve özel visseral afferent (tad) duyuların ikinci nöronlarını içeren çekirdektir nucleus tractus solitarius'taki ikinci nöronlarla Santral uzantılar Ganglion inferius “ it t i ll l t id t b diti t ill l Periferik uzantılar “cavitas tympani, cellulae mastoidea, tuba auditivae, tonsillalar, pharynx ve yumuşak damak mukozalarından, sinus caroticus'taki baroreseptörlerden ve glomus caroticum'dakibaroreseptörlerden ve glomus caroticum'daki kemoreseptörlerden” genel visceral duyuları; dilin 1/3 arka kısmından ise hem genel hem de özel (tat) visceral duyuları alırlarkısmından ise hem genel hem de özel (tat) visceral duyuları alırlar Öğürme refleksi (gag refleks) : Afferenti n glossopharyngeusAfferenti n. glossopharyngeus Efferenti nuc. ambiguus’taki motor nöronlardan başlar Lezyonlarında motor kayıp belirlenemez, çünkü yalnızca f fm. stylopharyngeus etkilenir. Ancak hafif yutma zorluğu (disfajidisfaji) görülebilir. Dilin 1/3 arka kısmında ve pharynx mukozasında hem tat hem de genel duyu kaybı olur.hem de genel duyu kaybı olur. N. VAGUSN. VAGUSN. VAGUSN. VAGUS
  • 60. N. vagusg  Kafa çiftlerinin en uzunu olup en yaygın dağılımp y yg ğ alanına sahiptir.  Motor, parasempatik, genel duyu ve tat duyusu ile ilgiliduyu ve tat duyusu ile ilgili lifler taşır. Çekirdekleri bulbus’tadır.  Motor lifleri pharynx,larynx ve oesophagus’un üstp g kısmının çizgili k l ikaslarını innerve eder. N. vagusg  Parasempatik lifleri oesophagus ile flexura coli sinistra arasında kalan sindirim kanalının, safra yollarının, trachea’nın bronşların düz kaslarına ve kalbe gider.  Sensitif lifleri ise dış kulak yolu, pharynx, larynx, t h k iğ l k l böb kl fl litrachea,akciğerler kalp, böbrekler ve flexura coli sinistra’ya kadar olan sindirim kanalından duyu alır.  N vagus bulbus’dan N.vagus bulbus dan çıkar.
  • 61. N. vagusN. vagus  Foramen jugulare’den geçerek kafatasını terk eder. D h d i i Daha sonra damar sinir paketi içinde (a.carotis communis v.jugularis interna ve n vagus)interna ve n.vagus) göğüs boşluğuna girer. N. vagusN. vagus  Boyun ve göğüsteki dallarını verdikten sonra oesophagus’un önünde ve arkasında seyrederek karın boşluğuna ulaşırkarın boşluğuna ulaşır. N. vagus GVE lifler nucleus dorsalis nervi vagi’den başlar N. vagus N. vagus Nucleus dorsalis nervi vagi N. vagus g Parasempatik nukleustur ve trigonum nervi vagi içerisinde bulunur Bu nukleusta yer alan preganglionik parasempatik nöronlarıny p g g p p uzantıları n. vagus ve dalları içerisinde seyredip bölgesel ganglionlardaki veya hedef organ duvarındaki nöronlarla sinapsganglionlardaki veya hedef organ duvarındaki nöronlarla sinaps yapar. Postganglionik lifler, kalp kası, göğüs ve karın boşluğundaki organların ve flexura coli sinistra'nın proksimalinde kalan sindirimg p sistemi bölümlerinin düz kaslarını ve bezlerini innerve eder.
  • 62. Nucleus ambiguus SVE lifler nucleus ambiguus’tan başlar N. vagusN. vagus Nucleus ambiguus IX. X. ve XI. kranial sinirlerin motor çekirdeğidir. Buradaki motor nöronların n vagus'a katılan aksonlarıBuradaki motor nöronların n. vagus a katılan aksonları, plexus pharyngeus'un yapısına katılarak pharynx kaslarını (m. stylopharyngeus hariç – IX.), yumuşak damak kaslarını (m tensor veli palatini hariç – V) oesophagus'un 2/3 üst(m. tensor veli palatini hariç V), oesophagus un 2/3 üst kısım kaslarını ve larynx kaslarını innerve eder. Nucleus solitarius GVA lifler, pharynx, larynx ve yumuşak damak mukozasındaki duyuları nuc. solitarii’ye taşır V X IX
  • 63. N. vagusN. vagus SVA lifler epiglottis çevresinden alınan tat duyusunu nucleus solitarius’un rostral kısmına taşırlarnucleus solitarius un rostral kısmına taşırlar GSA lifler concha auriculae ve fossa cranii posterior’daki dura mater’den aldıkları duyuları nucleusposterior’daki dura mater’den aldıkları duyuları nucleus spinalis nervi trigemini’ye taşırlar Nucleus spinalis nervi trigemini N. vagus Foramen jugulare'nin altında N. vagus j g iki ganglionu vardır Ganglion superius (jugulare) Ganglion inferius (nodosum) Ganglion superius’ta GSA Ganglion inferius (nodosum) g p duyuların Ganglion inferius’ta GVA, SVA duyuların birinci nöronları bulunur r. auricularisr. auricularis ir. meningeus
  • 64. N. vagusN. vagus Ramus meningeus Fossa cranii posterior’da dura mater’den aldığı GSA duyuları nucleus spinalis nervi trigemini’ye taşıry g y Ramus auricularis Dış kulak yolu arka tarafı ve membrana tympani arka kısmından aldığı GSA duyuları nucleus spinalis nervi trigemini’ye taşır N. vagusN. vagus Ganglion inferius’un altında verdiği dallar: r. pharyngealis l in. laryngeus superior rr cardiaci cervicales superioresrr. cardiaci cervicales superiores rr. cardiaci cervicales inferiores rr. pharyngeales n. laryngealis superior rr cardiaci cervicales superioresrr. cardiaci cervicales superiores rr. cardiaci cervicales inferiores N. vagusN. vagus Plexus pharyngeus rr. pharyngeales (n. accessorius’un cranial dalı da içindedir) n. glossopharyngeus’un rr. pharyngei dalı l h l ( i l i )rr. laryngopharyngeales (gang. cervicale superius) n laryngeus superior’un r externus’un. laryngeus superior un r. externus u
  • 65. N. vagus N. vagus dexter N. vagus Truncus vagalis posteriorg a. subclavia hiatus oesophageus midenin arka-üst duvarını n. laryngeus recurrens dexter midenin arka-üst duvarını innerve eder plexus coeliacus v. brachiocephalica dextra'yı arkadan çaprazlar plexus coeliacus hepatik pleksus plexus oesophageus lienal pleksus renal pleksus plexus pulmonalis suprarenal pleksus superior mezenterik plexus cardiacus superior mezenterik pleksuslara
  • 66. N. vagus N vagus sinister N. vagus Truncus vagalis anteriorN. vagus sinister a. subclavia sinistra ile v. Truncus vagalis anterior hiatus oesophageus brachiocephalica sinistra arasından geçer mide ön-üst kısmı arasından geçer arcus aorta omentum minus karaciğer n. laryngeus recurrens sinister karaciğer böbrekler plexus pulmonalis plexus oesophageus duodenum plexus oesophageus pankreas'a dallar verir N. vagus  N vagus’un gövdesinin hasarlanması sık değildir N. vagus  N. vagus un gövdesinin hasarlanması sık değildir.  Hasta çarpıntı, sürekli kusma, nefes darlığından şikayet eder.  Etkilenen tarafta yumuşak damak, pharynx, ve larynx’te paralizi görülür.  Eğer boyun bölgesinde n. vagus lezyona uğrarsa n.laryngeus superior ve n laryngeus recurrens etkilenebilirsuperior ve n.laryngeus recurrens etkilenebilir.  Böylece larynx’te tam anestezi olur.  Etkilenen tarafta plica vocalisler hareket edemez dolayısıyla ses kısık kalır. N. vagus  Yalnızca n laryngeus superior tutulmuşsa ses kabalaşır ve N. vagus  Yalnızca n.laryngeus superior tutulmuşsa ses kabalaşır ve larynx’in üst kısımlarında anestezi gelişir. Y b i i l i l ’ i i i k l l Yabancı cisimlerin larynx’e girişi kolaylaşır.  Yalnızca n.laryngeus inferior etkilenmişse larynx’in alt kısımlarında anestezi gelişir ve ses kısıklığı ortaya çıkar. TAD DUYUSUTAD DUYUSU DİL VII IX X. Kraniyal sinirlerin gg ları(1.nöron) (gg.geniculi-gg.inferius=gg.petrosum-gg.inferius=gg.nodosum) N li i (2 ö ) VPM B d 43 (3 ö )Nuc. tr. solitarius (2.nöron) VPM Brodmann 43 (3.nöron)
  • 67. N. ACCESSORIUSN. ACCESSORIUSN. ACCESSORIUSN. ACCESSORIUS N . accessoriusN . accessorius  Sadece motor lifler içerir.  Medulla spinalis’in üstMedulla spinalis in üst bölümünden ve bulbus’dan çıkar.  Foramen jugulare’den geçerek kafatasını terk edergeçerek kafatasını terk eder.  M.trapezius ve m.sternocleidomastoideus’a motor dallar verir. N accessorius Sinir lifleri spinal ve kranial parça N . accessorius Sinir lifleri, spinal ve kranial parça olmak üzere iki kısma ayrılır Radix cranialis Radix spinalis
  • 68. N . accessorius Radix cranialis nucleus N . accessorius Radix cranialis nucleus ambiguus’un caudal kısmından başlar, sulcus retroolivaris'ten beyin sapınıy p terkeder, bu parçayı l t k l ’oluşturan aksonlar n. vagus’a katılarak seyrettiği için pars vagalis de denir N . accessoriusN . accessorius Radix spinalis medulla spinalis’in ilk altı cervical segmenti içinde yer alansegmenti içinde yer alan nucleus nervi accessorii’den başlar
  • 69. N iN . accessorius Radix spinalis, foramen magnum’dan geçerek cavitas cranii’ye girer ve foramen jugulare’ye gelmeden hemen önce radix cranialis ile birleşerek truncushemen önce radix cranialis ile birleşerek truncus nevri accessorii’yi oluşturur N i t i ii f j l ’d tikt N . accessorius truncus nervi accessorii foramen jugulare’den geçtikten sonra r. internus ve r. externus dallarına ayrılır r. internus’un içinde nuc.ç ambiguus’un kaudal k l d b l SVEkısımlarından başlayan SVE lifler bulunur ve n. vagus’a katılır n. vagusg r. internus r. externus N iN . accessorius R. internus içindeki liflerin bir kısmı r. pharyngealis, bir kısmı da n. laryngeus recurrens içinde seyreder.y g ç y R. externus içinde nucleus nervi accessorii’den başlayan lifler bulunur, truncus nervi accessorii’den ayrıldıktan sonra m sternocleidomastoideus’un medialayrıldıktan sonra m. sternocleidomastoideus un medial yüzüne gelir ve bu kası innerve eden dallar verir sonra arkaya ve aşağıya uzanıp m. trapezius’u innerve eden dallarını verirdallarını verir
  • 70.  N.accessorius’un spinal parçasına ait liflerin lezyonunda m sternocleidomastoideus velezyonunda, m.sternocleidomastoideus ve m.trapezius felç olur.  Hasta, etkilenen taraftaki omuzunu yukarıya kaldıramazkaldıramaz.  Başını sağlam tarafa çeviremez.  Lenf düğümlerinin inflamasyonuna bağlı olarak bu lifler sürekli irrite edilirse tortikoliz (boyun sertliği)( y ğ ) ortaya çıkar, hastanın baş ve boyun hareketleri ü ü ö übüyük ölçüde kaybolur.
  • 71. N. HYPOGLOSSUSN. HYPOGLOSSUSN. HYPOGLOSSUSN. HYPOGLOSSUS N h lN. hypoglossus  Sadece motor lifler taşır. N. hypoglossus C N. hypoglossus  Canalis nervi hypoglossi yoluyla kafatasını terk eder. M palatoglossus M.palatoglossus hariç tüm dil kaslarını innerve eder.
  • 72. trigonum nervi hypoglossi trigonum nervi vagi N. hypoglossus N i h l i’d b l ö l k l N. hypoglossus Nuc. nervi hypoglossi’de bulunan nöronların aksonları sulcus anterolateralis’ten beyin sapını birkaç kök halinde terkeder
  • 73. İki ana kök halinde canalis nervi hypoglossi'denhypoglossi den geçerek kranium’un dışına çıkar N. hypoglossusN. hypoglossus M. stylohyoideus ve m. digastricus'un arka karnının derininde öne doğru döner a carotis interna ilederininde öne doğru döner, a. carotis interna ile v. jugularis interna arasından geçer os hyoideum hizasında dil köküne girer İ t i ik dil k l t k dil k l dİntrinsik dil kaslarını ve extrensek dil kaslarından m. genioglossus, m. hyoglossus ve m. styloglossus’u innerve eder
  • 74. N. hypoglossus N. hypoglossus’tan ayrılan radix superior, C1 ve C2’den N. hypoglossus gelen radix inferior ile birleşerek ansa cervicalis’i oluşturur N. hypoglossusN. hypoglossus  Sinirin tam hasarlanmasında, dilin etkilenen yarımında paralizi gelişiryarımında paralizi gelişir.  Hastadan dilini dışarıya çıkarması istendiğinde, dil lezyon tarafına kayar.  Çünkü sağlam taraftaki m.genioglossus dili ağızdanÇ ğ g g ğ dışarıya çıkardığı halde, diğer taraftaki aynı kas fgörevini yapamaz ve dil lezyon tarafına deviye olur.  Zamanla dilin etkilenen yarımında atrofi gelişir. Nervi craniales Kanal veya Delik I N olfactorus : foramina cribrosaI N.olfactorus : foramina cribrosa II N.opticus :Canalis opticus III N.oculomotorius: Fissura orbitalis superiorp IV N.trochlearis : Fissura orbitalis superior V N.trigeminus : V1 N.ophtalmicus : Fissura orbitalis superior V2 N.maxillaris : For. rotundum, Fissura orbitalis inferior- N.zygomaticus V3 N.mandibularis : Foramen ovale VI N.abducens : Fissura orbitalis superior VII N.facialis : Meatus acusticus int ,Foramen stylomastoideum VIII N.vestibulocochlearis: Meatus acusticus int IX N glossopharyngeus : Foramen jugulareIX N.glossopharyngeus : Foramen jugulare X N.vagus : Foramen jugulare, XI N accessorius : Foramen jugulare For magnum-spinal parçasıXI N.accessorius : Foramen jugulare For. magnum-spinal parçası, XII N.hypoglossus : Canalis hypoglossi SON…