21yy Sosyal Medya Gruplari Kontrol ve Yonlendirme Teknikleri, Edward Snowden tarafindan sizdirilan istihbarat belgelerine dayanilarak hazirlanmis, sosyal medya, forumlar ve internet uzerinden insanlarin ve toplumlarin davranis bicimi kontrolunu anlatiyor

1. 21. Yuzyil Savaslari
Sosyal Medya Gruplari Kontrol ve Yonlendirme Teknikleri
twitter.com/ABilgili3
1
Bu konuda hazirlanmis ilk belge icin :
http://slidesha.re/1fYh4em
Tanimlamalar
NSA (National Security Agency): ABD Istihbarat Orgutu (Iletisim ile ilgili)
GCHQ (Government Communications Headquarters) : Ingiltere Istihbarat Orgutu (Iletisim ile ilgili)
JTRIG (Joint Threat Research Intelligence Group): Ingiltere GCHQ Orgutune bagli calisan bir calisma
grubu
HSOC (Human Science Operations Cell) : Ingiltere GCHQ’ya bagli, insan davranislari ve toplumsal control
uzerine calisan bir grup
Five Eyes: ABD, Ingiltere, Kanada, Avustralya, Yeni Zelanda arasindaki anlasma ile istihbarat orgutlerinin
yaptigi isbirligi. (not: uluslararasi iliskilerde karisik islerle pek ugrasmayan Kanada’nin, Ukrayna’daki
olaylar sirasinda bakan seviyesinde yaptigi aciklamalar bunun dogrulayici bir gostergesi)
HUMINT (Human Intelligence): Insanlarin psikolojik etkenlerle kontrolunu ve istihbarat saglamayi
amaclayan bolum
SIGINT (Signal Intelligence): Iletisim olanaklari ile yapilan istihbarat faaliyetleri
Bir Onceki Belgenin Ozeti
Burada yazilanlar, Snowden’in sizdirdigi belgelere dayanmaktadir. Edward Snowden, NSA’ye bagli olarak
calisirken, 2013 yilinda bircok bilgi ve belgeyi alarak, basina sizdirmistir. ABD vatana ihanet suclamasi ile
iadesini isterken, halen Rusya’da yasamaktadir.
Bu belgede COINTELPRO olarak adlandirilan yontemden bahsedecegiz. Asagida adresi bulunan belgeyi
okuduysaniz bu ozet bolumunu gecebilirsiniz.
Ama once, takip etti iseniz, ilk belgemizde (http://slidesha.re/1fYh4em) GCHQ’nun digger 4 ulke
istihbarat orgutleri ile de paylastigi egitim programindan bahsetmistik. Bu program, insan ve toplum
psikolojisi bilesenleri kullanilarak, toplum davranislarinin yonlendirilmesi esasina dayanan
operasyonlarin egitim programi idi.
Kisaca, 2013’un ilk ceyreginde egitimi tamamlanan 150 sosyal medya operasyon elemani ve 500 analistin
egitim gordugu konu, toplum uzerinde etkili veya etkili olmaya aday kisilerin (blogger, gazeteci, unlu
kisiler vb.) etki altina alinmasi ve istihbarat orgutu amaclari dogrultusunda kullanilmasi.
Dikkat edilmesi gereken konu, bu orgut elemanlari, etkili insanlari bir nevi ele gecirerek bu isteklerini
onlara yaptiriyorlar. Diger onemli nokta, bu ele gecirilmis kisiler, istihbarat orgutleri operasyonunda
kullanildiklarini bilmeyebilirler. Nasil derseniz, istihbarat orgutleri

2. 21. Yuzyil Savaslari
Sosyal Medya Gruplari Kontrol ve Yonlendirme Teknikleri
twitter.com/ABilgili3
2
- arkadas olma,
- sizma,
- gizlenme,
- aldatma,
- kurgulama,
- rahatsizlik verme,
- kisilik tahlili yapma,
- iliskileri bozma, is iliskilerini bozma,
- olumsuz haberler/soylentileri internet uzerinde yaymak olarak tanimlaniyor.
gibi teknikleri kullaniyorlar. (bunlar onceki belgemizde egitim programinda bahsi gecen taktikler).
Aslinda bunun bir ornegi olarak, Turkiye’de yapilan 1980 darbesini verebiliriz. Bilindigi uzere, Iran
devrimi ve Misir’in Sovyetler Birligi’ne yaklasan devlet baskaninin suikaste kurban gitmesi ardindan
ulkemizde darbe oldu. Darbeyi yapanlar, ulkeyi kurtardiklarini, vatansever olduklarini soylemisler ve
buna inanmislardi.
Dikkat cekme – algi olusturma – algiya inandirma – etki ve davranis bicimi kontrolu seklinde gruplanmis
insanlarin davranis bicimleri.
Ilk adim olarak belirli haberlerin yayilmasi ve insanlarin dikkatini cekme goruluyor. Burada dikkat cekilen
bir konu, ayni haberlerin tekrar edilmesinin dikkati dagitacagi ve ilgiyi yokedecegi.
Algi olusturma asamasinda, ayni haberlerin degisik sekillerde, yeniden paketlenerek, bazi degisiklikler ile
tekrar sunulmasi. Bu sunum esnasinda degisik duygulara veya konulara hitap edilmesi. Bu tekrarlar ile
beklenti olusturulmasi bazi gerceklerin parcali sunumu ve algi olusumunun tamamlanmasi.
Ilerleyen asamalarda ise, algi olusumu saglandiktan sonra, konularin tekrari ve sonucunda pozitif veya
negatif stres olusumu, surtusme noktalarinin olusturulmasi, bunlarin aciga vurumu ve davranis bicimi
olarak gruplara uygulanmasi geliyor. Elbette asil amac, bu davranis bicimlerini yonetmek.
Bu calismalar sirasinda, istihbarat orgutu, veritabanlarinda sakladiklari gorselleri, algi kontrolunde
kullandiklari belge ve bilgileri degisik bicimlerde kullanima sunup algi yonetimini gerceklestiriyorlar.
Tekrar onemine binaen hatirlatmak istedigim konu, sosyal medyada gordugunuz, bilgileri paylasan,
gonderen insanlarin belki kullanildiklarindan haberleri bile olmayabilecegi.
Unutulmamasi gereken nokta, bu eylemler ile amaclananin, toplum ve bireyler arasinda surtusme
noktalarinin ortaya cikarilmasi, grup psikolojisi icine giren insanlarin belirli bir sure sonra dogru veya
yanlis onlerine sunulan bilgileri oldugu gibi kabul etmeleri.
Sosyal Medya Gruplari Kontrol ve Yonlendirme Teknikleri
Internet forumlarinin ve sosyad medya gruplarinin kontrolune yonelik teknikler olup, temel maddeler
asagida aciklanmistir. Burada dikkat edilmesi gereken nokta, onceki belgemizde acikladigimiz ve yukarida
ozetini verdigimiz tekniklerde, istihbarat orgutu elemanlari, ele gecirdikleri kisiler (bu kisilerin bilgisi
dahilinde –ask tuzagi, aldatma vb. Yontemleri- veya bu kisilerin bilgisi disinda –arkadas olma, gizlenme,

3. 21. Yuzyil Savaslari
Sosyal Medya Gruplari Kontrol ve Yonlendirme Teknikleri
twitter.com/ABilgili3
3
sizma vb.) araciligiyla birey/grup veya toplululuk kontrolu yaparken COINTELPRO’da kullanilan teknikler
asil olarak orgut elemanlari tarafindan yapilmaktadir.
Bilgi Kaydirma: Herhangi bir foruma ya da sosyal medya aracina, hassas ve amaca hizmet etmeyen veya
orgutun amacini desifre eden bir bilgi yuklendiginde, bu bilgi sosyal medyadaki orgut kontrolundeki
hesaplar (gercek veya sahte hesaplar) araciligiyla kaydirilmakta ve arka plana itilmektedir. Orgut
kontrolundeki hesaplardan, bu bilgiden sonra, bir veya iki satirdan olusan, kisa mesajlar pespese
girilerek, amaca hizmet etmeyen veya desifre eden mesajin gozonunden gitmesi amaclanmaktadir. Bu
teknik icin, sosyal medya araclarinda kullanima hazir birden cok hesap bulundurulmaktadir, boylece
suphe uyandirilmamasi saglanmaktadir.
Konuyu Sulandirma : Amac disi yapilan bilgi paylasimlarinda, bu bilgiye cevap olarak, konu ile ilgisi
olmayan pespese mesajlar girilmesi ve okuyucunun amac disi mesajin icerdigi bilgiyi gozardi etmesi.
Bilgi Toplama: sosyal medya veya forumlar araciligi ile insanlar hakkinda bilgi toplanmasi teknigidir.
Teknik kullanilirken, orgut kontrolundeki hesaplardan belirli bir konu altinda sorular yonlendirilir ve
gelen cevaplardan, kisiler hakkinda bilgi toplanir, forum ya da sosyal medya grubundaki kisilerin profilleri
cikartilir. Sosyal aglar uzerinden sorulan : en begendim kitap X, sizin en begendiginiz kitap nedir ? vb.
Sorular ile grup kullanicilarinin profilleri cikartilmakta, bu veriler, karakter tahlili uzerinden grubun
kontrolu icin yontemler gelilstirilmesinde kullanilmaktadir.
Sinir Harbi: sosyal medya grubuna yuklenen degisik resimler veya mesajlar ile insanlarin tepkilerinin
olculdugu yontemdir. Paylasilan bir resime gelen yorumlardan, karakter tahlili ve bu bilgilerin grup veya
toplulugunda kullanilmasi.
Sonuc
Bu ve onceki belgede aciklanan bilgilerin ve tekniklerin iki asil amaci oldugunu unutmamak gerekiyor :
1) Internet uzerinden her turlu dogru ya da yanlis bilgiyi algi kontrolu ve davranis kontrolu amaci
dogrultusunda, hedef kisi/grup/ulkenin itibarini yoketmek veya itibarina hasar vermek icin
kullanmak
2) Sosyal bilimler ve psikolojik teknikleri kullanarak insanlari ve gruplari manipule ederek istenen
sonuclari elde etmek
Onceki belge (http://slidesha.re/1fYh4em) ve bu belgede aciklanan yontemlerin, 17 Aralik 2013
operasyonu oncesinde cok da belirgin olmayan sekilde, sonrasinda ise aciktan kullanildigini goruyoruz.
26 Mart 2014 tarihinde, Basbakan Erdogan’in webcam kullanilarak cekilmis fotografi yayimlandi. Yine
ayni tarihte baska bir operasyon hesabindan Basbakan’a ait oldugu iddia edilen bir ses kaydi yayinlandi.
Sizden istenen ise, bu ikisini birlestirip ses kaydinin dogru olduguna inanmaniz. Ve asagida gosterildigi
gibi, alginizin yanlis yere yonlendirilmesi. Basbakan’I sevmeyebilirsiniz, fakat su soruyu sormak gerekmez
mi : bir basbakan’in kullandigi cihazin webcam’ini aktif hale getirip onun fotografini cekme kapasitesine
kim sahip olabilir ? bunu yapma kapasitesine sahip bir grubun, digger siyasi liderler, is adamlari ve etkin
kisiler hakkinda elde edebilecegi bilgilerin siniri nedir ?

4. 21. Yuzyil Savaslari
Sosyal Medya Gruplari Kontrol ve Yonlendirme Teknikleri
twitter.com/ABilgili3
4
Toplum olarak dusunmemis gereken asil sorun bu, bu istihbarat orgutlerinin operasyonlarindan baska
kac etkin kisi etkilenmistir, bunlar toplumun algi yonetiminde nasil kullanilmaktadir. Toplum olarak bu
yontemlere ve algi/davranis kontrolu yontemlerine toptan karsi cikmaz isek, ulke ve toplumun kontrolu
kimlerin eline gececektir ? onceki yazimizda bahsettigimiz Ukrayna orneginde, ulkenin bolunmesi ile
sonuclanan surecten ornekler vermistik.
Ulkemizi korudugumuzu, vatan sever duygular ile hareket ettigimizi dusunurken, acaba bu istihbarat
orgutlerinin amaclarina hizmet ediyor olabilir miyiz ?
Asagida algi yonetiminde kullanilan yontemlerin genel tanimlari bulunuyor.
Dikkat Cekme Dikkatlerin
Kontrolu-
Beklentiler
Buyuk
olaylarin
kucuk olaylari
ortmesi
Hedefin
sizinle ayni
yere bakmasi
Operasyonun
desifre olmasi
durumunda dikkat
kaybolur
Ayni seylerin
tekrari ilgiyi azaltir
Algi
Olusturma
Gizlenme/sizma
Devredisi birakma-
sizma
Yeniden
paketleme-
eski bilgilerin
yeni olarak
sunumu (yeni
bilgiler ile)
Akil
karistirma-
eski bilgileri
genellestirme
Degisken bilgiler
kullanimi
Degisik alanlardan
algi olusturma
faaliyeti
Algiya
Inandirma
Eski
varsayim/inanclari
canlandirma
Parcali hikaye
sunumu
Tekrar etme-
beklenti
olusturma
Kasitli olarak
yanlisligi
kanitlanacak bilgi
sunma
Gercek ve yanlis
bilgileri yer
degistirme
Etkiler Fiziksel stress
olumusu
Psikolojik
baski
olusturma
Kisilere
yonelik stress
olusturma
(Hedef icin
bir grubun
veya
toplumun
nefret
etmesi/asiri
sevmesi gibi)
Taktiksel geri
cekilme
Etkilerin aciga
vurulmasi
Davranis
Bicimi
Olaylarin simule
edilmesi
Sonuclarin
simule
edilmesi
Beklenen
davranis
bicimleri
Davranis bicimi ile
sonucu ayirma
Davranis bicimi
kontrolu
Tekrar olarak, bu operasyonlarin amaclari, toplum icerisinde ayriligi ortaya cikararak, grup psikolojisi
icinde iki ayri grubun davranislarini kolayca yonlendirebilmektir. Her ne siyasi goruste veya inanista
olursaniz olun, operasyonu duzenleyenlerin asil amaci olan ayrisma yerine, akli selim ile davranmamiz,
kaynagi belirsiz veya ayrismalari derinlestirecek haberleri yaymanin bu istihbarat orgutlerinin
operasyonlarina yarayacagini dusunmek gerekiyor.

5. 21. Yuzyil Savaslari
Sosyal Medya Gruplari Kontrol ve Yonlendirme Teknikleri
twitter.com/ABilgili3
5
Mart 2014 tarihi ile, yukaridaki tablodaki, algiya inandirma ve belki de etkiler asamalarinin uygulandigini
gorebiliyoruz toplum uzerinde. Bunun sonraki asamasinin ise davranis bicimi kontrolu oldugunu ve
toplumun bu gucler kontrolunde savrulacagini unutmamak gerekiyor.
Berkan ve Burak Can isimli genclerin olumleri uzerine, ailelerinin sagduyu cagrilari yapmasi ve toplumun
sokaga cikmamak icin kendi davranis bicimini kontrol altina almasi umit verici bir gelisme olsa da, bu
operasyonlar surdugu muddetce, davranislarimizin kontrolunun kimde oldugunu ve yaptiklarimizin
sonucunun kime hizmet edecegini dusunmemiz gerekiyor.
Unutmayin ki, bu orgutler yaptiklari operasyon ile toplumun zayif noktalarini, ayrisma noktalarini tespit
ediyorlar, onlarin beklentilerinin disina ciktigindaki noktalari (Berkan ve Burak Can’in cenaze torenleri
sonrasi toplumun sagduyulu davranmasi gibi) inceliyorlar. Baska yontemler denenebilir, ulke olarak bir
olmanin tek yontemi, davranislarimizin baskalari tarafindan kontrolune engel olmak oldugunu
unutmamak gerekiyor.